Ποια «καλά» λιπαρά αυξάνουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου;

Η κατανάλωση «καλών» λιπαρών (πολυακόρεστων και μονοακόρεστων) έχει συνδεθεί με καλύτερη υγεία του εγκεφάλου και της καρδιάς. Ωστόσο, νέα έρευνα αποκάλυψε ότι μια υψηλότερη αναλογία στην πρόσληψη ωμέγα-6 έναντι ωμέγα-3 λιπαρών οξέων σχετίζεται με μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από κάθε αιτία.

Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα βρίσκονται φυσικά σε τροφές, όπως τα λιπαρά ψάρια (σολομός, τόνος, σαρδέλες), ο λιναρόσπορος, τα καρύδια και οι σπόροι chia. Εκτός από την υγεία της καρδιάς, συμβάλλουν στην καλή λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων, των πνευμόνων, του ανοσοποιητικού και του ενδοκρινικού συστήματος.

Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-6 λιπαρά οξέα, από την άλλη πλευρά, περιέχονται, μεταξύ άλλων, στους ξηρούς καρπούς, τους σπόρους, το καλαμπόκι και τη σόγια.

«Υπάρχουν κάποια στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η υψηλή αναλογία ωμέγα-6 προς ωμέγα-3 λιπαρά, τυπική στη δυτική διατροφή, μπορεί να συμβάλλει στην εμφάνιση πολλών χρόνιων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων και του καρκίνου», δήλωσε ο Γιουτσέν Ζανγκ, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό eLife.

«Ωστόσο, τα αποτελέσματα προηγούμενων μελετών ήταν ανάμεικτα και λίγοι έχουν διερευνήσει τον ρόλο μιας ανισορροπίας στη θνησιμότητα. Επίσης, η ακριβής μέτρηση της πρόσληψης λιπαρών οξέων ήταν δύσκολη, εν μέρει λόγω της καταγραφής τους από τους ίδιους τους συμμετέχοντες στις περισσότερες έρευνες», πρόσθεσε.

Η μελέτη

Οι ερευνητές εξέτασαν τη σχέση μεταξύ της αναλογίας ωμέγα-3/ωμέγα-6 λιπαρών στο πλάσμα του αίματος των συμμετεχόντων (μια πιο αντικειμενική μέτρηση σε σύγκριση με τις μαρτυρίες πρόσληψης των ίδιων) και του θανάτου από οποιαδήποτε αιτία, ειδικά όμως από καρκίνο ή καρδιαγγειακή νόσο αφού πρόκειται για τις δύο κορυφαίες αιτίες θανάτου παγκοσμίως.

Τα δεδομένα που εξέτασαν αφορούσαν 85.425 άτομα ηλικίας μεταξύ 40 και 69 ετών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ύστερα από σχεδόν 13 χρόνια παρακολούθησης, οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι οι συμμετέχοντες με τις υψηλότερες αναλογίες ωμέγα-6 προς ωμέγα-3 είχαν 26% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν νωρίς από οποιαδήποτε αιτία, 14% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρκίνο και 31% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιακές παθήσεις από εκείνους με τα χαμηλότερα ποσοστά.

Εξεταζόμενα μεμονωμένα, τόσο τα υψηλά επίπεδα ωμέγα-6 όσο και ωμέγα-3 συνδέθηκαν με χαμηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου. Ωστόσο, οι προστατευτικές επιδράσεις των ωμέγα-3 ήταν μεγαλύτερες, «εξηγώντας πιθανώς το γιατί η υψηλή αναλογία ωμέγα-6 προς ωμέγα-3 συνδέεται με προβλήματα», επεσήμαναν οι συγγραφείς.

Υπήρξαν περιορισμοί;

«Στη μελέτη μας δεν παύουν να υπάρχουν περιορισμοί. Η μη συνεκτίμηση άλλων διατροφικών συστατικών στη συνολική υγεία και τα κλινικά αποτελέσματα ήταν ένας από αυτούς», υπογράμμισαν οι ερευνητές.

«Τα ωμέγα-6 δεν είναι εγγενώς κακά, αλλά η υπερβολική ποσότητα μπορεί να αντισταθμίσει τις αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες των ωμέγα-3, επομένως μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση στην πρόσληψη είναι απαραίτητη. Η εστίαση στην ισορροπία και η αύξηση της πρόσληψης τροφών πλούσιων σε ωμέγα-3 μπορεί να είναι πιο σημαντική από τον απλό περιορισμό αυτών που περιέχουν ωμέγα-6. Επιπλέον, είναι σημαντικό να προσέχουμε την ποιότητα των τροφών που τα περιέχουν στη διατροφή μας, στοχεύοντας σε ολόκληρα τρόφιμα αντί των επεξεργασμένων.

Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί ότι μια μη ισορροπημένη αναλογία στα λιπαρά οξέα είναι ένα μόνο κομμάτι του παζλ. Η κατανάλωση μιας ποικιλίας τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες (ωφέλιμες για το μικροβίωμα του εντέρου) και άλλων τροφών, γεμάτων με θρεπτικά συστατικά, καθώς και ο επαρκής, καλής ποιότητας ύπνος, η διαχείριση του στρες και η τακτική σωματική δραστηριότητα παίζουν μεγάλο ρόλο στο πώς και για πόσο θα ζήσουμε», κατέληξαν.

Πηγή: VITA