Το τελευταίο στοίχημα για έναν πρωθυπουργό που έχει ξεμείνει από λύσεις

Μια αιφνιδιαστική εκλογή – ή τουλάχιστον μια ημι-έκπληξη – ήταν το τελευταίο χαρτί του Ρίσι Σουνάκ και το έχει παίξει. Και όμως, όπως τόσα πολλά από τα τζογαρίσματα του πρωθυπουργού, αυτή η κίνηση είναι προϊόν της πολιτικής του αδυναμίας. Είναι το παιχνίδι ενός ανθρώπου που έχει ξεμείνει από ιδέες, έχει ξεμείνει από επιλογές και δεν βλέπει κανένα λόγο για τον οποίο οι προοπτικές του μπορεί να βελτιωθούν.

Συνήθως ένας πρωθυπουργός τόσο πίσω στις δημοσκοπήσεις δεν βιάζεται για εκλογές. Μερικοί κοντά στον Σουνάκ υποστήριζαν από καιρό την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, αλλά η λογική στιγμή ήταν να διεξαχθεί παράλληλα με τις τοπικές εκλογές αυτού του μήνα. Ούτε αυτά τα αποτελέσματα μπορούν να τον ενθάρρυναν: ήταν ομοιόμορφα καταστροφικά για το κόμμα του.

Τα επιχειρήματα για τον Ιούλιο είναι όλα αρνητικά. Πηγάζουν από φόβους ότι η χώρα θα μπορούσε να τιμωρήσει έναν ηγέτη επειδή προσκολλήθηκε, ότι η εσωκομματική πειθαρχία θα καταρρεύσει και η αναγνώριση ότι τίποτα από όσα έχει δοκιμάσει ο Σουνάκ δεν μετακίνησε το καντράν προς την κατεύθυνση του. Αν και οι οικονομικές προοπτικές έχουν βελτιωθεί, δεν τροφοδοτούν ακόμη την αίσθηση ευημερίας των ανθρώπων. Οι Εργατικοί απολαμβάνουν ένα σταθερό και επιβλητικό προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις για το ποιος θα διαχειριζόταν καλύτερα την οικονομία. Οι υπουργοί παραδέχονται ότι η χώρα έχει πάψει να ακούει την κυβέρνηση. Μια ξαφνική εκλογή θα ξανακερδίσει την προσοχή τους.

Δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι το στοίχημα θα λειτουργήσει. Η βροχή που μούσκεψε τον Σουνάκ καθώς ανακοίνωνε τις εκλογές, προσπαθώντας να ακουστεί όταν ένας διαδηλωτής έπαιζε ένα παλιό προεκλογικό τραγούδι των Εργατικών, φαινόταν ως ένα δυσοίωνο προμήνυμα για αυτό που έρχεται. Τα πράγματα μπορούν μόνο να γίνουν πιο… μούσκεμα. Ο πρωθυπουργός φαίνεται να επισπεύδει τη διαδικασία για τους βουλευτές του . Όμως ο υπολογισμός είναι απλός. Αυτό είναι τόσο καλό όσο μπορεί να γίνει. Και υπάρχει λίγα για να βασιστεί κανείς.

Το μεγαλύτερο επιχείρημα για την καθυστέρηση, εκτός από τον έμφυτο Micawberism της ελπίδας ότι κάτι θα συμβεί, ήταν ότι η βελτίωση των οικονομικών ειδήσεων θα άλλαζε τις αντιλήψεις των ψηφοφόρων, επιτρέποντας στον Σουνάκ να τους πει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο έχει αλλάξει πλεύση. Την Τετάρτη, είχε μια από αυτές τις στιγμές με στοιχεία για τον πληθωρισμό που έδειξαν ότι οι αυξήσεις των τιμών είναι και πάλι υπό έλεγχο. Την Πέμπτη ελπίζει να δει βελτίωση στα στοιχεία της μετανάστευσης.

Υπάρχουν όμως λίγες ακόμα τέτοιες στιγμές στο προσκήνιο. Οι προσδοκώμενες μειώσεις των επιτοκίων φαίνεται πιθανό να καθυστερήσουν. Το περιθώριο για έναν ακόμη γύρο φορολογικών περικοπών φαίνεται όλο και πιο περιορισμένο. Και για τη λαθραία μετανάστευση, οι προοπτικές φαίνεται ότι θα χειροτέρευαν πριν βελτιωθούν. Μια πρώτη πτήση που στέλνει επίδοξους αιτούντες άσυλο στη Ρουάντα μπορεί να απογειωθεί τον Ιούλιο, αλλά αυτό δεν θα είναι παρά συμβολικό. Αντίθετα, το καλοκαίρι καταγράφονται πάντα σημαντικές αυξήσεις στον αριθμό των διελεύσεων με μικρά σκάφη.

Ούτε οι ψηφοφόροι αισθάνονται ακόμη στοιχεία για σημαντικές βελτιώσεις στο NHS — ειδικά όσον αφορά τους χρόνους αναμονής. Και πάλι, δεν υπάρχει λόγος να περιμένουμε ότι αυτή η κατάσταση θα βελτιωθεί σύντομα. Ως μπόνους για τους Τόρις, οι Εργατικοί έχασαν πρόσφατα κάποια υποστήριξη σχετικά με τη σύγκρουση στη Γάζα.

Τα ποσοστά του ίδιου του Σουνάκ στις δημοσκοπήσεις συνέχισαν να πέφτουν. Έτσι, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι είναι καλύτερα να αδράξουμε τα καλά νέα για τον πληθωρισμό και να τα διακηρύξουμε ως απόδειξη της λογικής οικονομικής διαχείρισής του, ενώ παροτρύνουμε τους ψηφοφόρους να «τηρήσουν το σχέδιο».

Δυστυχώς για τον Σουνάκ, η σύντομη, καταστροφική πρωθυπουργία της Λιζ Τρας κατέστρεψε τη φήμη των Τόρις για την οικονομική τους ικανότητα. Το κόμμα έπεφτε ήδη στις δημοσκοπήσεις υπό τον Μπόρις Τζόνσον, αλλά η Τρας επέτρεψε στους αντιπάλους τους να κατηγορήσουν την κυβέρνηση για την κρίση κόστους ζωής. Το Brexit, η πολιτική ορόσημο της τελευταίας δεκαετίας, δεν θεωρείται πλέον από την πλειοψηφία ως επιτυχία. Και, τουλάχιστον εξίσου σημαντικό, η ύπαρξη τριών πρωθυπουργών σε ένα χρόνο παγίωνε την εντύπωση μιας χαοτικής, εξουθενωμένης διοίκησης.

Η αντίληψη ότι ο Σουνάκ θα μπορούσε να προσφέρει μια περίοδο ήρεμης ικανότητας διαψεύσθηκε από την αδυναμία της θέσης του και τις δικές του πολιτικές ελλείψεις. Η αποτυχία του να έρθει πιο άμεσα σε ρήξη με τους προκατόχους του σημαίνει ότι οι ψηφοφόροι τον βλέπουν ως συνέχεια και όχι ως αλλαγή από αυτό που θεωρούν μια αυτοεπιεικής, αναποτελεσματική και αποτυχημένη κυβέρνηση.

Η ελπίδα στην οποία προσκολλώνται οι Τόρις είναι αυτή που διατυπώθηκε από τον αρχηγό της εκστρατείας του Σουνάκ, Ισαάκ Λεβίντο (ο οποίος τάχθηκε υπέρ μιας ψηφοφορίας του φθινοπώρου). Πάντα υποστήριζε ότι η γνώμη δεν θα αλλάξει έως ότου το Ηνωμένο Βασίλειο βρεθεί αντιμέτωπο με μια πραγματική επιλογή μπροστά από τις κάλπες. Το εκλογικό σύστημα ενθαρρύνει τη συμπίεση των μικρότερων κομμάτων και οι ψηφοφόροι παραμένουν αβέβαιοι για τον Keir Starmer. Ακόμη και μια μικρή ανάκαμψη των Τόρις, υποστηρίζει ο Levido, μπορεί να προκαλέσει πανικό στους στρατηγούς του Starmer, αν και οι δημοσκόποι υποστηρίζουν ότι η ψήφος των Εργατικών κατανέμεται τώρα πιο αποτελεσματικά, έτσι ώστε ένα χαμηλότερο προβάδισμα να κερδίσει περισσότερες έδρες και να εξασφαλίσει την πλειοψηφία.

Η συζήτηση για τις εκλογές έχει ήδη οριστεί. Ο Σουνάκ θα υποστηρίξει ότι επανέφερε τη Βρετανία σε καλό δρόμο μετά τα δύο μεγάλα σοκ της Covid και της ενεργειακής κρίσης και ότι μόνο οι Τόρις μπορούν να οδηγήσουν με ασφάλεια τη Βρετανία μπροστά σε ένα επικίνδυνο και προκλητικό μέλλον. Το κύριο (και σχεδόν μοναδικό) επιχείρημά του θα είναι ότι ο Starmer δεν μπορεί να είναι αξιόπιστος, ότι οι Εργατικοί είναι πολύ μεγάλος κίνδυνος γιατί είναι πιο αριστεροί απ’ όσο φαίνεται.

Οι Εργατικοί αντιτίθενται ότι η Βρετανία υπολείπεται των δυνατοτήτων της και ότι η χώρα χρειάζεται ένα τέλος στην πολιτική αστάθεια και ένα νέο ξεκίνημα. Ταυτόχρονα, ο Starmer θέλει να προσφέρει όσο το δυνατόν μικρότερο στόχο στη μηχανή επίθεσης των Tory — αυτό σημαίνει ότι οι λύσεις του στα προβλήματα του Ηνωμένου Βασιλείου θα παραμείνουν απροσδιόριστες.

Θα είναι μια αποκαρδιωτική προεκλογική εκστρατεία. Αυτό που φαίνεται σαν εκλογές αλλαγής θα περιλαμβάνει λίγες λεπτομέρειες αυτής της αλλαγής και πολύ λίγος χρόνος θα αφιερωθεί στην αντιμετώπιση των πραγματικά σκληρών πολιτικών επιλογών που θα αντιμετωπίσει ο νικητής. Και οι δύο πλευρές θα παρουσιάσουν σχέδια φορολογίας και δαπανών που διευρύνουν την αξιοπιστία.

Ο Levido μπορεί να έχει δίκιο σχετικά με τον περιορισμό των δημοσκοπήσεων. Αλλά οι βουλευτές των Τόρις θα είναι ευλόγως ανήσυχοι για το τι έρχεται. Μπορούν να δουν μόνο μια σκληρή προσγείωση, αλλά η προσγείωση είναι πιθανόν να ήταν η ίδια όποτε κι αν ερχόταν.

Πηγή: ot.gr