Τι αλλάζει με την αναγνώριση Παλαιστινιακού Κράτους; – Πότε ξεκίνησαν οι προσπάθειες των Παλαιστινίων;

Ο επτά και πλέον μηνών πόλεμος του Ισραήλ στη Γάζα, μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου από την Χαμάς, έχει αναζωπυρώσει μια παγκόσμια πίεση για να δοθεί στους Παλαιστίνιους ένα δικό τους κράτος.

Η Νορβηγία, η Ισπανία και η Ιρλανδία ανακοίνωσαν την Τετάρτη πως θα αναγνωρίσουν στις 28 Μαΐου το κράτος της Παλαιστίνης, σπάζοντας τη μακροχρόνια θέση των δυτικών δυνάμεων ότι ένα Παλαιστινιακό Κράτος μπορεί να έρθει μόνο ως μέρος της ειρήνης και μετά από  διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ.

Ο πρωτεργάτης Αραφάτ και το μπαράζ αναγνωρίσεων από το 1988

Ωστόσο, πολλοί πιστεύουν πως μια μαζική αναγνώριση Παλαιστινιακού Κράτους από τις χώρες της Δύσης ίσως έφερνε πιο κοντά την ειρήνη, αφού το Ισραήλ θα δεχόταν πολύ πιο ουσιαστικές πιέσεις προς αυτή την κατεύθυνση. Ο δρόμος, πάντως, είναι ακόμα μακρύς.

Και αυτό, παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με την Παλαιστινιακή Αρχή, η οποία έχει περιορισμένες εξουσίες σε τμήματα της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, 143 από τις 193 χώρες – μέλη των Ηνωμένων Εθνών αναγνωρίζουν ήδη ένα Παλαιστινιακό Κράτος.

Σε αυτές περιλαμβάνονται πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής, της Αφρικής και της Ασίας, αλλά όχι οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς, το μεγαλύτερο μέρος της Δυτικής Ευρώπης, η Αυστραλία, η Ιαπωνία ή η Νότια Κορέα.

Τον Απρίλιο, οι Ηνωμένες Πολιτείες άσκησαν βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, για να αποτρέψουν μια παλαιστινιακή αίτηση να γίνει πλήρες κράτος – μέλος του ΟΗΕ.

Ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής, Μαχμούντ Αμπάς, ύψωσε για πρώτη φορά την παλαιστινιακή σημαία στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, στις 30/9/2015

Μια παλαιστινιακή διακήρυξη και οι πρώτες αναγνωρίσεις

Η προσπάθεια των Παλαιστινίων για την απόκτηση κρατικής υπόστασης δεν είναι καινούργια. Ήδση, άλλωστε, πολλές χώρες αναγνωρίζουν το Κράτος της Παλαιστίνης.

Στις 15 Νοεμβρίου 1988, κατά τη διάρκεια της πρώτης παλαιστινιακής ιντιφάντα, ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ ανακήρυξε μονομερώς ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος με πρωτεύουσα την Ιερουσαλήμ.

Έκανε την ανακοίνωση αυτή στο Αλγέρι, σε μια συνεδρίαση του εξόριστου Παλαιστινιακού Εθνικού Συμβουλίου, το οποίο υιοθέτησε ως στόχο τη λύση των δύο κρατών.

Λίγα λεπτά αργότερα, η Αλγερία έγινε η πρώτη χώρα που αναγνώρισε επίσημα ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος.

Μέσα σε λίγες εβδομάδες, δεκάδες άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου μέρους του αραβικού κόσμου, της Ινδίας, της Τουρκίας, του μεγαλύτερου μέρους της Αφρικής και πολλών χωρών της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, ακολούθησαν το παράδειγμά της Αλγερίας.

Το επόμενο κύμα αναγνωρίσεων ήρθε στα τέλη του 2010 και στις αρχές του 2011, σε μια περίοδο κρίσης της ειρηνευτικής διαδικασίας στη Μέση Ανατολή. Μια σειρά από χώρες της Νότιας Αμερικής, συμπεριλαμβανομένης της Αργεντινής, της Βραζιλίας και της Χιλής, ανταποκρίθηκαν στις εκκλήσεις των Παλαιστινίων να υποστηρίξουν τις αξιώσεις τους για κρατική υπόσταση.

Αυτό ήρθε ως απάντηση στην απόφαση του Ισραήλ να τερματίσει την προσωρινή απαγόρευση της κατευσκευής εβραϊκών οικισμών στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.

Η UNESCO αναγνωρίζει την Παλαιστίνη, προκαλώντας οργή σε ΗΠΑ – Ισραήλ

Το 2011, με τις ειρηνευτικές συνομιλίες να βρίσκονται σε αδιέξοδο, οι Παλαιστίνιοι αποφάσισαν να προωθήσουν μια εκστρατεία για την πλήρη ένταξη του κράτους της Παλαιστίνης στον ΟΗΕ.

Η προσπάθεια απέτυχε, αλλά σε μια πρωτοποριακή κίνηση, στις 31 Οκτωβρίου του ίδιου έτους, ο πολιτιστικός οργανισμός του ΟΗΕ, η UNESCO, ψήφισε να δεχτεί τους Παλαιστίνιους ως πλήρες μέλος.

Η απόφαση προκάλεσε την οργισμένη αντίδραση του Ισραήλ και των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες ανέστειλαν τη χρηματοδότηση του Οργανισμού με έδρα το Παρίσι. Μάλιστα, αποχώρησαν οριστικά από την UNESCO το 2018, αν και οι ΗΠΑ επανήλθαν το 2023.

Τον Σεπτέμβριο του 2015, η παλαιστινιακή σημαία υψώθηκε για πρώτη φορά στα Ηνωμένα Έθνη στη Νέα Υόρκη, αφού η Γενική Συνέλευση, αρκετά χρόνια νωρίτερα, το 2012, ψήφισε με συντριπτική πλειοψηφία την αναβάθμιση του καθεστώτος των Παλαιστινίων σε «κράτος παρατηρητή μη μέλος».

Τρία χρόνια αργότερα, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο δέχθηκε επίσης την Παλαιστίνη ως κράτος – μέλος. Υπενθυμίζεται ότι ο επικεφαλής εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου ανακοίνωσε την Τρίτη (21/5/2024) ότι ζήτησε να εκδοθούν εντάλματα σύλληψης για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον υπουργό Άμυνας του Ισραήλ, μαζί με τρία από τα κορυφαία στελέχη της Χαμάς, για εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στις 7 Οκτωβρίου και έκτοτε στο Ισραήλ και τη Γάζα.

Η Σουηδία «σπάει» την ομάδα

Το 2014, η Σουηδία, η οποία έχει μεγάλη παλαιστινιακή κοινότητα, έγινε το πρώτο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη δυτική Ευρώπη που αναγνώρισε το Παλαιστινιακό Κράτος.

Η κίνηση αυτή ακολούθησε μήνες σχεδόν καθημερινών συγκρούσεων στην ανατολική Ιερουσαλήμ, η οποία έχει προσαρτηθεί στο Ισραήλ.

Ένα Κράτος της Παλαιστίνης είχε αναγνωριστεί νωρίτερα από έξι άλλες ευρωπαϊκές χώρες – την Βουλγαρία, την Κύπρο, την Τσεχική Δημοκρατία, την Ουγγαρία, την Πολωνία και την Ρουμανία.

Το Ισραήλ αντέδρασε οργισμένα στην κίνηση της Στοκχόλμης, με τον τότε υπουργό Εξωτερικών Avigdor Lieberman να διαμηνύει δηκτικά στους Σουηδούς ότι «οι σχέσεις στη Μέση Ανατολή είναι πολύ πιο πολύπλοκες από τα αυτοσυναρμολογούμενα έπιπλα της ΙΚΕΑ».

Όταν η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε υπέρ της αναγνώρισης Παλαιστινιακού Κράτους

Στις 22 Δεκεμβρίου του 2015, παρουσία του Μαχμούντ Αμπάς, επικυρώθηκε ομόφωνα από όλες τις πτέρυγες της ελληνικής Βουλής ψήφισμα υπέρ της αναγνώρισης του Παλαιστινιακού Κράτους, το οποίο καλούσε την τότε κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα να προωθήσει όλες τις απαραίτητες διαδικασίες για την αναγνώριση ενός ενιαίου, δημοκρατικού και κυρίαρχου Παλαιστινιακού Κράτους, στη βάση των ορίων του 1967.

Ο Μαχμούντ Αμπάς γίνεται δεκτός στη Βουλή από τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα

«Το μεγαλειώδες βήμα της εισήγησης προς την ελληνική κυβέρνηση να αναγνωρίσει Κράτος της Παλαιστίνης θα καταγραφεί στην ιστορία και την πορεία του παλαιστινιακού λαού», δήλωνε τότε ο Μαχμούτ Αμπάς.

Η απόφαση εκείνη, που έμεινε στο «συρτάρι», αναφερόταν στη σταθερή προσήλωση στην ειρήνη και την ασφάλεια στη Μέση Ανατολή, στη βάση του ψηφίσματος της 29ης Νοεμβρίου του 2012 του ΟΗΕ, με το οποίο αναγνωρίζεται η Παλαιστίνη με καθεστώς μη μέλους και ενεκρίθη από πολλά κοινοβούλια της ΕΕ.