Η χαμένη χρωστική ουσία των αρχαίων Ελλήνων που ήταν πιο πολύτιμη από τον χρυσό
Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν απομεινάρια ενός μικρού εργοστασίου σε ένα νησί, στο οποίο οι Έλληνες συνέθλιβαν τους αδένες των σαλιγκαριών για να φτιάξουν τη μωβ βαφή που φορούσαν οι βασιλείς.
Σε ένα νησί της Ελλάδας, ερευνητές ανακάλυψαν ένα εργαστήριο ηλικίας 3.600 ετών που κάποτε παρήγαγε μια σπάνια μοβ βαφή που ήταν περιζήτητη από τους βασιλείς – και η οποία παρασκευαζόταν από αδένες σαλιγκαριών.
Οι αρχαιολόγοι έκαναν πρόσφατα ανασκαφές στην περιοχή Κολώνα της Εποχής του Χαλκού, στο νησί της Αίγινας, όταν ανακάλυψαν δύο μυκηναϊκά κτίρια. Όπως γράφουν οι ερευνητές σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό PLOS ONE, τα κτίρια χρονολογούνται στον 16ο αιώνα π.Χ. και το παλαιότερο περιείχε χρωστικά κεραμικά, εργαλεία λείανσης και σωρούς από σπασμένα όστρακα μαλακίων: όλα ενδεικτικά ενός εργοστασίου παραγωγής πορφυρής βαφής.
Oι χρωστικές ουσίες της κεραμικής είναι τόσο υψηλής ποιότητας που θα μπορούσαν ακόμη και σήμερα να εξαχθούν και να χρησιμοποιηθούν για τη βαφή ρούχων
Mόνο οι πλούσιοι είχαν στην κατοχή τους οτιδήποτε βαμμένο με μυκηναϊκό πορφυρό
Σε αυτό το εργαστήριο, οι αρχαίοι Έλληνες παρήγαγαν τη ζωντανή χρωστική ουσία που είναι γνωστή ως μυκηναϊκή πορφύρα – ή, όπως την αποκαλούσαν οι Ρωμαίοι, τυριανή πορφύρα.
Η βαφή παρασκευάστηκε για πρώτη φορά από τους Φοίνικες στον σημερινό Λίβανο και εξήχθη από τη βλέννα των σαρκοφάγων θαλάσσιων σαλιγκαριών της Μεσογείου. Σε όλη την περιοχή, μόνο οι πλούσιοι είχαν στην κατοχή τους οτιδήποτε βαμμένο με μυκηναϊκό πορφυρό, καθώς η παραγωγή του χρώματος ήταν επίπονη.
Όπως έγραψε κάποτε ο Ρωμαίος ιστορικός Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, χιλιάδες σαλιγκάρια απαιτούνταν για την παραγωγή μιας ουγκιάς πορφυρής βαφής. Οι δημιουργοί της έπρεπε να συνθλίψουν το κέλυφος των σαλιγκαριών, να εξάγουν τους μικροσκοπικούς αδένες τους, να τους αναμείξουν με αλατόνερο και να αφήσουν το παρασκεύασμα να μουλιάσει στον ήλιο, σύμφωνα με τη μελέτη.
Δείτε το σχετικό βίντεο
Οι χρωστικές ουσίες της κεραμικής είναι υψηλής ποιότητας
Το αποτέλεσμα ήταν ένα «βαθύ πορφυρό, λιλά ή σκούρο κόκκινο χρώμα», το οποίο χρησιμοποιούνταν σε υφάσματα και πίνακες ζωγραφικής, λέει στη Laura Baisas του Popular Science η συν-συγγραφέας της μελέτης Lydia Berger, αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σάλτσμπουργκ.
Τα θραύσματα αγγείων που βρήκαν οι ερευνητές στην περιοχή ήταν πιθανώς δοχεία για τη βαφή. Όπως σημειώνει η Berger, οι χρωστικές ουσίες της κεραμικής είναι τόσο υψηλής ποιότητας που θα μπορούσαν ακόμη και σήμερα να εξαχθούν και να χρησιμοποιηθούν για τη βαφή ρούχων. Ο χώρος περιείχε επίσης πέτρες που χρησιμοποιούνταν για άλεση, έναν λάκκο απορριμμάτων και σωρούς από θρυμματισμένα όστρακα σαλιγκαριών.
Τελικά, το μοβ σαλιγκάρι θα γινόταν το χρώμα της βασιλικής οικογένειας. Τον πρώτο αιώνα μ.Χ., ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Ιούλιος Καίσαρας ονόμασε το πορφυρό της Τυριανής το επίσημο χρώμα του και ενέπνευσε διαδοχικούς αυτοκράτορες να φορέσουν την ίδια απόχρωση. Το 1500 π.Χ., το χρώμα μόλις είχε αρχίσει να παράγεται.
Όπως έγραψε κάποτε ο Ρωμαίος ιστορικός Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, χιλιάδες σαλιγκάρια απαιτούνταν για την παραγωγή μιας ουγκιάς πορφυρής βαφής
Τα σαλιγκάρια έπρεπε να αλιεύονται και να διατηρούνται ζωντανά
Εκείνη την εποχή, η Κολώνα ήταν μια πυκνή, οχυρωμένη μικρή πόλη, λέει η Berger, οι κάτοικοι της οποίας παρήγαγαν και εμπορεύονταν πολλά διαφορετικά χειροποίητα προϊόντα και πρώτες ύλες όπως η μυκηναϊκή βαφή, η οποία δεν ήταν ακόμη αποκλειστική.
Παρόλο που το εργοστάσιο βαφής βρίσκεται σε αστική περιοχή – μια παραδοξότητα μεταξύ των εργαστηρίων βαφής – η παραθαλάσσια τοποθεσία του είναι ιδανική για την παραγωγή πορφύρας. Όπως γράφουν οι ερευνητές, τα σαλιγκάρια έπρεπε να αλιεύονται και να διατηρούνται ζωντανά μέχρι να συλλεχθούν οι αδένες τους.
Αναλύοντας τα όστρακα στο συγκεκριμένο εργαστήριο, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι εκεί χρησιμοποιούνταν μόνο ένα είδος σαλιγκαριού: το Hexaplex trunculus.
Είναι ενδιαφέρον ότι δεν ήταν το μόνο ζώο που σκοτώθηκε στο χώρο. Όπως γράφει ο Αρίστος Γεωργίου του Newsweek, οι αρχαιολόγοι βρήκαν επίσης τα καμένα οστά πολλών γουρουνιών και αρνιών. Οι ερευνητές υποθέτουν ότι αυτά τα νεαρά θηλαστικά θυσιάστηκαν στο εργαστήριο ως μέρος μιας τελετουργίας, που είχε σκοπό να ευλογήσει κατά κάποιο τρόπο την παραγωγή της βαφής.
Όπως γράφουν στη μελέτη, ο αρχαίος χώρος όχι μόνο αποδεικνύει ότι η πορφυρή βαφή παρασκευαζόταν σε πόλεις, αλλά παρέχει επίσης «νέες πληροφορίες για το τεχνολογικό και ενδεχομένως πνευματικό υπόβαθρο της διαδικασίας».
Νίκη τεράστιας βαθμολογικής σημασίας για την Χόστελ Κίελ με 4-1 επί της Άουγκσμπουργκ, άνετες νίκες για Μάιντζ (1-3) και Βέρντερ Βρέμης (4-1) επί των Άιντραχτ Φρανκφούρτης και Ουνιόν Βερολίνου αντίστοιχα
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ο 45χρονος αστυνομικός υπέβαλε σε σεξουαλικά βασανιστήρια τη σύζυγό του - Οι καταθέσεις της γυναίκας κόβουν την ανάσα με τα όσα περιγράφει στις καταθέσεις της
Η SZA ψάχνει για έναν κακό γκάνγκστερ σαν τον Jimmy Conway του Goodfellas ή έναν εκατομμυριούχο εγκληματία όπως ο Jordan Belfort του The Wolf of Wall Street;
Η Ζιζέλ Πελικό έχει δηλώσει ότι είναι τιμή της να το φορά - Το κασκόλ με το έργο μιας 83χρονης καλλιτέχνιδας των Αβοριγίνων, αφηγείται την ιστορία μιας οικογένειας ντίνγκο
«Θα το κλείσουμε για όλους τους χρήστες. Δεν θα υπάρχει TikTok», ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός - Η απόφαση ελήφθη μετά τη δολοφονία με μαχαίρι ενός 14χρονου από συμμαθητή του
Η παράσταση «Στο Τσακ» θα παρουσιαστεί στις και 25 και 26 Δεκεμβρίου στο Radio City της Θεσσαλονίκης, ενώ από τις 16 Ιανουαρίου θα μεταφερθεί στο Θέατρο Αλέκος Αλεξανδράκης στην Αθήνα.
