Λέσβος: ΜΚΟ καταγγέλλει pushback του Λιμενικού με τη Frontex σε ρόλο παρατηρητή

Σε μία τρομερή καταγγελία προβαίνει η μη κυβερνητική οργάνωση, Aegean Boat Report, καθώς κάνει λόγο για μία επανοπροπώθηση προσφύγων στη Λέσβο από σκάφη του ελληνικού λιμενικού και μάλιστα παρουσία της Frontex, η οποία έκανε τα στραβά μάτια.

Όπως αναφέρει η Aegean Boat Report, μία ΜΚΟ που παρακολουθεί και αναφέρει θέματα που σχετίζονται με τη μετακίνηση των ανθρώπων στο Αιγαίο και ιδιαίτερα με τις αντιδράσεις των κυβερνήσεων σε αυτές τις μετακινήσεις, το περιστατικό έλαβε χώρα το απόγευμα της 25ης Ιανουαρίου, όταν μια βάρκα που μετέφερε 38 Αφγανούς πρόσφυγες, είχε σχεδόν φτάσει στη στεριά στα βόρεια της Λέσβου.

«Το λετονικό σκάφος της Frontex, που ήταν σαφώς παρόν την ώρα που συνέβαιναν όλα αυτά, θα έπρεπε να έχει υποβάλει αναφορά μετά το περιστατικό»

Τότε τους σταμάτησαν δύο σκάφη του ελληνικού λιμενικού και τους απώθησαν παράνομα προς την Τουρκία. Αυτό συνέβη όπως αναφέρει η οργάνωση ενώ «ένα λετονικό σκάφος της Frontex ήταν παρόν, ωστόσο μόνο σε ρόλο παρατηρητή και δεν έκανε τίποτα για να παρέμβει, ενώ οι ελληνικές Αρχές προέβαιναν σε αυτές τις παραβιάσεις μπροστά τους».

Πώς συνέβη το pushback

Όπως καταγγέλλει η οργάνωση «μετά από μια σύντομη καταδίωξη, ο αξιωματικός του ελληνικού λιμενικού κατάφερε να καταστρέψει τη μηχανή του σκάφους που μετέφερε τους προσφυγές χτυπώντας την με ένα κοντάρι. Αυτό άφησε το λαστιχένιο σκάφος ακινητοποιημένο και ακυβέρνητο στη θάλασσα».

Επίσης, η οργάνωση επικαλείται βίντεο που τραβήχτηκαν από τους πρόσφυγες και παρουσιάστηκαν στο Aegean Boat Report, στα οποία «διακρίνονται τρία σκάφη, δύο της ελληνικής ακτοφυλακής – ένα ταχύπλοο με δύο μηχανές και ένα περιπολικό Lambro 57 – και ένα σκάφος της Λετονίας με αριθμό ταυτότητας RK-30, το οποίο επί του παρόντος αποτελεί μέρος της επιχείρησης ‘Ποσειδών’ του Frontex και σταθμεύει στη Λέσβο».

Στη συνέχεια «το ελληνικό λιμενικό ρυμούλκησε τη λαστιχένια βάρκα προς την Τουρκία και την άφησε να παρασυρθεί μέσα στα τουρκικά ύδατα, αφήνοντας 38 ανθρώπους να παρασύρονται αβοήθητοι στη μέση της θάλασσας. Λίγες ώρες αργότερα, τους βρήκε η τουρκική ακτοφυλακή και τους μετέφερε πίσω στην Τουρκία».

Στιγμιότυπο από το pushback (Πηγή: Aegean Boat Report)

«Δεν υποβλήθηκε καμία αναφορά»

Όπως σημειώνει η ΜΚΟ, «το λετονικό σκάφος της Frontex, που ήταν σαφώς παρόν την ώρα που συνέβαιναν όλα αυτά, θα έπρεπε να έχει υποβάλει αναφορά μετά το περιστατικό, καθώς οι κανόνες του οργανισμού αναφέρουν ότι πρέπει να υποβάλλεται αναφορά για κάθε περιστατικό για το οποίο υπάρχουν υποψίες ή ενδείξεις ότι έχουν διαπραχθεί παραβιάσεις των διεθνών νόμων ή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

«Στην προκειμένη περίπτωση, δεδομένου ότι η λαστιχένια βάρκα που μετέφερε 38 άτομα είχε σταματήσει και ρυμουλκηθεί πίσω, και αυτό είχε συμβεί ενώ ένα σκάφος του Frontex ήταν παρόν, δεν θα έπρεπε να υπάρχει μεγάλη αμφιβολία ότι η ελληνική ακτοφυλακή είχε προβεί σε παράνομη επαναπροώθηση. Παραδόξως, δεν υποβλήθηκε καμία αναφορά από τον καπετάνιο του λετονικού σκάφους της Frontex», προσθέτει.

Όπως αναφέρει ακόμα η Aegean Boat Report, σύμφωνα με τον κανονισμό της EBCG (Ευρωπαϊκή Συνοριοφυλακή και Ακτοφυλακή) και τους κανόνες δεοντολογίας της Frontex, κάθε συμμετέχων στις επιχειρησιακές δραστηριότητές της, πρέπει να αναφέρει αμέσως με τη μορφή αναφοράς σοβαρού περιστατικού (SIR), κάθε κατάσταση πιθανής παραβίασης θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Στιγμιότυπο από το pushback (Πηγή: Aegean Boat Report)

«Παρά την ξεκάθαρη αυτή απόφαση, έχουμε ερευνήσει αρκετές περιπτώσεις στις οποίες σκάφη του Frontex συμμετείχαν ή τουλάχιστον ήταν παρόντα κατά τη διάρκεια απωθήσεων. Ένα κοινό στοιχείο σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι τα εμπλεκόμενα σκάφη του Frontex δεν υπέβαλαν καμία αναφορά. Αυτό σημαίνει ότι σκόπιμα καλύπτουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τις ελληνικές Αρχές», συμπληρώνει.

«3.000 περιπτώσεις pushbacks από τις ελληνικές Αρχές»

«Τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχουμε καταγράψει 3.000 περιπτώσεις απώθησης, που αφορούν 82.000 άτομα, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στο Αιγαίο από τις ελληνικές Αρχές. Θα περιμέναμε, με τέτοιου είδους βαριές επενδύσεις στην επιτήρηση των συνόρων, να βλέπουν και να αναφέρουν όχι μόνο τους ανθρώπους που προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη, αλλά και εκείνους που έχουν ‘μεταφερθεί’ παράνομα εκτός Ευρώπης», αναφέρει ακόμα η ΜΚΟ.

Όπως εξηγεί η «Frontex ενημερώνει, σε καθημερινή βάση, τις ελληνικές Αρχές για τα σκάφη που προσπαθούν να περάσουν στην Ευρώπη στο Αιγαίο Πέλαγος, γεγονός που δείχνει ότι έχει τουλάχιστον κάποιο έλεγχο ή τουλάχιστον επίγνωση του τι συμβαίνει στη θάλασσα σε αυτή την περιοχή».

«Αυτό που είναι περίεργο και δύσκολο να κατανοήσουμε είναι ότι δεν ενημερώνει για τις απωθήσεις που πραγματοποιούν οι ελληνικές Αρχές στην ίδια θαλάσσια περιοχή, λες και σκόπιμα καλύπτουν αυτές τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για να προστατεύσουν και να διασφαλίσουν ότι η Frontex μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί στην Ελλάδα», γράφει ακόμα.

Όπως υπογραμμίζει σε αυτά τα τέσσερα χρόνια, μόνο 3 SIR έχουν κατατεθεί από αξιωματικούς του Frontex που εκτελούσαν υπηρεσία στην επιχείρηση Ποσειδών. «Είναι προφανές ότι ο Frontex, ο Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής της ΕΕ, συστηματικά, όχι μόνο καλύπτει τις ελληνικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και εμπλέκεται άμεσα σε δραστηριότητες απώθησης στην Ελλάδα», αναφέρει μεταξύ άλλων στην καταγγελία της η ΜΚΟ.