«Η Γαλλία απέμεινε με τα κομφετί του παρελθόντος» – Νέος πονοκέφαλος για τον Μακρόν η Νέα Καληδονία

Με εκατοντάδες συλλήψεις και νεκρούς Γάλλους, το βλέμμα του Μακρόν έχει φύγει από το ουκρανικό μέτωπο και στρέφεται στη Νέα Καληδονία, ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα εδάφη της γαλλικής αποικιοκρατίας, που όμως βράζει όσο ποτέ.

Το Παρίσι ανακοίνωσε την αποστολή ενισχύσεων στο πιο κρίσιμο ίσως. ορμητήριο του στον Ινδο-Ειρηνικό, μετά από ημέρες βίαιων ταραχών που οδήγησαν στον θάνατο τουλάχιστον πέντε ανθρώπων, θέτοντας δύσκολα ερωτήματα για το μέλλον της Γαλλίας στην περιοχή.

Οι γαλλικές αρχές δήλωσαν την Πέμπτη 16 Μαΐου ότι 1.000 αστυνομικοί ήταν καθ’ οδόν, ενώ ο στρατός αναπτύχθηκε για την ασφάλεια των λιμανιών και του κεντρικού αεροδρομίου.

Ήδη στην περιοχή βρίσκονται περίπου 1.700 αστυνομικοί, με χιλιάδες διαδηλωτές να καίνε κτίρια, να λεηλατούν καταστήματα και να στήνουν οδοφράγματα, σύμφωνα με τις γαλλικές αρχές.

Γιατί ξεσηκώθηκαν οι ντόπιοι

Θρυαλλίδα για το ξέσπασμα της εξέγερσης στάθηκε, νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ένα αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο που προτάθηκε από το Παρίσι, παρέχοντας δικαίωμα ψήφου για τις τοπικές εκλογές σε όλους τους πολίτες που είναι κάτοικοι της Νέας Καληδονίας για 10 χρόνια.

Σύμφωνα με τους επικριτές, κάτι τέτοιο θα κινδύνευε να μειώσει την επιρροή των ιθαγενών Κανάκ, που αποτελούν περίπου το 40% του πληθυσμού της περιοχής των σχεδόν 300.000 κατοίκων. Περίπου το 1/4 είναι ευρωπαϊκής καταγωγής και τα νησιά βρίσκονται υπό γαλλικό έλεγχο από τότε που προσαρτήθηκαν το 1853.

Μέλη από το Ναυτικό Πυροσβεστικό Τάγμα Μασσαλίας επιβιβάζονται σε στρατιωτικό αεροπλάνο για να μεταφερθούν στη Νέα Καληδονία στις 16 Μαίου (REUTERS/Manon Cruz)

Το νομοσχέδιο ήρθε μετά από αρκετά χρόνια αποτυχημένων διαπραγματεύσεων μεταξύ του Παρισιού και τοπικών ομάδων, εκ των οποίων κάποιες ήταν υπέρ της ανεξαρτησίας. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, μόνο άτομα που ζουν στη Νέα Καληδονία τουλάχιστον από το 1998 και τα παιδιά τους ηλικίας 18 ετών και άνω, μπορούν να ψηφίσουν στις τοπικές εκλογές.

Οι κάτοικοι -συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν έχουν δικαίωμα ψήφου στις τοπικές εκλογές- είναι Γάλλοι πολίτες και έχουν δικαίωμα ψήφου στις εθνικές εκλογές, ακριβώς όπως και οι Γάλλοι της ηπειρωτικής χώρας.

Σημειώνεται ότι με δημοψήφισμα το οποίο διεξήχθη τον Νοέμβριο του 2018, η Νέα Καληδονία αποφάσισε για το πολιτικό της καθεστώς να παραμείνει μέρος της Γαλλικής Δημοκρατίας και όχι να γίνει ανεξάρτητο κράτος. Σε νέα δημοψηφίσματα τον Οκτώβριο του 2020 και τον Δεκέμβριο του 2021 το αποτέλεσμα ήταν πάλι το ίδιο.

Κατάσταση έκτακτης ανάγκης

Την Πέμπτη, ο Μακρόν κάλεσε σε έκτακτη κυβερνητική συνεδρίαση για να βρεθεί μια διέξοδος από την κρίση μετά από μια πρώτη συνεδρίαση της Τετάρτης.

Τρεις διαδηλωτές έχασαν τη ζωή τους στις ταραχές και ένας αστυνομικός πυροβολήθηκε θανάσιμα στο κεφάλι καθώς μιλούσε με διαδηλωτές, δήλωσαν οι αρχές. Ένας άλλος αστυνομικός σκοτώθηκε την Πέμπτη από πυροβολισμό κατά λάθος. Περισσότερα από 200 άτομα συνελήφθησαν από την αστυνομία, σύμφωνα με το γαλλικό υπουργείο Εσωτερικών.

Οι αρχές δήλωσαν ότι η βία φαίνεται να υποχωρεί την Πέμπτη μετά την κήρυξη της Γαλλίας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη Νέα Καληδονία, αλλά η ένταση παρέμεινε υψηλή.

Μέχρι στιγμής, οι ταραχές έχουν προκαλέσει ζημιές περίπου 200 εκατομμυρίων ευρώ.

«Τα κομφετί της πρώην αυτοκρατορίας»

Η Νέα Καληδονία βρίσκεται περίπου 900 μίλια ανατολικά της Αυστραλίας, και αποτελεί ένα από 12 υπερπόντια εδάφη της Γαλλίας, που της απέμειναν από τις «ένδοξες» εποχές της αποικιοκρατίας. Η κατοχή αυτών των υπερπόντιων εδαφών -όπως της Νέας Καληδονίας- με τη στάθμευση άνω των 8.000 Γάλλων στρατιωτών καθιστά τη Γαλλία τη χώρα με τη δεύτερη μεγαλύτερη ΑΟΖ στον πλανήτη.

Η αναταραχή κινδυνεύει να εκτροχιάσει τις προσπάθειες του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να αποκαταστήσει την επιρροή της Γαλλίας ως παγκόσμια δύναμη, καθώς και την ικανότητά της να αποκρούσει τον αυξανόμενο ανταγωνισμό από την Κίνα.

«Το μόνο που απομένει στη Γαλλία να έχει οποιαδήποτε διεθνή επιρροή είναι τα κομφετί της πρώην αυτοκρατορίας της», είπε ο Λοράν Σαλάρ, γεωγράφος και συνεργάτης του Ευρωπαϊκού Κέντρου Διεθνών Υποθέσεων, μιας δεξαμενής σκέψης με έδρα τις Βρυξέλλες.

Η πρώην γενική πρόξενος της Αυστραλίας στη Νουμέα, πρωτεύουσα της Νέας Καληδονίας, Ντενίζ Φίσερ, είπε ότι η βία ήταν η χειρότερη που παρατηρήθηκε στο αρχιπέλαγος τα τελευταία 40 χρόνια. «Αυτή είναι μια σημαντική αλλαγή», είπε η Φίσερ. «Όλοι παρακολουθούν τη Γαλλία… Φαίνεται ως κυρίαρχη δύναμη που κατοικεί στην περιοχή του Ειρηνικού. Νομίζω ότι οι χώρες λένε «Θέλουμε να συμπεριφέρεστε σαν [να είμαστε] ένα». Και αυτό σημαίνει να σέβονται τους δικούς τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των Κανάκ».

Με πληροφορίες από The Wall Street Journal