«Είναι εύκολο να καταλήξεις στη φυλακή»: Η Lady Unchained κάνει ράδιο για τους ράπερ των κελιών

«Η ζωή μου τελείωσε και άρχισε με μια ποινή φυλάκισης, αυτές οι μεταλλικές πόρτες ξύπνησαν την πίστη μέσα μου» είχε πει κάποτε η Brenda Birungi ή αλλιώς «Lady Unchained».

Σήμερα, είναι ραδιοφωνική παραγωγός του National Prison Radio και συγγραφέας του βιβλίου «Πίσω από τα κάγκελα», στο οποίο παρουσιάζει την μετάλλαξη που υπέστη, έχοντας ως αφετηρία το άκουσμα της ποινής της.

«Οι συμμορίες, η βία, τα ναρκωτικά και τα χρήματα είναι μια ιστορία που όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά. Κουράστηκα να ακούω και να βλέπω την ίδια παλιά ιστορία όταν έγινα μέρος αυτής της θλιβερής αλήθειας»

H Lady Unchained καταδικάστηκε, παρέμεινε πίσω από τα σκουριασμένα σίδερα των φυλακών για έντεκα μήνες, πήρε το χαρτί της αποφυλάκισης της και τις ημέρες που διανύουμε η αποστολή της είναι να αποδείξει ότι η ζωή δεν ξεκινά και δεν τελειώνει πριν ή μετά την φράση «ένοχη» – έπειτα από κάθε κατηγορία που εκφωνεί με βροντερή φωνή κάποιος δικαστής.

H ιστορία της

Το μακρινό 2008, η Lady Unchained βρισκόταν σε ένα νυχτερινό μαγαζί. Στην προσπάθεια της να προστατεύσει την αδερφή της, ενεπλάκη σε έναν άγριο καυγά, ο οποίος θεωρήθηκε αρκετός ωστέ να την στείλει στην φυλακή.

Εκτίοντας ποινή έντεκα μηνών, η ζωή της άλλαξε ολοσχερώς. Η Lady Unchained άρχισε να γράφει, ενώ πάλευε με την μοναξιά, την απομόνωση και τον φόβο της απέλασης.

Εκεί ήταν που συνειδητοποίησε από πρώτο χέρι ότι ο ρατσισμός έχει τις ρίζες του στο δικαστικό σύστημα. Αυτή της η σκέψη, αποτυπώνεται στο βιβλίο της «Πίσω από τα κάγεκλα», το οποίο εστιάζει στην αλλαγή που επέφερε η καταδίκης της, ο χρόνος της στη φυλακή και η αποφυλάκιση της.

Το ταξίδι στην Ουγκάντα

Η Lady ίδρυσε το Unchained Poetry, μια καλλιτεχνική πλατφόρμα που έχει ως slogan: «χρησιμοποιούμε το παρελθόν μας για να δημιουργήσουμε τέχνη που διαρκεί» και στην οποία στεγάζονται τα ταλέντα και τα «όνειρα καλοκαιρινής νύχτας» των ανθρώπων που έχουν πάρει μια πικρή γεύση από το σωφρονιστικό σύστημα.

«Είναι εύκολο να καταλήξεις στη φυλακή. Μας δείχνουν μέσα από εκπομπές και ταινίες που μας λένε τις ιστορίες για το πώς οι άνθρωποι καταλήγουν στη φυλακή. Οι συμμορίες, η βία, τα ναρκωτικά και τα χρήματα είναι μια ιστορία που όλοι γνωρίζουμε πολύ καλά. Κουράστηκα να ακούω και να βλέπω την ίδια παλιά ιστορία όταν έγινα μέρος αυτής της θλιβερής αλήθειας. Το Unchained Nights αφηγείται μια ιστορία για το πώς μπορούμε να μετατρέψουμε μια αρνητική κατάσταση σε μια θετική πορεία για τον εαυτό μας και τους άλλους», πιστεύει ακράδαντα η Lady Unchained.

Πως πήρε όμως την απόφαση να δημιουργήσει αυτή την πλατφόρμα; Μια συζήτηση που είχε η Lady Unchained στον καναπέ του σαλονιού με τους φίλους για τις δυσκολίες που έχουν περάσει, δημιούργησε την σπίθα που είναι ικανή να κάψει και να αναγγενήσει τα πάντα.

Ο αγώνας της όμως δεν σταμάτησε εκεί.

Το 2016, η Lady Unchained κέρδισε έναν διαγωνισμό open mic και έλαβε ένα βραβείο της τάξεως των πεντακοσίων λιρών. Χρησιμοποίησε τα χρήματα αυτά για ένα ταξίδι στην Ουγκάντα, όπου επισκέφθηκε τους συντρόφους της στις φυλακές. Εκεί, έμαθε περισσότερα για τη ζωή πίσω από τα κάγκελα από τους τρόφιμους των φυλακών της Αφρικής. Κατέγραψε όλη την εμπειρία και ετοίμασε μια ταινία μικρού μήκους για το ταξίδι της.

Ραπ «εκ των έσω»

«Είναι το κορίτσι σας, η Lady Unchained, και ακούτε το Free Flow – το ορχηστρικό σόου όπου παίζουμε το beat δύο φορές για να μπορέσετε να χώσετε σωστά τις μπάρες σας!» ακούγεται από μια ραδιοφωνική συχνότητα η οποία δεν μοιάζει με τις άλλες.

Κάθε εβδομάδα, μια επιλογή από hip-hop instrumentals φτάνει στα αυτιά των ακροατών με σκοπό να εντρυφήσουν στην ποίηση και το ραπ από τα κελιά τους.

Ούσα πρώην κρατούμενη, προσφέρει απλόχερα συμβουλές για το πώς να χτίσουν ένα μέλλον μακρυά από το έγκλημα έχοντας ως όπλο τη δημιουργικότητα. Οι ακροατές μπορούν να καλέσουν και να ραπάρουν σε έναν τηλεφωνητή, τον οποίο εκείνη ακούει και τους δίνει ανατροφοδότηση.

View this post on Instagram

A post shared by Freeflow with Lady Unchained (@nprfreeflow)

Τα τελευταία έξι χρόνια, η εκπομπή έχει αποκτήσει χιλιάδες θαυμαστές οι οποίοι γνωρίζουν ένα είδος λύτρωσης, εκτίοντας την ποινή τους στα απόκοσμα κελιά.

«Μερικές φορές οι άνθρωποι δεν ραπάρουν καν», είχε πει η ίδια σε συνέντευξη της στον Ciaran Thapar του Guardian. «Απλώς τηλεφωνούν για να πουν: «Μπράβο στον τύπο που τηλεφώνησε τελευταίος γιατί ένιωσα αυτό που έλεγε. Αυτό για μένα είναι το παν».

Ουσιαστικά, το Free Flow καταφέρνει να ενώσει τους απανταχού κρατούμενους της Αγγλίας και της Ουαλίας και να συνομιλήσουν με τα ραπ τους. Στην εκπομπή μπορείτε να ακούσετε φωνές από τις φυλακές του HMP Wandsworth στο Λονδίνο μέχρι του HMP στο Λίβερπουλ.

«Από κρατούμενους για κρατούμενους»

Καθώς κάνουμε scroll στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πολύ συχνά μπορεί να έχουμε πετύχει βίντεο γυρισμένα στις πτέρυγες των φυλακών, όπου άτομα κάνουν freestyle είτε να ακούμε τα ραπ τους μέσω live μετάδοσης. Ωστόσο, η ραδιοφωνική εκπομπή της Lady Unchained καταφέρνει να δημιουργήσει όχι μόνο ένα περισσότερο ασφαλές περιβάλλον αλλά και μια ζωντανή κοινότητα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το National Prison Radio το οποίο μετρά δεκαπέντε χρόνια ζωής αποτελεί τον πρώτο ραδιοφωνικό σταθμό που απευθύνεται αποκλειστικά σε κρατούμενους.

Άλλωστε, οι αριθμοί και τα ποσοστά, καταφέρνουν να μιλούν από μόνα τους : «Είναι από κρατούμενους για κρατούμενους και στοχεύει στην προώθηση μιας κουλτούρας θετικής αλλαγής, αναγνωρίζοντας και αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις της φυλακής. Περίπου το 84% των κρατουμένων που έχουν τη δυνατότητα να ακούσουν το NPR το κάνουν. Από αυτούς, σχεδόν οι μισοί ακούν καθημερινά. Ο μέσος ακροατής ακούει εννέα ή περισσότερες ώρες την εβδομάδα» σύμφωνα με τον Ciaran Thapar της Guardian.

*Με πληροφορίες από: The Guardian | Artsadmin | Sounddelivery | Behind Bars | Kεντρική φωτογραφία θέματος: Artsadmin | Facebook