Η διατροφή του πατέρα επηρεάζει το σπέρμα του και την υγεία των γιων του

Οι άνδρες που τρέφονται ανθυγιεινά είναι πιθανότερο να αποκτήσουν γιους με μεταβολικές διαταραχές, δείχνει μελέτη που εξέτασε ανθρώπους και πειραματόζωα, η οποία έρχεται να προστεθεί σε προηγούμενα παρόμοια ευρήματα για τη διατροφή της μητέρας,

Πείραμα σε αρσενικά ποντίκια που ακολούθησαν ανθυγιεινή διατροφή με πολλά λιπαρά για δύο εβδομάδες έδειξε ότι το 30% των αρσενικών απογόνων παρουσίαζε διαταραχές όπως αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη, βασικό χαρακτηριστικό του διαβήτη τύπου 2, αναφέρουν γερμανοί ερευνητές στο περιοδικό Nature.

Παρόμοια προβλήματα καταγράφηκαν και στους γιους ανδρών με μεγάλο δείκτη μάζας σώματος, ένα μέτρο της παχυσαρκίας.

Παραμένει άγνωστο γιατί το φαινόμενο αφορά μόνο τους αρσενικούς απογόνους, είναι όμως πιθανό ότι οι αλλαγές που παρατηρήθηκαν κληροδοτούνται μέσω του ανδρικού χρωμοσώματος Υ.

Τα πειράματα έδειξαν ότι η ανθυγιεινή διατροφή αυξάνει τα επίπεδα ορισμένων μορίων RNA στα μιτοχόνδρια των σπερματοζωαρίων, τις κυτταρικές δομές που παράγουν ενέργεια.

Τα εν λόγω μόρια, τα οποία ονομάζονται «θραύσματα μεταφορικού RNA», είναι εξάρτημα του μηχανισμού παραγωγής πρωτεϊνών. Παράλληλα όμως λειτουργούν ως «επιγενετικοί παράγοντες», χημικοί διακόπτες που συνδέονται στο μόριο του DNA και ρυθμίζουν τη δραστηριότητα επιμέρους γονιδίων.

«H υπόθεσή μας, σύμφωνα με τα οποία επίκτητοι φαινότυποι όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία, μεταδίδονται μέσω επιγενετικών μηχανισμών από γενιά σε γενιά, ενισχύεται από αυτή τη μελέτη» δήλωσε ο Μάρτιν Χράμπε ντε Άντζελις, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο ερευνητικό κένρο «Χέλμχολτζ» στο Μόναχο.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων λίπους αναγκάζει τα μιτοχόνδρια να συνθέσουν περισσότερο RNA για να αυξήσουν την παραγωγή ενέργειας.

Τα μιτοχόνδρια των σπερματοζωαρίων, τα οποία προσφέρουν την ενέργεια για να κολυμπήσουν τα σπερματοζωάρια μέχρι το ωάριο, κληροδοτούν αυτά τα μόρια RNA στο έμβρυο.

Οι παρατηρήσεις στα πειραματόζωα επιβεβαιώθηκαν με ανάλυση επιδημιολογικών δεδομένων για 3.431 παιδιά, η οποία έδειξε αυξημένη συχνότητα μεταβολικών νοσημάτων στις περιπτώσεις που ο πατέρας είχε υψηλό δείκτη μάζας σώματος.

Τα ευρήματα έρχονται να προστεθούν σε μελέτη του 2016 που έδειχνε παρόμοια μεταβολικά προβλήματα σε ποντίκια που προέκυψαν από γονιμοποιημένα ωάρια στα οποία εισήχθη RNA από σπέρμα παχύσαρκων αρσενικών.

Άλλες μελέτες υποδεικνύουν ότι η διατροφή της μητέρας πριν από τη σύλληψη επηρεάζει τη μεταβολική υγεία των απογόνων και στα δύο φύλα.

Και, σύμφωνα με προηγούμενες ενδείξεις, οι διαταραχές που οφείλονται σε επιγενετικές αλλαγές μπορεί να κληροδοτούνται όχι μόνο στα παιδιά αλλά και στα εγγόνια.