Κίνα: Η «εμμονή» της με τα λιμάνια: Η νέα κατασκευή στο Περού που ταράζει τις ΗΠΑ

Στο Περού, στην ακτή του Ειρηνικού της Νότιας Αμερικής, η Κίνα κατασκευάζει ένα μεγαλολιμένα που θα μπορούσε να αμφισβητήσει την επιρροή των ΗΠΑ σε μια περιοχή πλούσια σε πόρους, την οποία η Ουάσιγκτον θεωρεί εδώ και καιρό την… πίσω αυλή της.

Το λιμάνι βαθέων υδάτων Chancay,  είναι αρκετά σημαντικό για το Πεκίνο ώστε ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ, αναμένεται να το εγκαινιάσει στο τέλος του έτους στο πρώτο του ταξίδι στην ήπειρο μετά την πανδημία, σύμφωνα με πληροφορίες από την Wall Street Journal.

Στο σημείο αυτό να αναφερθεί ότι Σι Τζινπίνγκ, είχε επισκεφτεί πριν λίγο καιρό το Παρίσι. Ήταν η πρώτη επίσκεψή του στην Ευρώπη έπειτα από πέντε χρόνια. Ο κινέζος πρόεδρος συνάντησε τον Εμανουέλ Μακρόν και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.  «Οι Ηνωμένες Πολιτείες καταρρέουν, ξεχάστε τες, το μέλλον είμαστε εμείς»

Γιατί ανησυχούν οι ΗΠΑ

Το Chancay, το οποίο ανήκει κατά πλειοψηφία στον γιγαντιαίο όμιλο China Ocean Shipping, γνωστό ως Cosco, υπόσχεται να επιταχύνει το εμπόριο μεταξύ Ασίας και Νότιας Αμερικής, ωφελώντας τελικά πελάτες μέχρι και τη Βραζιλία με συντομότερους χρόνους πλεύσης στον Ειρηνικό για τα πάντα, από βατόμουρα μέχρι χαλκό.

Η Κίνα έχει αγοράσει τα δικαιώματα ανάπτυξης και διαχείρισης μία αλυσίδας λιμένων που εκτείνεται από τις νότιες χώρες της Ασίας, έως τη Μέση Ανατολή, την Αφρική, την Ευρώπη καθώς και τη Νότια Αμερική

Καθώς τα έθνη σε όλο τον κόσμο τρέμουν μια νέα πλημμύρα φθηνών κινεζικών βιομηχανικών προϊόντων, το λιμάνι θα μπορούσε να ανοίξει νέες αγορές για τα ηλεκτρικά οχήματα και άλλες εξαγωγές. Η Κίνα είναι ήδη ο κορυφαίος εμπορικός εταίρος για το μεγαλύτερο μέρος της Νότιας Αμερικής.

Οι ΗΠΑ ανησυχούν ότι ο έλεγχος της Κίνας σε αυτό που θα μπορούσε να γίνει ο πρώτος πραγματικός παγκόσμιος εμπορικός κόμβος της Νότιας Αμερικής θα επιτρέψει στο Πεκίνο να ενισχύσει περαιτέρω τη λαβή του πάνω στους πόρους της περιοχής, να εμβαθύνει την επιρροή του μεταξύ των στενότερων γειτόνων της Αμερικής και τελικά να εγκαταστήσει τον στρατό του σε κοντινή απόσταση.

«Αυτό θα διευκολύνει ακόμη περισσότερο τους Κινέζους να εξάγουν όλους αυτούς τους πόρους από την περιοχή, οπότε αυτό θα πρέπει να μας ανησυχεί», δήλωσε τον περασμένο μήνα ο στρατηγός Λόρα Ρίτσαρντσον, επικεφαλής της Νότιας Διοίκησης των ΗΠΑ, σε συνέδριο ασφαλείας του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Φλόριντα.

Πρώην Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι το σχέδιο αναδεικνύει ένα διπλωματικό κενό που έχουν αφήσει οι ΗΠΑ στη Λατινική Αμερική, καθώς έχουν συγκεντρώσει πόρους αλλού, πιο πρόσφατα στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή.

«Αυτό αλλάζει το παιχνίδι», δήλωσε ο Έρικ Φάρνσγουορθ, πρώην υψηλόβαθμος διπλωμάτης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο οποίος τώρα διευθύνει το γραφείο του Συμβουλίου της Αμερικής στην Ουάσιγκτον. «Πραγματικά τοποθετεί την Κίνα με έναν σημαντικό νέο τρόπο στη Νότια Αμερική ως πύλη προς τις παγκόσμιες αγορές. Δεν είναι απλώς ένα εμπορικό ζήτημα σε αυτό το σημείο, είναι ένα στρατηγικό ζήτημα».

Τι λένε οι Κινέζοι

Βρίσκεται 50 μίλια βόρεια της πρωτεύουσας του Περού, Λίμα, και το λιμάνι ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο χρηματοδοτείται από κινεζικά τραπεζικά δάνεια, θα είναι το πρώτο στην ακτή του Ειρηνικού της Νότιας Αμερικής που θα μπορεί να υποδέχεται μεγαθήρια λόγω του βάθους του που αγγίζει τα 60 πόδια, αν και άλλα λιμάνια της περιοχής διαθέτουν μεγάλη χωρητικότητα διαχείρισης εμπορευματοκιβωτίων.

Αυτό θα επιτρέψει στις εταιρείες να στέλνουν φορτία με αυτά τα πλοία απευθείας μεταξύ Περού και Κίνας και όχι με μικρότερα πλοία που πρέπει να πάνε πρώτα στο Μεξικό ή την Καλιφόρνια.

Η Cosco λέει ότι το Chancay έχει ως αποκλειστικό σκοπό την τόνωση του εμπορίου.

Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ φαίνεται ότι έχει ένα σχέδιο για να ξεπεράσει την Αμερική

«Πρόκειται για ένα εμπορικό έργο για την προώθηση της ανάπτυξης”, δήλωσε ο Gonzalo Rios, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Cosco στο Περού. «Δεν υπάρχει τίποτα να κρύψουμε εδώ».

Αμέσως μετά τη συμφωνία για το λιμάνι το 2019, τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης ξεχείλιζαν με προβλέψεις για το μέλλον του Περού ως κόμβου στο εμπόριο Κίνας-Νότιας Αμερικής και προτάσεις ότι θα μπορούσε να βοηθήσει το Πεκίνο με άλλες προτεραιότητες, όπως μια υποθαλάσσια καλωδιακή σύνδεση.

«Το Περού θα μπορούσε να αποτελέσει την άγκυρα για έναν τέτοιο διάδρομο όχι μόνο λόγω της γεωγραφικής του θέσης, αλλά και λόγω των σχέσεών του με την Κίνα», ανέφερε ένα αγγλόφωνο σχόλιο που δημοσιεύθηκε στην China Daily.

Η στάση του Περού

Ο υπουργός Εξωτερικών του Περού Javier González-Olaechea δήλωσε ότι αν οι ΗΠΑ ανησυχούν για την αυξανόμενη παρουσία της Κίνας στο Περού, τότε θα πρέπει να εντείνουν τις δικές τους επενδύσεις, προσθέτοντας ότι «όλοι είναι ευπρόσδεκτοι» να επενδύσουν.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι παρούσες σχεδόν παντού στον κόσμο με πολλές πρωτοβουλίες, αλλά όχι τόσο πολύ στη Λατινική Αμερική», δήλωσε ο González-Olaechea σε συνέντευξή του. «Είναι σαν ένας πολύ σημαντικός φίλος που περνάει λίγο χρόνο μαζί μας».

Το Chancay είναι ο απόηχος ενός λιμανιού της Cosco στην Ελλάδα το 2016 που έδωσε στην Κίνα ένα πάτημα στη νότια Ευρώπη. Σήμερα, κινεζικές εταιρείες ελέγχουν ή λειτουργούν τερματικούς σταθμούς σε περίπου 100 ξένα λιμάνια. Σύμφωνα με την AidData, ένα ερευνητικό εργαστήριο του πανεπιστημίου William & Mary της Βιρτζίνια, έχουν χρηματοδοτήσει έργα ύψους σχεδόν 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε τουλάχιστον 46 χώρες μεταξύ 2000 και 2021.

Οι λιμενικές επενδύσεις έχουν παράσχει στην Κίνα διπλωματική μόχλευση με έθνη που διψούν για επενδύσεις. Τα πλοία του κινεζικού ναυτικού έχουν προσεγγίσει πάνω από το ένα τρίτο των λιμανιών που κατέχουν ή διαχειρίζονται οι εταιρείες της σε όλο τον κόσμο.

Οι ΗΠΑ συζήτησαν με Περουβιανούς αξιωματούχους τις ανησυχίες τους σχετικά με τον έλεγχο της Κίνας σε ζωτικής σημασίας υποδομές, συμπεριλαμβανομένου του Chancay, δήλωσε πρώην Αμερικανός αξιωματούχος και πρώην Περουβιανός αξιωματούχος με γνώση των συνομιλιών. Αυτό που ανησυχεί την Ουάσιγκτον είναι η αλληλεπίδραση μεταξύ των εμπορικών εταιρειών της Κίνας και της κυβέρνησης -συγκεκριμένα του στρατού. Τα λιμάνια, και ο εξοπλισμός σε αυτά, μπορεί να έχουν τόσο εμπορικές όσο και στρατιωτικές χρήσεις.

Τι φοβούνται στην πραγματικότητα οι ΗΠΑ

Ο εσωτερικός νόμος της Κίνας απαιτεί από τις εταιρείες της να λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες της εθνικής άμυνας στις δραστηριότητές τους, πράγμα που θα μπορούσε να σημαίνει την παροχή προνομιακής πρόσβασης σε στρατιωτικά πλοία στους τερματικούς σταθμούς λιμένων, την ανταλλαγή δυνητικά πολύτιμων πληροφοριών και την υποστήριξη με άλλο τρόπο της άμυνας και της κινητοποίησης, δήλωσε ο Isaac Kardon, ανώτερος συνεργάτης στο Carnegie Endowment for International Peace.

«Οι Αμερικανοί έχουν κοιμηθεί κάπως», δήλωσε ο John Youle, εξέχων επιχειρηματίας στο Περού και πρώην διπλωμάτης των ΗΠΑ. «Ξαφνικά ξύπνησαν».

Αυτή η αλλαγή θα μπορούσε να φανεί στα μέσα Νοεμβρίου, όταν ο Σι αναμένεται να βρεθεί στο Περού για μια σύνοδο κορυφής Ασίας-Ειρηνικού. Ανεξάρτητα από το αν ο πρόεδρος Μπάιντεν θα παραστεί ή όχι στη σύνοδο κορυφής -που έχει προγραμματιστεί λίγο μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου- ο Κινέζος ηγέτης είναι πιθανό να κλέψει την παράσταση με ένα σχέδιο που έχει σχεδιαστεί για να ενισχύσει την επιρροή του Πεκίνου στο δυτικό ημισφαίριο.