Σύνοδος Κορυφής: Γιατί ναυάγησαν οι συνομιλίες για τα ευρωπαϊκά αξιώματα

«Ναυάγησαν» οι συνομιλίες των Ευρωπαίων ηγετών στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες, καθώς δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με το πως θα μοιραστούν τα κορυφαία αξιώματα. Η συζήτηση αναμένεται να συνεχιστεί στην σύνοδο που θα διεξαχθεί στις 27 και 28 Ιουνίου.

Πέραν της συζήτησης για τα πρόσωπα που θα αναλάβουν τα κορυφαία αξιώματα της ΕΕ, οι ηγέτες έκαναν μία πρώτη αποτίμηση του αποτελέσματος των ευρωεκλογών, μιλώντας για την άνοδο της ακροδεξιάς, αλλά και τις πολιτικές που θα εφαρμόσουν μέσα στην επόμενη πενταετία.

Σημειώνεται ότι οι προσδοκίες της πρώτης συνάντησης των «27» μετά τις ευρωεκλογές ήταν υψηλές και οι αποφάσεις αναβάλλονται για μόλις δέκα μέρες, ο χρόνος όμως εξακολουθεί να πιέζει, τόσο λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, όσο και πολιτικά, λόγω της πιθανής επιστροφής του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, πράγμα που σημαίνει ότι δεν υπάρχουν μεγάλα περιθώρια διαπραγματεύσεων διαρκείας.

Το παρασκήνιο και ο αστάθμητος παράγοντας

Όπως είχε αναφέρει το Politico σε σειρά δημοσιευμάτων του, υπήρχε εκ των προτέρων συναίνεση, στην ανανέωση της θητείας της Ούρσουλας Φον ντερ Λάιεν στην προεδρία της Κομισιόν, εκ μέρους του ΕΛΚ, στην υποψηφιότητα του τέως πρωθυπουργού της Πορτογαλίας, Αντόνιο Κόστα, εκ μέρους των Σοσιαλιστών, για την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αλλά και για την πρωθυπουργό της Εσθονίας, Κάγια Κάλας, εκ μέρους των Φιλελευθέρων, για τη θέση του ύπατου εκπροσώπου για την εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όμως όλα άλλαξαν, όταν το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα ζήτησε μεγαλύτερες παραχωρήσεις, καθώς πρότεινε – πέραν του επαναδιορισμού της Φον ντερ Λάιεν στην Επιτροπή, την ανανέωση της θητείας της Μετσόλα στο Ευρωκοινοβούλιο- στους σοσιαλιστές να χωριστεί η θητεία του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε δύο τμήματα των 2,5 ετών – και το ΕΛΚ θα έπαιρνε το ένα από αυτά.

Αυτό, με τη σειρά του, ενόχλησε τους Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D), οι οποίοι ήλπιζαν να εξασφαλίσουν τη θέση για τον Costa για μια πλήρη θητεία. Η πρόταση αυτή προκάλεσε το αδιέξοδο των συνομιλιών, και αργότερα άρχισε το παιχνίδι της επίρριψης ευθυνών.

Το αίτημα του ΕΛΚ προς τους Σοσιαλιστές οδήγησε σε αδιέξοδο τις συνομιλίες

Τι οδήγησε στο αδιέξοδο

Ο ρόλος του Σαρλ Μισέλ στις συνομιλίες

Σύμφωνα με δηλώσεις ευρωπαίου αξιωματούχου, ο Σαρλ Μισέλ δεν βοήθησε ιδιαίτερα την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων για την έγκριση της υποψηφιότητας της Φον ντερ Λάιεν, αντίθετα επέτρεπε συνεχώς να προκύπτουν νέα δεδομένα στο τραπέζι.

Όταν πλέον τερματίστηκαν οι συνομιλίες της άτυπης συνόδου, ο απερχόμενος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τόνισε ότι η συνάντηση ήταν «μία καλή ευκαιρία για ανταλλαγή απόψεων» ξεκαθαρίζοντας ότι δεν υπάρχει συμφωνία, αλλά ότι «τα πολιτικά κόμματα κατέθεσαν τις προτάσεις τους» και τις επόμενες ημέρες «θα έχουμε την ευκαιρία να εργαστούμε περαιτέρω και να προετοιμάσουμε τις αποφάσεις που πρέπει να λάβουμε».

Η αντίδραση Όρμπαν και η δυσαρεστημένη Τζόρτζια Μελόνι

Δριμεία κριτική άσκησε ο Βίκτορ Όρμπαν, λέγοντας μεταξύ άλλων, πως «η βούληση των Ευρωπαίων πολιτών αγνοήθηκε στις Βρυξέλλες» επισημαίνοντας ότι νικητής είναι η Δεξιά, όχι η Αριστερά, ούτε οι Φιλελεύθεροι και γι’ αυτόν τον λόγο, όπως είπε, «θα πολεμήσουμε κατά των γραφειοκρατών που είναι υπέρ της μετανάστευσης και υπέρ του πολέμου».

Μετά την απομάκρυνση του από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας ήταν αρνητικός στην υποψηφιότητα της Φον ντερ Λάιεν και θέλησε να συναντηθεί με την πρωθυπουργό της Ιταλίας και επικεφαλής της ευρωομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Τζόρτζια Μελόνι, η οποία έδειχνε ιδιαιτέρως δυσαρεστημένη από τις προσπάθειες συναδέλφων της να την παραγκωνίσουν επιλέγοντας να κρατήσει τα χαρτιά της, προς το παρόν, κλειστά.

Από την πλευρά του, ο Εμανουέλ Μακρόν, έχοντας πλέον αποδυναμωθεί από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, τόνισε ότι «μία συμφωνία είναι κοντά» παραπέμποντας για τις τελικές αποφάσεις στην προγραμματισμένη Σύνοδο στις 27-28 Ιουνίου.

The will of the European people was ignored today in Brussels.

The result of the European election is clear: right-wing parties got stronger, the Left and the liberals lost ground. The EPP, on the other hand, instead of listening to the voters, finally teamed up with the…

— Orbán Viktor (@PM_ViktorOrban) June 17, 2024

Ποια η θέση της Ελλάδας

Κατά την διάρκεια της άτυπης συνόδου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών που στήριξαν για δεύτερη θητεία την Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν στο αξίωμα της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ως προς την κατανομή των θέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο πρωθυπουργός φαίνεται να διεκδικεί κάποιο παραγωγικό χαρτοφυλάκιο, όπως εκείνο της ανταγωνιστικότητας ή της πράσινης μετάβασης. Εντός των πολιτικών που βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα της ελληνικής κυβέρνησης είναι και η κοινή πολιτική άμυνας.

Όπως έχει δηλώσει όμως ο ίδιος « Η συζήτηση δεν αφορά μόνο την κατανομή των θέσεων και τα πρόσωπα, αλλά πρωτίστως τις πολιτικές που η ΕΕ θα πρέπει να εφαρμόσει την επόμενη πενταετία.»