Η θλιβερή, ηλίθια άνοδος του Sigma Male

Είστε ένας μοναχικός λύκος. Ένας ανεξάρτητος στοχαστής που φτιάχνει τους δικούς του κανόνες. Έχετε αυτοπεποίθηση και είστε ικανός. Οι γυναίκες έλκονται από εσάς, αλλά εσείς δεν ενδιαφέρεστε πραγματικά γι’ αυτές.

Η μέρα σας ξεκινά στις 4.30 π.μ. με ένα κρύο ντους, ακολουθούμενο από μια τιμωρητική προπόνηση και μια ακόμα πιο τιμωρητική ρουτίνα περιποίησης της επιδερμίδας. Αποφεύγετε τα συμβατικά μονοπάτια καριέρας και διευθύνετε τη δική σας επιχείρηση, πιθανότατα στον τομέα των κρυπτονομισμάτων ή του real estate. Είστε το πιο σπάνιο από τα αρσενικά – είστε ένα sigma male.

Τα μιμίδια τον κοροϊδεύουν

Ή είστε απλά ένας περίεργος θεατής που δυσκολεύεται να αποφύγει το περιεχόμενο σχετικά με τα αρσενικά Σίγμα και το «sigma grindset».

Τα τελευταία χρόνια, η αρρενωπότητα των σίγμα έχει εκτοξευθεί. Είναι παντού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης – και έχει βοηθήσει να ορίσουμε τι θα μπορούσε να είναι ένα αρσενικό αρχέτυπο για την εποχή μας, που υποτίθεται ότι ενσαρκώνεται από χαρακτήρες της μεγάλης οθόνης καθώς και τον influencer της manosphere, τον Άντριου Τέιτ και φυσικά τους πραγματικούς, αληθινούς λύκους.

Όλα αυτά και πολλά άλλα έχουν μπει στο μπλέντερ της μιμιδιοκουλτούρας όταν πρόκειται για το φαινόμενο Σίγμα, κάτι που θα μπορούσε κάλλιστα να είναι μια ένδειξη του πόσο βαθιά έχει εισχωρήσει στο mainstream και κατ’ επέκταση στο μυαλό της ευαίσθητης, εθισμένης στα smartphones νεολαίας. Έχει περιγραφεί ως «εξτρεμιστική σκέψη» και «ένα νέο είδος τοξικής αρρενωπότητας» -υπερβολή ή αλήθεια;

Η αρχική έννοια του «άλφα λύκου» βασίστηκε σε μια μελέτη της δεκαετίας του 1940 που παρατηρούσε λύκους σε αιχμαλωσία

Δείτε το σχετικό βίντεο 

Ο «άλφα λύκος»

Όπως και να έχει, η YouTuber, Lily Simpson, το συνόψισε ίσως καλύτερα σε μια viral ανάρτηση στο Twitter/X από τον Ιανουάριο του 2021 που βοήθησε να γίνει το όλο θέμα mainstream: πάνω από τέσσερις εικόνες με διάφορες παραλλαγές των αρσενικών Σίγμα, έγραφε: «Τι στο διάολο συμβαίνει με τους άντρες;».

Ίσως είναι πιο εύκολο να ξεκινήσουμε με τους λύκους. Πιθανότατα γνωρίζετε την έννοια του «άλφα αρσενικού», όπως είναι το κυρίαρχο αρσενικό σε μια κοινωνική ομάδα – με αυτοπεποίθηση, καλός στα σπορ, φυσικός ηγέτης που θαυμάζεται από τους συναδέλφους του, τους βήτα. Ο όρος προέρχεται από την «ιεραρχία κυριαρχίας» – τον τρόπο με τον οποίο πολλά είδη κοινωνικών ζώων οργανώνονται σε ιεραρχίες κάτω από ένα κυρίαρχο αρσενικό, το οποίο συνήθως κερδίζει τη θέση του μέσω του μεγέθους ή της επιθετικότητας, και ως αποτέλεσμα κερδίζει τροφή και δικαιώματα ζευγαρώματος.

Οι ιεραρχίες κυριαρχίας συναντώνται σε είδη από πιθήκους μέχρι κότες (η «ιεραρχία της κορυφής»), αλλά το παράδειγμα που επικαλείται συχνότερα είναι οι λύκοι, το οποίο αποδεικνύεται εντελώς λανθασμένο. Η αρχική έννοια του «άλφα λύκου» βασίστηκε σε μια μελέτη της δεκαετίας του 1940 που παρατηρούσε λύκους σε αιχμαλωσία, κάτι που είναι λίγο σαν να κάνουμε σαρωτικές υποθέσεις για τους ανθρώπους μελετώντας φυλακισμένους. Στην άγρια φύση, ανακαλύφθηκε αργότερα, η κυρίαρχη ομάδα λύκων είναι στην πραγματικότητα η οικογενειακή μονάδα.

Ποιος τους φταίει;

Εν πάση περιπτώσει, αυτά τα «φυσικά» συστήματα κοινωνικής οργάνωσης αναπόφευκτα μεταφέρθηκαν στους ανθρώπους. «Οι γυναίκες χρησιμοποιούν την ιεραρχία κυριαρχίας για να επιλέγουν συντρόφους», δήλωσε ο συντηρητικός στοχαστής Jordan Peterson στον Joe Rogan στην εκπομπή του το 2017.

«Υπάρχουν άντρες με επιρροή που ανεβαίνουν στην κορυφή και οι γυναίκες τους επιλέγουν». Αυτή είναι η εξελικτική επιστήμη, υποστήριξε ο Peterson: «Η ιεραρχία κυριαρχίας είναι ένας μηχανισμός που επιλέγει ήρωες και στη συνέχεια τους αναπαράγει». Το πρόβλημα σήμερα, κατά την άποψη του Peterson, είναι ότι κάποιοι άνδρες μπορούν να παρακάμψουν αυτή την αμετάβλητη τάξη: «Οι παθολογικοί τύποι που είναι εκεί έξω και ενισχύουν τις φεμινίστριες… ανταγωνίζονται ως «σύμμαχοι», ας πούμε. Πολύ ύπουλα».

Αυτού του είδους η σκέψη έχει βρει πρόσφορο έδαφος στη σύγχρονη manosphere – το χαλαρά συνδεδεμένο δίκτυο διαδικτυακών ομάδων που συμφωνούν σε γενικές γραμμές ότι ο ανδρισμός (εννοώντας πάντα τον στρέιτ, λευκό ανδρισμό) βρίσκεται σε κρίση και ότι η αιτία είναι κάποιος συνδυασμός φεμινισμού, αριστερής πολιτικής, μετανάστευσης, «γουόκ» κουλτούρας και χορτοφαγίας… ποιος ξέρει;

Το «αρσενικό Σίγμα» αναδύθηκε από αυτόν τον αρχέγονο βάλτο τεστοστερόνης σε μεγάλο βαθμό χάρη σε έναν 55χρονο Αμερικανό συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας

Ο Sigma Male στις ταινίες 

Από αυτόν τον αρχέγονο βάλτο τεστοστερόνης

Στις υποομάδες θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν οι pickup artists: άνδρες που αναζητούν ουσιαστικά κωδικούς εξαπάτησης στο παιχνίδι των ραντεβού, με τη μορφή «κανόνων» και κόλπων για να προσελκύσουν γυναίκες. Και οι «incels»: άνδρες που είναι ακούσια άγαμοι και αγανακτισμένοι γι’ αυτό, και είναι γνωστό ότι καταφεύγουν στη βία.

Το «αρσενικό Σίγμα» αναδύθηκε από αυτόν τον αρχέγονο βάλτο τεστοστερόνης σε μεγάλο βαθμό χάρη σε έναν 55χρονο Αμερικανό συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας και εκδότη ονόματι Theodore Robert Beale, ο οποίος διατηρεί ιστολόγιο με το όνομα Vox Day. Περήφανος χριστιανός εθνικιστής, ρατσιστής και μισογύνης, ο Beale έχει υποστηρίξει ότι οι μαύροι άνδρες είναι γενετικά πιο επιρρεπείς στη βία από ό,τι οι λευκοί άνδρες, ότι οι γυναίκες δεν πρέπει να έχουν δικαίωμα ψήφου και ότι ο φεμινισμός είναι «μια σαγηνευτική αλλά καταστροφική εβραϊκή ιδεολογία που ήταν πιο ασυνάρτητη από τον κομμουνισμό, πιο αιμοδιψής από τον ναζισμό και πιο θεατρινίστικη από τον φασισμό».

«Κοινωνικοσεξουαλική ιεραρχία» με τους άλφα στην κορυφή

Το 2010 ο Beale έγραψε μια ανάρτηση στο blog του στην οποία επιχείρησε να επεκτείνει τον «υπερβολικά απλοϊκό» διαχωρισμό των ανδρών σε άλφα και βήτα. Κατέληξε στη δική του «κοινωνικοσεξουαλική ιεραρχία», με τους άλφα στην κορυφή – «την ανδρική ελίτ, τους ηγέτες των ανδρών, τους οποίους οι γυναίκες φυσικά ποθούν» – ακολουθούμενους από τους βήτα, τους δέλτα, τους γάμα, τους λάμδα, μέχρι τους ωμέγα – «τους χαμένους».

Έξω από αυτή τη φανταστική πυραμίδα του ανδρισμού κάθονταν οι σίγμα – «οι μοναχικοί λύκοι». Ο Beale όρισε τους σίγμα ως «παρείσακτους που δεν παίζουν το κοινωνικό παιχνίδι και καταφέρνουν να κερδίζουν σε αυτό ούτως ή άλλως» και που «συχνά συμπαθούν τις γυναίκες, αλλά τείνουν επίσης να τις περιφρονούν». Ήταν ισάξιοι με τους άλφα, αλλά απλώς δεν το έδειχναν.

«Υπάρχει πολύ λίγη -αν υπάρχει- πειστική επιστήμη πίσω από την άποψη ότι οι τύποι προσωπικότητας υπάρχουν ή είναι σταθεροί», λέει η Debbie Ging, καθηγήτρια ψηφιακών μέσων και φύλου στο Dublin City University. «Πρόκειται ουσιαστικά για μια πραγματικά απλοϊκή, λανθασμένη και βιο-ντετερμινιστική περιγραφή της ανθρώπινης συμπεριφοράς, η οποία δεν λαμβάνει υπόψη την κοινωνικοπολιτισμική κατασκευή της ταυτότητας φύλου ή τον αντίκτυπο των οικονομικών και πολιτικών δυνάμεων στις επιλογές ή την έλλειψη αυτών των ανθρώπων».

Το εγχείρημα της ανδρόσφαιρας είναι βαθιά οπισθοδρομικό

Όμως η γοητεία αυτού του υλικού για ορισμένους άνδρες είναι κατανοητή, λέει ο καθηγητής Ging: «Είναι αρκετά προφανές ότι το όλο εγχείρημα της ανδρόσφαιρας είναι βαθιά οπισθοδρομικό και έχει τις ρίζες του σε επινοημένη νοσταλγία και στην ιδέα ενός μυθικού παρελθόντος, και προέρχεται από μια θέση ανασφάλειας και άγχους για την πρόοδο και την παραχώρηση ή τον διαμοιρασμό της εξουσίας».

Αυτές οι ιδέες παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό περιορισμένες σε chatrooms και φόρουμ της manosphere μέχρι περίπου τις αρχές του 2021, όταν το ενδιαφέρον και το περιεχόμενο σχετικά με το Σίγμα αρσενικό ξαφνικά εκτοξεύτηκαν στα ύψη.

Ο Beale ανέφερε την κινηματογραφική περσόνα του Κλιντ Ίστγουντ ως το κύριο παράδειγμα ενός Σίγμα, αλλά η διαδικτυακή κουλτούρα έχει βρει πολλά περισσότερα: Ο Τόμο Σέλμπι από το Peaky Blinders, ο Ράιαν Γκόσλινγκ στο Drive, ο Μπραντ Πιτ στο Fight Club, η απεικόνιση του Χάνιμπαλ Λέκτερ.

Ο Μπέιτμαν ήταν ήδη μέλος της ανδροκρατίας μέσω της «κουλτούρας του hustle», δηλαδή του εορτασμού ενός συγκεκριμένου τύπου ανδρικού πλούτου

Photo: YouTube

Και ο αρχισίγμα

Και έπειτα υπάρχει ο Πάτρικ Μπέιτμαν, που δημιούργησε ο Μπρετ Ίστον Έλις στο μυθιστόρημά του το 1991 και αργότερα τον υποδύθηκε ο Κρίστιαν Μπέιλ στην ταινία American Psycho του 2000: ένας τραπεζίτης της Γουόλ Στριτ της δεκαετίας του 1980, πλούσιος, γυμνασμένος, καλοντυμένος, γυναικάς, θανάσιμα ναρκισσιστής και παραληρηματικός κατά συρροή δολοφόνος. Κατά κάποιο τρόπο, ο Μπέιτμαν έχει γίνει το αρχισίγμα, αν και είναι μια περίεργη επιλογή προτύπου.

Πέρα από το ότι είναι μοναχικός λύκος, είναι κολλημένος με το στάτους ανάμεσα στους συναδέλφους του (οι οποίοι παθιάζονται ανταγωνιστικά με το σχέδιο των επαγγελματικών τους καρτών), ντύνεται όπως κάθε άλλος επίδοξος της Wall Street και έχει εντελώς mainstream γούστο στη μουσική – κάτι που ήταν και το νόημα: Το American Psycho υποτίθεται ότι ήταν σάτιρα.

Ο Μπέιτμαν ήταν ήδη μέλος της ανδροκρατίας μέσω της «κουλτούρας του hustle», δηλαδή του εορτασμού ενός συγκεκριμένου τύπου ανδρικού πλούτου, που χαρακτηρίζεται από σκληρή δουλειά, αυτοπειθαρχία, γυμναστική και καλλωπισμό. Άλλοι ήρωες της κουλτούρας του hustle περιλαμβάνουν τον Γκόρντον Γκέκο στο Wall Street του Όλιβερ Στόουν, τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο ως Τζόρνταν Μπέλφορτ στο The Wolf of Wall Street (λύκοι και πάλι!), τον Έλον Μασκ και, φυσικά, τον Τέιτ, ο οποίος έχει μετατρέψει με επιτυχία τη φήμη του ως αμετανόητου μισογύνη σε κάποιου είδους γκουρού.

Είδη και υποδείδη

Το διαδικτυακό πανεπιστήμιο Hustlers University του Τέιτ υποσχόταν να διδάξει στους άνδρες πώς να «αποκαλύψουν τα κρυμμένα μυστικά της επιτυχίας», να «ξεφύγουν από το Matrix» και να βγάλουν χρηματικά ποσά που θα τους άλλαζαν τη ζωή – κυρίως πληρώνοντας στον Τέιτ μια μηνιαία συνδρομή και προωθώντας το περιεχόμενό του στο διαδίκτυο. Ο Τέιτ περιμένει να δικαστεί στη Ρουμανία με την κατηγορία της εμπορίας ανθρώπων και του βιασμού.

Η αλληλοεπικάλυψη αυτών των υποειδών γέννησε μια νέα ιογενή ενσάρκωση: το «sigma male grindset» – ένα σύνολο από κανόνες παρακίνησης και αξιώματα με τα οποία υποτίθεται ότι ζουν οι επιτυχημένοι άνδρες. Διασημότητες όπως ο Μαρκ Γουόλμπεργκ και ο Ντουέιν Τζόνσον άνοιξαν το δρόμο γι’ αυτό, μεταδίδοντας τα παράλογα τιμωρητικά προγράμματα προπόνησής τους. (Η viral ρουτίνα του Γουόλμπεργκ ξεκινούσε στις 2.30 π.μ. και περιελάμβανε 90λεπτη προπόνηση, πρωινό, προσευχές και γκολφ, όλα αυτά πριν από τις 8 π.μ.).

Ανόητοι και αστείοι

«Ένα από τα πρώτα πράγματα που θα έλεγα αν κάποιος ερχόταν σε μένα και με ρωτούσε τι είναι το σίγμα αρσενικό, είναι «Μην το παίρνετε πολύ στα σοβαρά»», λέει ο Don Caldwell, αρχισυντάκτης του Know Your Meme, το οποίο παρακολουθεί την κουλτούρα των μιμιδίων. «Θα έλεγα ότι στο 90% των περιπτώσεων χρησιμοποιείται ειρωνικά, με αστείο τρόπο». Σχεδόν αμέσως μόλις το αρσενικό σίγμα έγινε viral το 2021, «οι άνθρωποι άρχισαν να το μιμούνται, επειδή πίστευαν ότι η ιδέα ήταν πραγματικά αστεία και ανόητη», λέει ο Caldwell.

Καταλήγοντας, αν υπήρξε ποτέ ένα συντονισμένο σχέδιο για να εισαχθεί η τοξικότητα της ανδρόσφαιρας στην επικρατούσα τάση, φαίνεται να έχει πέσει στο κενό, εξουδετερωμένο από την κουλτούρα των μιμιδίων. Ίσως δεν χρειάζεται να φοβόμαστε τόσο πολύ τον μεγάλο κακό λύκο του Σίγμα όσο αρχικά φοβόμασταν- η υπόλοιπη αγέλη τα καταφέρνει μια χαρά και χωρίς αυτόν.

*Με στοιχεία από theguardian.com