Ατμοσφαιρική ρύπανση: Γιατί γίνεται όλο και πιο φονική – 8.000.000 νεκροί σε έναν χρόνο

Η ατμοσφαιρική ρύπανση, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, σκοτώνει πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων παιδιών, και είναι πλέον πιο φονική από το κάπνισμα, σύμφωνα με έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα υπό την αιγίδα της Unicef.

Περισσότερα από οκτώ εκατομμύρια άνθρωποι, εκ των οποίων 700.000 παιδιά μικρότερα των πέντε ετών, πέθαναν το 2021 για λόγους που συνδέονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση, σύμφωνα με την εργασία αυτή που εκπόνησαν οι επιστήμονες του αμερικανικού ινστιτούτου Health Effects Institute.

Πάνω από 13.000 θάνατοι προκλήθηκαν το 2021 στην Ελλάδα εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Τα αποτελέσματα αυτά βασίζονται στην Global Burden Disease, μια τεράστια βάση με τα δεδομένα 200 και πλέον χωρών. Αυτά ωστόσο δεν δημοσιεύτηκαν σε επιστημονικό περιοδικό.

Στο επίπεδο της θνησιμότητας που αναφέρεται από τους ερευνητές, η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση φέρεται να αντιπροσωπεύει στο εξής μεγαλύτερη απειλή από το κάπνισμα ή την κακή διατροφή.

Μικροσκοπικοί «δολοφόνοι»

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι θάνατοι που συνδέονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση οφείλονται στην εισπνοή των λεγόμενων λεπτών σωματιδίων PM2,5, διαμέτρου μικρότερης των 2,5 μικρόν.

Τα σωματίδια αυτά είναι γνωστό ότι ευνοούν πολλές ασθένειες: καρκίνο του πνεύμονα, καρδιοαγγειακές ασθένειες, διαβήτη κ.ά.

Οι συντάκτες της έκθεσης υπογραμμίζουν τον ολοένα και πιο φονικό ρόλο της ρύπανσης από όζον, η οποία ενισχύεται από επεισόδια που συνδέονται με την υπερθέρμανση του κλίματος.

«Βλέπουμε όλο και περισσότερες περιοχές ανά τον κόσμο να είναι εκτεθειμένες σε έντονα και πολύ σύντομης διάρκειας επεισόδια ατμοσφαιρικής ρύπανσης», υπογράμμισε στο Γαλλικό Πρακτορείο η ερευνήτρια Πάλαβι Παντ, μέλος του Health Effects Institute, επικαλούμενη τις δασικές πυρκαγιές ή τους ισχυρούς καύσωνες.

Όσον αφορά την παιδική θνησιμότητα, ωστόσο, αρχικά η προβληματική χρήση στην κουζίνα καυσίμων – άνθρακα, ξύλου – ενοχοποιείται κυρίως στην Ασία και την Αφρική.

«Ξέρουμε ότι θα μπορούσαμε να λύσουμε προβλήματα αυτού του είδους», τόνισε η Παντ.

Προσπάθειες καταβλήθηκαν ήδη για να διευκολυνθεί η πρόσβαση σε τεχνικές μαγειρικής λιγότερο επικίνδυνης, κάτι που συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό στη μείωση κατά το ήμισυ και πλέον της παιδικής θνησιμότητας που συνδέεται με την ποιότητα του αέρα από το 2000, σύμφωνα με την έκθεση.

Πάνω από 13.000 θάνατοι προκλήθηκαν το 2021 στην Ελλάδα εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από αιωρούμενα σωματίδια, διοξείδιο του αζώτου ή συγκεντρώσεις όζοντος, σύμφωνα με στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (European Environment Agency).

Η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει υψηλές τιμές ατμοσφαιρικής ρύπανσης

Κλιματική αλλαγή

Τέλος, μέρος της καθημερινότητάς μας είναι πλέον και η κλιματική αλλαγή. Οι αλλαγές στο περιβάλλον έχουν μια σημαντική επίδραση στα αναπνευστικά νοσήματα. Η επίδραση αυτή, όμως, φαίνεται ν’ αφορά σε μεγάλο ποσοστό ανθρώπους με χαμηλό κοινωνικο-οικονομικό status.

Η αύξηση της θερμοκρασίας, οι φωτιές και οι πλημμύρες επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινότητα των ασθενών με βρογχικό άσθμα και χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, αυξάνοντας τη χρήση των δομών υγείας. Παράλληλα, η έκθεση των παιδιών με τις κατάλληλες υποκείμενες παραμέτρους οδηγεί πολλές φορές στην ανάπτυξη νοσημάτων όπως το βρογχικό άσθμα.