Ο εμβολιασμός ως το κύριο μέσο πρόληψης στην Ελλάδα

1. Κύριε Biroccio, πρόσφατα διανύσαμε την παγκόσμια εβδομάδα εμβολιασμού. Ως επικεφαλής της GSK Ελλάδος, ηγέτιδας εταιρείας στην παραγωγή και ανάπτυξη εμβολίων παγκοσμίως, θα θέλαμε την τοποθέτησή σας για την ασφάλεια των εμβολίων.

Ο εμβολιασμός είναι μείζονος σημασίας για την προάσπιση της δημόσιας υγείας, αποτελώντας έναν εκ των πιο αποτελεσματικών και οικονομικά αποδοτικών μεθόδων προστασίας έναντι των λοιμωδών νοσημάτων. Μέσω του εμβολιασμού και της ανάπτυξης ανοσίας του πληθυσμού, μειώνεται η διασπορά των ασθενειών προστατεύοντας τις πιο ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες, όπως τα παιδιά, τους μεγαλύτερους ενήλικες  και τα άτομα με υποκείμενα νοσήματα.

Το γεγονός ότι, διάφορες ασθένειες, όπως η ευλογιά ή η πολιομυελίτιδα έχουν εξαλειφθεί ή τείνουν να εξαλειφθούν παγκοσμίως οφείλεται στους εμβολιασμούς, ενώ χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και ο δραστικός περιορισμός των επιπτώσεων από τη νόσο Covid-19, γεγονός που ανέδειξε την αξία του εμβολιασμού ενηλίκων πέραν της αξίας του εμβολιασμού για τα βρέφη και τα παιδιά της οποίας η αξία είναι αφενός εγκατεστημένη και τα ποσοστά εμβολιασμού αφετέρου υψηλά.

Όσον αφορά την  ασφάλεια των εμβολίων, είναι σημαντικό, ο γενικός πληθυσμός να γνωρίζει, ότι τα εμβόλια υπόκεινται σε αυστηρές κλινικές δοκιμές προτού  αδειοδοτηθούν για ανθρώπινη χρήση. Οι διαδικασίες ελέγχου περιλαμβάνουν διάφορα στάδια αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας και ασφάλειας τους, καθώς και ανίχνευσης πιθανών παρενεργειών, ενώ επιπροσθέτως οι εταιρείες, σε συνεργασία με εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς υγείας, παρακολουθούν την ασφάλεια των εμβολίων και τυχών ανεπιθύμητων ενεργειών για το κοινό μετά την κυκλοφορία τους.

Στο πλαίσιο αυτό, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπάρχει διαφάνεια και εμπεριστατωμένη ενημέρωση σχετικά με τις διαδικασίες αξιολόγησης και αποτελεσματικότητας των εμβολίων και στην ενδεχόμενη περίπτωση ύπαρξης αμφιβολιών, οι επαγγελματίες υγείας και ο προσωπικός μας ιατρός ειδικά, αποτελούν την πλέον αξιόπιστη πηγή ενημέρωσης σχετικά με την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των εμβολίων, καθώς και για τον ενδεδειγμένο πληθυσμό στην βάση των συστάσεων της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών και της εγκεκριμένης ένδειξης των εμβολίων.

Στη GSK πιστεύουμε ότι η ενημέρωση του κοινού με ακριβείς και επιστημονικά τεκμηριωμένες πληροφορίες, μέσω της συνεργασίας όλων των αρμοδίων φορέων, είναι ζωτικής σημασίας για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Η κατανόηση των οφελών και του τρόπου δράσης των εμβολίων μπορεί να συμβάλει στη μείωση του σκεπτικισμού. Ως GSK παρέχουμε διαρκή, σαφή και αξιόπιστη πληροφόρηση σε συνεργασία με την ιατρική κοινότητα, με γνώμονα την προάσπιση και προαγωγή της δημόσιας υγείας. Υπό αυτό το πρίσμα, παραμένουμε πιστοί στην δέσμευσή μας να συνεχίσουμε την ανάπτυξη και παραγωγή ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων, καθώς και την υπεύθυνη ενημέρωση του κοινού, μέσω της επένδυσης σε εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, συμβάλλοντάς  ενεργά και ποικιλοτρόπως στην προστασία της υγείας του πληθυσμού.

2. Τον προηγούμενο μήνα συμμετείχατε, ως ομιλητής, στο πάνελ «Vaccination & Public Health: Building a Prevention – Oriented Culture» του Delphi Economic Forum IX, το γενικό συμπέρασμα του οποίου αναδεικνύει την ανάγκη ανάπτυξης και εφαρμογής ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Εμβολιασμό. Αναλύστε μας τα οφέλη υιοθέτησής του.

Στην GSK, ηγέτιδα βιοφαρμακευτική στην ανάπτυξη, παραγωγή και διάθεση  εμβολίων, πιστεύουμε ακράδαντα ότι η πρόληψη, μέσω του εμβολιασμού, ούσα μία από τις πιο οικονομικά αποδοτικές παρεμβάσεις δημόσιας υγείας, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως επένδυση υψηλής απόδοσης και όχι ως κόστος.

Η υιοθέτηση ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης που θα προάγει τον εμβολιασμό, δύναται να συμβάλει στην ενίσχυση της οικονομίας της χώρας, στην ανάπτυξη ενός ανθεκτικού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης και σε μια πιο υγιή κοινωνία. Ως εκ τούτου, θα ήταν εξαιρετικά ωφέλιμο, ως χώρα, να υιοθετήσουμε μια πιο ολιστική προσέγγιση για την ανάπτυξη μιας ισχυρής Εθνικής Στρατηγικής για τον Εμβολιασμό, με στόχο την προαγωγή της χρήσης των εμβολίων, επιτρέποντας έτσι, αφενός, στον πληθυσμό και το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης να ωφεληθεί και αφετέρου στις παραγωγούς-εταιρείες να αυξήσουν την επένδυση στη χώρα.

Προς αυτήν την κατεύθυνση, τα θεμελιώδους σημασίας προαπαιτούμενα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την υιοθέτηση εμβολιαστικών στόχων ανά νόσημα, τη διαρκή παρακολούθηση της χρήσης των εμβολίων, μέσω της αξιοποίησης των μητρώων εμβολιασμού, καθώς και την υλοποίηση εκστρατειών εμβολιασμού που θα υποστηρίξουν στην πράξη τη μεγιστοποίηση της χρήσης των εμβολίων υπέρ της προάσπισης της δημόσιας υγείας.

Η στενή συνεργασία μεταξύ όλων των αρμόδιων φορέων – κυβέρνησης, βιομηχανίας, ειδικών και ασθενών – είναι επιβεβλημένη για να επιτευχθεί αυτό, και στην GSK Ελλάδος δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, προκειμένου να δημιουργήσουμε ένα πιο ανθεκτικό σύστημα πρόληψης με επίκεντρο τον εμβολιασμό, το οποίο θα ανακουφίσει το σύστημα δημόσιας υγείας από την οικονομική επιβάρυνση που προκαλούν οι ασθένειες που προλαμβάνονται μέσω του εμβολιασμού.

3. Πώς επηρεάζει η βιωσιμότητα του Εθνικού Συστήματος Υγείας την πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες; Ποια η τρέχουσα κατάσταση στην χώρα μας;

Ένα πρότυπο σύστημα υγείας οφείλει να καλύπτει καθολικά το σύνολο των αναγκών του πληθυσμού, λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες και τις μελλοντικές του ανάγκες σε συνάρτηση με τις  άμεσα και μελλοντικά διαθέσιμες θεραπευτικές επιλογές.

Στο πλαίσιο αυτό, στη GSK, πιστεύουμε ότι τα κατάλληλα φάρμακα, εμβόλια και θεραπείες πρέπει να παρέχονται στους κατάλληλους ασθενείς την κατάλληλη στιγμή, προκειμένου να μεγιστοποιούνται τα οφέλη για την υγεία του πληθυσμού.

Χάρη στην προηγούμενη εμπειρία μου στην GSK Ελλάδος κατά την περίοδο 2016-2018, στο σύνολο των θεραπευτικών τομέων, είμαι εξοικειωμένος με τον εγχώριο φαρμακευτικό κλάδο και ομολογώ πως έχω γίνει μάρτυρας της σημαντικής προόδου που έχει επιτευχθεί στον τομέα της υγείας και του φαρμάκου κατά την απουσία μου.

Παρά ταύτα, βασική πρόκληση, στην Ελλάδα, παραμένει η εξασφάλιση της βιωσιμότητας του υγειονομικού συστήματος, μέσω της συνεχούς και απρόσκοπτης ροής ανάπτυξης, παραγωγής και διάθεσης καινοτόμων φαρμάκων. Αποτελεί πεποίθηση μου ότι η λύση έγκειται, μεταξύ άλλων, στην υιοθέτηση πρωτοβουλιών, οι οποίες θα συμβάλλουν στην επιτάχυνση και περαιτέρω αναθεώρηση των διαδικασιών αποζημίωσης και διαπραγμάτευσης με επίκεντρο την προστιθέμενη αξία των καινοτόμων φαρμάκων και εμβολίων και όχι αποκλειστικά το κόστος τους.

Επιπροσθέτως, είναι σημαντικό να δοθεί έμφαση στην αξιολόγηση του τρόπου κατανομής των διαθέσιμων πόρων και στο πόσο ικανοποιητικοί είναι οι υφιστάμενοι μηχανισμοί ελέγχου της συνταγογράφησης, ώστε η Ελλάδα να υιοθετήσει περισσότερα μέτρα που εστιάζουν στον όγκο και όχι αποκλειστικά στην τιμή των φαρμάκων, ενώ θα πρέπει επίσης να αντιληφθούμε ότι  το τρέχων επίπεδο χρηματοδότησης δεν είναι επαρκές, ώστε να χρηματοδοτήσει το πλήθος των καινοτόμων φαρμάκων, εμβολίων και θεραπειών που έχουμε μπροστά μας.

Ως GSK Ελλάδος συνεργαζόμαστε στενά με τους θεσμικούς φορείς για να αντιμετωπίσουμε αυτό το συλλογικό πρόβλημα για τον κλάδο και να προτείνουμε συγκεκριμένες λύσεις που έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν προβλέψιμες και κυρίως βιώσιμες συνθήκες για τον κλάδο και την απρόσκοπτη ροή των καινοτόμων φαρμάκων, εμβολίων και θεραπειών στη χώρα, για τους ασθενείς που τα έχουν ανάγκη. 

4. Ολοκληρώνοντας, σε συνέχεια του πρόσφατου εορτασμού της παγκόσμιας ημέρας κλινικών μελετών, θα θέλαμε να μας πείτε δυο λόγια σχετικά με την επένδυση της GSK Ελλάδος στην καινοτομία. Τι να περιμένουμε από την εταιρεία το επόμενο χρονικό διάστημα σε αυτόν τον τομέα;

Ο εορτασμός της παγκόσμιας ημέρας κλινικών μελετών αποτελεί εφαλτήριο για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σχετικά με τον ζωτικής σημασίας ρόλο που διαδραματίζει η διεξαγωγή κλινικών μελετών στην ανάπτυξη ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων και φαρμακευτικών σκευασμάτων, τις οποίες, εσφαλμένα,  τείνουμε, κάποιες φορές, να τις αντιλαμβανόμαστε ως μια σχετικά εύκολη διαδικασία, ενώ στην πραγματικότητα η διεξαγωγή τους και η επακόλουθη ανάπτυξη των εμβολίων και φαρμάκων προαπαιτεί τεράστια επένδυση πόρων σε χρόνο, εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και κεφάλαιο, προκειμένου να μπορούμε να απολαμβάνουμε τους καρπούς της καινοτομίας στην υγεία.

Στα περισσότερα από 50 χρόνια δυναμικής παρουσίας της GSK στην χώρα, είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι που καταφέραμε, μόλις εντός των τελευταίων τριών ετών, να καθιερώσουμε από το 2021 την Ελλάδα ως χώρα αναφοράς στη διεξαγωγή κλινικών μελετών, έχοντας πλέον, από τον Ιανουάριο του 2024, ένα ανεξάρτητο και ταχέως αναπτυσσόμενο τμήμα κλινικών μελετών, στελεχωμένου από περίπου 20 εργαζομένους. Πρακτικά, αυτά τα δυο ορόσημα εξασφαλίζουν ότι η πλειοψηφία, εάν όχι το σύνολο των κλινικών μελετών που διεξάγει η GSK παγκοσμίως, θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν και στην χώρα μας, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό, σημαντική προστιθέμενη αξία τόσο για τους Έλληνες ασθενείς, όσο και για την οικονομία της χώρας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι, το 2023, η GSK Ελλάδος κατέκτησε την 3^η θέση παγκοσμίως, ανάμεσα στις αγορές της GSK, στην ένταξη ασθενών στις κλινικές μελέτες ογκολογίας και αιματολογίας, ενώ τα προηγούμενα έτη τη 2^η και 3^η θέση στην ένταξη ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα και πολλαπλό μυέλωμα αντίστοιχα.

Tα τελευταία 6 χρόνια έχουμε επενδύσει ~€12 εκατ. στο πλαίσιο διεξαγωγής περισσότερων των 32 κλινικών μελετών, σε συνεργασία με περισσότερους από 102 ερευνητές και περισσότερα από 100 ερευνητικά κέντρα, από τις οποίες έχουν ωφεληθεί περισσότεροι από 546 ασθενείς, οι οποίοι απέκτησαν πρόσβαση στις καινοτόμες θεραπείες της εταιρείας μας, από το πρώιμα στάδια ανάπτυξής τους.

Επιπρόσθετα, εστιάζοντας σταθερά στην έρευνα και την καινοτομία, υποστηρίζουμε ανεξάρτητα κλινικά προγράμματα που βασίζονται σε καινοτόμες ιδέες των Ελληνικών

Κέντρων Αριστείας, μία επένδυση ύψους €17 εκατ., η οποία περιλαμβάνει 9 καινοτόμες ερευνητικές προτάσεις από τις οποίες έχουν ωφεληθεί 180 ασθενείς.

Τα επερχόμενα χρόνια και δεδομένης της ταχείας ανάπτυξης του τμήματος κλινικών μελετών της εταιρείας στην Ελλάδα, αναμένουμε να αυξήσουμε σημαντικά την επένδυσή μας σε κλινικές μελέτες, προσφέροντας, στους Έλληνες ασθενείς, πρόσβαση σε υποψήφιες καινοτόμες θεραπείες, οι οποίες δεν είναι ακόμη προσβάσιμες από το ευρύ κοινό. Ενδεικτικά αναφέρω ότι μέχρι το 2025 η εν λόγω επένδυση αναμένεται να ξεπεράσει τα €5εκ.