Πολωνία: Φέρνει τα «κακά παιδιά» στο Ευρωκοινοβούλιο – «Σανίδα σωτηρίας» η ασυλία

Πρώην υπουργοί που έχουν καταδικαστεί για κατάχρηση εξουσίας, ένας μεγιστάνας του πετρελαίου που εμπλέκεται σε σκάνδαλο με βίζες κι ένας αντισημίτης, ισλαμοφοβικός πολιτικός, γνωστός κι αυτός ως «κακό παιδί», είναι μερικά από τα πιο αμφιλεγόμενα πρόσωπα στο νέο Ευρωκοινοβούλιο τα οποία έρχονται από την Πολωνία.

Η στρατηγική του PiS είχε ως βασικό στόχο να απορρίψει παλιούς και έμπειρους ευρωβουλευτές με πρόσωπα δημοφιλή στους πιστούς ψηφοφόρους του κόμματος

Οι συγκεκριμένες αμφιλεγόμενες προσωπικότητες με τις ανοικτές ποινικές υποθέσεις κάνουν πολλούς να αναρωτιούνται αν τελικά αποφάσισαν να είναι υποψήφιοι για το επόμενο Ευρωκοινοβούλιο προκειμένου να πάρουν τη βουλευτική ασυλία και να γλιτώσουν από τις καταδίκες.

Το συντηρητικό εθνικιστικό κόμμα PiS, το οποίο κυβέρνησε την Πολωνία από το 2015 έως το 2023 αλλά τώρα βρίσκεται στην αντιπολίτευση, ήρθε δεύτερο για πρώτη φορά στις εκλογές από το 2014, καθώς Τουσκ ανέλαβε την κυβέρνηση πέρυσι επειδή το PiS, ενώ ήρθε πρώτο στις εθνικές εκλογές, δεν κατάφερε να σχηματίσει πλειοψηφία.

Ωστόσο, στις ευρωεκλογές 2024, ο Συνασπισμός Πολιτών (ΚΟ) του πρωθυπουργού Ντόναλντ Τουσκ επικράτησε οριακά του PiS με 37,06% έναντι 36,16%.

Τα αποτελέσματα των εκλογών επιβεβαίωσαν τις προεκλογικές δημοσκοπήσεις, οι οποίες έδειχναν ότι τα δύο κόμματα είχαν σχεδόν ίση υποστήριξη στην ιδιαίτερα πολωμένη κοινωνία της Πολωνίας.

Η στρατηγική του PiS είχε ως βασικό στόχο να απορρίψει παλιούς και έμπειρους ευρωβουλευτές, όπως ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ζντζίσλαβ Κρασνοντέμπσκι, ρισκάροντας με πρόσωπα δημοφιλή στους πιστούς ψηφοφόρους του κόμματος που όμως δεν είχαν εμπειρία από τους θεσμούς της Ε.Ε.

Μάλιστα τα συγκεκριμένα πρόσωπα οφείλουν τη δημοτικότητά τους σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός πως το κόμμα τα παρουσιάζει ως θύματα κυρώσεων, άδικης κριτικής και κυνηγημένα από την κυβέρνηση του Τουσκ.

Καταδικασμένοι υπουργοί

Σε αυτούς περιλαμβάνονται ο Μάριους Καμίνσκι και ο  Ματσέι Βόισικ, δύο πρώην υπουργοί που καταδικάστηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο σε διετή φυλάκιση για κατάχρηση εξουσίας στα προηγούμενα αξιώματά τους.

Οι δύο πρώτην υπουργοί συνελήφθησαν τον Ιανουάριο παρά τις προσπάθειες του προέδρου Αντρέι Ντούντα, πρώην μέλους του PiS, να τους προσφέρει καταφύγιο στο προεδρικό μέγαρο. Όσο βρίσκονταν στη φυλακή, παρουσιάστηκαν από το PiS ως πολιτικοί κρατούμενοι και θύματα αυτού που το κόμμα αποκάλεσε «καθεστώς του Τουσκ».

Δεκάδες υποστηρικτές του PiS συγκεντρώθηκαν έξω από τη φυλακή για να απαιτήσουν την άμεση απελευθέρωσή τους. Οι ηγέτες του κόμματος δήλωσαν ότι ο Καμίνσκι είχε βασανιστεί στη φυλακή με βίαιες προσπάθειες να τον ταΐσουν ενώ βρισκόταν σε απεργία πείνας. Οι δύο αφέθηκαν τελικά ελεύθεροι και τους δόθηκε χάρη από τον Ντούντα, αλλά καθώς είχαν καταδικαστεί νόμιμα, τους αφαιρέθηκαν οι βουλευτικές τους έδρες, κάτι που το PiS χαρακτήρισε παράνομο.

«Ντον Ορλεόνε»

Ένα άλλο από τα φαβορί του PiS για να εκλεγεί που τελικά θα είναι μέλος της νέας σύνθεσης του ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, είναι όπως αναφέρει το Euractiv, ο πρώην επιχειρηματίας, Ντάνιελ Ομπάιτεκ, ο οποίος διετέλεσε διευθύνων σύμβουλος του κρατικού πετρελαϊκού κολοσσού Orlen μεταξύ 2015 και 2023 όταν δηλαδή βρισκόταν στην εξουσία το PiS.

Υπό την ηγεσία του, ο Orlen επέκτεινε σημαντικά τις δραστηριότητές του για να συμπεριλάβει την καθαρή ενέργεια και έγινε ο μεγαλύτερος χορηγός σε πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις, καθώς για ομάδες της χώρας. Εισήλθε επίσης σε νέες αγορές, όπως η Αυστρία.

Η φήμη του Ομπάιτεκ ως μεγιστάνα του πετρελαίου του χάρισε το παρατσούκλι «Ντον Ορλεόνε» στο εξωτερικό. Αλλά η αφοσίωσή του στην κυβέρνηση PiS δεν ήταν ποτέ μυστική. Η εξαγορά του ομίλου μέσων ενημέρωσης Polska Press από τον Orlen οδήγησε σε αλλαγή της εκδοτικής γραμμής των τοπικών εφημερίδων και άλλων μέσων ενημέρωσης του ομίλου σε μια πιο φιλολαϊκή γραμμή υπέρ του PiS.

Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Ομπάιτεκ βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος επειδή αρνήθηκε δύο φορές να καταθέσει ενώπιον της κοινοβουλευτικής επιτροπής που διερευνά το λεγόμενο σκάνδαλο Visagate, το οποίο αφορούσε την πώληση θεωρήσεων για την Πολωνία σε πάγκους αγορών σε αφρικανικές χώρες.

Σύμφωνα με δημοσιογραφική έρευνα, βρέθηκε σε πολυτελές ρετιρέ στη Βουδαπέστη και λέγεται ότι χρησιμοποιούσε τις διασυνδέσεις του με επιχειρηματίες που συνδέονται με τον πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπάν.

Μάλιστα ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι ο Ομπάιτεκ κατέβηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κυρίως για να αποκτήσει ασυλία, η οποία θα του επιτρέψει να αποφύγει τη δίωξη για τις ενέργειές του επί κυβέρνησης PiS.

Ο αντισημίτης με τον πυροσβεστήρα

Ένα άλλο «κακό παιδί» που θα κερδίσει μια έδρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το ακροδεξιό κόμμα Συνομοσπονδία (πιο ακροδεξιό από το PiS) είναι ο Γκρέγκορζ Μπράουν, ένας ανοιχτά αντισημίτης, ισλαμοφοβικός και αντιευρωπαϊστής πολιτικός που κέρδισε τη διεθνή προσοχή τον περασμένο Δεκέμβριο όταν χρησιμοποίησε έναν πυροσβεστήρα για να σβήσει τα κεριά του Χανουκά στο πολωνικό κοινοβούλιο. Τα κεριά άναβαν στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού εορτασμού της Χανουκά, στον οποίο συμμετείχαν κορυφαία μέλη της εβραϊκής κοινότητας στην Πολωνία.

Ο Μπράουν τιμωρήθηκε για τις πράξεις του με μείωση του μισθού του ως βουλευτή και υποβλήθηκε μήνυση εναντίον του στην εισαγγελία ως ύποπτος για διατάραξη θρησκευτικών τελετουργιών.

Το περιστατικό με τα κεριά έδωσε την αφορμή για ένα ειρωνικό τραγούδι διασκευής για τον Μπράουν, το οποίο ξεκινά: «Ω, Γκρέγκορζ Μπράουν, ποιος θα μπορούσε να σβήσει τα κεριά όπως εσύ».

Ακόμη και στις κάλπες, ο Μπράουν δεν έμεινε χωρίς αντιδράσεις, όταν ζήτησε από την εκλογική επιτροπή να αφαιρέσει μια σημαία της Ε.Ε. που είχε τοποθετηθεί δίπλα στην κάλπη.