Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο (φωτογραφία αρχείου, επάνω, από το Reuters/Radovan Stoklasa) δέχτηκε αρκετούς πυροβολισμούς στη διάρκεια ένοπλης επίθεσης εναντίον του χθες Τετάρτη στην πόλη Χάντλοβα. Μεταφέρθηκε σε κρίσιμη κατάσταση με ελικόπτερο στο νοσοκομείο της Μπάνσκα Μπίστριτσα. Ο δράστης συνελήφθη και η ταυτότητά του αποκαλύφθηκε.

Το αιματηρό περιστατικό έλαβε χώρα μπροστά από το πολιτιστικό κέντρο της πόλης, που βρίσκεται περίπου 150 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Μπρατισλάβα, πρωτεύουσας της Σλοβακίας, όπου πραγματοποιήθηκε μια κυβερνητική συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου με τη συμμετοχή του Φίτσο, ο οποίος στη συνέχεια συναντήθηκε με τους υποστηρικτές του.

«Η απόπειρα δολοφονίας μπορεί να συνδεθεί με την οξεία εσωτερική πολιτική σύγκρουση στη Σλοβακία»

Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο χαιρετάει υποστηρικτές του λίγο πριν δεχτεί τους πυροβολισμούς (φωτογραφία Reuters/Radovan Stoklasa)

Το όνομα του δράστη είναι Γιουράι Τσιντούλα. Κατάγεται από την πόλη Λεβίτσε, όπου γεννήθηκε το 1953. Είναι ένας από τους ιδρυτές του πολιτιστικού συλλόγου LK Dúha (Ουράνιο Τόξο). Οταν ο σύλλογος μετατράπηκε σε πολιτική οργάνωση, αναδείχτηκε πρόεδρός της. Εχει γράψει τρία βιβλία ποίησης και είναι μέλος της Ενωσης Σλοβάκων Συγγραφέων.

Σύμφωνα με όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής, ο Τσιντούλα περιγράφεται διαρκώς απ’ όσους τον γνώριζαν από κοντά ως ένας ριζοσπαστικοποιημένος αριστερός, υπερφιλελεύθερος διανοούμενος. Το παράδοξο είναι ότι πριν οκτώ χρόνια σχεδίαζε να ιδρύσει ένα πολιτικό κόμμα με την ονομασία «Κίνημα ενάντια στη βία».

Παλαιότερα ήταν φύλακας σε εμπορικό κέντρο και διέθετε άδεια οπλοφορίας. Οταν ο Φίτσο έφυγε από το πολιτιστικό κέντρο όπου πραγματοποιήθηκε η συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, τον πλησίασε ο επίδοξος δολοφόνος του. Ο σλοβάκος πρωθυπουργός θέλησε να του σφίξει το χέρι, αλλά ο Τσιντούλα έβγαλε ένα όπλο και τον πυροβόλησε πολλές φορές, γράφει ο Peter G. Feher, δημοσιογράφος με έδρα τη Βουδαπέστη, σε ανάλυσή του για το Magyar Hírlap.

Πολιτικά κίνητρα

Σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα, τρεις ή τέσσερις σφαίρες έπληξαν τον Φίτσο στο στήθος και στο στομάχι. Οι σωματοφύλακες τον έβαλαν εσπευσμένα σ’ ένα αυτοκίνητο και τον μετέφεραν στο ελικόπτερο. Σύμφωνα με πληροφορίες, διατηρούσε τις αισθήσεις του σ’ όλη τη διάρκεια της διακομιδής του στο νοσοκομείο.

Παρά το γεγονός ότι η σλοβακική αστυνομία απέκλεισε ερμητικά το νοσοκομείο, αφαίρεσε ακόμη και τα κινητά τηλέφωνα των γιατρών, διέρρευσε ότι οι πυροβολισμοί στο στομάχι προκάλεσαν το μεγαλύτερο πρόβλημα.

Ο Φίτσο χειρουργήθηκε στις εννιά το βράδυ σύμφωνα με την ώρα Κεντρικής Ευρώπης. Η επέμβαση κράτησε τρεις ώρες. Ο υπουργός Αμυνας της Σλοβακίας και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ρόμπερτ Κάλινιακ, δήλωσε ότι ο πρωθυπουργός φέρει πολλά τραύματα από πυροβολισμούς και η κατάστασή του είναι πολύ σοβαρή και απειλητική για τη ζωή του.

Ο φερόμενος ως δράστης της επίθεσης κατά του Ρόμπερτ Φίτσο μόλις έχει συλληφθεί από τους αστυνομικούς (φωτογραφία Reuters/Radovan Stoklasa)

Στο νοσοκομείο, ο σλοβάκος υπουργός Εσωτερικών για πρώτη φορά απέδωσε την επίθεση σε πολιτικά κίνητρα. Αρχικά άφησε να εννοηθεί ότι η εκστρατεία μίσους που τροφοδοτήθηκε από εσωτερικές κοινωνικές εντάσεις θα μπορούσε να σχετίζεται με την απόπειρα δολοφονίας.

Οι λεπτομέρειες

Ας δούμε τις λεπτομέρειες: Σύμφωνα με την καθημερινή ουγγρόφωνη ιστοσελίδα (Új Szó) στην Μπρατισλάβα, ο Τσιντούλα είναι αφοσιωμένος υποστηρικτής της φιλορωσικής παραστρατιωτικής ομάδας Slovenskí Branci (SB).

Το 2016, παρακολουθούσε τακτικά τις συναντήσεις της, όπως αποδεικνύεται από φωτογραφίες. Η σελίδα της στο Facebook τον αναφέρει ως συγγραφέα και δημοσιογράφο και αρκετά από τα γραπτά του έχουν δημοσιευτεί.

Σ’ αυτά επέκρινε τους πρόσφυγες και το σλοβακικό κράτος και υποστήριζε ανοιχτά τη φιλορωσική παραστρατιωτική ομάδα. Η σοβαρή αντίφαση βρίσκεται στο ότι αυτή η ομάδα πραγματοποίησε εκδηλώσεις μνήμης με στολή στον τάφο του Γιόζεφ Τίσο, του προέδρου του φασιστικού κράτους-μαριονέτα μεταξύ 1938 και 1945, της Πρώτης Σλοβακικής Δημοκρατίας.

Επίσης, όλη η κατάσταση προκαλεί κάπως σύγχυση καθώς ο λογότυπος της παραστρατιωτικής ομάδας μοιάζει πολύ με τη χιτλερική ναζιστική οργάνωση νεολαίας Hitlerjugend, όπως αναφέρει η αγγλόφωνη σλοβακική πύλη ειδήσεων VSquare.

Η Új Szó μετέδωσε, ακόμα, επικαλούμενη το τηλεοπτικό κανάλι Markíza ότι ο Τσιντούλα δήλωσε λίγο μετά τη σύλληψή του πως σχεδίαζε τη δολοφονία εδώ και ένα μήνα, επειδή δεν συμφωνούσε με την πολιτική της κυβέρνησης. Και επειδή δεν συμφωνούσε, επέλεξε να επιβάλει τη δική του λύση.

Ερωτήματα

Η ψυχική κατάστασή του εγείρει επίσης ερωτήματα. Σ’ ένα από τα ποιήματά του, έγραψε: Στα όνειρά μου, πυροβόλησα pribs (είδος πρωτεΐνης), σκότωσα κύτταρα. (Η ανεπίσημη μετάφραση προέρχεται από την ουγγρική εβδομαδιαία HVG).

Οι αξιωματικοί ασφαλείας του Ρόμπερτ Φίτσο έχουν μεταφέρει μέσα σε αυτοκίνητο τον σλοβάκο πρωθυπουργό αμέσως μετά την ένοπλη επίθεση εναντίον του (φωτογραφία Reuters/Radovan Stoklasa)

Μετά απ’ όλα αυτά, θεωρώ λάθος προσέγγιση να συνδέσουμε την απόπειρα δολοφονίας με την απόφαση του Φίτσο να διακόψει την παροχή στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. Πολύ περισσότερο, γιατί η σλοβακική κοινωνία είναι αρκετά φιλορωσική. Ας μην ξεχνάμε ότι η Μπρατισλάβα γιορτάζει ακόμα την κατάληψή της από τα σοβιετικά στρατεύματα κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Δεν υπάρχει λοιπόν σημαντικό αντιρωσικό αίσθημα ριζωμένο στην κοινωνία. Από την άλλη, ο μέσος Σλοβάκος είναι αναστατωμένος από το ενδεχόμενο να συρθεί η χώρα του στον πόλεμο, καθώς η Σλοβακία ουσιαστικά δεν έχει πλέον στρατό, επειδή η προηγούμενη αριστερή-φιλελεύθερη κυβέρνηση έδωσε τα πάντα στους Ουκρανούς.

Είναι χαρακτηριστικό της κατάστασης που έχει διαμορφωθεί το γεγονός ότι την άμυνα του σλοβακικού εναέριου χώρου έχει αναλάβει η ουγγρική Πολεμική Αεροπορία.

Το ντοκουμέντο

Ωστόσο, σύμφωνα με τις ενδείξεις, η απόπειρα δολοφονίας μπορεί να συνδεθεί με την οξεία εσωτερική πολιτική σύγκρουση στη Σλοβακία. Πριν ένα μήνα, ο Φίτσο δημοσίευσε ένα βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στο οποίο μιλούσε για το πώς τα προοδευτικά μέσα ενημέρωσης θα πυροβολούσαν αυτόν και την κυβέρνησή του. Το βίντεο αποκαλύφθηκε από την αυστριακή εφημερίδα Der Standard.

Σ΄ αυτό το ντοκουμέντο, που αποτελούσε μέρος του πολιτικού αγώνα εκείνη την εποχή, ο σλοβάκος πρωθυπουργός επέκρινε τα δημοσιεύματα των προοδευτικών ΜΜΕ, τα οποία πίστευε ότι θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε βία κατά κυβερνητικών στελεχών.

«Το μόνο που περιμένω είναι ότι αυτή η αγανάκτηση που τροφοδοτείται τόσο έντονα από τις Denník N., Smečko ή την Aktuality (σλοβακικά μέσα ενημέρωσης) θα κλιμακωθεί με τη δολοφονία ενός από τους κορυφαίους πολιτικούς της κυβέρνησης, και δεν υπερβάλλω κατά χιλιοστό», πρόσθετε ο Φίτσο.