Αντιβιοτικά: Η πανδημία «θα μοιάζει ασήμαντη» μπροστά στις συνέπειες των ανθεκτικών μικροβίων

Η πανδημία Covid-19 θα φαντάζει πρόβλημα «ήσσονος σημασίας» συγκριτικά με όσα περιμένουν την ανθρωπότητα αν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των πολυανθεκτικων μικροβίων, προειδοποιεί η πρώην αρχίατρος της Αγγλίας.

Η ντέιμ Σάλι Ντέιβις, η οποία εκτός από αρχίατρος είχε διατελέσει και ως επικεφαλής επιστημονικός σύμβουλος του βρετανικού υπουργείου Υγείας, παραδέχεται στον Guardian ότι έχει πάρει το πρόβλημα προσωπικά, μετά τον θάνατο της βαφτισιμιάς της από πολυανθεκτική λοίμωξη πριν από δύο χρόνια.

«Υπάρχει πολύς κόσμος με ανίατες λοιμώξεις. Θα αναγκαζόμασταν να απομονώνουμε τα ανίατα περιστατικά για να μην μολυνθούν οι οικογένειες και οι κοινότητές τους. Θα ήταν μια καταστροφική κατάσταση. Θα έκανε ένα μέρος της Covid να μοιάζει ήσσονος σημασίας» είπε η Ντέιβις, σήμερα επικεφαλής του Κολεγίου Trinity στην Οξφόρδη.

Περισσότερο από τα δύο τρίτα της παγκόσμιας παραγωγής αντιβιοτικών χρησιμοποιείται σε εκτρεφόμενα ζώα

Η έκθεση των μικροβίων σε αντιβιοτικά ενθαρρύνει την εξέλιξη στελεχών που δεν αντιμετωπίζονται με αυτά τα φάρμακα. Η υπερκατανάλωση αντιβιοτικών ενοχοποιείται εν μέρει για βακτήρια, μύκητες και παράσιτα που έχουν αναπτύξει ανθεκτικότητα σε όλα ή σχεδόν όλα τις διαθέσιμες θεραπείες.

«Αν δεν κάνουμε μεγάλα βήματα προόδου τα επόμενα δέκα χρόνια, τότε πραγματικά φοβάμαι» είπε η Ντέιβις.

Προειδοποίησε δε ότι η μικροβιακή ανθεκτικότητα μπορεί να καταστήσει υπερβολικά επικίνδυνες κάποιες επεμβάσεις όπως η καισαρική τομή, οι μεταμοσχεύσεις και κάποιες θεραπείες για τον καρκίνο.

Η ντέιμ Σάλι Ντέιβις έχει πάρει προσωπικά το θέμα της μικροβιακής αντοχής (gov.uk)

Αντιβιοτικά στα εκτροφεία

Την περασμένη εβδομάδα η βρετανική κυβέρνηση παρουσίασε εθνικό σχέδιο για τις ανθεκτικές λοιμώξεις, το οποίο μεταξύ άλλων προβλέπει μείωση της χρήσης μικροβιοκτόνων παραγόντων στον άνθρωπο και τα εκτρεφόμενα ζώα, ενίσχυση της επιδημιολογικής επιτήρησης και κίνητρα για την ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών.

Περισσότερο από τα δύο τρίτα της παγκόσμιας παραγωγής αντιβιοτικών χρησιμοποιείται σε εκτρεφόμενα ζώα, συχνά για να προληφθούν λοιμώξεις σε ένα συνωστισμένο περιβάλλον με πλημμελείς συνθήκες υγιεινής, επισήμανε η Ντέιβις.

Τα ζώα, όπως και ο άνθρωπος, είπε, αποβάλλουν με τα ούρα και τα κόπρανα έως και το 80% των αντιβιοτικών που καταναλώνουν, με αποτέλεσμα να «μολύνεται το περιβάλλον» και να ενθαρρύνεται η εξέλιξη ανθεκτικών στελεχών.

Η Ντέιβις ζητά παροχή κινήτρων στις φαρμακοβιομηχανίες να αναπτύξουν νέα αντιβιοτικά. Το οικονομικό όφελος για νέους μικροβιοκτόνους παράγοντες είναι συχνά μικρό, δεδομένου ότι η χρήση αυτών των νέων φαρμάκων θα περιοριζόταν σε περιπτώσεις ύστατης ανάγκης.

Η Ντέιβις ασχολείται με το πρόβλημα της μικροβιακής ανθεκτικότητας εδώ και μια δεκαετία, επηρεάστηκε όμως και από τον θάνατο της βαφτισιμιάς της από ανθεκτική λοίμωξη στην ηλικία των 38  ετών.

Η Έμιλι Χόιλ έπασχε από κυστική ίνωση και είχε υποβληθεί δύο φορές σε μεταμόσχευση πνευμόνων. Προσβλήθηκε τελικά από το βακτήριο Mycobacteroides abscessus που δεν ήταν δυνατό να αντιμετωπιστεί.

«Γνώριζε, περίπου έξι μήνες πριν πεθάνει, ότι δεν ήταν ιάσιμο και ότι πιθανότατα θα πέθαινε από αυτό» είπε η πρώην αρχίατρος της Αγγλίας.

Η κλιματική αλλαγή, επισήμανε, επιδεινώνει το πρόβλημα, για παράδειγμα προκαλώντας πλημμύρες που μπορεί να επιτρέψουν τη μετάδοση λοιμωδών παραγόντων.

Η Ντέιβις είναι μέλος της Ομάδας Παγκόσμιων Ηγετών του ΟΗΕ για τη μικροβιακή αντοχή, η οποία ζητά τη θέσπιση στόχων για το 2030, στους οποίους περιλαμβάνεται η μείωση των θανάτων κατά 10%, η μείωση της χρήσης αντιμικροβιακών παραγόντων στη γεωργία κατά 30% και η απαγόρευση της χρήσης ιατρικά πολύτιμων αντιβιοτικών στα εκτροφεία ζώων.