«Φαντασία ή ρεαλισμός»

Το «αιώνιο» ερώτημα που απασχολούσε ανέκαθεν τις τελευταίες δεκαετίες όχι μόνο τους Αργεντίνους αλλά και όλο τον ποδοσφαιρικό πλανήτη (μετά το διαχρονικό Πελέ ή Μαραντόνα), ήταν το κλασσικό Μαραντόνα ή Μέσι που πλέον στο Μουντιάλ του Κατάρ το χειμώνα του 2022, μπήκε στο χρονοντούλαπο της ιστορίας με τον Μέσι να φτάνει και αυτός την Αργεντινή στην κορυφή του κόσμου.

Και όμως στη χώρα του τάνγκο, του χορού και της μουσικής, υπήρχε και ένα ακόμα ερώτημα που ταλάνιζε τους ποδοσφαιρόφιλους της χώρας.

Μενότι ή Μπιλάρδο ; ή αν προτιμάτε στη γλώσσα της πατρίδας τους «Μenottismo ή Βilardismo»;

Δύο προπονητές που είχαν στα χέρια τους για 12 χρόνια την Εθνική Αργεντινής οδηγώντας την στην κατάκτηση δύο Παγκοσμίων Κύπελλων (1978 και 1986) και σε έναν τελικό (1990) έχοντας τον τίτλο των κορυφαίων.

Και όμως οι δυό τους ήταν στα μαχαίρια, από την πρώτη στιγμή κιόλας όταν ο Μπιλάρδο διαδέχτηκε το Μενότι.

Ήταν Μάρτιος του 1983 όταν σε ένα ξενοδοχείο στη Σεβίλλη (εκεί έπαιζε η Μπαρτσελόνα του Μενότι) συναντήθηκαν οι δύο άνδρες με τον Μπιλάρδο να ζητά τα φώτα του προκατόχου του τον οποίο μόλις είχε διαδεχτεί.

«Είναι μια πολύ καλή ομάδα, θα στηριχτείς ιδιαίτερα στον τερματοφύλακα Γκάτι, τον εξτρέμ τον Τροσέρο και τον αριστερό μπάκ τον Ταραντίνι, παίζουν σαν λιοντάρια και θα είναι οι στυλοβάτες σου» του είπε ο Μενότι σε ένα εξαιρετικό κλίμα με τον Μπιλάρδο να τον ευχαριστεί και να φεύγει χαμογελαστός.

Αφησε και τους τρεις εκτός από το ντεμπούτο του στην Εθνική στη βαριά ήττα από τη Χιλή (4-0) σε φιλικό ενώ είχε μόλις τρεις νίκες στα πρώτα του 15 παιχνίδια και ενώ η ομάδα βάδιζε προς το Μουντιάλ του Μεξικού.

«Με τρέλανε στις ερωτήσεις, με ρωτούσε για τα πάντα και τελικά πήγε και τα έκανε όλα ανάποδα» είπε έξαλλος ο Μενότι στην πολύ γνωστή εφημερίδα της πατρίδας του την Clarin στην οποία μάλιστα ζήτησε και να αρθογραφεί κυρίως καυτηριάζοντας τις επιλογές του Μπιλάρδο.

«Η Εθνική θα πρέπει να αμύνεται όπως θέλει ο Μπιλάρδο και να επιτίθεται όπως αναζητά ο Μενότι»

Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον περίφημο El Gran Capitán (ο μεγάλος αρχηγός, ψευδώνυμο του ήρωα της ανεξαρτησίας της Αργεντινής José de San Martín) του αργεντίνικου ποδοσφαίρου, τον Ντανιέλ Πασαρέλα, τον μοναδικό που είχε το προνόμιο να είναι αρχηγός της Εθνικής ομάδας στην κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1978 στο Μπουένος Αίρες και στο στάδιο «Μομουμεντάλ αλλά και μέλος της αποστολής της Αργεντινής στην Πόλη του Μεξικού και στο στάδιο «Αζτέκα» το 1986 όπου στέφθηκε για δεύτερη φορά πρωταθλήτρια κόσμου.

Λόγω ενός θέματος υγείας, στο Μεξικό ο Πασαρέλα δεν αγωνίστηκε (κάλυψε τη θέση του ο Χοσέ Λουίς Μπράουν) με τον ίδιο αργότερα να αποκαλύπτει ότι τον έβαλαν στο περιθώριο ο Ντιέγκο Μαραντόνα με τον Κάρλος Μπιλάρδο με τον οποίο δεν είχε καλές σχέσεις.

Όμως δεν έπαυε να βγάζει το καπέλο και στον «γιατρό» προπονητή που οδήγησε την Αργεντινή στη γη της επαγγελίας.

Η ποδοσφαιρική θεωρία των δύο άκρων αντικατοπτριζόταν στους δύο αυτούς προπονητές, με τον Μενότι να είναι λάτρης του βραζιλιάνικου Jogo Bonito (ωραίο παιχνίδι) αλλά και του ολλανδικού Total Football (ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο) θέλοντας τη νίκη συνδυασμένη με καλό θέαμα, ενώ ο Μπιλάρδο ήταν θιασώτης του αποτελέσματος και όλο και περισσότεροι ήταν οι θαυμαστές και των δύο οι περίφημοι «Menottistas» και «Bilardistas»

Ακόμα και ως ποδοσφαιριστές ο Μενότι, δεν κέρδισε πολλούς τίτλους, αλλά ήταν ένας αρκετά καλός επιθετικός χαφ και επιθετικός με καριέρα κυρίως στη Ροσάριο Σεντράλ.

Ενώ ο Μπιλάρδο έκανε καριέρα σε μια πολύ σκληρή ομάδα την Εστουδιάντες Λα Πλάτα. Μια ομάδα που έκανε τα πάντα για να κερδίσει, και τα κατάφερε καθώς έγινε η πρώτη ομάδα στην ιστορία της Αργεντινής που έσπαγε την ηγεμονία των μεγάλων 5 (Μπόκα-Ρίβερ-Ιντεπεντιέντε-Ράσινγκ-Σαν Λορένσο) με τον Μπιλάρδο αμυντικό χάφ αρκετά σκληρό αλλά και με ηγετικές ικανότητες.

Αλλά και ως προπονητές ο Μπιλάρδο ανέλαβε την Εστουδιάντες φτιάχνοντας μια ομάδα που είχε ως μοναδικό στόχο τη νίκη, ο Μενότι έκανε όνομα στην Ουρακάν παίζοντας για το θέαμα, παίζοντας για την επίθεση. Για τον Μενότι πάνω από τη νίκη βρίσκονταν η αναγνώριση και ο σεβασμός από τον αντίπαλο και πάνω από την τακτική, η τεχνική.

Δέκα χρόνια μετά τη συνάντησή τους σε ένα ξενοδοχείο στη Σεβίλλη, στις 3 Νοεμβρίου του 1993 βρέθηκαν αντίπαλοι (ω Είχε προηγηθεί μία περίοδος 13 ετών, σε μια ιστορική συνάντηση που έμοιαζε με ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Η Ιντεπεντιέντε του Σέσαρ Λουίς Μενότι υποδεχόταν την Μπόκα Τζούνιορς του Κάρλος Μπιλάρδο στην πρώτη και μοναδική άμεση κόντρα των δύο εχθρών, των δύο κατακτητών του Παγκοσμίου Κυπέλλου για τη χώρα, που εκπροσωπούσαν τις δύο διαφορετικές σχολές για το πώς θα έπρεπε να παίζεται το παιχνίδι.

Ο «Αναρχικός» και ο «Λιγνός» όπως ήταν τα παρατσούκλια του Μενότι κέρδισε τον «Μυτόγκα» όπως φώναζαν τον Μπιλάρδο, αλλά η κόντρα συνέχιζε να υπάρχει.

Ανάμεσα στον μποέμ ιδεαλιστή, λάτρη της μουσικής και των βιβλίων και οπαδό του Περονισμού Μενότι και στον πραγματιστή Μπιλάρδο που μαζί με τη μπάλα προσπαθούσε να χωρέσει και τις σπουδές (ιατρική) και τη δουλειά στην οικογενειακή επιχείρηση.

Και οι δύο με ιταλικές ρίζες από γονείς Σικελούς, γεννημένος σε γειτονιά εργατική, το Πατερνάλ ο Μπιλάρδο σε αντίθεση με τον Μενότι που είχε γεννηθεί στο Ροσάριο μεγαλωμένος σε μια περιοχή που ζούσαν πολλοί Βρετανοί αριστοκράτες και υπήρχαν μεγάλες ταξικές διαφορές.

“Υπάρχει το ποδόσφαιρο της δεξιάς και της αριστεράς. Της δεξιάς προσπαθεί να μας πείσει ότι η ζωή είναι μια πάλη που θέλει θυσίες και να είμαστε από ατσάλι και να κερδίζουμε με κάθε τρόπο. Θέλει τους ποδοσφαιριστές να μην εκφράζουν πολιτικές απόψεις, να υπακούν και έτσι να δημιουργούνται περισσότεροι χρήσιμοι ηλίθιοι” ήταν το δόγμα του Μενότι, ενώ ο Μπιλάρδο απαντούσε με ωμό ρεαλισμό:

«Στον αντίπαλο δεν πρέπει να δίνεις ούτε νερό. Το fair play είναι μια βρετανική εφεύρεση. Στο σημερινό ποδόσφαιρο δεν πρέπει να δίνεις κανένα πλεονέκτημα, γι’ αυτό οι ομάδες μου δεν δωρίζουν τίποτα» και πριν το Μουντιάλ:

«Το να είσαι δεύτερος, είναι αποτυχία. Εάν είναι να κατακτήσουμε το Μουντιάλ, ας το κάνουμε και χωρίς να παίξουμε όμορφα. Ποιος θα ασχοληθεί άλλωστε γι’ αυτό όταν θα δει την κούπα; Σημασία έχει η νίκη και μόνο αυτή»

Και οι δύο πάντως για να φτάσουν στον Παγκόσμιο τίτλο έκαναν…εκπτώσεις στα πιστεύω τους και τη φιλοσοφία τους με τον αριστερό Μενότι να κερδίζει τον τίτλο υπό τη σκιά της χούντας της χώρας του (και με το 6-0 επί του Περού να μένει κηλίδα στην εξαιρετική πορεία αυτής της υπέροχης ομάδας) και μάλιστα αφήνοντας εκτός τον νεαρό τότε Ντιέγκο Μαραντόνα που ήταν η απόλυτη έκφραση της φιλοσοφίας του για ωραίο ποδόσφαιρο (παραδέχτηκε αργότερα ότι ήταν το μεγαλύτερο λάθος του).

Αλλά και ο Μπιλάρδο του συστήματος και της ομάδικής δουλειάς με στόχο το αποτέλεσμα μετέτρεψε την ομάδα του 1986 τεχνικά σε ένα σύνολο που έπαιζε γύρω από τον Μαραντόνα που είχε την απόλυτη ελευθερία κινήσεων και δικαιώθηκε.

Ο αστικός μύθος λέει ότι το 2006 στα γήπεδα της Γερμανίας και στον προημιτελικό της Αργεντινής με τη Γερμανία (όπου οι Νοτιοαμερικάνοι αποκλείστηκαν στα πέναλτι) οι δύο προπονητές – σχολιαστές τότε στην τηλεόραση της Αργεντινής – «τράκαραν» στην τουαλέτα του γηπέδου με το Μενότι την ώρα που έπλενε τα χέρια του να σιγομουρμουρίζει «Μέχρι κι εδώ συναντάω αυτόν τον π..τάνας γιο» με τον Μπιλάρδο να ζητάει από τους παρόντες να του πουν ακριβώς τι είπε με τους ψυχραιμότερους να αποτρέπουν μια κλωτσοπατινάδα μεταξύ των δύο μεσήλικων ανδρών !

“Το ποδόσφαιρο είναι τόσο γενναιόδωρο που γλίτωσε την ιατρική από τον Μπιλάρδο” είχε πει με έμφαση παλαιότερα ο Μενότι αλλά τα τελευταία χρόνια κολάκευε ο ένας τον άλλο και η κόντρα τους είχε λίγο χαλαρώσει.

Ενδεχομένως να αναβιώσει και πάλι όταν έρθει το πλήρωμα του χρόνου και ο Κάρλος Μπιλάρδο πάει να τον συναντήσει στον παράδεισο, όπου με τη φασαρία που θα κάνουν μπορεί και να αναγκαστούν να…μετακομίσουν.