Ασπιρίνη ως «ασπίδα» ενάντια στα… παρατράγουδα της έλλειψης ύπνου

Είναι γνωστό ότι η μακροχρόνια έλλειψη ύπνου μπορεί να στοιχίσει σοβαρά στην υγεία. Υπάρχει όμως μια απλή αλλά άκρως αποτελεσματική «ασπίδα» ενάντια στα… παρατράγουδα που προκαλούν οι λίγες ώρες ύπνου στην υγεία και συγκεκριμένα ενάντια στη φλεγμονώδη απόκριση που «γεννά» η έλλειψη ύπνου στον οργανισμό. Και δεν είναι άλλη από την ασπιρίνη, σύμφωνα με νέα μελέτη που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο SLEEP 2024 το οποίο λαμβάνει χώρα από τις 1-5 Ιουνίου στο Χιούστον του Τέξας (η μελέτη είχε προηγούμενως δημοσιευθεί και στο επιστημονικό περιοδικό Sleep).

Μείωση των δεικτών φλεγμονής

Με βάση τα ευρήματα της μελέτης, σε σύγκριση με τη λήψη εικονικού φαρμάκου, η προληπτική χορήγηση χαμηλής δόσης ασπιρίνης σε άτομα με έλλειψη ύπνου μείωσε την προφλεγμονώδη απόκριση – συγκεκριμένα την έκφραση της ιντερλευκίνης-6, τα θετικά στο ένζυμο κυκλοοξυγενάση 1 και 2 (COX-1/ COX-2) κύτταρα καθώς και τα επίπεδα της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (C-reactive protein) στον ορό του αίματος, η οποία αποτελεί κύριο δείκτη φλεγμονής του οργανισμού.

Εκτός από τη μείωση της δραστηριότητας των φλεγμονωδών μονοπατιών , οι εθελοντές εμφάνιζαν και λιγότερες διαταραχές του ύπνου.

«Η καινοτομία αυτής της μελέτης συνίσταται στο ότι διερευνήθηκε για πρώτη φορά αν μπορούμε να μειώσουμε φαρμακολογικά τις φλεγμονώδεις συνέπειες της έλλειψης ύπνου» ανέφερε η κύρια συγγραφέας της Λαρίσα Ενγκερτ, δρ Συμπεριφορικής Φυσιολογίας και μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Νευρολογίας του Ιατρικού Κέντρου Beth Israel Deaconess καθώς και στο Τμήμα Ιατρικής του Υπνου στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ στη Βοστώνη. Η δρ Ενγκερτ προσέθεσε ότι «χρησιμοποιήσαμε ένα μη-στεροειδές, αντιφλεγμονώδες φάρμακο και επιλέξαμε το συγκεκριμένο φάρμακο καθώς έχει αποδειχθεί ότι επιδρά σε συγκεκριμένα φλεγμονώδη μονοπάτια τα οποία έχει φανεί πως απορρυθμίζονται εξαιτίας της έλλειψης ύπνου και των διαταραχών ύπνου».

Τα τρία πρωτόκολλα

Οι ερευνητές συνέλεξαν δεδομένα από 46 υγιείς ενηλίκους στο πλαίσιο μιας τυχαιοποιημένης κλινικής δοκιμής με τρία πρωτόκολλα – έλλειψη ύπνου και ασπιρίνη, έλλειψη ύπνου και εικονικό φάρμακο καθώς και ένα πρωτόκολλο ελέγχου που αφορούσε κανονικές ώρες ύπνου σε συνδυασμό με εικονικό φάρμακο. Το κάθε πρωτόκολλο ακολουθήθηκε επί 14 ημέρες στο σπίτι του εκάστοτε εθελοντή και στη συνέχεια επί 11 ημέρες εντός νοσοκομείου. Στο πρωτόκολλο της έλλειψης ύπνου σε συνδυασμό με τη λήψη ασπιρίνης οι συμμετέχοντες έλαβαν χαμηλή δόση ασπιρίνης τόσο στο σπίτι όσο και στο νοσοκομείο.

Η…. νοσοκομειακή φάση της δοκιμής αφορούσε αρχικώς δύο νύχτες με οκτώ ώρες ύπνου για κάθε εθελοντή, στη συνέχεια πέντε νύχτες με τέσσερις ώρες ύπνου οι οποίες ακολουθούνταν από τρεις νύχτες «ύπνου ανάρρωσης». Στην αρχή της μελέτης αλλά και κατά τη διάρκειά της έγιναν ανοσολογικές μετρήσεις στους εθελοντές.

Και λιγότερες διαταραχές του ύπνου

Από τα ευρήματα προέκυψε ότι εκτός από τη μείωση της δραστηριότητας των φλεγμονωδών μονοπατιών μετά τη λήψη ασπιρίνης, οι εθελοντές εμφάνιζαν επίσης και λιγότερες διαταραχές του ύπνου, σημείωσε η δρ Ενγκερτ.

Προς νέες θεραπείες χωρίς παρενέργειες

«Τα ευρήματα αυτά δείχνουν ότι είναι δυνατόν να καταστείλουμε τα φλεγμονώδη μονοπάτια που ενεργοποιούνται εξαιτίας της έλλειψης ύπνου μέσω της προληπτικής χορήγησης ασπιρίνης χαμηλής δόσης. Η νέα αυτή γνώση μπορεί να οδηγήσει και στην ανάπτυξη νέων θεραπειών που θα στοχεύουν συγκεκριμένα αυτά τα μονοπάτια και δεν θα συνδέονται με παρενέργειες οι οποίες σχετίζονται με την ασπιρίνη όπως οι αιμορραγίες και τα εγκεφαλικά. Τέτοιου είδους νέες θεραπείες θα μπορούν να δρουν επικουρικά στις συμπεριφορικές θεραπείες για τη βελτίωση του ύπνου με απώτερο σκοπό την καλύτερη πρόληψη και τον έλεγχο της φλεγμονής και των συνεπειών της στα άτομα που βιώνουν περιόδους έλλειψης ύπνου» κατέληξε η ερευνήτρια.