Καρκίνος: Χιλιάδες ασθενείς του βρετανικού ΕΣΥ θα λάβουν εξατομικευμένα εμβόλια

Σε ένα από τα μεγαλύτερα ερευνητικά προγράμματα του είδους του σε όλο τον κόσμο, το βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) θα προσφέρει σε χιλιάδες ασθενείς πρόσβαση σε κλινικές μελέτες εμβολίων για την αντιμετώπιση του καρκίνου.

Τριάντα νοσοκομεία έχουν ενταχθεί μέχρι στιγμής στην πλατφόρμα «Cancer Vaccine Launch Pad», η οποία ξεκίνησε τη λειτουργία της με τη δοκιμή ενός εμβολίου mRNA της γερμανικής BioNTech για τον καρκίνο του παχέος εντέρου.

Εφόσον αποδειχθεί επιτυχής στις κλινικές μελέτες, η προσέγγιση των εξατομικευμένων εμβολίων υπόσχεται να αλλάξει τον τρόπο αντιμετώπισης του καρκίνου για εκατομμύρια ασθενείς σε όλο τον κόσμο.

Πάντως το εμβόλιο της BioNTech προορίζεται για ασθενείς που έχουν ήδη υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση και τις στάνταρτ αντικαρκινικές θεραπείες, με την ελπίδα ότι θα προλάβει τυχόν επανεμφάνιση του καρκίνου.

Η βρετανική κυβέρνηση υπέγραψε συμφωνία με τη BioNTech για 10.000 ασθενείς

«Γνωρίζουμε ότι ακόμα και έπειτα από μια πετυχημένη επέμβαση, ο καρκίνος κάποιες φορές επιστρέφει λόγω καρκινικών κυττάρων που έμειναν στον οργανισμό. Τα εμβόλια που βάζουν στο στόχαστρο αυτά τα εναπομείναντα κύτταρα ίσως είναι ένας τρόπος να το αποτρέψουμε» δήλωσε σε δελτίο Τύπου ο καθηγητής Πίτερ Τζόνσον, κλινικός διευθυντής για θέματα καρκίνου στο NHS.

Ο Έλιοτ Φίμπβι ήταν ο πρώτος ασθενής του προγράμματος (BBC)

Οι ασθενείς που δέχονται να συμμετάσχουν δίνουν δείγματα αίματος και καρκινικού ιστού και, εφόσον πληρούν τα κριτήρια της μελέτης, παραπέμπονται στο πλησιέστερο νοσοκομείο που συμμετέχει στις δοκιμές.

Δεκάδες ασθενείς έχουν ήδη ενταχθεί στο πρόγραμμα, το οποίο σχεδιάζεται να διευρυνθεί τα επόμενα χρόνια με νέα πειραματικά εμβόλια.

Πρώτος ασθενής ήταν ο Έλιοτ Φίμπβι, 55 ετών, πατέρας τριών παιδιών, ο οποίος έλαβε το πειραματικό εμβόλιο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου έπειρτα από χειρουργική επέμβαση και χημειοθεραπεία.

«Αν είναι επιτυχές, μπορεί να βοηθήσει χιλιάδες, αν όχι εκατομμύρια ανθρώπους, οπότε μπορούν να έχουν ελπίδα, και να μην περάσουν όσα τράβηξα εγώ» είπε.

Η Αμάντα Πρίτσαρντ, διευθύνουσα σύμβουλος του NHS, δήλωσε: «Χάρη στην πρόοδο της φροντίδας και των θεραπειών, η επιβίωση από τον καρκίνο βρίσκεται σε υψηλότερα επίπεδα από ποτέ σε αυτή τη χώρα. Όμως αυτές οι δοκιμές εμβολίων μπορεί μια μέρα να μας προσφέρουν τρόπο να εμβολιάζομε τον κόσμο κατά του ίδιου του καρκίνου τους για να σώσουμε περισσότερες ζωές».

Μεταλλάξεις

Πέρυσι, η βρετανική κυβέρνηση υπέγραψε συμφωνία με τη BioNTech για την παροχή αντικαρκινικής ανοσοθεραπείας σε έως και 10.000 ασθενείς έως το 2030.

Το εμβόλιο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου βασίζεται στην ίδια τεχνολογία με το εμβόλιο mRNA κατά της Covid-19 που αναπτύχθηκε από τη BioNTech και αξιοποιήθηκε εμπορικά σε συνεργασία με τη Pfizer.

Το δείγμα καρκινικού ιστού από κάθε ασθενή αποστέλλεται στα εργαστήρια της BioNTech στη Γερμανία, όπου αναγνωρίζονται με γενετικές εξετάσεις έως και 20 μεταλλάξεις που υπάρχουν αποκλειστικά στα καρκινικά κύτταρα.

Με βάση τις αλληλουχίες αυτών των μεταλλάξεων δημιουργούνται στη συνέχεια μόρια RNA που δίνουν οδηγία στα κύτταρα να παράγουν καρκινικές πρωτεΐνες. Οι πρωτεΐνες αυτές αναγνωρίζονται τελικά ως στόχος από το ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο παράγει αντισώματα κατά των όγκων.

Στην ίδια προσέγγιση βασίζεται και το πειραματικό εξατομικευμένο εμβόλιο mRNA της αμερικανικής Moderna για την αντιμετώπιση του μελανώματος, το οποίο χορηγήθηκε τον περασμένο μήνα στον πρώτο ασθενή στη Βρετανία, εκτός του νέου προγράμματος του NHS.

To ίδιο πειραματικό εμβόλιο δοκιμάζεται και στην Ελλάδα.

Εκτός από το μελάνωμα και τον καρκίνο του παχέος εντέρου, η BioNTech και η Moderna δοκιμάζουν ή σχεδιάζουν να δοκιμάσουν και εμβόλια για άλλες μορφές καρκίνου, όπως του μαστού, του πνεύμονα και της ουροδόχου κύστης.