Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου και η κυβέρνηση του Ισραήλ βρίσκονται όλο και περισσότερο στριμωγμένοι στη γωνία, καθώς ο Ισραηλινός πρωθυπουργός διεξάγει έναν καταστροφικό πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας, που έχει εξοργίσει την παγκόσμια κοινή γνώμη και έχει θέσει τον ίδιο και τη χώρα του ενώπιον δύο από τα σημαντικότερα δικαστήρια του κόσμου.

Το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης διέταξε την Παρασκευή το Ισραήλ να «σταματήσει αμέσως» την επίθεσή του στη Ράφα, ενώ οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι έδειξαν περιφρόνηση πριν από την απόφαση, υποσχόμενοι να συνεχίσουν τον αγώνα τους.

Ωστόσο, η νομική πίεση αυξάνεται, καθώς το ΔΔΔ σταθμίζει μια υπόθεση που έφερε η Νότια Αφρική, η οποία κατηγορεί το Ισραήλ για το έγκλημα της γενοκτονίας στην Γάζα.

Εξάλλου, το Τελ Αβίβ «μαλάκωσε» τη στάση του μετά την απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου των Ηνωμένων Εθνών, ανακοινώνοντας ότι «δεν θα πραγματοποιήσει στρατιωτικές επιχειρήσεις στην περιοχή της Ράφα που δημιουργούν συνθήκες, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν στον αφανισμό του παλαιστινιακού άμαχου πληθυσμού, εν όλω ή εν μέρει», καθώς και ότι «θα συνεχίσει τις προσπάθειές του να επιτρέψει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στη Λωρίδα της Γάζας και θα ενεργήσει σύμφωνα με το νόμο, για να μειώσει, όσο το δυνατόν περισσότερο, τις ζημιές στον άμαχο πληθυσμό».

Το ένταλμα σύλληψης για τον Νετανιάχου και τα ενοχοποιητικά στοιχεία

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Καρίμ Χαν, ο επικεφαλής εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ανακοίνωσε ότι έχει ζητήσει την έκδοση ενταλμάτων σύλληψης για τον Νετανιάχου και τον Ισραηλινό υπουργό Άμυνας Γιοάβ Γκαλάντ, καθώς και για τρεις κορυφαίους ηγέτες της Χαμάς, λόγω του ρόλου τους στη συνεχιζόμενη σύγκρουση στη Γάζα.

Ο Νετανιάχου και πολλοί άλλοι Ισραηλινοί αξιωματούχοι χαρακτήρισαν τις εξελίξεις σκανδαλώδεις, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν και πλήθος Αμερικανών πολιτικών εξέφρασαν την οργή τους για την φαινομενική εξίσωση που έκανε ο εισαγγελέας μεταξύ των φερόμενων εγκλημάτων της ηγεσίας της Χαμάς και εκείνων του Ισραήλ.

«Μυωπία» στο πολιτικό κατεστημένο του Ισραήλ και στην κοινωνία του, η οποία απέτυχε να αντιληφθεί το βάθος της οργής για τις ενέργειες της χώρας τους στη Γάζα

Η βαρύτητα των στοιχείων που ενοχοποιούν τον Νετανιάχου και τον Γκαλάντ, όπως περιγράφονται συνοπτικά στη δήλωση του Χαν, περιβάλλει τη χρήση της πείνας από το Ισραήλ ως όπλο πολέμου, την τεκμηριωμένη παρεμπόδιση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και τη γενικότερη συμπεριφορά του Τελ Αβίβ, η οποία προκάλεσε εκτεταμένη και αδιάκριτη βλάβη στους αμάχους.

«Ανεξάρτητα από τους όποιους στρατιωτικούς στόχους μπορεί να έχουν, τα μέσα που επέλεξε το Ισραήλ για να τους επιτύχει στη Γάζα – δηλαδή, η σκόπιμη πρόκληση θανάτου, πείνας, μεγάλου πόνου και σοβαρών τραυματισμών στο σώμα ή την ψυχική υγεία του άμαχου πληθυσμού – είναι εγκληματικά», τόνισε ο Χαν.

«Τηρούμε τον νόμο», λέει η Γερμανία

Σε περίπτωση που το προδικαστικό τμήμα του ΔΠΔ εκδώσει εντάλματα σύλληψης για τον Νετανιάχου και τον Γκαλάντ, τα 124 κράτη μέλη του δικαστηρίου θα έχουν τη συμβατική υποχρέωση να συλλάβουν τους Ισραηλινούς αν πατήσουν το πόδι τους στο έδαφός τους.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ δεν έχουν υπογράψει το Καταστατικό της Ρώμης, το ιδρυτικό έγγραφο του ΔΠΔ. Ωστόσο, άλλες δυτικές δυνάμεις το έχουν πράξει, ενώ αρκετά ευρωπαϊκά κράτη έχουν εκφράσει την υποστήριξή τους στην ανεξαρτησία του ΔΠΔ.

Όταν ρωτήθηκε αν η κυβέρνησή του θα συμμορφωθεί σε περίπτωση που χρειαστεί να ενεργήσει βάσει εντάλματος σύλληψης για έναν Ισραηλινό αξιωματούχο, ένας εκπρόσωπος του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ναι, τηρούμε τον νόμο».

Νέο «χαστούκι» η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους από τρεις ευρωπαϊκές χώρες

Το τελευταίο «χτύπημα» ήρθε αυτή την εβδομάδα και ήταν το πιο αναμενόμενο – ίσως και το πιο εφήμερο, σχολιάζει η αμερικανική Washington Post. Η Ισπανία, η Ιρλανδία και η Νορβηγία προσχώρησαν στη λίστα των άλλων 140 κρατών μελών του ΟΗΕ που αναγνωρίζουν επίσημα ένα Παλαιστινιακό Κράτος, άσχετα αν επί του εδάφους, ένα βιώσιμο παλαιστινιακό κράτος δεν φαίνεται πουθενά στον ορίζοντα.

Ωστόσο, αυτή η συμβολική κίνηση έρχεται στον απόηχο της καταστροφής της Γάζας και της αυξανόμενης αίσθησης μεταξύ των παρατηρητών της σύγκρουσης, ότι ο μόνος δρόμος για την ειρήνη είναι η αναβίωση μιας λύσης δύο κρατών για Ισραηλινούς και Παλαιστινίους.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας είπε νωρίτερα αυτό το μήνα στην Post, ότι ακριβώς επειδή η δεξιά κυβέρνηση του Ισραήλ, με επικεφαλής τον Νετανιάχου και υποστηριζόμενη από υπερεθνικιστές στα δεξιά του, είναι τόσο θεμελιωδώς αντίθετη στη συζήτηση για παλαιστινιακή κρατική υπόσταση, άλλες χώρες της Δύσης αφυπνίζονται για την ανάγκη να ενισχύσουν την αρχή των δύο κρατών με όποιο τρόπο μπορούν.

Σε δύσκολη θέση οι ΗΠΑ

Οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιτίθενται εδώ και καιρό σε οποιαδήποτε επίσημη αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους, που θα προηγηθεί μιας συμφωνίας με διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Ο Λευκός Οίκος, όμως, αναγνώρισε αυτή την εβδομάδα ότι το Ισραήλ βρίσκεται όλο και περισσότερο σε αντίθεση με το μεγαλύτερο μέρος της διεθνούς κοινότητας.

«Ως χώρα που υπερασπίζεται σθεναρά το Ισραήλ σε διεθνή φόρουμ όπως τα Ηνωμένα Έθνη, σίγουρα έχουμε δει μια αυξανόμενη χορωδία φωνών, συμπεριλαμβανομένων φωνών που προηγουμένως υποστήριζαν το Ισραήλ, να παρασύρεται προς άλλη κατεύθυνση», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Τζέικ Σάλιβαν. «Αυτό μας ανησυχεί, διότι δεν πιστεύουμε ότι συμβάλλει στη μακροπρόθεσμη ασφάλεια ή ζωτικότητα του Ισραήλ. Έτσι, αυτό είναι κάτι που έχουμε συζητήσει με την ισραηλινή κυβέρνηση», σημείωσε.

Αυτή η αυξανόμενη απομόνωση, από τη μία πλευρά, θα μπορούσε να ενισχύσει τον Νετανιάχου. Μαζί με τους συμμάχους του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός χλευάζει εδώ και καιρό την υποτιθέμενη αντι-ισραηλινή τάση των Οργανισμών των Ηνωμένων Εθνών και θεωρεί τη χώρα του θύμα «παγκόσμιου αντισημιτισμού».

«Το Ισραήλ κατασπατάλησε τη διεθνή πίστωση που του δόθηκε στις 7 Οκτωβρίου»

«Αυτό ενισχύει πραγματικά την αφήγηση που ακούμε από την πρώτη μέρα αυτού του πολέμου: ότι στο τέλος μπορούμε να βασιστούμε μόνο στον εαυτό μας», δήλωσε στο Reuters ο Γιονατάν Φρίμαν, ειδικός στις διεθνείς σχέσεις στο εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ. «Και νομίζω ότι αυτό μπορεί ακόμη και να βοηθήσει την ισραηλινή κυβέρνηση να εξηγήσει και να περιγράψει τι κάνει σε αυτό τον πόλεμο».

Αλλά αντανακλά επίσης μια ορισμένη «μυωπία» στο πολιτικό κατεστημένο του Ισραήλ και ίσως ευρύτερα στην κοινωνία του, η οποία απέτυχε να αντιληφθεί το βάθος της οργής για τις ενέργειες της χώρας τους στη Γάζα.

Δεν πρόκειται απλώς για «κατασπατάληση της διεθνούς πίστωσης που δόθηκε στο Ισραήλ μετά τη σκληρή επίθεση που δέχθηκε στις 7 Οκτωβρίου, με τους ηγέτες του να βρίσκονται ενδεχομένως κατηγορούμενοι για εγκλήματα πολέμου», έγραψε ο Amos Harel της Haaretz.

«Η εξέλιξη των γεγονότων καταδεικνύει το παγκόσμιο κύρος και τις διπλωματικές ικανότητες του ίδιου του Νετανιάχου. Ο άνθρωπος αυτός είναι ανίκανος να προωθήσει τους στρατηγικούς στόχους που έθεσε για τον πόλεμο, εμπλέκοντας το Ισραήλ σε προβλήματα που θα στοιχειώνουν το κράτος και τους πολίτες του για πολλά χρόνια, πέρα από τις άμεσες συνέπειες της σφαγής που διέπραξε η Χαμάς», εξήγησε.

Η πολύπλοκη διέξοδος που προσπαθούν να οικοδομήσουν οι ΗΠΑ

«Στους επτά μήνες μετά τις φρικτές επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, το χάσμα μεταξύ του τρόπου με τον οποίο το Ισραήλ ορίζει τις ανάγκες ασφαλείας του και του τρόπου με τον οποίο ο κόσμος ορίζει τις ίδιες αυτές ανάγκες έχει μεγαλώσει όσο ποτέ άλλοτε», έγραψε στο Atlantic ο Andrew Exum, πρώην αξιωματούχος του υπουργείου Άμυνας στην κυβέρνηση Ομπάμα. «Το Ισραήλ διεξάγει έναν πόλεμο τιμωρίας εναντίον του λαού της Γάζας και οι Ισραηλινοί έχουν σε μεγάλο βαθμό προστατευτεί από τις εικόνες του πόνου και της καταστροφής που βλέπουμε οι υπόλοιποι».

Από την πλευρά της, η κυβέρνηση Μπάιντεν επιθυμεί διακαώς το Ισραήλ να χρησιμοποιήσει την πολύπλοκη έξοδο που προσπαθεί να οικοδομήσει: Μια τριμερή συμφωνία μεταξύ του Ισραήλ, της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Πολιτειών, που θα έβλεπε το εβραϊκό κράτος να εξομαλύνει τις σχέσεις του με το αραβικό βασίλειο, σε ένα πακέτο που θα περιελάμβανε σημαντικά κίνητρα άμυνας και ασφάλειας από την Ουάσιγκτον.

Οι Σαουδάραβες και άλλοι περιφερειακοί εταίροι θα υποστήριζαν την ανοικοδόμηση στη Γάζα και την όποια προσωρινή Αρχή αναλάβει τη διοίκηση της περιοχής. Όλα αυτά, όμως, εξαρτώνται από τη δέσμευση του Ισραήλ να αναβιώσει έστω και μια διαδικασία που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια λύση δύο κρατών – κάτι που ο Νετανιάχου φαίνεται εντελώς απρόθυμος να κάνει.

Όπως δήλωσε την Τρίτη ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, στην Επιτροπή Εξωτερικών της Γερουσίας, «οι Σαουδάραβες ήταν ξεκάθαροι ότι η εξομάλυνση θα απαιτούσε ηρεμία στη Γάζα και μια αξιόπιστη πορεία προς ένα παλαιστινιακό κράτος».

Headlines