Ποια ήταν η γυναίκα που πόζαρε για τον Μπόρις Κουστόντιεφ

«Οι αδύνατες γυναίκες δεν εμπνέουν δημιουργικότητα», είπε κάποτε αστειευόμενος, ο καλλιτέχνης Μπόρις Κουστόντιεφ.

Οι μορφές που κοσμούν τους καμβάδες του είναι τόσο γοητευτικές που είναι αδύνατο να πάρεις τα μάτια σου από πάνω τους.

Αλλά ας μιλήσουμε πιο συγκεκριμένα. Ποιο ήταν το μοντέλο πίσω από την γυναικεία φιγούρα στον πίνακα του «Merchant’s Wife at Tea»;

«Όλοι μιλούν μόνο για φαγητό και ψωμί»

Ο Μπόρις Κουστόντιεφ, ο οποίος βρίσκονταν σε αναπηρικό αμαξίδιο εξαιτίας μιας ασθένειας, ζωγράφισε αυτόν τον καμβά το μετεπαναστατικό έτος 1918.

Παραπονέθηκε σε έναν φίλο του ότι, λόγω του ψύχους και της πείνας, στην Αγία Πετρούπολη «όλοι μιλούν μόνο για φαγητό και ψωμί».

Το 1940 όμως, η τραγουδίστρια εξαφανίστηκε: δεν υπάρχουν πληροφορίες για το τι της συνέβη – αν καταδικάστηκε ή μετανάστευσε σιωπηλά. Ίσως, η Aderkas αποφάσισε να κάνει άλλη μια δραστική αλλαγή στη ζωή της, αλλά αυτό θα παραμείνει για πάντα ένα μυστήριο

Στον πίνακα, αντίθετα, κυριαρχούσε η αφθονία. Μια σύζυγος ενός εμπόρου με πολυτελές φόρεμα και χρυσά σκουλαρίκια πίνει τσάι από ένα πιατάκι στη βεράντα.

Το τραπέζι ξεχειλίζει από φαγητό: ένα χορταστικό κεκάκι, φρούτα, ώριμο καρπούζι, μαρμελάδα σε βάζο. Μια γάτα τρίβεται πάνω στην ηρωίδα, ελπίζοντας ότι η κυρία θα μοιραστεί κάτι νόστιμο. Πίσω από τη γυναίκα του εμπόρου μπορεί κανείς να δει τα σπίτια και τις εκκλησίες μιας επαρχιακής πόλης.

Πίσω από τον φράχτη, μια άλλη οικογένεια από την ίδια γειτονιά έχει επίσης συγκεντρωθεί γύρω από ένα τραπέζι για τσάι. Ο καμβάς έχει πολλές λεπτομέρειες.

Δουλεύοντας πάνω σε αυτόν, ο Κουστόντιεφ στράφηκε στις αναμνήσεις από τα χρόνια που πέρασε στη γενέτειρά του, το Αστραχάν, τον τρόπο ζωής του με τα πανηγύρια, τις γιορτές και τις συγκεντρώσεις.

«Merchant’s Wife at Tea»

Ο πίνακας παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό το 1919 στην Πρώτη Κρατική Έκθεση ζωγραφικής Ρώσων σύγχρονων καλλιτεχνών στο Παλάτι των Τεχνών – όπως ονομάζονταν τότε τα Χειμερινά Ανάκτορα.

Μερικά χρόνια αργότερα, ο καλλιτέχνης επέστρεψε εκ νέου στο εν λόγω μοτίβο και ζωγράφισε έναν πίνακα με το ίδιο όνομα, αλλά με διαφορετική σύνθεση και μοντέλο. Τώρα, κοσμεί τις αίθουσες του Μουσείου Τέχνης του Νίζνι Νόβγκοροντ.

Μάλιστα, ο πίνακας «Merchant’s Wife at Tea» βρίσκεται στη συλλογή του Ρωσικού Μουσείου από το 1925.

Το μοντέλο της διπλανής πόρτας

Το μοντέλο αποδείχτηκε ότι ήταν η γειτόνισσα των Κουστόντιεφ στην Αγία Πετρούπολη, φοιτήτρια του Ιατρικού Ινστιτούτου, η οποία ονομάζονταν Galina Aderkas.

Ο έρωτας της Galina Aderkas ήταν η μουσική: συμμετείχε σε έναν μουσικοθεατρικό θίασο και στη συνέχεια, χωρίς να ολοκληρώσει τις σπουδές της στην ιατρική σχολή, έφυγε για τη Μόσχα για να εισαχθεί στη μουσική σχολή Sokolnichesky

Ανήκε σε μια παλαιά αριστοκρατική οικογένεια, αλλά δεν διαφήμιζε την καταγωγή της.

Πέρασε τα παιδικά της χρόνια στο Χαμπάροφσκ, σπούδασε στο γυμνάσιο και, το 1917, μπήκε στο Ιατρικό Ινστιτούτο Γυναικών της Πετρούπολης. Σύντομα, γνωρίστηκε με τους Κουστόντιεφ.

Ο καλλιτέχνης ζωγράφισε το πορτραίτο με γοργούς ρυθμους, μέσα σε λίγες μόνο ημέρες, προσθέτοντας επιπλέον όγκο στη σιλουέτα της Aderkas.

Μουσική αντί για ιατρική

Ο έρωτας της Galina Aderkas ήταν η μουσική: συμμετείχε σε έναν μουσικοθεατρικό θίασο και στη συνέχεια, χωρίς να ολοκληρώσει τις σπουδές της στην ιατρική σχολή, έφυγε για τη Μόσχα για να εισαχθεί στη μουσική σχολή Sokolnichesky.

Η καριέρα της ως τραγουδίστρια την οδήγησε στο Θέατρο Όπερας Δωματίου της Μόσχας. Τραγούδησε επίσης στη χορωδία του γραφείου μουσικής σύνταξης της Πανενωσιακής Ραδιοφωνικής Επιτροπής και εργάστηκε σε έναν περιοδεύοντα και συναυλιακό σύλλογο.

Αργότερα και ενώ είχε ακολουθήσει το όνειρο της,  παντρεύτηκε τον ιστορικό και συνθέτη Σεργκέι Μπογκουσλάβσκι, ο οποίος έντυσε μουσικά την διάσημη σοβιετική κωμωδία του 1930, «St. Jorgen’s Day». Μαζί γύρναγαν από άκρη σε άκρη και έδιναν συναυλίες.

Το 1940 όμως, η τραγουδίστρια εξαφανίστηκε: δεν υπάρχουν πληροφορίες για το τι της συνέβη – αν καταδικάστηκε ή μετανάστευσε σιωπηλά. Ίσως, η Aderkas αποφάσισε να κάνει άλλη μια δραστική αλλαγή στη ζωή της, αλλά αυτό θα παραμείνει για πάντα ένα μυστήριο.

*Με πληροφορίες από Russia Beyond | Κεντρική φωτογραφία θέματος: Google Arts