Η. Μόσιαλος: Αυξάνονται οι πιθανότητες νέας πανδημίας– Σοβαρό θέμα η μικροβιακή αντοχή

Οι πιθανότητες για μια νέα πανδημία πολλαπλασιάζονται με την κλιματική και μεταναστευτική κρίση χωρίς υγειονομικό σχεδιασμό. Η συνύπαρξη πολλών ανθρώπων σε μικρούς χώρους και η συνύπαρξη με ζώα αυξάνουν τις πιθανότητες για μια νέα πανδημία.

Ταυτόχρονα, η μικροβιακή αντοχή στα αντιβιοτικά και η εμφάνιση συννοσηροτήτων σε νεότερες, παραγωγικές ηλικίες δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα στην υγεία για τα επόμενα χρόνια.

Τα παραπάνω τόνισε ο καθηγητής Πολιτικής Υγείας στο Brian Abel-Smith και επικεφαλής του τμήματος δημόσιας υγείας στο LSE Ηλίας Μόσιαλος, μιλώντας στο 1st SFEE Summit που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ)  στο Μέγαρο Μουσικής, με κεντρικό θέμα «Επαναπροσδιορίζοντας την Αξία». Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας, της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Ενώσεων (EFPIA) και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Ο κ. Μόσιαλος εκτίμησε ότι «η επόμενη πανδημία θα είναι το πρόβλημα της μικροβιακής αντοχής», λόγω της ανθεκτικότητας των μικροβίων, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι στην Ευρώπη «δεν έχουμε αρκετό οπλοστάσιο στα αντιβιοτικά».

Πρότεινε «μεγαλύτερες συμπράξεις δημόσιου -ιδιωτικού τομέα», αλλά και «σοβαρή επιδημιολογική παρακολούθηση σε παγκόσμιο επίπεδο» με επενδύσεις σε παγκόσμια κέντρα που θα παρακολουθούν τις εξελίξεις στις οικογένειες των μικροβίων. Εξήγησε, ότι θα χρειαστούν περισσότερα κεφάλαια, ώστε αν υπάρξει νέα πανδημία να έχουμε εμβόλιο πολύ πιο σύντομα, βλέποντας τη «λύση για την επόμενη πανδημία» στις «συμπράξεις δημόσιου- ιδιωτικού τομέα, με την προϋπόθεση ότι υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον».

Η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει συγκριτικό πλεονέκτημα στην αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης στην υγεία και να βρίσκεται στην πρωτοπορία των επενδύσεων

Πολυνοσηρότητα στις νεότερες ηλικίες

Αναφερόμενος στις προκλήσεις υγείας τα επόμενα χρόνια, ο Η. Μόσιαλος έκανε λόγο για αυξημένη πιθανότητα να υπάρχουν συννοσηρότητες (πολλαπλά νοσήματα) όχι μόνο στις μεγάλες ηλικίες, αλλά και στον εργαζόμενο πληθυσμό.

Εδώ, έδωσε έμφαση στην ενημέρωση της πολιτικής ηγεσίας, επισημαίνοντας πως «η υγεία μπορεί να είναι σημαντικός παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης. «Πρέπει να φροντίσουμε να προβλέψουμε την ανάπτυξη συννοσηρότητας στις νεότερες ηλικίας με προγράμματα προληπτικής ιατρικής που πρέπει να επεκταθούν πέρα από τους καρκίνους, σε περιπτώσεις όπως για παράδειγμα της νεφρικής νόσου», είπε χαρακτηριστικά.

Μεγάλες προκλήσεις για την υγεία, σύμφωνα με τον κ. Μόσιαλο, συνιστούν επίσης η κλιματική κρίση, αλλά και η μεταναστευτική κρίση η οποία θα οδηγήσει σε ανάπτυξη μεγαλουπόλεων, χωρίς σωστούς υγειονομικούς σχεδιασμούς. Όπως είπε, «Δημιουργούνται εκρηκτικές καταστάσεις με συνύπαρξη πολλών ανθρώπων σε μικρούς χώρους, αλλά και συνύπαρξη με ζώα, και οι πιθανότητες για μία νέα πανδημία πολλαπλασιάζονται».

Αξιολόγηση νέων τεχνολογιών

Ο καθηγητής, παρατήρησε μία «πολιτική κόπωση» στην Ευρώπη σε ό,τι αφορά τα θέματα προστασίας της δημόσιας υγείας μετά την πανδημία.

Όμως τόνισε ότι τον Ιανουάριο του 2025 ξεκινά στην Ευρώπη η «κοινή κλινική αξιολόγηση καινοτόμων θεραπειών», με την αρχή να γίνεται με προϊόντα που έχουν σχέση με τον καρκίνο.

«Η χώρα μας θα πρέπει να βρίσκεται στην πρωτοπορία αυτής της διαδικασίας» τόνισε ο Η. Μόσιαλος, συμπληρώνοντας ότι «Πρέπει να αναβαθμιστούν τα αρμόδια θεσμικά όργανα σε επίπεδο δεξιοτήτων με παράλληλη αξιοποίηση των Ελλήνων που βρίσκονται στο εξωτερικό, ώστε να μην είμαστε ο φτωχός συγγενής και να συμμετέχουμε και οι ίδιοι στη διαδικασία των αξιολογήσεων».

Τεχνητή Νοημοσύνη

Όσο για τις δυνατότητες που δίνει η Τεχνητή Νοημοσύνη στον τομέα της υγείας, ο καθηγητής ανέφερε: «Η Τεχνητή Νοημοσύνη έχει έρθει. Στην Ελλάδα έχει συσταθεί μία συγκεκριμένη επιτροπή για το θέμα αυτό, ωστόσο σε αυτή την Επιτροπή δεν μετέχει κανένας εκπρόσωπος από τον τομέα της υγείας, παρότι το 30% των συνολικών δεδομένων στην ΤΝ προέρχεται από τον χώρο της υγείας».

Big data και επενδύσεις

Επίσης, εξέφρασε την εκτίμηση ότι η Ελλάδα «θα μπορούσε να έχει συγκριτικό πλεονέκτημα στην αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης στην υγεία και να βρίσκεται στην πρωτοπορία των επενδύσεων», καθώς διαθέτει ένα ενιαίο ασφαλιστικό ταμείο -τον  ΕΟΠΥΥ, αλλά και την ΗΔΙΚΑ, που συγκεντρώνουν τα ιατρικά δεδομένα από το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού. Παράλληλα, η Ελλάδα χρειάζεται και μία εθνική βιοτράπεζα.

Σε συνεργασία με ένα ερευνητικό κέντρο που θα επεξεργάζεται αυτά τα δεδομένα, με ιδιωτικούς φορείς και με τις εφαρμογές υγείας των πολιτών, τα δεδομένα αυτά θα μπορούσαν να αποτελούν μία πολύτιμη δεξαμενή που θα μπορούσε να προσελκύσει ξένες επενδύσεις, καθώς «οι εταιρείες θέλουν να έχουν δεδομένα».

Ο Η. Μόσιαλος αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη, η Ελλάδα να αξιοποιήσει το σημαντικό μέρος του ιατρικού προσωπικού που έχει μεταναστεύσει στο εξωτερικό την περίοδο της κρίσης, αναπτύσσοντας συνέργειες με τους επιστήμονες και τα ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού όπου απασχολούνται.