Η Γαλλία, η παραβατικότητα ανηλίκων και ένας βαρύς πέλεκυς

Από τον περασμένο Μάρτιο ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν είχε υποσχεθεί «εκκαθαρίσεις XXL» κατά της εγκληματικότητας και της παραβατικότητας ανηλίκων.

Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, άρχισε η ευρεία αστυνομική επιχείρηση «Καθαρός τόπος» ανά τη γαλλική επικράτεια, καθώς το Παρίσι μετρά αντίστροφα για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Πρόκειται παράλληλα για μια επιχειρούμενη προεδρική απάντηση στην άνοδο της λεπενικής ακροδεξιάς, ποντάροντας στο γνωστό χαρτί «του νόμου και της τάξης».

Ζητούμενο, κατά τις γαλλικές αρχές, είναι η καταπολέμηση της εγκληματικότητας σε εθνικό επίπεδο και «η βελτίωση της καθημερινής ζωής των πολιτών».

Τρεις μήνες μετά την έναρξή της, οι επιχειρήσεις έχουν επεκταθεί στις μητροπολιτικές περιοχές της Λιλ και της Λυών, στη Μασσαλία, στη Ντιζόν και στην περιοχή του Παρισιού.

Όμως τα όσα διαδραματίζονται στην κοινότητα Ριλιέ-λα-Παπ, στην κεντροανατολική Γαλλία, καταδεικνύουν πώς ο συνδυασμός της αστυνομικής βίας με τιμωρητικά μέτρα των τοπικών αρχών πυροδοτούν, αντί να αμβλύνουν, την παραβατικότητα ανηλίκων.

Στην πόλη των περίπου 30.000 κατοίκων, στη μητροπολιτική περιοχή της Λυών, ξέσπασαν βίαια επεισόδια και προκλήθηκαν σοβαρές υλικές ζημιές εν μέσω της επιχείρησης «Καθαρός τόπος», που βρίσκεται σε εξέλιξη από τις 3 Ιουνίου.

Πυρπολήθηκαν αυτοκίνητα και στάσεις λεωφορείων.

Στους δρόμους οι τοίχοι γέμισαν με συνθήματα κατά της αστυνομίας.

Μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα, εν τω μεταξύ, το δημοτικό συμβούλιο έχει ανακοινώσει νέα σκληρά μέτρα κατά της παραβατικότητας ανηλίκων, στοχοποιώντας συνολικά τις οικογένειές τους.

Σε μια χωρίς προηγούμενο κίνηση σε πανεθνικό επίπεδο, αποφάσισε τον αποκλεισμό αυτών των οικογενειών -συνήθως φτωχών- από την πρόσβαση στην κοινωνική στέγαση.

Δεν είναι το πρώτο τιμωρητικό μέτρο εναντίον τους από τις τοπικές αρχές.

Από το 2018 στο Ριλιέ-λα-Παπ έχει διακοπεί κάθε δημοτική βοήθεια στις οικογένειες ανήλικων παραβατών, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης στο κοινωνικό παντοπωλείο.

«Η πόλη μας έχει βιώσει αρκετά απαράδεκτα επεισόδια βίας», λέει ο δεξιός δήμαρχος Ζουλιέν Σματί. «Είναι έργο παραβατών, συχνά ανηλίκων. Οι κάτοικοι τους γνωρίζουν, τους αποφεύγουν και τους φοβούνται».

Métropole de Lyon. Mobilier urbain dégradé, véhicule incendié et tags contre la brigade de sûreté : soirée tendue à Rillieux-la-Pape
➡️ https://t.co/evrfqjy1QF#Lyon

— Le Progrès Lyon (@leprogreslyon) June 8, 2024

Φοβού τους νέους, τιμώρει τους γονείς

Ειδικά οι εξεγερμένοι απογοητευμένοι νέοι έχουν μπει στο στόχαστρο των γαλλικών αρχών, μετά τις εκτεταμένες ταραχές του περσινού καλοκαιριού στις υποβαθμισμένες συνοικίες της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης.

Θρυαλλίδα αποτέλεσε τότε η δολοφονία του νεαρού Ναέλ από τα πυρά αστυνομικού, κατά τη διάρκεια ενός τυπικού ελέγχου για τροχαία παράβαση.

Αιτία ήταν και παραμένει η έλλειψη προοπτικής και η έκρηξη των κοινωνικών ανισοτήτων.

Παραβλέποντας βολικά την τελευταία, ο Μακρόν προκρίνει την καταστολή ως λύση.

Το ένα σκέλος της είναι οι επιχειρήσεις-σκούπα, σε ξεχασμένες από το κράτος περιοχές σε παρακμή, όπου το οργανωμένο έγκλημα έχει εξελιχθεί στον μεγαλύτερο εργοδότη.

Ένα δεύτερο σκέλος αναδεικνύεται τώρα η τιμωρία των γονέων των ανήλικων παραβατών, στη λογική της ατομικής ευθύνης.

Τον τόνο έχει δώσει από τον περασμένο Σεπτέμβριο ο σκληροπυρηνικός υπουργός Εσωτερικών, Ζεράλ Νταρμανέν, δίνοντας εντολή στους νομάρχες να εργαστούν προς την κατεύθυνση της τιμωρίας των ανήλικων παραβατών και των οικογενειών τους.

Το αποτέλεσμα είναι αρκετοί δεξιοί και ακροδεξιοί δήμαρχοι να παραγκωνίζονται στην ανακοίνωση συλλήβδην σκληρών μέτρων.

Περιλαμβάνουν αναστολή καταβολής επιδομάτων, ακύρωση κοινωνικών μισθώσεων, ακόμη και εξώσεις.

Ο Ξαβιέ Μελκί, δεξιός δήμαρχος της Φρανκονβίλ, στη μητροπολιτική περιοχή του Παρισιού, εξέφρασε προ ημερών τη λύπη του για το γεγονός ότι «έξι οικογένειες ταραχοποιών εξακολουθούν να ζουν σε κοινωνικές κατοικίες» στην περιοχή του.

Στο ίδιο νομό, τον Βαλ-ντ’ Ουάζ, οι δημοτικές αρχές στο Ταβερνί εκδίωξαν μια οικογένεια από την κοινωνική κατοικία της για τον ίδιο λόγο.

Δύο ανήλικα μέλη της είχαν ήδη βαρύ ποινικό μητρώο, με ληστεία και βανδαλισμό, κατοχή και χρήση ναρκωτικών ουσιών, συμμετοχή σε συμμορία.

«Προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε αυτή την οικογένεια, προσφέροντάς τους βοήθεια για την ανατροφή των παιδιών, αλλά δεν μπήκαν καν στον κόπο να έρθουν στη δεύτερη συνάντηση», λέει η δεξιά δήμαρχος, Φλοράνς Πορτελί.

Ένοπλοι αστυνομικοί στο πλαίσιο της ενίσχυσης των μέτρων ασφαλείας στη Μασσαλία (REUTERS/Benoit Tessier)

Πολιτικό «προπέτασμα καπνού»

Ένας δήμος στην Αλσατία, που επίσης ελέγχεται από το κόμμα των Ρεπουμπλικανών, ζήτησε να κινηθεί η διαδικασία έξωσης κατά των οικογενειών δύο εφήβων, που έβαλαν φωτιά σε όχημα.

«Η κοινωνική κατοικία πρέπει να κερδίζεται», είπε ψυχρά ο δήμαρχος Τιμπό Φιλίπς.

«Είμαστε υπέρ των άμεσων κυρώσεων κατά των γονέων».

Στη Βαλάνς, στα νοτιοανατολικά, ο δεξιός δήμαρχος Νικολά Νταραγκόν υπερηφανεύεται για το γεγονός ότι στην περιοχή του σχετικά μέτρα λαμβάνονται εδώ και εννέα χρόνια, με την καταγγελία της μίσθωσης 120 οικογενειών.

Δεν τον απασχολεί καν το γεγονός ότι ακόμη και ψηφοφόροι του χαρακτηρίζουν «αποτρόπαιο» τον αριθμό αυτό.

Ο δήμος του έχει εν τω μεταξύ αποφασίσει τη διακοπή κάθε βοηθήματος σε οικογένειες ανήλικων παραβατών, που αρνούνται την «εκπαιδευτική υποστήριξη» των τοπικών αρχών.

Πρόκειται για «προπέτασμα καπνού, προκειμένου να καμουφλάρει τις ελλείψεις στην πρόληψη της παραβατικότητας», σχολιάζει στη Liberation η Ελίζ Σαμπίν, αριστερή δημοτική σύμβουλος στη Ριλιέ-λα-Παπ, όπου έχουν επιβληθεί επίσης εδώ και καιρό ανάλογα μέτρα.

Η ίδια τα έχει καταψηφίσει, όπως έχουν κάνει και άλλοι δημοτικοί σύμβουλοι από τον χώρο της ευρύτερης Αριστεράς, σε έτερους δήμους της Γαλλίας.

Εξάλλου χωρίς καπνό δεν υπάρχει φωτιά, λέει ο Τζιμί Λεβανσέ, δημοτικό σύμβουλο στη Βαλάνς, εκλεγμένο με την ριζοσπαστική Αριστερά της «Ανυπότακτης Γαλλίας».

Με ευθύνη του δημάρχου της περιοχής του, καταγγέλλει, έχουν μειωθεί στο ελάχιστο οι δημόσιες υπηρεσίες σε υποβαθμισμένες γειτονιές.

«Ποτέ δεν είχαμε τόσο μεγάλη εγκληματικότητα», λέει, «όσο από τότε που έγινε δήμαρχος ο Νικολά Νταραγκόν».

Η μακρονική κυβέρνηση μειοψηφίας προωθούσε εν τω μεταξύ νομοσχέδιο για την παραβατικότητα των ανηλίκων, ανοίγοντας το δρόμο για την επιβολή προστίμων και κοινωνικής εργασίας στους γονείς νεαρών παραβατών.

Στα σχέδιά της ήταν η έγκρισή του πριν από το τέλος του έτους.

Την πρόλαβαν ωστόσο το εκλογικό στραπάτσο των ευρωεκλογών και η προκήρυξη πρόωρων εκλογών για τις 30 Ιουνίου, στο φόντο της εκτίναξης των εκλογικών ποσοστών της λεπενικής ακροδεξιάς.