Νετανιάχου: Με την πλάτη στον τοίχο – Θα τον σώσει η Χαμάς από το αδιέξοδο;

Αντιμέτωπος με ένα δύσκολο δίλημμα είναι ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου, καθώς σύντομα μπορεί να αναγκαστεί να επιλέξει ανάμεσα σε μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τη Χαμάς ή στη διατήρηση της κυβέρνησής του στην εξουσία.

Ωστόσο, όπως σημειώνει σε ανάλυσή του το CNN, καθώς αντιμετωπίζει αυτό το δίλημμα αναζητά επίσης έναν τρόπο να το αποφύγει εντελώς και ίσως η Χαμάς του προσφέρει τη «σανίδα σωτηρίας» που ψάχνει.

O Νετανιάχου βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με την επιλογή μεταξύ της επιβίωσης της κυβέρνησής του και μιας συμφωνίας για την απελευθέρωση των ομήρων, σε μια εποχή που η πολιτική του τύχη έχει αρχίσει να βελτιώνεται

Ο Νετανιάχου προσπαθούσε να ισορροπήσει σε όλη τη διάρκεια των οκτώ μηνών από την έναρξη του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, αρνούμενος να σκεφτεί καν μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός, καθώς κατηγορούσε τις «παραληρηματικές απαιτήσεις» της Χαμάς για την κατάρρευση των προηγούμενων γύρων διαπραγματεύσεων.

Όμως, αφότου, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, παρουσίασε δημόσια την Παρασκευή την τελευταία πρόταση του Ισραήλ για κατάπαυση του πυρός, μια πρόταση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μόνιμη εκεχειρία και την οποία η Χαμάς μπορεί να είναι έτοιμη να αποδεχθεί, ο Νετανιάχου δεν έχει πλέον χρόνο και φαίνεται να βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο.

«Έχει στριμωχτεί»

Η κίνηση του Μπάιντεν άφησε ουσιαστικά τον Νετανιάχου χωρίς επιλογές και πλέον ο πρωθυπουργός του Ισραήλ είναι στριμωγμένος. «Νομίζω ότι ο Μπίμπι έχει στριμωχτεί τώρα», δήλωσε ο Αβίβ Μπουσίνσκι, πρώην σύμβουλος του Νετανιάχου, χρησιμοποιώντας το παρατσούκλι του Ισραηλινού πρωθυπουργού. Ο Μπάιντεν «αναγκάζει τον Μπίμπι να βγάλει τη μάσκα του και να πει: ‘Εντάξει, τώρα είναι η ώρα των χρημάτων. Είσαι υπέρ μιας συμφωνίας;», είπε χαρακτηριστικά.

Καθώς το Ισραήλ αναμένει την απάντηση της Χαμάς στην τελευταία πρόταση, ο ακροδεξιός υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ και άλλα ακροδεξιά μέλη του συνασπισμού του Νετανιάχου απειλούν ήδη να αποχωρήσουν από την κυβέρνηση και να προκαλέσουν την κατάρρευσή της αν ο πρωθυπουργός αποδεχθεί την πρόταση.

Εν μέσω των απειλών από τη δεξιά πτέρυγα της κυβέρνησης του, ο Νετανιάχου προσπαθεί εκ νέου να βρει ισορροπίες και να καθησυχάσει τους ακροδεξιούς του εταίρους, προσπαθώντας να επαναδιατυπώσει την τελευταία πρόταση κατάπαυσης του πυρός, επιμένοντας ότι οι όροι της συμφωνίας δεν είναι όπως τους όρισε ο Μπάιντεν, προκειμένου να σώσει τον κυβερνητικό συνασπισμό.

Όπως σημειώνει το CNN, ο Μπάιντεν διατύπωσε ευθέως την πρόταση για έναν τρόπο τερματισμού του πολέμου, ωστόσο ο Νετανιάχου επιμένει ότι το Ισραήλ δεν θα τερματίσει τον πόλεμο μέχρι και αν δεν εξαλειφθεί η Χαμάς.

Στο κενό οι προσπάθειές του

Οι προσπάθειές του να πείσει τους ακροδεξιούς υπουργούς προκειμένου να αποφύγει να επιλέξει μεταξύ μιας συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός και της επιβίωσης της κυβέρνησής του έχουν μέχρι στιγμής πέσει στο κενό.

Ο Μπεν Γκβιρ δήλωσε τη Δευτέρα ότι το γραφείο του Νετανιάχου αρνήθηκε να του δείξει το σχέδιο της πρότασης όπως είχε δεσμευθεί, κάνοντάς τον να πιστέψει ότι ο πρωθυπουργός έχει κάτι να κρύψει.

Αν ο Μπεν Γκβίρ ή ο υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ δεν κάνουν πίσω στις απειλές τους να εγκαταλείψουν την κυβέρνηση, ο Νετανιάχου θα δει το δύσκολο δίλημμα να υλοποιείται μπροστά στα μάτια του.

Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ έχει προσφερθεί να παράσχει ένα «δίχτυ ασφαλείας» για να διατηρήσει την κυβέρνηση στην εξουσία προκειμένου να επιτευχθεί μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, αλλά με τον τρόπο αυτό ο Νετανιάχου θα παρέδιδε επίσης στον Λαπίντ τα κλειδιά για την επιβολή πρόωρων εκλογών μόλις εφαρμοστεί η συμφωνία.

Μπενιαμίν Νετανιάχου (Πηγή: BIR SULTAN/REUTERS)

Όπως υπογραμμίζεται στην ανάλυση του CNN, ακριβώς όπως συνέβη τους τελευταίους οκτώ μήνες, η πολιτική επιβίωση του Νετανιάχου μπορεί να διακυβεύεται από τη συνέχιση του πολέμου στη Γάζα και στην ουτοπική επιδίωξή του για συνολική νίκη επί της Χαμάς.

Αντιμέτωπος με το δίλημμα την ώρα που βελτιώνεται η εικόνα του

Έτσι ο Νετανιάχου βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με την επιλογή μεταξύ της επιβίωσης της κυβέρνησής του και μιας συμφωνίας για την απελευθέρωση των ομήρων, σε μια εποχή που η πολιτική του τύχη έχει αρχίσει να βελτιώνεται.

Για πρώτη φορά φέτος, ο Νετανιάχου ξεπέρασε τον κύριο πολιτικό του αντίπαλο Μπένι Γκαντζ ως προτιμώμενη επιλογή για πρωθυπουργός από τους Ισραηλινούς, 36% έναντι 30%, σύμφωνα με μία δημοσκόπηση του Καναλιού 12 την περασμένη εβδομάδα.

Ακόμα μια σειρά από πρόσφατες δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι το κόμμα Εθνικής Ενότητας του Γκαντζ παραπαίει, ενώ το Λικούντ του Νετανιάχου σημειώνει κάποια μικρά κέρδη. Η Εθνική Ενότητα εξακολουθεί να κερδίζει μια πλειονότητα εδρών στην Κνέσετ, το κοινοβούλιο του Ισραήλ, αλλά το πλεονέκτημα 19 εδρών του κόμματος έναντι του Λικούντ τον Δεκέμβριο έχει μειωθεί σε πλεονέκτημα τεσσάρων εδρών σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση του καναλιού 12.

Η βελτίωση της πολιτικής θέσης του Νετανιάχου συνέπεσε με την έξαρση της διεθνούς καταδίκης της πολεμικής προσπάθειας του Ισραήλ στη Γάζα και την απόφαση του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου να ζητήσει ένταλμα σύλληψης για τον Νετανιάχου. Εν τω μεταξύ, η απειλή του Γκαντζ να εγκαταλείψει το πολεμικό υπουργικό συμβούλιο λόγω της έλλειψης μακροπρόθεσμης στρατηγικής του Νετανιάχου στη Γάζα φαίνεται να είναι η αιτία της πτώσης στην υποστήριξή του.

Μια δημοσκόπηση του ισραηλινού Καναλιού 11 τη Δευτέρα έδειξε την υποστήριξη των Ισραηλινών για τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός που βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο τραπέζι στο 40%, με το 27% να είναι αντίθετο και το 33% να μην είναι σίγουρο.

Θα βοηθήσει η Χαμάς τον Νετανιάχου να ξεφύγει;

Αλλά αν ο Νετανιάχου σκέφτεται τώρα αν υπάρχει μεγαλύτερο πλεονέκτημα στη συνέχιση του πολέμου από την επίτευξη συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός, η ομιλία του Μπάιντεν την περασμένη εβδομάδα δεν τον ανάγκασε απλώς να αντιμετωπίσει αυτή την επιλογή, είχε επίσης στόχο να αντιμετωπίσει την πίεση που δέχεται.

«Ξέρω ότι υπάρχουν κάποιοι στο Ισραήλ που δεν θα συμφωνήσουν με αυτό το σχέδιο και θα ζητήσουν να συνεχιστεί ο πόλεμος επ’ αόριστον. Κάποιοι είναι ακόμη και στον κυβερνητικό συνασπισμό», δήλωσε ο Μπάιντεν. «Λοιπόν, έχω παροτρύνει την ηγεσία του Ισραήλ να υποστηρίξει αυτή τη συμφωνία, παρά τις όποιες πιέσεις», προσέθεσε.

Αλλά ένα βασικό ερώτημα παραμένει: Θα αναγκάσει η Χαμάς τον Νετανιάχου να κάνει την επιλογή με την οποία βρίσκεται τώρα αντιμέτωπος; Ή μήπως ο Γιαχία Σινουάρ, ο ηγέτης της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζα, θα προσφέρει στον Νετανιάχου μια καταπακτή διαφυγής που ο ίδιος θα φτιάξει;

Η Χαμάς δήλωσε ότι είδε «θετικά» την ανακοίνωση του Μπάιντεν για την τελευταία ισραηλινή πρόταση, αλλά δεν έχει ακόμη υποβάλει την επίσημη απάντησή της.

Παρόλο που η τελευταία πρόταση κάνει σημαντικές παραχωρήσεις για να κλείσει το χάσμα με τις απαιτήσεις της Χαμάς, μεταξύ άλλων προσφέροντας μια σαφή οδό προς μια μόνιμη κατάπαυση του πυρός, εξακολουθεί να υπολείπεται από την ικανοποίηση όλων των αιτημάτων.

Επιτρέπει την παράταση μιας αρχικής περιόδου κατάπαυσης του πυρός διάρκειας έξι εβδομάδων για όσο χρονικό διάστημα χρειάζονται τα μέρη για να διαπραγματευτούν μια μόνιμη εκεχειρία που θα περιλαμβάνει την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα σε μια δεύτερη φάση της συμφωνίας. Αλλά δεν απαιτεί από το Ισραήλ να δεσμευτεί εκ των προτέρων για μόνιμη κατάπαυση του πυρός.

Η άρνηση της Χαμάς να συμβιβαστεί σε αυτό το σημείο και να υπογράψει αυτή τη συμφωνία θα μπορούσε να αφήσει τον Νετανιάχου να ξεφύγει και να βυθίσει τη Γάζα σε πολλούς ακόμη μήνες πολέμου.