Ένα χρόνο μετά το ναυάγιο στην Πύλο, στο οποίο έχασαν τη ζωή τους πάνω από 600 πρόσφυγες και μετανάστες, τα αναπάντητα ερωτήματα έχουν πολλαπλασιαστεί και μαζί τους η αγωνία, η απόγνωση και η οργή από τους επιζώντες και τους συγγενείς των νεκρών που ζητούν δικαίωση.

Τα όσα δεν έκαναν αλλά και τα όσα έκαναν οι ελληνικές αρχές έχουν μπει στο στόχαστρο διεθνών ανθρωπιστικών οργανώσεων, του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, του ΟΗΕ που καταγγέλλουν ολιγωρίες και παραλείψεις που οδήγησαν στη βύθιση του Adriana ενώ εκφράζουν την ανησυχία τους για το εάν θα υπάρξει ενδελεχής έρευνα και απόδοση ευθυνών.

«Εκατοντάδες οικογένειες ακόμα περιμένουν δικαιοσύνη. Όταν καθυστερείς τη δικαιοσύνη σημαίνει ότι αρνείσαι τη δικαιοσύνη», λέει ο Shahbaz από το Πακιστάν

Εξάλλου είναι πρόσφατη η καταδίκη της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το ναυάγιο στο Φαρμακονήσι – τον Ιανουάριο του 2014 που οδήγησε στον θάνατο 11 ανθρώπων σε pushback με ρυμούλκηση – που έκρινε ότι το ελληνικό κράτος δεν έκανε αποτελεσματική έρευνα, δεν συμμορφώθηκε με την υποχρέωσή του να να προστατεύει την ανθρώπινη ζωή, επεφύλαξε εξευτελιστική μεταχείριση στους επιζώντες κ.α.

Στην ίδια κατεύθυνση συνηγορούν και οι έρευνες διεθνών ΜΜΕ που έριξαν φως στα όσα συνέβαιναν από τον αρχικό εντοπισμό του πλοίου έως και τη βύθισή του, ανασυνθέτοντας τις 15 δραματικές ώρες που έζησαν οι επιβαίνοντες του Adriana ελπίζοντας ότι θα σωθούν καθώς βρισκόταν υπό την επιτήρηση των ελληνικών και ευρωπαϊκών αρχών.

Εγκληματικές πράξεις και παραλείψεις

Η Δήμητρα Λιναρδάκη, μία εκ των δικηγόρων των 53 επιζώντων του πολύνεκρου ναυαγίου, που έχουν – μέχρι σήμερα – καταθέσει μήνυση κατά παντός υπευθύνου ενώπιον του Ναυτοδικείου Πειραιά, μίλησε στο in.

«Οι αιτιάσεις της μήνυσης για τις ευθύνες των ελληνικών λιμενικών αρχών τελούν υπό διερεύνηση στο πλαίσιο προκαταρκτικής εξέτασης της Εισαγγελέως του Ναυτοδικείου Πειραιά», αναφέρει και προσθέτει:

«Οι μηνυτές εγκαλούν τις ελληνικές λιμενικές αρχές για εγκληματικές πράξεις και παραλείψεις που αφορούν την έρευνα και τη διάσωση με αποτέλεσμα τον χαμό εκατοντάδων ανθρώπων ανοιχτά της Πύλου.

Συγκεκριμένα για το γεγονός ότι οι Ελληνικές Αρχές παρέλειψαν να παρέμβουν άμεσα και να οργανώσουν εγκαίρως κατάλληλη επιχείρηση για τη διάσωση των επιβαινόντων και κήρυξαν επιχείρηση έρευνας και διάσωσης μόνο μετά τη βύθιση του αλιευτικού και παρά το γεγονός ότι το σκάφος είχε εντοπιστεί από τις ελληνικές αρχές ευρισκόμενο σε κίνδυνο για πάνω από 15 ώρες, για τη μη ενεργοποίηση και χρήση κατάλληλων μέσων -ούτε καν διανομή σωσιβίων- για τη διάσωση των επιβαινόντων ακόμα και κατά την επιχείρηση διάσωσης μετά τη βύθιση.

Ρυμούλκηση

Και βέβαια εγκαλούν τις ελληνικές αρχές για τη προσπάθεια ρυμούλκησης του πλοίου με αποτέλεσμα την ανατροπή και τη βύθιση αυτού. Οι μηνυτές αξιώνουν και ζητούν την άμεση, ενδελεχή και αξιόπιστη διερεύνηση και τον καταλογισμό των ποινικών ευθυνών για τις πράξεις και παραλείψεις των Ελληνικών Αρχών».

Η ίδια περιέγραψε στην συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν νομικοί και δικηγόροι στις 13 Ιουνίου το χρονικό της βύθισης του Adriana αναδεικνύοντας 6 φάσεις που του ελληνικό λιμενικό θα έπρεπε να ξεκινήσει επιχείρηση έρευνας και διάσωσης αλλά δεν το έπραξε παρά μόνο όταν οι άνθρωποι βρέθηκαν στη θάλασσα.

Μετά το ναυάγιο οι συγγενείς δεν έχουν καμία ενημέρωση

Και μετά το ναυάγιο όμως η ολιγωρία των ελληνικών αρχών είναι εντυπωσιακή. Οι συγγενείς 600 ανθρώπων δεν έχουν λάβει καμία επίσημη απάντηση για την τύχη τους.

Το αίτημα που κατατέθηκε για ανάσυρση του πλοίου απορρίφθηκε ως κοστοβόρο. Οι σοροί βρίσκονται στον πάτο της θάλασσας ενώ οι συγγενείς δεν έχουν λάβει επίσημο πιστοποιητικό ότι οι δικοί τους είναι αγνοούμενοι, με την ταυτοποίηση να έχει ανατεθεί στην εισαγγελία Καλαμάτας.

Από τους 84 ανθρώπους που έχουν ανασυρθεί νεκροί, οι 8 δεν έχουν ταυτοποιηθεί και παραμένουν μέχρι και σήμερα στο Σχιστό.

18 σοροί παραμένουν άταφες, ανάμεσά τους οι 8 που δεν έχουν ταυτοποιηθεί, και 10 για τις οποίες το ελληνικό κράτος δεν έχει αναλάβει το κόστος ταφής τους σε μουσουλμανικό νεκροταφείο.

Δεν έχω κανένα νέο για την τύχη του αδερφού μου

Ο 20χρονος αδερφός του Αλί από το Πακιστάν – που ζει και εργάζεται χρόνια στην Ελλάδα- είχε δώσει 8.000 ευρώ για να ταξιδέψει με το Adriana για την Ιταλία αναζητώντας μια καλύτερη ζωή.

«Από τις 14 Ιουνίου δεν έχω πια κανένα νέο για την τύχη του», λέει ο Αλί. «Οι ελληνικές αρχές δεν μου έχουν δώσει καμία πληροφορία», προσθέτει. «Έκαναν pushback και έτσι πνίγηκαν» δηλώνει και ζητά να τιμωρηθούν οι ένοχοι.

Τις πρώτες μέρες του ναυαγίου συγγενείς μεταναστών που εργάζονται στην Ελλάδα και την Ευρώπη έφτασαν στην Καλαμάτα και στη συνέχεια στην Αθήνα για να μάθουν για τους δικούς τους.

Το in είχε συναντήσει πέρσι τον Σεράζ που μόλις είχε φτάσει στο καμπ της Μαλακάσας από την Ιταλία αναζητώντας πληροφορίες για τα αδέρφια του.

Γνωρίζοντας ότι οι δικοί του δεν είναι στον κατάλογο των 104 επιζώντων κατάφερε να μιλήσει με κάποιους διασωθέντες από το Πακιστάν που του επιβεβαίωσαν ότι τα δύο του αδέρφια επέβαιναν στο πλοίο.

Η είσοδος στην Ελλάδα απαγορεύεται

Αυτή ήταν και η μοναδική ενημέρωση που είχε το μικρό διάστημα που βρέθηκε στην Ελλάδα γιατί έπρεπε να γυρίσει πίσω σύντομα στην Ιταλία για να επιστρέψει στη δουλειά του. Αποκαρδιωμένος πια, προσπαθούσε να διατηρήσει κάποια ελπίδα καθώς οι συγγενείς του δεν ήταν στον κατάλογο των νεκρών και δεν είχε επίσημη απάντηση ότι βρίσκονται στους αγνοούμενους.

Για την πλειοψηφία όμως των συγγενών των θυμάτων ακόμα και ένα τέτοιο ταξίδι είναι αδύνατο. Για όσους είναι στο Πακιστάν, στη Συρία, στην Παλαιστίνη, στην Αίγυπτο, η είσοδος στην Ευρώπη και την Ελλάδα δεν επιτρέπεται.

Ούτε οι συγγενείς των θυμάτων της Πύλου αντιμετωπίστηκαν με μεγαλύτερη ευαισθησία, καθώς δεν τους έχει παρασχεθεί βίζα για να έρθουν και να ζητήσουν απαντήσεις και πληροφορίες.

Σήμερα στην πόλη Λαλαμούσα του Πακιστάν πάνω από 300 οικογένειες θυμάτων οργανώνουν εκδήλωση μνήμης και ζητούν να μάθουν την αλήθεια «και να τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι για αυτό το έγκλημα».

Εκδήλωση στο Πακιστάν

«Γιατί δεν έγινε διάσωση από το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα; Γιατί το σκάφος ήταν δεμένο με σχοινί προς την Ιταλία και έτσι ανατράπηκε; Γιατί δεν πετάχτηκε ούτε ένα σωσίβιο στη θάλασσα; Και τώρα τι συμβαίνει; Θα τιμωρηθούν οι υπεύθυνοι; Θα πάρουν χαρτιά οι δικοί μας που είναι επιζώντες; Μπορούμε να ταξιδέψουμε στην Ελλάδα για να ζητήσουμε δικαιοσύνη και αποζημίωση;

Ένα έγκλημα που αυξάνει τον πόνο στις καρδιές μας καθώς οι αγαπημένοι μας χάθηκαν και δεν είδαμε ποτέ τι τους συνέβη. Ήταν οι δικοί μας άνθρωποι που μετανάστευσαν με την ελπίδα να στηρίξουν τις οικογένειές μας», αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση.

«Όταν καθυστερείς τη δικαιοσύνη, αρνείσαι τη δικαιοσύνη»

Ο Shahbaz από το Πακιστάν έχει χάσει και αυτός τα ίχνη του αδερφού του από τις 14 Ιουνίου του 2023. «Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να ερευνήσει αυτή την απόπειρα δολοφονίας. Μιλάμε για εκατοντάδες οικογένειες που ακόμα περιμένουν δικαιοσύνη. Όταν καθυστερείς τη δικαιοσύνη σημαίνει ότι αρνείσαι τη δικαιοσύνη», μας λέει.

Με την απαλλαγή και αθώωση των 9 Αιγυπτίων – επιζώντων που είχαν κατηγορηθεί ως διακινητές αλλά και για πρόκληση ναυαγίου, με διαδικασίες που καταγγέλθηκαν εξαρχής ως προβληματικές – η μόνη ανοιχτή νομικά υπόθεση είναι αυτή του Ναυτοδικείου Πειραιά που οι δικηγόροι των επιζώντων λένε ότι υπάρχουν όλα τα δεδομένα για να οδηγηθεί στο ακροατήριο.

«Περιμένω να γίνει η δίκη» λέει ο Αλί ελπίζοντας ότι κάποια στιγμή το κράτος θα συμπεριφερθεί σε αυτόν και σε όλους τους υπόλοιπους με τον ίδιο τρόπο που θα συμπεριφερόταν εάν τα θύματα δεν ήταν μετανάστες.

Οι επιζώντες έχουν διατυπώσει επίσης την ίδια απορία: Αν δεν ήμασταν φτωχοί μετανάστες σε ένα σαπιοκάραβο θα είχαμε την ίδια αντιμετώπιση;

Πίσω από τους αριθμούς υπάρχουν ζωές

«Για εκατοντάδες ανθρώπους η ζωή τους σταμάτησε στις 14 Ιουνίου. Πίσω όμως από τους αριθμούς υπάρχουν ζωές που για εμάς έχουν την ίδια αξία με τις ζωές όλων των ανθρώπων», λέει η Δήμητρα Λιναρδάκη και δηλώνει: «ο αγώνας για δικαίωση και δικαιοσύνη χρειάζεται να φτάσει μέχρι τέλους».

Συγγενείς των θυμάτων στέλνουν φωτογραφίες των δικών τους ελπίζοντας να μάθουν κάποιο νέο. Η Πακιστανική Κοινότητα Ελλάδας «Η Ενότητα» είναι η μόνη που προσπαθεί να καταγράψει τους αγνοούμενους και επικοινωνεί με τις οικογένειές τους στο Πακιστάν.

Παρακάτω δημοσιεύουμε κάποιες από τις φωτογραφίες που λάβαμε. Φωτογραφίες νέων ανθρώπων που πλήρωσαν με τη ζωή τους το «έγκλημα» να θέλουν να διασχίσουν τα σιδερόφραχτα σύνορα της Ευρώπης για να προσφέρουν τον εαυτό τους στην οικονομία άλλων χωρών προκειμένου να βγάλουν τα προς το ζην ή απλώς για να καταφέρουν να ζήσουν μακριά από πολέμους και δικτατορίες.