Πόσο κακό κάνει ο ντεκαφεϊνέ καφές στο περιβάλλον και την υγεία;

Ορισμένες περιβαλλοντικές ακτιβιστικές ομάδες και νομοθέτες των ΗΠΑ, ανησυχούν για την πιο κοινή μέθοδο που χρησιμοποιείται για την αποκαφεϊνοποίηση του καφέ. Η κατανάλωση ντεκαφεϊνέ καφέ θεωρείται εδώ και χρόνια ένας ασφαλής τρόπος για να απολαύσουν ένα φλιτζάνι καφέ όσοι περιορίζουν την καφεΐνη. Όσοι δεν έχουν πρόβλημα με την καφεΐνη, μπορεί να έχουν πλέον πρόβλημα με την τιμή του. Mε την ποικιλία Robusta του φραπέ/νες να παίρνει την ανιούσα.

Ο Jordan G.L. Hardin, διευθυντής τροφίμων και ποτών στην Alfred Coffee, λέει ότι πρόσφατα είδε «μια πολύ μικρή άνοδο στον ντεκαφεϊνέ». «Έχουμε λάβει αρκετά ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο επεξεργασίας του ντεκαφεϊνέ μας τους τελευταίους δύο μήνες», λέει ο Hardin. Τα καταστήματα Alfred (μαζί με τα Peet’s και άλλα) χρησιμοποιούν τη διαδικασία αποκαφεϊνοποίησης χωρίς χημικά, γνωστή ως Swiss Water Process, η οποία «έχει δώσει στους πελάτες μεγαλύτερη εμπιστοσύνη να το παραγγείλουν ή να παραγγείλουν half-cafs (Μισή δόση με καφεΐνη και μισή ντεκαφεϊνέ)», ανέφερε ο Hardin στο Axios.

Η ευρωπαϊκή μέθοδος παρασκευής καφέ χωρίς καφεΐνη είναι αυτή που χρησιμοποιούν οι περισσότερες εταιρείες καφέ και συνήθως περιλαμβάνει ένα αμφιλεγόμενο χημικό: το χλωριούχο μεθυλένιο. Το χλωριούχο μεθυλένιο θεωρείται δυνητικά καρκινογόνο από τον OSHA. Ο OSHA είναι ομοσπονδιακός οργανισμός για την ασφάλεια των εργαζομένων των ΗΠΑ. Στην ΕΕ έχουμε το αντίστοιχο οργανισμό, τον EU-OSHA.

Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων ρυθμίζει το χλωριούχο μεθυλένιο όταν χρησιμοποιείται για την αποκαφεϊνοποίηση του καφέ. Η έκθεση σε υπολείμματά του δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 10 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm). Τα 10 ppm είναι το 40% της ημερήσιας ασφαλούς ανθρώπινης επαφής με το χλωριούχο μεθυλένιο.

Σταγόνες δροσιάς σχηματίζονται σε κόκκους καφέ σε φυτεία στην Κόστα Ρίκα, στις 13 Ιανουαρίου 2004. REUTERS/Juan Carlos Ulate

Ποια είναι η διαδικασία αποκαφεϊνοποίησης

Κατά την ευρωπαϊκή μέθοδο, οι κόκκοι καφέ ατμοποιούνται, ξεπλένονται με χλωριούχο μεθυλένιο και στη συνέχεια αφαιρείται το υγρό (μαζί με μεγάλο μέρος της καφεΐνης). Στη συνέχεια, οι κόκκοι καφέ πλένονται, ατμοποιούνται και καβουρδίζονται σε θερμοκρασίες που προκαλούν την εξάτμιση των υγρών, σύμφωνα με την Εθνική Ένωση Καφέ. Αυτή η διαδικασία αφαιρεί περίπου το 97% ή περισσότερο της καφεΐνης στους κόκκους καφέ – έτσι αντί για 96 μιλιγκράμ καφεΐνης σε ένα φλιτζάνι, είναι κοντά στα 2 μιλιγκράμ.

Ένα νομοσχέδιο στη Συνέλευση της Καλιφόρνιας καλεί το Γραφείο Αξιολόγησης Κινδύνων Περιβαλλοντικής Υγείας να μελετήσει τις επιπτώσεις του χλωριούχου μεθυλενίου στην υγεία.

«Θα πρέπει να προβληματίσει όλους το γεγονός ότι οι έγκυες γυναίκες και τα άτομα με προβλήματα υγείας που επιθυμούν να μειώσουν την καφεΐνη πίνουν εν αγνοία τους ίχνη χλωριούχου μεθυλενίου στον ντεκαφεϊνέ καφέ τους», λέει η Jaclyn Bowen, εκτελεστική διευθύντρια του Clean Label Project, το οποίο υπέγραψε το αίτημα του FDA.

Κόκοι καφέ στο Ανόι. Το Βιετνάμ είναι από τις μεγαλύτερες παραγωγούς χώρες καφέ με την Ελλάδα να κάνει εισαγωγές εκατοντάδων τόνων από εκεί. Από την ποικιλία Robusta παρασκευάζονται οι αγαπημένοι ελληνικοί καφέδες «φραπέ» και «νες».

Άλλες παράμετροι του προβλήματος

Στον αντίλογο ο Μπιλ Μάρεϊ πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Ένωσης Καφέ λέει ότι «δεν έχει δει αδιάσειστα στοιχεία από περιβαλλοντικές ομάδες ότι η ευρωπαϊκή μέθοδος είναι επιβλαβής και θα πρέπει να απαγορευτεί».

Το Clean Label Project κατέληξε στο συμπέρασμα πως η ποσότητα χλωριούχου μεθυλενίου που υπάρχει στον ντεκαφεϊνέ καφέ ήταν κάτω από το όριο των 10 ppm του FDA. Όμως ο FDA έλαβε αυτή την απόφαση για τον ντεκαφεϊνέ το 1985, όταν ο οργανισμός πρότεινε επίσης την απαγόρευση της χρήσης του χλωριούχου μεθυλενίου σε σπρέι μαλλιών και καλλυντικά, επειδή η χημική ουσία φαινόταν να είναι καρκινογόνος για τα ζώα μέσω εισπνοής.

H Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ οριστικοποίησε τον Απρίλιο νέα απαγόρευση του χλωριούχου μεθυλενίου στη βιομηχανική και εμπορική χρήση, συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων αφαίρεσης χρωμάτων.