Όρκες: Έχουν την απάντηση οι επιστήμονες για τις επιθέσεις σε σκάφη στο Γιβραλτάρ;

Οι συχνές επιθέσεις από όρκες που βυθίζουν σκάφη στο Στενό του Γιβραλτάρ τα τελευταία χρόνια, είναι ένα ιδιαίτερα συχνό φαινόμενο, καθώς από τον Μάιο του 2020 οι ερευνητές έχουν καταγράψει σχεδόν 700 περιστατικά που εμβολίζουν βάρκες κοντά στην Ιβηρική Χερσόνησο.

«Ίσως η σημερινή εμμονή των φαλαινών-δολοφόνων της Ιβηρικής με τα σκάφη, και ιδίως με τα πηδάλια τους, να είναι μια τόσο εφήμερη μόδα»

Η συγκεκριμένη συμπεριφορά από τις φάλαινες-δολοφόνους (αν και ανήκει στην οικογένεια κητών δελφινίδες και είναι είδος δελφινιού) έχει προβληματίσει ναυτικούς και επιστήμονες, με πολλούς να υποψιάζονται ότι διδάσκουν η μία την άλλη να επιτίθενται σε σκάφη που περνούν από την περιοχή.

Οι θεωρίες που προσπαθούν να εξηγήσουν την περίεργη συμπεριφορά κυμαίνονται από την έλλειψη τροφής, ότι οι όρκες αντιμετωπίζουν τα σκάφη ως ανταγωνισμό για την προτιμώμενη λεία τους και την ξαφνική επανάληψη των ναυτικών δραστηριοτήτων μετά την πανδημία, ωστόσο πλέον ένας θαλάσσιος βιολόγος θεωρεί ότι έχει τη λύση γύρω από το μυστήριο.

Τι υποστηρίζει κορυφαίος βιολόγος

Οι όρκες που πέφτουν πάνω σε βάρκες και τις βυθίζουν στο Στενό του Γιβραλτάρ μπορεί απλώς να είναι έφηβες φάλαινες-δολοφόνοι που παίζουν και ακολουθούν μια τάση συμπεριφοράς, υποστηρίζει ένας θαλάσσιος βιολόγος σύμφωνα με τον Independent.

Σύμφωνα με τον κορυφαίο θαλάσσιο βιολόγο, Άλεξ Ζερμπίνι, πρόεδρο της επιστημονικής επιτροπής της Διεθνούς Επιτροπής Φαλαινοθηρίας (ΔΕΦ) και μέλος μιας ομάδας εργασίας που συνέστησαν η ισπανική και η πορτογαλική κυβέρνηση, υποστήριξε ότι η συμπεριφορά που έχουν είναι πιθανότατα μια νέα «πολιτιστική παράδοση» χωρίς προφανή σκοπό.

Με άλλα λόγια, οι όρκες μπορεί απλώς να ακολουθούν μια νέα «μόδα» και απλά παίζουν, όπως υποψιάζονται τώρα οι επιστήμονες.

«Διαφορετικοί πληθυσμοί έχουν συχνά διακριτές διατροφικές εξειδικεύσεις που διατηρούνται με πολιτισμική μετάδοση και αυτοί οι ‘οικοτύποι’ έχουν συνήθως μια ποικιλία από επίμονες παραδόσεις συμπεριφοράς που σχετίζονται με την αποκλίνουσα τροφοληψία τους», εξηγεί η εργασία των θαλάσσιων βιολόγων.

«Ορισμένοι πληθυσμοί μπορεί επίσης να αναπτύξουν ασυνήθιστες και προσωρινές συμπεριφορικές ‘μόδες’ και άλλες ιδιομορφίες που δεν φαίνεται να εξυπηρετούν κάποιον προφανή προσαρμοστικό σκοπό», σημείωσε.

Οι ερευνητές επισημαίνουν διάφορες περίεργες πρακτικές συμπεριφοράς που παρατηρήθηκαν ανάμεσα σε όρκες σε διαφορετικές περιόδους κατά τη διάρκεια των ετών.

«Ιστορικό με παράξενες συμπεριφορές»

Αναφέροντας ένα παράδειγμα, όπου οι όρκες στον νότιο Ειρηνικό ανέπτυξαν τη συνήθεια να μεταφέρουν νεκρούς σολομούς στο κεφάλι τους το 1987, η οποία ξεκίνησε από τις νεότερες και εξαπλώθηκε σε όλο τον πληθυσμό παρά το γεγονός ότι δεν είχε προφανή τελικό σκοπό.

Η συμπεριφορά «εξαφανίστηκε αμέσως μετά», για να επιστρέψει το καλοκαίρι του 2008 και να εξαφανιστεί ξανά.

Σε μια άλλη περίπτωση παράξενης συμπεριφοράς που εμφανίστηκε και εξαφανίστηκε σε διάστημα 20 ετών, έχουν καταγραφεί ζεύγη έφηβων και ενήλικων αρσενικών όρκων να επιδεικνύουν ένα τελετουργικό εμβολισμό ή χτύπημα των κεφαλιών τους.

Σε πρόσφατα περιστατικά, οι περισσότερες φάλαινες-δολοφόνοι που πλησίαζαν κατεστραμμένα ή βυθισμένα σκάφη ήταν νεαρά άτομα που συνήθως πλησίαζαν αργά, σαν να προσπαθούσαν να χτυπήσουν απαλά τα πηδάλια με το ρύγχος τους.

«Δεν υπάρχει τίποτα στη συμπεριφορά των ζώων που να υποδηλώνει ότι είναι επιθετικά», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ζερμπίνι στην Washington Post.

«Δεν κατέληξαν όλες οι αλληλεπιδράσεις σε ζημιά στο σκάφος», τόνισαν οι επιστήμονες.

Οι ερευνητές υποψιάζονται ότι αυτή η νέα συμπεριφορά μεταξύ των όρκων μπορεί κάλλιστα να εξαφανιστεί κάποια στιγμή και να εμφανιστεί ξανά σε μεταγενέστερο χρόνο.

«Καθώς παίζουν με το πηδάλιο, δεν καταλαβαίνουν ότι μπορούν να προκαλέσουν ζημιά στο πηδάλιο και ότι η ζημιά στο πηδάλιο θα επηρεάσει τους ανθρώπους. Είναι περισσότερο παιχνιδιάρικο παρά σκόπιμο», δήλωσε ακόμα.

«Ίσως η σημερινή εμμονή των φαλαινών-δολοφόνων της Ιβηρικής με τα σκάφη, και ιδίως με τα πηδάλια τους, να είναι μια τόσο εφήμερη μόδα και, αν ξαφνικά σταματήσει, να επανεμφανιστεί αργότερα», κατέληξε.