Κλιματική αλλαγή: Η Ελβετία αψηφά την ιστορική δικαστική απόφαση στο Στρασβούργο

Η Κάτω Βουλή της Ελβετίας απέρριψε την ιστορική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρώπινων Δικαιωμάτων που υποχρέωνε τη χώρα να κάνει περισσότερα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, μια κίνηση που ίσως ενθαρρύνει κι άλλες κυβερνήσεις να αγνοούν αποφάσεις διεθνών δικαστηρίων.

Tον Απρίλιο, το δικαστήριο στο Στρασβούργο εξέδωσε μια άνευ προηγουμένου απόφαση, κρίνοντας ότι η Βέρνη παραβίασε τα ανθρώπινα δικαιώματα μιας ομάδας ηλικιωμένων Ελβετίδων, των αποκαλούμενων KlimaSeniorinnen, επειδή απέτυχε να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή.

Η στάση της Ελβετίας «θα υπονομεύει τον ρόλο της νομικής εποπτείας στη δημοκρατική διακυβέρνηση»

Αρκετοί πολιτικοί και μέσα ενημέρωσης στην Ελβετία υποστήριξαν ότι η δικαστική απόφαση αποτελεί πρόκληση για τους δημοκρατικούς θεσμούς.

Την Τετάρτη, η Κάτω Βουλή στη Βέρνη ακολούθησε την απόφαση της Άνω Βουλής και εξέδωσε μη δεσμευτική πρόταση με 111 ψήφους υπέρ και 72 κατά, με την οποία επικρίνει τον  «δικαστικό ακτιβισμό» του ευρωπαϊκού δικαστηρίου. Το κείμενο αναφέρει ότι η Ελβετία δεν υπάρχει λόγος να προχωρήσει σε περαιτέρω ενέργειες, καθώς έχει ήδη κάνει αρκετά.

Στη διάρκεια της συνεδρίασης, βουλευτές καταδίκασαν την «ανάμειξη» του δικαστηρίου στην ελβετική δημοκρατία, ενώ ηλικιωμένες γυναίκες που είχαν προσφύγει στο Στρασβούργο παρακολουθούσαν τη διαδικασία.

Μάλιστα ένας από τους βουλευτές του σκληροπυρηνικού συντηρητικού Ελβετικού Λαϊκού Κόμματος (SVP), το οποίο είναι το μεγαλύτερο κόμμα στο κοινοβούλιο, χλεύασε τις γυναίκες επειδή προσέφυγαν  «γιατί παραζεσταίνονται το καλοκαίρι».

Το σχόλιο προοριζόταν ως απάντηση στο επιχείρημα οι ανεπαρκείς προσπάθειες της κυβέρνησης να καταπολεμήσει την κλιματική αλλαγή εκθέτουν τους πολίτες σε κίνδυνο να πεθάνουν όταν έχει καύσωνα.

To κτήριο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρώπινων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο (Reuters)

«Ανησυχητικό προηγούμενο»

«Είναι πραγματικά απαράδεκτο αυτό που μόλις συνέβη» δήλωσε στο Reuters με τρεμάμενη φωνή η 68χρονη Στεφανί Μπραντέ. «Είναι προσβολή και ασέβεια προς τα δικαιώματά μας που επιβεβαιώθηκαν από διεθνές δικαστήριο» είπε.

Έξω από το Κοινοβούλιο, μικρή ομάδα διαδηλωτών για το κλίμα κρατούσαν πλακάτ με συνθήματα όπως «Προδομένοι», «Σοκαρισμένοι» και «Ανήσυχοι».

Αν και το Ομοσπονδιακό Συμβούλιο, δηλαδή η κυβέρνηση της Ελβετίας, είναι ελεύθερο να μην ακολουθεί τις αποφάσεις της Βουλής, ένα από τα μέλη του, η υπουργός Περιβάλλοντος, επίσης εμφανίστηκε να αμφισβητεί την απόφαση.

Η Ιζαμπέλα Κέσνιγκ, νομική ερευνήτρια στο London School of Economics, δήλωσε ότι αν η κυβέρνηση αρνηθεί να εφαρμόσει την απόφαση θα είναι «ένα ανησυχητικό νομικό προηγούμενο που θα υπονομεύει τον ρόλο της νομικής εποπτείας στη δημοκρατική διακυβέρνηση».

Μια τέτοια ενέργεια, εφόσον επισημοποιηθεί, θα είναι πρωτόγνωρη για το Συμβούλιο της Ευρώπης.

Θα είναι επίσης απόδειξη πολιτικής οπισθοδρόμησης ενάντια στη διεθνή κλιματική δράση, ειδικά μετά τα οφέλη που αποκόμισε ευρέως η ακροδεξιά στις πρόσφατες ευρωεκλογές.

Η υπόθεση εντάσσεται σε ένα κίνημα προσφυγών για το κλίμα σε διεθνή δικαστήρια.

Το δικαστήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων της Λατινικής Αμερικής αναμένεται να εκδώσει φέτος συμβουλευτική γνωμοδότηση.