Πώς να διαφωνείτε χωρίς να… «πλακωθείτε»

Από τον πόλεμο στην Ουκρανία, μέχρι το ποιος προσφέρει περισσότερα σε μια σχέση ή ένα η ομάδα μας έχει τα καλύτερα αμυντικά του πρωταθλήματος, μπορεί εξελιχθεί έτσι μια συζήτηση που να καταλήξει σε άνοδο της πίεσης και της έντασης.

Πως γίνεται μια συζήτηση να παραμείνει παραγωγική ακόμα και δεν υπάρχουν κοινά σημεία επαφής;

Η Wall Street Journal απευθύνθηκε σε ειδικούς στην επίλυση συγκρούσεων για να προσφέρουν τις πολύτιμες συμβουλές τους.

Το τρίπτυχο της επιτυχίας είναι: Σχεδιάστε εκ των προτέρων-Ακούστε πραγματικά-Συζητήστε πώς να προχωρήσετε.

Βήμα πρώτο: προετοιμασία

Οι συνομιλίες οδηγούν σε εντάσεις επειδή είμαστε προκατειλημμένοι έχοντας μια απάντηση σύγκρουσης ή φυγής όταν αισθανόμαστε ότι απειλούμαστε, ειδικά σε περιόδους χρόνιου στρες, λένε οι ψυχολόγοι.

«Ο εγκέφαλός μας αντιμετωπίζει την επίθεση στις ιδέες μας με τον ίδιο τρόπο σαν να δεχόταν επίθεση στο σώμα μας», λέει ο Ντέιβιντ Σουπ Μοντγκόμερι, αναπληρωτής καθηγητής επικοινωνιακών σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, ο οποίος διευθύνει την Πρωτοβουλία Πολιτικού Διαλόγου του σχολείου.

Εάν είμαστε να κάνουμε μια δύσκολη κουβέντα με κάποιον, τότε χρειάζεται μια σωστή προετοιμασία.

«Είναι σημαντικό να καταλάβετε γιατί θέλετε να κάνετε τη συζήτηση εξαρχής», λέει ο Μοντγκόμερι. Εξασκήστε το μήνυμά σας. Γράψτε το ή κάντε πρόβα μπροστά στον καθρέφτη με ήρεμο τόνο φωνής. Οραματιστείτε ένα θετικό αποτέλεσμα.

Όταν ξεκινάτε τη συζήτηση, αναγνωρίστε εκ των προτέρων ότι μπορεί να μην συμφωνείτε αλλά θέλετε να μιλήσετε για να καταλάβετε καλύτερα ο ένας τον άλλον.

Εξηγήστε ότι θα θέλατε να ξεκινήσετε ακούγοντας την άποψη του άλλου ατόμου, καθώς αυτό εκτονώνει την ένταση και δείχνει ότι είστε στην ίδια ομάδα.

Η σωστή προετοιμασία παίζει μεγάλο ρόλο στη διεξαγωγή μιας δύσκολης συζήτησης.

Επιλέξτε τα λόγια σας προσεκτικά, χρησιμοποιώντας το «εγώ» αντί για «εσείς». Σκεφτείτε: «Αισθάνομαι ότι δεν ακούγομαι», όχι: «Δεν ακούς».

Η λέξη «εγώ» εμφανίζεται λιγότερο επικριτική. Και αποφύγετε τη λέξη «αλλά». Αναιρεί αυτό που είπε ο άλλος. Δοκιμάστε τη φράση «ναι, και…”. Όπως αυτό: «Ναι, συμφωνώ μαζί σου και…»

Το αμερικανικό δημοσίευμα αναφέρει το πετυχημένο παράδειγμα του δρ. Τομ Μάιερ, ιατρικού διευθυντή στο NFL Players Association, ο οποίος προετοιμάστηκε για μια σκληρή συζήτηση, ώστε να πείσει έναν αθλητή που είχε κάνει πρόσφατα χειρουργική επέμβαση στο γόνατο, να μην επιστρέψει ακόμα στο παιχνίδι.

Για να προετοιμαστεί, φαντάστηκε πώς ένιωθε ο νεαρός και έκανε πρόβα αυτό που ήθελε να πει. Έπειτα σήκωσε το τηλέφωνο και είπε λέξεις που μπορεί να θέλετε να απομνημονεύσετε: «Γεια σας, χρειάζομαι τη βοήθειά σας», είπε. «Θα διαφωνήσουμε, αλλά θα κάνουμε μια συζήτηση».

Εξήγησε την άποψή του -ότι ο παίκτης έπρεπε να αφιερώσει περισσότερο χρόνο για να συνέλθει- και τον άκουγε υπομονετικά όταν ο αθλητής τον μάλωνε. «Είσαι σπουδαίος άνθρωπος, αλλά πρέπει να παραμείνουμε στην επιστήμη», λέει ο Μάιερ, απάντησε.

«Ο στόχος δεν είναι να «κερδίσουμε» τη συζήτηση, αλλά να επικοινωνήσουμε σημαντικές, αν είναι δύσκολο, πληροφορίες με τρόπο που ο άλλος μπορεί να επεξεργαστεί και να ακουστεί ο ίδιος», λέει ο Μάιερ.

Βήμα 2o: Ανοίξτε τα αυτιά σας

Σταματήστε να περιμένετε κάποιον να τελειώσει μια πρόταση μόνο και μόνο για να μπορείς να πεις τη γνώμη σου. Μην διακόπτετε, αλλά πραγματικά, ώστε στο τέλος να συνοψίσετε τι είπε το άτομο και να το ρωτήσετε αν τα ακούσατε σωστά.

Για παράδειγμα: «Σε άκουσα να λες ότι είσαι αναστατωμένος επειδή νομίζεις ότι δεν έχω βοηθήσει αρκετά στη φροντίδα της μαμάς. Σωστά;». Στη συνέχεια, κάντε βαθύτερες ερωτήσεις που αφορούν τις αξίες του ατόμου και όχι τις απόψεις.

Μερικά καλά: «Τι σας έκανε να νιώθετε τόσο έντονα για αυτό;» «Έχετε προσωπικές εμπειρίες που μπορείτε να μοιραστείτε;» «Θα μου πεις περισσότερα;». Ο στόχος είναι να βρεθεί κοινό έδαφος, λέει η Μίλιεν Ντουόνγκ, ψυχολόγος και διευθύντρια έρευνας στο Constructive Dialogue Institute, μια ΜΚΟ που διδάσκει σε ανθρώπους σε όλο το πολιτικό φάσμα πώς να μιλάνε μεταξύ τους. «Υπάρχουν πάντα σημεία συμφωνίας, ακόμα κι αν είναι τόσο απλό όσο και οι δύο θέλετε να πετύχει η συζήτηση».

Εάν το «θερμόμετρο» ανεβαίνει τότε πάρτε βαθιές ανάσες. Μιλήστε πιο αργά και πιείτε ένα ποτήρι νερό. Εάν χρειάζεστε μεγαλύτερο διάλειμμα, εξηγήστε ότι η συζήτηση δεν εξελίσσεται όπως ελπίζατε και ζητήστε να τη συνεχίσετε αργότερα.

Στη συνέχεια, προσφερθείτε να κάνετε κάποια ενέργεια για να ενημερωθείτε περαιτέρω σχετικά με το θέμα πριν από την επόμενη συνομιλία σας, προτείνει η Φατιμά Γκίλιαμ, δικηγόρος και συγγραφέας. Αυτό, σύμφωνα με την ίδια δημιουργεί εμπιστοσύνη.

Βήμα 3o: Συζητήστε τα επόμενα βήματά σας

Ρωτήστε το άλλο άτομο πώς θέλει να προχωρήσει. Και να θυμάστε, ότι δεν υπάρχει πρόβλημα εάν συμφωνήσετε ότι διαφωνείτε. Αυτό είναι και επιβεβαιωτικό και καθησυχαστικό, λέει η Ελίζαμπεθ Έσρη, επαγγελματίας μεσολαβήτρια, η οποία έχει συνεργαστεί με οικογένειες, μέλη συμμοριών και με την Επιτροπή Αλήθειας και Συμφιλίωσης στη Νότια Αφρική μετά το τέλος του απαρτχάιντ.

Καλό είναι να ευχαριστούμε το άτομο το οποίο είχε την προθυμία να μιλήσει μαζί μας. «Οι άνθρωποι σου δίνουν το δώρο του χρόνου τους ακόμα κι αν διαφωνούν μαζί σου», λέει ο Έσρη.