Σελήνη: Κινεζικό σκάφος ετοιμάζεται να φέρει τα πρώτα δείγματα από την αθέατη πλευρά

Η ρομποτική κινεζική σεληνάκατος Chang’e-6 ετοιμάζεται την Δευτέρα να πάρει το δρόμο της επιστροφής αφότου συνέλεξε τα πρώτα δείγματα πετρωμάτων από την αθέατη πλευρά της Σελήνης, μια ιστορική επιτυχία που εδραιώνει τη θέση της Κίνας ως διαστημικής δύναμης.

Το Chang’e-6, βαφτισμένο προς τιμήν της κινεζικής θεότητας της Σελήνης, προσσεληνώθηκε την Κυριακή στη Λεκάνη Άιτκεν κοντά στο νότιο πόλο του φεγγααριού, έναν αρχαίο κρατήρα πρόσκρουσης με διάμετρο 2.500 χιλιιομέτρων.

Είναι η δεύτερη αποστολή της Κίνας στην αθέατη πλευρά της Σελήνης, στην οποία δεν έχει πατήσει μέχρι σήμερα καμία άλλη χώρα.

Τα δεδομένα που θα συλλέξει αναμένεται να προσφέρουν νέα στοιχεία για τη γέννηση της Σελήνης και τα αρχικά στάδια εξέλιξης του Ηλιακού Συστήματος.

Η προηγούμενη αποστολή της σειράς Chang’e συνέλεξε το 2020 δείγματα από τη πλευρά της Σελήνης που κοιτάζει προς τη Γη –τα πρώτα έπειτα από σχεδόν μισό αιώνα.

Το διάστημα 1969-1972, έξι αμερικανικές αποστολές Apollo συνέλεξαν και έφεραν στη Γη 382 κιλά δειγμάτων από την ορατή πλευρά. Ακόμα 170 γραμμάρια συνέλεξε η σοβιετκή αποστολή Luna 24 το 1976.

H ορατή πλευρά της Σελήνης, αριστερά, είναι εντελώς διαφορετική από την αθέατη (NASA)

Λεκάνη Άιτκιν

Σε συνδυασμό με τα δείγματα των αποστολών Apollo, το υλικό που θα συλλέξει η Κίνα από την αθέατη πλευρά ίσως δώσει νέα στοιχεία για μια περίοδο της ιστορίας του Ηλιακού Συστήματος που σημαδεύτηκε από βομβαρδισμούς αστεροειδών.

«Ήταν ένα καίριο συμβάν στην ιστορία ολόκληρου του Ηλιακού Συστήματος, υπάρχουν όμως αμφιβολίες για το εάν όντως συνέβη ή όχι» σχολίασε στο Reuters ο Τζέιμς Κάρπεντερ του γραφείου σεληνιακής επιστήμης στην ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA.

Τα δεδομένα του Chang’e-6, είπε, θα μπορούσαν να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν τις υποψίες ότι η Λεκάνη Άτκεν σχηματίστηκε εκείνη την περίοδο.

Η αθέατη πλευρά του φεγγαριού (γνωστή εσφαλμένα και ως «σκοτεινή πλευρά», παρόλο που εκτίθεται στο φως του Ήλιου) είναι πιο ομοιόμορφη και πιο αρχαία, συγκριτικά με την ορατή πλευρά όπου κυριαρχούν οι πεδιάδες στερεοποιημένης λάβας.

Ο λόγος που η Γη βλέπει πάντα την ίδια πλευρά της Σελήνης είναι ότι το φεγγάρι χρειάζεται ακριβώς τον ίδιο χρόνο για να συμπληρώσει μια περιφορά γύρω από τη Γη και για να ολοκληρώσει μια περιστροφή γύρω από τον εαυτό του.

Τα 2 κιλά δειγμάτων που σχεδιάζεται να συλλέξει το Chang’e-6 θα μπορούσαν να δώσουν πληροφορίες και για τους  ορυκτούς πόρους της Σελήνης, εν μέσω μιας διεθνούς κούρσας για την εδραίωση μόνιμης ανθρώπινης παρουσίας στο φεγγάρι.

Μικρό παράθυρο

Το Chang’e-6 εκτοξεύτηκε στις 3 Μαΐου και προσσεληνώθηκε το πρωί της Κυριακής ώρα Πεκίνου.

Μετά την προσεδάφιση είχε περιθώριο μόλις 14 ωρών να χρησιμοποιήσει το μικρό του γεωτρύπανο και να συλλέξει τα πολύτιμα δείγματα.

«Όταν νυχτώσει, όταν ο Ήλιος πέσει κάτω από τον ορίζοντα, η αποστολή πρέπει να τελειώσει […[ Είναι μια συναρπαστική αποστολή επειδή όλα πρέπει να γίνουν γρήγορα» είπε ο Κάρπεντερ.

Τα δείγματα θα σφραγιστούν σε ένα κάνιστρο που προγραμματίζεται να εκτοξευτεί την Δευτέρα από τη Λεκάνη Άιτκιν και να προσδεθεί στη συνέχεια σε σκάφος που περιμένει σε σεληνιακή τροχιά.

Τα δείγματα αναμένεται να πέσουν με αλεξίπτωτο στην έρημο της Εσωτερικής Μογγολίας γύρω στις 25 Ιουνίου.

Το Chang’e-6 μεταφέρει επίσης επιστημονικά φορτία από τη Γαλλία, την Ιταλία, το Πακιστάν και την ευρωπαϊκή διαστημική υπηρεσία ESA. Η αμερικανική νομοθεσία απαγορεύει στη NASA να συνεργάζεται με την Κίνα.