Η επίγεια κόλαση στη Λωρίδα της Γάζας και η «θεωρία της νίκης» της κυβέρνησης Νετανιάχου επί της Χαμάς

Στους επτά και πλέον μήνες αιματοκυλίσματος και σπειροειδούς ανθρωπιστικής κρίσης από τον πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς στη μαρτυρική Λωρίδα της Γάζας, οι νεκροί Παλαιστίνιοι ξεπερνούν τους 35 χιλιάδες, ενώ ένα νέο εφιαλτικό κεφάλαιο ανοίγει με την επέκταση της στρατιωτικής επιχείρησης του Ισραήλ στη Ράφα.

Στη νότια πόλη του παλαιστινιακού θύλακα, στα σύνορα με την Αίγυπτο, έχουν καταφύγει πάνω από 1,5 εκατομμύριο Παλαιστίνιοι, οι περισσότεροι ήδη εσωτερικά εκτοπισμένοι.

Παρά τη διεθνή κατακραυγή, η κυβέρνηση Νετανιάχου επιμένει στα σχέδια πλήρους εισβολής και εκεί.

Τα χαρακτηρίζει κομβικά στον διακηρυγμένο στόχο της για «ολοκληρωτική νίκη», με «πλήρη εξάλειψη» της Χαμάς.

Μέχρι και οι ΗΠΑ, ο πιο ισχυρός σύμμαχος του Ισραήλ, αμφισβητεί πλέον ανοιχτά αυτή τη «θεωρία της νίκης».

Ακόμη και μια πλήρης χερσαία επίθεση στη Ράφα δεν θα πετύχει αυτόν τον στόχο, προειδοποιεί τώρα ανοιχτά ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Άντονι Μπλίνκεν, ενόσω η Ουάσιγκτον συνεχίζει να στέλνει όπλα στο Τελ Αβίβ.

«Το Ισραήλ βρίσκεται σε πιθανή τροχιά να “κληρονομήσει” μια εξέγερση με πολλές ένοπλες Χαμάς που έχουν απομείνει», τόνισε τις προάλλες ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στο δίκτυο NBC.

«Είδαμε τη Χαμάς να επιστρέφει σε περιοχές που έχει εκκαθαρίσει το Ισραήλ στο βορρά», παραδέχθηκε, «ακόμη και στο Χαν Γιουνίς».

Ο αναπληρωτής του, Κουρτ Κάμπελ, υπερθεματίζει.

«Μερικές φορές, όταν ακούμε προσεκτικά τους Ισραηλινούς ηγέτες, μιλούν κυρίως για την ιδέα κάποιου είδους σαρωτικής νίκης στο πεδίο της μάχης», ανέφερε ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών, μιλώντας σε Σύνοδο Νέων του ΝΑΤΟ στο Μαϊάμι.

«Δεν νομίζω ότι πιστεύουμε πως αυτό είναι πιθανό ή εφικτό».

Κάτι, που έχουν πάντως επισημάνει από τον περασμένο Φεβρουάριο οι αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών, τονίζοντας σε έκθεση ότι «το Ισραήλ πιθανώς θα αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια παρατεταμένη ένοπλη αντίσταση από τη Χαμάς».

Μαχητές των Ταξιαρχιών Αλ Κασάμ, στρατιωτικής πτέρυγας και «δύναμη κρούσης» της Χαμάς (EPA/MOHAMMED SABER)

Πολεμικές χίμαιρες

Μετά την αποτρόπαιη επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, με 1.200 νεκρούς και 252 ομήρους, οι εκτιμήσεις του Τελ Αβίβ ήταν ότι ο συνολικός αριθμός των μαχητών της ισλαμιστικής παλαιστινιακής οργάνωσης -τρομοκρατικής κατά τις περισσότερες χώρες της Δύσης- κυμαινόταν τότε μεταξύ 30.000 και 40.000 ατόμων.

Όμως έπειτα από τρεις μήνες ασύμμετρων ισραηλινών αντιποίνων στη Λωρίδα της Γάζας, ο αμυντικός συντάκτης της ισραηλινής εφημερίδας Yedioth Ahronoth, Γιοάβ Ζαϊτούν, έγραφε ότι «το κατεστημένο ασφαλείας συνειδητοποιεί ότι ο τρομοκρατικός στρατός, που έχει ενισχυθεί εδώ και 14 χρόνια, δεν θα καταστραφεί σε λίγους μήνες».

Ανέφερε από τότε ως «εκτίμηση του ισραηλινού στρατού» ότι «ολόκληρο το 2024 θα είναι σε κατάσταση πολέμου».

Τώρα, καθώς ο πόλεμος διανύει πια τον όγδοο μήνα, «η Χαμάς απέχει πολύ από το να ηττηθεί», γράφει στους Times η Μπέβερλι Μίλτον-Έντουαρντς, καθηγήτρια Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Queen’s του Μπέλφαστ.

Το Ισραήλ «απέτυχε να την καταστρέψει ως στρατιωτική και πολιτική δύναμη», υπογραμμίζει η ειδική αναλύτρια σε θέματα ασφάλειας στη Μέση Ανατολή και στις προκλήσεις του πολιτικού Ισλάμ και μια εκ των δύο συγγραφέων ενός νέου βιβλίου για τη Χαμάς.

Η υποστήριξη της Χαμάς εντός της Λωρίδας της Γάζας «παραμένει σχετικά αμείωτη» και η πλειονότητα των κατοίκων του παλαιστινιακού θύλακα εξακολουθεί να πιστεύει ότι η Χαμάς θα κερδίσει τον πόλεμο, αναφέρει.

Επικαλείται την πιο πρόσφατη δημοσκόπηση του μη κερδοσκοπικού Παλαιστινιακού Κέντρου Έρευνας Πολιτικής και Ερευνών (PCPSR), με έδρα τη Ραμάλα.

«Ενώ λιγότεροι κάτοικοι της Δυτικής Όχθης πιστεύουν σήμερα, σε σύγκριση με τρεις μήνες πριν, ότι η Χαμάς θα διατηρήσει στο μέλλον τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας», αναφέρει, το ποσοστό όσων έχουν αυτή την εκτίμηση στον ίδιο τον σφυροκοπούμενο παλαιστινιακό θύλακα έχει αυξηθεί στο 60%.

Μαχητές της Χαμάς σε υπόγεια σήραγγα στη Λωρίδα της Γάζας (REUTERS/Mohammed Salem)

Τι θα φέρει η επόμενη ημέρα;

Πάνω από το 50% των κατοίκων του παλαιστινιακού θύλακα δηλώνει σήμερα ότι θέλει η Λωρίδα της Γάζας να παραμένει στα χέρια της Χαμάς.

Πρόκειται για μια αύξηση 14 μονάδων, αναφέρεται στην παλαιστινιακή δημοσκόπηση.

«Δεδομένου του μεγέθους των δεινών στη Λωρίδα της Γάζας, αυτό φαίνεται να είναι το πιο αντιφατικό εύρημα ολόκληρης της δημοσκόπησης», επισημαίνει το PCPSR.

«Παρ’ όλα αυτά συνάδει με την αύξηση του ποσοστού των κατοίκων της Γάζας που πιστεύουν ότι η Χαμάς θα κερδίσει τον εν εξελίξει πόλεμο», εξηγεί.

«Η ευρεία λαϊκή υποστήριξη για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου παραμένει αμετάβλητη».

Εν μέσω δε του εξελισσόμενου ενδο-παλαιστινιακού διαλόγου για ενότητα, «η θέση της Παλαιστινιακής Αρχής και της ηγεσίας της παραμένει εξαιρετικά αδύναμη».

Τούτων λεγχθέντων, η Χαμάς μπορεί να έχει πλέον χάσει έως και τους μισούς μαχητές της, «αλλά αυτό το κενό μπορεί γρήγορα να καλυφθεί», παρατηρεί στη DW ο Μάικλ Μίλστιν, πρώην επικεφαλής του παλαιστινιακού τμήματος της ισραηλινής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, νυν ερευνητής στο κέντρο Μοσέ Νταγιάν του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ.

Παρά δε τις εκτιμήσεις ότι το Ισραήλ έχει καταστρέψει το 70-80% του οπλοστασίου της ισλαμιστικής οργάνωσης, «η Χαμάς ελέγχει ακόμη τουλάχιστον το 50% των τούνελ».

Μέσω αυτών εφαρμόζει πλέον τακτικές ανταρτοπόλεμου σε όλο τον θύλακα, εγείροντας «το φάσμα ενός παντοτινού πολέμου για το Ισραήλ», όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει η Wall Street Journal.

Θα παραμείνει ορατό ανεξάρτητα από το αν το Ισραήλ θα εισβάλει πλήρως ή όχι στη Ράφα, εκτιμούν Ισραηλινοί νυν και πρώην στρατιωτικοί και αξιωματούχοι των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ.

Μιλώντας στην WSJ, χαρακτηρίζουν πιθανό η Χαμάς να επιβιώσει και να συνεχίσει να υπάρχει σε άλλες περιοχές του αποκλεισμένου θύλακα.

Κατά τον Μάικλ Μίλστιν, μάλιστα, δεν τίθεται καν θέμα κενού εξουσίας στη Γάζα.

«Αυτή τη στιγμή», υποστηρίζει, «δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στη Χαμάς».

Μαχητές της Χαμάς επιδεικνύουν τον οπλισμό τους, σε παρελθοντική παρέλαση στην πόλη της Γάζας (EPA/MOHAMMED SABER)

«Ναρκοπέδιο»

Η στρατιωτική ανθεκτικότητα της Χαμάς, συνδυαστικά με την έλλειψη ενός σαφούς μεταπολεμικού σχεδίου από πλευράς του Ισραήλ, έχει σημάνει τώρα συναγερμό στο Τελ Αβίβ, προκαλώντας νέους ισχυρούς κραδασμούς στην κυβέρνηση Νετανιάχου.

Σε πλήρη ρήξη με τον πρωθυπουργό του και τους ακροδεξιούς εταίρους του, ο Ισραηλινός Υπουργός Άμυνας, Γιοάβ Γκάλαντ, ζητά δημόσιες δεσμεύσεις ότι το Ισραήλ δεν θα επιβάλει στρατιωτικό καθεστώς στη Γάζα.

Προειδοποιεί ανοιχτά ότι η έλλειψη σχεδίου για παλαιστινιακή εναλλακτική στη διακυβέρνηση της Γάζας από τη Χαμάς απειλεί να υπονομεύσει «τα στρατιωτικά οφέλη» για το Ισραήλ.

Και δη εν μέσω διευρυνόμενης διεθνούς απομόνωσής του.

Παρά την εντεινόμενη κριτική ότι δεν έχει αξιόπιστο σχέδιο για την επόμενη ημέρα, ο Νετανιάχου επιμένει ότι η καταστροφή της Χαμάς πρέπει να προηγηθεί οποιασδήποτε πολιτικής λύσης στον πόλεμο.

Διακηρύττει ότι «όσο η Χαμάς παραμένει άθικτη, κανένα άλλο κόμμα δεν θα παρέμβει για να διαχειριστεί τις πολιτικές υποθέσεις στη Γάζα, σίγουρα όχι η Παλαιστινιακή Αρχή».

Αρνείται ακόμη και το πασιφανές: ότι οι επτά μήνες πολέμου έχουν βυθίσει τον άμαχο πληθυσμό της Γάζας σε ανθρωπιστική καταστροφή.

Όμως το κλίμα αμφισβήτησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου εντείνεται εντός και εκτός του Ισραήλ.

Υπάρχουν ρηγματώσεις στις σχέσεις του με την υφιστάμενη κυβέρνηση του ισχυρότερου συμμάχου του Ισραήλ, τις ΗΠΑ, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάντεν βλέπει την προοπτική επανεκλογής του τον Νοέμβριο να πλήττεται από την «ακλόνητη υποστήριξη» που έχει υποσχεθεί στο Τελ Αβίβ.

Στο ίδιο το Ισραήλ, οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις κλιμακώνονται για το θέμα των ομήρων.

Οι φωνές πληθαίνουν για άμεση προσφυγή στις κάλπες.

Η δε συνοχή της κυβέρνησης έκτακτης ανάγκης, με τη συμμετοχή της κεντροδεξιάς του πρώην επιτελάρχη Μπένι Γκαντς, δείχνει πια να κρέμεται από μια κλωστή…