Η Mama Cass «δεν πνίγηκε από σάντουιτς με ζαμπόν» – Αποκατάσταση μιας λιποφοβικής ροκ φήμης

Και έχουν γίνει πολλά αστεία, εδώ και σχεδόν μισό αιώνα, μεταξύ άλλων και από τον Mike Myers ως Austin Powers.

Στην ταινία του 1997, ο ειδικός πράκτορας που αλλάζει χρόνο γράφει μια λίστα με τους φίλους που γνωρίζει στο Λονδίνο και στη συνέχεια τους βαθμολογεί όταν θυμάται ότι έχουν πεθάνει. Αφού κατονομάζει τον Τζίμι Χέντριξ και την Τζάνις Τζόπλιν, αναστενάζει πένθιμα: «Mama Cass. Πέθανε. Σάντουιτς με ζαμπόν».

Πέθανε ξαφνικά σε ηλικία 32 ετών

Η Cass Elliot (το Mama ήταν ένα παρατσούκλι το οποίο προτίμησε να μη χρησιμοποιεί αργότερα στην καριέρα της) τραγούδησε σε μερικά από τα πιο αξιομνημόνευτα singles των μέσων της δεκαετίας του ’60, όπως το California Dreamin’, το Monday Monday και το Dream a Little Dream. Η δυνατή φωνή της ήταν ένα καθοριστικό στοιχείο των αρμονιών που έκαναν τους Mamas and the Papas τόσο αγαπητούς.

Μέχρι το 1974, είχε γίνει σόλο τραγουδίστρια και είχε μόλις ολοκληρώσει μια παράσταση δύο εβδομάδων στο Palladium του Λονδίνου, όταν πέθανε σε ηλικία 32 ετών στο διαμέρισμα του Mayfair που είχε δανειστεί από τον Αμερικανό τραγουδιστή Χάρι Νίλσον. Η νεκροψία ανέφερε ως αιτία θανάτου της καρδιακή προσβολή και ότι δεν υπήρχαν ναρκωτικά στον οργανισμό της.

«Είναι πέρα για πέρα απογοητευτικό, σχεδόν απερίγραπτο», λέει από το Λος Άντζελες, σε συνέντευξή της στο bbc.com, εξηγώντας πώς ήταν, να πρέπει να ζει για 50 χρόνια με τον θρύλο του σάντουιτς με ζαμπόν, το οποίο και καλά έπνιξε τη μητέρα της

Ζώντας με ένα «ένοχο» σάντουιτς για 50 χρόνια

Το μοναχοπαίδι της, η Owen, ήταν τότε επτά ετών και επέστρεφε στο σπίτι της στις ΗΠΑ όταν της ανακοινώθηκαν τα νέα.

Τώρα, εν όψει της 50ής επετείου του θανάτου της μητέρας της στις 29 Ιουλίου, έγραψε τα απομνημονεύματα με τίτλο «My Mama, Cass», τόσο ως φόρο τιμής όσο και ως τρόπο διόρθωσης της ανακρίβειας που βασίστηκε στην προκατάληψη της λιποφοβίας, η οποία ενοχοποίησε ένα σάντουιτς.

«Είναι πέρα για πέρα απογοητευτικό, σχεδόν απερίγραπτο», λέει από το Λος Άντζελες, σε συνέντευξή της στο bbc.com, εξηγώντας πώς ήταν, να πρέπει να ζει για 50 χρόνια με τον θρύλο του σάντουιτς με ζαμπόν, το οποίο και καλά έπνιξε τη μητέρα της.

«Όταν ήμουν μικρό κορίτσι κι έκανα παρέα με τους φίλους μου στο σχολείο, δεν ήξεραν ποια ήταν η μαμά μου, αλλά κάθε φορά που πήγαινα στο σπίτι τους για να παίξω κάποιος γονιός θα με ρώταγε: “Έι, η μαμά σου πραγματικά πέθανε πνιγμένη από ένα σάντουιτς με ζαμπόν;”».

«Μέχρι να επιστρέψει στο διαμέρισμά της, ήταν βράδυ της επόμενης ημέρας», συνεχίζει η κόρη της. «Πεινούσε και η χορεύτρια της έφτιαξε ένα σάντουιτς από το μόνο πράγμα που υπήρχε στο διαμέρισμα, ζαμπόν, και το άφησε στο κομοδίνο της. Δεν πρόλαβε να φάει ούτε μια μπουκιά»

Οι τελευταίες ώρες της Cass Elliot

«Με ενοχλούσε επειδή ήταν μια τόσο φρικτή ιστορία και ήξερα ότι δεν ήταν αλήθεια. Και απλά ένιωθα τόσο σκληρή τη διαιώνιση μιας τέτοιας φήμης. Με βασάνιζε» λέει η Owen.

Όπως είναι κατανοητό, έχει κάνει εκτεταμένη δουλειά για να συνθέσει τι συνέβη τις ημέρες που προηγήθηκαν του θανάτου της μητέρας της- ένα πρόγραμμα που περιελάμβανε την τελευταία της συναυλία στο Palladium πριν «μείνει ξύπνια για 36 ώρες».

Θα πήγαινε στο πάρτι γενεθλίων του Μικ Τζάγκερ όλη τη νύχτα, και στη συνέχεια θα πήγαινε κατευθείαν σε ένα brunch που διοργανώθηκε προς τιμήν της, ενώ θα ακολουθούσε ένα απογευματινό τσάι που θα φιλοξενούσε ένας Αμερικανός δημοσιογράφος.

«Μέχρι να επιστρέψει στο διαμέρισμά της, ήταν βράδυ της επόμενης ημέρας», συνεχίζει η κόρη της. «Πεινούσε και η χορεύτρια της έφτιαξε ένα σάντουιτς από το μόνο πράγμα που υπήρχε στο διαμέρισμα, ζαμπόν, και το άφησε στο κομοδίνο της. Δεν πρόλαβε να φάει ούτε μια μπουκιά».

Οι δίαιτες και η λήψη φαρμάκων θα χαρακτηρίσουν την υπόλοιπη ζωή της Cass. Αλλά αυτό που την κάνει τόσο περήφανη για τη μητέρα της είναι ο τρόπος με τον οποίο «επιδίωξε και επέμεινε μέχρι να τα καταφέρει»

«Η αρχή ενός πολύ κακού κύκλου»

Αυτό που επίσης εξακολουθεί να ενοχλεί την Elliot-Kugell είναι ότι ο μύθος του σάντουιτς με ζαμπόν βασίζεται στο θέμα που ήταν παρόν σε όλη τη ζωή της μητέρας της – το βάρος.

Από την ηλικία των επτά ετών η Cass έδωσε μάχες με την παχυσαρκία. Ως έφηβη της συνταγογραφήθηκαν αμφεταμίνες για να επιταχυνθεί ο μεταβολισμός της. Η Elliot-Kugell το περιγράφει ως «την αρχή ενός πολύ κακού κύκλου».

Οι δίαιτες και η λήψη φαρμάκων θα χαρακτηρίσουν την υπόλοιπη ζωή της Cass. Αλλά αυτό που την κάνει τόσο περήφανη για τη μητέρα της είναι ο τρόπος με τον οποίο «επιδίωξε και επέμεινε μέχρι να τα καταφέρει.

»Ήξερε όταν ήταν έφηβη ότι ήθελε να γίνει καλλιτέχνις και έλεγε σε όλους ότι θα γινόταν το πιο διάσημο χοντρό κορίτσι που έζησε ποτέ. Είχε αυτή την πρόβλεψη της γνώσης από παιδί. Νομίζω ότι αυτό είναι πολύ ωραίο. Είναι πραγματικά πολύ ωραίο».

Όταν η Owen Elliot-Kugell είχε μιλήσει για τη μαμά της  

«Έστρωσε το δρόμο για αυτές τις άλλες νεαρές κυρίες σήμερα που είναι πιο βαριές»

Μια μετακόμιση από τη Βαλτιμόρη στη Νέα Υόρκη μετά το σχολείο οδήγησε την Cass να γίνει μέρος της folk σκηνής του Greenwich Village, πριν πάει στην Ουάσινγκτον και στη συνέχεια στην Καλιφόρνια, για να ενταχθεί στους Mamas and the Papas, αλλά μόνο μετά από μια αδικαιολόγητη καθυστέρηση λόγω του ότι το ιδρυτικό μέλος, John Phillips, έπρεπε να πειστεί ότι το βάρος της Cass δεν θα εμπόδιζε το συγκρότημα.

Η Eliot-Kugell πιστεύει ότι τα πράγματα θα ήταν τελείως διαφορετικά για τη μητέρα της, αν υπήρχε τότε η ίδια στάση απέναντι στο fat shaming που υπάρχει τώρα, περιγράφοντάς την ως «πρωτοπόρο».

«Έστρωσε το δρόμο για αυτές τις άλλες νεαρές κυρίες σήμερα που είναι πιο βαριές, ώστε να μπορέσουν να ξεφύγουν στη μουσική βιομηχανία και να γίνουν αποδεκτές γι’ αυτό που είναι. Πραγματικά πιστεύω ότι βοήθησε να τεθούν οι βάσεις για πολλούς ανθρώπους».

«Είπα, “Μακάρι να ήξερα από πού προέρχεται αυτή η ιστορία”. Σταμάτησε να τρώει, άφησε κάτω το μαχαίρι και το πιρούνι της, με κοίταξε στα μάτια και είπε: «Εγώ το έκανα»»

Όλες οι δημόσιες εμφανίσεις της στρέφονταν γύρω από το βάρος της

Το βιβλίο αναδεικνύει παραδείγματα όπου όλοι, από τον Ντιν Μάρτιν μέχρι τα μέλη του δικού της συγκροτήματος, έκαναν αστεία δημοσίως για το βάρος της Cass και πώς έπρεπε να «χαμογελάσει και να το υπομείνει» για να το προσπεράσει, ειδικά όταν επρόκειτο για τηλεοπτικές εμφανίσεις.

Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1970, η Cass ήταν τακτικός θαμώνας σε αμερικανικά variety shows, φιλοξενούμενη στο Tonight Show και εμφανιζόταν τακτικά στο Carol Burnett Show, αλλά με κάποιο κόστος.

Αναπόφευκτα εμφανιζόταν σε σκετς που διακωμωδούσαν το βάρος της. Η κόρη της, Elliot-Kugell, κατονομάζει ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα που περιελάμβανε μια «πολύ βαριά εκδοχή της Little Bo Peep» ως συστηματικό παράδειγμα για το τι έπρεπε να ανεχτεί η μητέρα της για να παραμείνει στη δημοσιότητα.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι υπερασπίζεται, ωστόσο, την ατάκα στην επιτυχία Creeque Alley των Mamas and the Papas: «Και κανείς δεν παχαίνει εκτός από τη Mama Cass». «Πραγματικά δεν πιστεύω ότι ο John Phillips έγραψε αυτόν τον στίχο για να ερμηνευτεί με αυτόν τον τρόπο», επιμένει. «Ξέρετε πώς οι νέοι μιλάνε πράγματα που είναι χοντροκομμένα; Αυτό ήταν κάτι σαν κομπλιμέντο. Νομίζω ότι θα προτιμούσα να το θυμάμαι έτσι. Θέλω να πιστεύω ότι έτσι γράφτηκε».

Δείτε το βίντεο

Η πηγή του μύθου του σάντουιτς με ζαμπόν

Τα απομνημονεύματα εστιάζουν και σε πιο χαρούμενα θέματα, με την Elliot-Kugell να μοιράζεται τις δικές της πολύτιμες αναμνήσεις από τη μητέρα της, όπως ένα απόγευμα στο κρεβάτι βλέποντας τον Μάγο του Οζ, τραγουδώντας μαζί το Top of the World των Carpenters. «Όταν βρισκόταν στην πόλη, συμμετείχε πολύ», συνοψίζει διπλωματικά το μητρικό στυλ της Cass.

Έμαθε ότι ο πατέρας της ήταν ο μπασίστας Chuck Day όταν ήταν 19 ετών.

Το βιβλίο αποκαλύπτει επίσης πώς η Elliot-Kugell ανακάλυψε τελικά, δεκαετίες αργότερα, την πραγματική προέλευση του μύθου του σάντουιτς με ζαμπόν.

Γευμάτιζε με τη φίλη της μητέρας της, τη δημοσιογράφο Sue Cameron, και η συζήτηση στράφηκε στο θάνατο του Cass.

«Είπα, “Μακάρι να ήξερα από πού προέρχεται αυτή η ιστορία”. Σταμάτησε να τρώει, άφησε κάτω το μαχαίρι και το πιρούνι της, με κοίταξε στα μάτια και είπε: «Εγώ το έκανα»».

Καλύτερα από θάνατο λόγω ναρκωτικών ουσιών

Η Cameron συνέχισε να εξηγεί πως το 1974, όταν έμαθε τα νέα, τηλεφώνησε στον μάνατζερ του Cass, Allan Carr, στο Λονδίνο για να μάθει τι είχε συμβεί.

Η Elliot-Kugell συνεχίζει την ιστορία: «Τόσοι πολλοί συνομήλικοί της είχαν πεθάνει από υπερβολική δόση ναρκωτικών που ο Carr ήθελε πραγματικά να την προστατεύσει. Και υπήρχε ένα σάντουιτς που βρέθηκε εκεί».

Επί τόπου, η Carr επινόησε την ιστορία του πνιγμού από ένα σάντουιτς με ζαμπόν και ζήτησε από την Cameron να τη γράψει στο Hollywood Reporter για να καταπνίξει τις εικασίες μέχρι να υπάρξουν περισσότερες πληροφορίες.

Για την Elliot-Kugell η γνώση της αλήθειας ήταν μια τεράστια ανακούφιση: «Ο Allan Carr ήθελε να προστατεύσει την κληρονομιά της και κατά έναν περίεργο τρόπο το έκανε. Έτσι τώρα καταλαβαίνω και βγάζει νόημα». Εύχεται απλώς να γνώριζαν όλοι την αλήθεια.

*Το βιβλίο «My Mama, Cass» της Owen Elliot-Kugell κυκλοφορεί στις 9 Μαΐου.

*Με στοιχεία από bbc.com