Ρωσία: Κλιμακώνει τον υβριδικό πόλεμο κατά του ΝΑΤΟ ο Πούτιν – Πώς θα μπορούσε να απαντήσει η συμμαχία

Εμπρησμοί, εκτροχιασμοί τρένων και παρεμβολές στο GPS, είναι μερικά μόνο από τα περιστατικά που έχουν συμβεί σε χώρες του ΝΑΤΟ και αποδίδονται στη Ρωσία, κάτι που σύμφωνα με τους ειδικούς υποδηλώνει ότι η εισβολή του Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία έχει ήδη διαχυθεί στη συμμαχία μέσω του «υβριδικού πολέμου».

«Μέχρι οι χώρες του ΝΑΤΟ να εφαρμόσουν κάποιες πολιτικές σε εθνικό επίπεδο, η εντατικοποίηση της ασύμμετρης τακτικής της Ρωσίας θα της παρέχει ένα σαφές πλεονέκτημα»

Τα μέλη του ΝΑΤΟ δεν μπόρεσαν να περιορίσουν τις λεγόμενες επιθέσεις της «γκρίζας ζώνης» που συχνά συνδέονται με τη ρωσική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών GRU.

«Υπήρξαν πολλές συζητήσεις, αλλά λίγη δράση του ΝΑΤΟ για την αντιμετώπιση του ζητήματος», δήλωσε στο Newsweek ο Τζον Φόρμαν, πρώην Βρετανός ακόλουθος Άμυνας στη Μόσχα και το Κίεβο.

«Οι σύμμαχοι δεν συμφωνούν για τη φύση και την κλίμακα της απειλής, ούτε για το τι πρέπει να κάνουν», προσέθεσε.

Σημείωσε πώς μια πρόταση της κοινοβουλευτικής συνέλευσης του ΝΑΤΟ για ένα Κέντρο Δημοκρατικής Ανθεκτικότητας του ΝΑΤΟ απορρίφθηκε από τα μέλη της συμμαχίας, αναδεικνύοντας την έλλειψη ετοιμότητας απέναντι στις προσπάθειες της Μόσχας να διχάσει τη Δύση.

Η Ρωσία από την πλευρά της έχει αρνηθεί οποιαδήποτε εμπλοκή σε τέτοια συμβάντα, με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ να χαρακτηρίζει τους ισχυρισμούς «εντελώς αβάσιμους».

«Τους διαψεύδουμε αποφασιστικά όλους», είπε χαρακτηριστικά.

Ο Φόρμαν υποστηρίζει ότι η Μόσχα διεξάγει μια εκστρατεία πολιτικού πολέμου εναντίον της Δύσης εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, η οποία περιλαμβάνει πολιτική παρέμβαση, απειλές, παραπληροφόρηση, κατασκοπεία, κυβερνοεπιθέσεις και δολοφονίες.

Παρά τις «άφθονες αποδείξεις για την κλίμακα και τη φιλοδοξία των ρωσικών μη συμβατικών επιχειρήσεων, τα μέλη του ΝΑΤΟ ήταν απρόθυμα να ασχοληθούν με το θέμα, εστιάζοντας στη ρωσική συμβατική στρατιωτική απειλή», πρόσθεσε ο Φόρμαν.

Το σοβιετικό εγχειρίδιο

Περιστατικά που θεωρείται ότι έλαβαν χώρα στο πλαίσιο του υβριδικού πολέμου της Ρωσίας συνέβησαν στα δύο νεότερα μέλη του ΝΑΤΟ στη Σουηδία και στη Φινλανδία.

Συγκεκριμένα στη Σουηδία η αστυνομία ερευνά επανειλημμένους εκτροχιασμούς σιδηροδρομικών γραμμών, ενώ στη Φινλανδία, μία έξαρση των παρεμβολών GPS πάνω από τη Βαλτική Θάλασσα οδήγησε τη Finnair, τον εθνικό αερομεταφορέα της χώρας να αναστείλει πτήσεις προς το Ταρτού της Εσθονίας.

Μαχητικό αεροσκάφος F/A-18 της φινλανδικής πολεμικής αεροπορίας φαίνεται κοντά σε σημαία του ΝΑΤΟ

Οι πυρκαγιές σε μια εγκατάσταση για παλιοσίδερα στο Αμβούργο, σε μια φαρμακευτική εταιρεία στην Κοπεγχάγη και σε ένα εμπορικό κέντρο στη Βαρσοβία είναι μερικά ακόμα από τα πιο πρόσφατα περιστατικά που αποδίδονται σε ρωσικό «δάχτυλο» και των οποίων η εύλογη άρνηση της αιτίας τους και η μη εκπλήρωση των κριτηρίων για συλλογική αντίδραση βάσει του άρθρου 5 που διέπει το ΝΑΤΟ, δημιουργούν προβλήματα στη συμμαχία.

Όπως δήλωσε στους Financial Times ο πρόεδρος της Λετονίας, Εντγκαρς Ρίνκεβιτς, το ΝΑΤΟ δεν θα εκτοξεύσει πυραύλους κατά της Ρωσίας «εξαιτίας ενός μάλλον μικρής κλίμακας περιστατικού».

Η Ντανιέλα Ριχτέροβα, ανώτερη λέκτορας στο Τμήμα Πολεμικών Σπουδών στο King’s College του Λονδίνου, δήλωσε ότι οι στόχοι της Μόσχας είναι παρόμοιοι με εκείνους του Ψυχρού Πολέμου.

«Από τη δεκαετία του 1960 και μετά η Μόσχα, η Πράγα και το Ανατολικό Βερολίνο σχεδίαζαν και σε ορισμένες περιπτώσεις πραγματοποιούσαν επιθέσεις εναντίον κρατών μελών του ΝΑΤΟ», δήλωσε στο Newsweek.

«Έχουμε στοιχεία για λεπτομερή σχέδια εναντίον κρίσιμων υποδομών, αποθηκών όπλων και υποδομών ασφαλείας στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Αυστρία. Αυτό που πιστεύω ότι δεν έχουμε δει μέχρι στιγμής, αλλά αποτελούσε μέρος του δόγματος του σοβιετικού μπλοκ, είναι η στόχευση αυτών που η KGB και άλλες υπηρεσίες του σοβιετικού μπλοκ αποκαλούσαν εγκαταστάσεις και υποδομές πολιτικής, ασφάλειας και πληροφοριών», προσέθεσε.

«Δύσκολο να κάνουμε κάτι πιο δραστικό ενάντια σε τέτοιου είδους απειλές»

Μπορεί να χρησιμοποιηθούν πληρεξούσιοι με μικρή σύνδεση με τη Μόσχα. Μετά από μια πυρκαγιά τον Μάρτιο σε μια αποθήκη του Λονδίνου που συνδεόταν με μια ουκρανική επιχείρηση, δύο άνδρες κατηγορήθηκαν ότι δρούσαν για λογαριασμό της ρωσικής ομάδας μισθοφόρων Wagner Group, ανέφερε το BBC.

Εν τω μεταξύ, ένας άνδρας συνελήφθη στην Πολωνία να εξετάζει τους κανόνες ασφαλείας στο αεροδρόμιο Ρζέσοβ, έναν κρίσιμο κόμβο για την Ουκρανία, προφανώς με σκοπό να βοηθήσει μια προσπάθεια δολοφονίας του Ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

«Η δυσκολία να αποδώσουμε οριστικά τις επιθέσεις στη Ρωσία είναι δύσκολη, δεδομένου ότι συχνά χρησιμοποιούνταν πληρεξούσιοι», δήλωσε ο Μάρκους Κορχόνεν, ανώτερος συνεργάτης της S-RM, μιας εταιρείας συμβούλων γεωπολιτικών και κυβερνοκινδύνων.

«Αυτοί μπορεί να είναι εγκληματίες χαμηλού επιπέδου ή βάνδαλοι που πληρώνονται με μικρά χρηματικά ποσά», δήλωσε στο Newsweek. «Δεν γνωρίζουν απαραίτητα για ποιον δουλεύουν ή γιατί το κάνουν», είπε ακόμα.

Ο Κορχόνεν δήλωσε ότι η Ρωσία θα εντείνει «σχεδόν σίγουρα» αυτές τις επιθέσεις και ότι υπάρχει ένα τεράστιο εύρος πιθανών στόχων που είναι δύσκολο να υπερασπιστούν. Η Microsoft έχει προειδοποιήσει ότι η Μόσχα βρίσκεται πίσω από μια εκστρατεία «κακόβουλης παραπληροφόρησης» κατά των Ολυμπιακών Αγώνων του Παρισιού.

«Υπάρχουν χιλιάδες χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών, αγωγών, καλωδίων και χιλιάδες διαφορετικές πιθανές τοποθεσίες για αυτές τις επιθέσεις. Έτσι, είναι πολύ δύσκολο να κάνουμε κάτι πιο δραστικό για όλες τις πιθανές τοποθεσίες επίθεσης και τις υποδομές ενάντια σε τέτοιου είδους απειλές», δήλωσε ακόμα.

Τι μπορεί να κάνει το ΝΑΤΟ;

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι οι «υβριδικές επιθέσεις εναντίον κρατών της πρώτης γραμμής» ήταν ένα από τα θέματα στο οποίο επικεντρώθηκαν οι υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ όταν συναντήθηκαν στην Πράγα τον Μάιο.

«Θα απαντήσουμε τόσο ατομικά όσο και συλλογικά», είχε πει χωρίς όμως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Ποια μορφή θα μπορούσε να πάρει αυτό είναι ασαφές, ιδίως δεδομένης της ασύμμετρης φύσης των στόχων, οι οποίοι συχνά δεν σχετίζονται με την Ουκρανία. Ο υπουργός Εξωτερικών της Τσεχίας Γιαν Λιπάβσκι δήλωσε στους FT ότι ο περιορισμός των θεωρήσεων των Ρώσων διπλωματών για να σταματήσουν τα ταξίδια εκτός του τόπου όπου είναι διαπιστευμένοι θα μπορούσε να είναι μια επιλογή.

H έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες (Πηγή: REUTERS/Yves Herman)

«Η αυξημένη επιτήρηση και οι περιορισμοί στους διπλωμάτες μπορεί να είναι μέρος της λύσης», δήλωσε ο Φόρμαν, ο οποίος πιστεύει ότι πρέπει να υπάρξει συντονισμένη τιμωρία, όπως κυρώσεις, περιορισμοί στη χορήγηση βίζας και απελάσεις, «διαφορετικά η απειλή θα παραμείνει».

Ο Ρότζερ Χίλτον, ερευνητής στον τομέα της άμυνας του think tank LOBSEC με έδρα τη Σλοβακία, δήλωσε ότι οι ανησυχίες που εξέφρασαν οι υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στην Πράγα τον περασμένο μήνα ήταν η μεγαλύτερη συλλογική αναγνώριση μέχρι σήμερα των δραστηριοτήτων της Ρωσίας στην υπερ-γκρίζα ζώνη.

«Μέχρι να εφαρμοστούν ορισμένες πολιτικές η Ρωσία θα έχει πλεονέκτημα»

«Η δημόσια αναφορά αυτών των περιστατικών με απόδοση ευθυνών είναι το πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση αυτών των απειλών, όπου οι περισσότερες λύσεις που σχετίζονται με την οικοδόμηση υψηλότερων επιπέδων ανθεκτικότητας και την παιδεία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να αποδώσουν καρπούς», δήλωσε στο Newsweek.

Το ΝΑΤΟ μπορεί επίσης να εξετάσει «τον περιορισμό των μετακινήσεων των Ρώσων διπλωματών, την αύξηση της επιτήρησης σε πιθανούς στόχους κρίσιμων εθνικών υποδομών και την αύξηση της κυβερνοάμυνας», πρόσθεσε.

«Μέχρι ορισμένες από αυτές τις πολιτικές να εφαρμοστούν σε εθνικό επίπεδο, η εντατικοποίηση της ασύμμετρης τακτικής της Ρωσίας θα της παρέχει ένα σαφές πλεονέκτημα στην πρόκληση αναστάτωσης και στρατηγικού αντιπερισπασμού των υπευθύνων λήψης αποφάσεων», κατέληξε ο Χίλτον.