Ευρωεκλογές: Η «μετάλλαξη»… των ψηφοφόρων της ακροδεξιάς – Ένα δημοσκοπικό εύρημα που θα συζητηθεί

Η προβλεπόμενη άνοδος της ακροδεξιάς ομάδας «Ταυτότητα και Δημοκρατία» (ID) και των συντηρητικών – εθνικιστών Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) έχει πυροδοτήσει εικασίες για μια «απότομη δεξιά στροφή» στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η ανησυχία πηγάζει από το ενδεχόμενο να τεθούν σε κίνδυνο βασικά σχέδια της ΕΕ όπως η πράσινη συμφωνία.

Βεβαίως, αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις τα κέρδη της ακροδεξιάς στις ευρωεκλογές θα είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να μετατραπούν σε περισσότερη εξουσία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ωστόσο, θα μπορούσαν να ενισχύσουν τα εθνικιστικά κόμματα στις πρωτεύουσες της ΕΕ, με δυνητικά μεγαλύτερες συνέπειες.

Το μαύρο μπλοκ της Ευρώπης και οι συμμετέχοντες

Η ID, που περιλαμβάνει τον Εθνικό Συναγερμό (RN) της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία, τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι στην Ιταλία, το Κόμμα της Ελευθερίας (FPÖ) στην Αυστρία και το Vlaams Belang στο Βέλγιο αναμένεται να καταλάβει 68 έδρες (Europe Elects) έχοντας αποβάλει από τους κόλπους του την Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).

Μαρί Λεπέν (ID) και Τζόρτια Μελόνι (ECR) στο δρόμο προς το ευρωκοινοβούλιο

Το εθνικο-συντηρητικό ECR, στο οποίο συμμετέχουν οι Αδελφοί της Ιταλίας της Τζόρτζια Μελόνι, το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) της Πολωνίας, το Vox της Ισπανίας, το κόμμα των Φινλανδών και οι Σουηδοί Δημοκράτες, δημοσκοπικά κινείται στους 75 ευρωβουλευτές (Europe Elects).

Η έρευνα που αλλάζει την εικόνα για την ακροδεξιά

Η γενική εικόνα που έχει διαμορφωθεί είναι πως τα κόμματα που απαρτίζουν το ECR είναι ως επί το πλείστον λαϊκιστικά, εθνικιστικά και συντηρητικά, και πολλά από αυτά βρίσκονται ή έχουν βρεθεί στην κυβέρνηση. Είναι επικριτικά προς την ΕΕ (μερικές φορές έντονα), αλλά τελικά αποτελούν μέρος αυτού που ο Von Ondarza περιέγραψε ως «τη μεγάλη μηχανή συμβιβασμού της ΕΕ», και συχνά έχουν βοηθήσει στη σύνταξη της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.

Αντίθετα, τα μέλη της ID είναι κυρίως ακροδεξιοί, αντιευρωπαϊστές – και συχνά θεωρούνται ακραίοι στα εθνικά τους πλαίσια. Στην ευρωπαϊκή σκηνή, είναι περισσότερο διασπαστικοί παρά εποικοδομητικοί.

Αν και η αίσθηση που έχει δημιουργηθεί δείχνει μια αντιευρωπαϊκή κατεύθυνση μια νέα έρευνα κοινής γνώμης έρχεται να καταρρίψει αυτό αναδεικνύοντας πως οι ψηφοφόροι των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη υποστηρίζουν την ΕΕ.

Πρόκειται για δημοσκόπηση από το ινστιτούτο Ipsos για λογαριασμό του γαλλικού think tank Fondation pour l’innovation politique που πραγματοποιήθηκε στις 27 χώρες της Ένωσης και δημοσιεύτηκε την Τρίτη (28/5) στην ιστοσελίδα του ιδρύματος.

Το 2024, η υποστήριξη προς την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι συντριπτική (87%)

Σύμφωνα με την έρευνα, σχεδόν όλοι οι ψηφοφόροι αισθάνονται μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την εγκρίνουν και την υποστηρίζουν σαφώς. Το πρώτο προφανές παράδοξο είναι η διεύρυνση της λαϊκιστικής ακροδεξιάς ψήφου.

Το 2024, περισσότερα από τα δύο τρίτα των Ευρωπαίων (69%) υποστηρίζουν τη συμμετοχή της χώρας τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το ένα πέμπτο (18%), ωστόσο, δεν είναι υπέρ αλλά δεν θέλει να αποχωρήσει από την Ένωση. Τέλος, μόνο το 13% των Ευρωπαίων θα ήθελε να δει τη χώρα του να αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οι χώρες στις οποίες οι ψηφοφόροι που θέλουν την έξοδο από την ΕΕ είναι περισσότεροι είναι η Βουλγαρία (22%), η Τσεχική Δημοκρατία (20%), η Αυστρία (19%) και η Γαλλία (18%). Αντίθετα, μόνο το 3% των Πορτογάλων και το 5% των Λιθουανών θέλουν την έξοδο από την Ένωση.

Το κοινό μας νόμισμα 

Εντός της ευρωζώνης, η υποστήριξη για το νόμισμα είναι συντριπτικά θετική, με πάνω από τα δύο τρίτα (69%) των ερωτηθέντων να επιθυμούν τη διατήρηση του ευρώ, ακολουθούμενη από ένα 23% που θα ήθελε η χώρα του να επιστρέψει στο εθνικό νόμισμα, αλλά πιστεύουν ότι αυτό δεν είναι δυνατό. Συνολικά, το 92% των ερωτηθέντων στην ευρωζώνη δηλώνει ότι αποδέχεται το ευρωπαϊκό νόμισμα.

Ψηφοφόροι της άκρας δεξιάς θέλουν στην πλειονότητά τους παραμονή στην Ένωση

Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση το 66% των ψηφοφόρων που έχουν την πρόθεση να ψηφίσουν κόμμα που ανήκει στην ομάδα Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID) επιθυμεί την παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ποσοστό είναι ακόμη υψηλότερο (80%) για τους ψηφοφόρους κομμάτων που ανήκουν στην ομάδα Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR).

Το ίδιο ισχύει και για το ευρώ, το οποίο υποστηρίζεται από το 78% των ψηφοφόρων του ID και το 90% των ψηφοφόρων του CRE.

«Οι λαϊκιστές ψηφοφόροι τάσσονται μαζικά υπέρ του ευρώ, πράγμα που οδηγεί τους λαϊκιστές πολιτικούς να υιοθετούν την ιδέα του ευρωπαϊκού νομίσματος για να μην χάσουν ψήφους», σύμφωνα με την Fondation pour l’innovation politique.

Μάχη στήθος με στήθος των παραδοσιακών δυνάμεων

Πλησιάζοντας στο άνοιγμα της κάλπης για τις ευρωεκλογές μια νέα δημοσκόπηση του Europe Elects μας δείχνει τις τάσεις.

Το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP) διατηρεί προβάδισμα (21.3%) έναντι των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) που ακολουθούν (20%).

Από εκεί και πέρα οι Φιλελεύθεροι (Renew) μετριούνται στο 11,1% ενώ τα εθνικιστικά δεξιά κόμματα των Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) βρίσκονται στο 12,2%.

Τα πράσινα κόμματα με 7,8% και η Αριστερά με 6,5% ακολουθούν.

Η εν λόγω δημοσκόπηση της Europe Elects προβλέπει ότι τουλάχιστον 78 ευρωβουλευτές θα παραμείνουν εκτός πολιτικών ευρωομάδων, η πλειοψηφία των οποίων ανήκει στην εθνικιστική Δεξιά ή την ακροδεξιά.

Αν αθροίσουμε τα τρία μεγαλύτερα κόμματα του μπλοκ φθάνουν τις 404 έδρες. Η «ένωση» της ακροδεξιάς ΙD με το ECR αθροίζει 143 έδρες.