Σκύλος: Μπορεί μία ενοχλητική συμπεριφορά να αλλάξει «στο άψε – σβήσε»; – Ο ρόλος της εκπαίδευσης

Δεν είναι μετρημένοι στα δάκτυλα οι κηδεμόνες σκύλων που απευθύνονται σε εκπαιδευτές, προκειμένου να τους ζητήσουν βοήθεια για μία και μόνον ενοχλητική συμπεριφορά του αγαπημένου τους φίλου.

«Ο σκύλος μου τραβάει στη βόλτα. Μόνο αυτό το θέμα αντιμετωπίζουμε. Χρειάζομαι εκπαίδευση μόνο για το λουρί». Ή, «ο σκύλος μου ακούει τα πάντα. Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα. Απλώς, τρώει ό,τι βρίσκει στη βόλτα. Θέλω να μάθει το «Άστο».

Είναι ορισμένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κηδεμόνες των σκύλων και αδυνατούν να επιλύσουν.

Το ερώτημα που πέφτει στο τραπέζι, λοιπόν, είναι εάν γίνεται, η εκπαίδευση ενός σκύλου να δώσει βάση σε μία μόνο συμπεριφορά, σε ένα μόνο πρόβλημα.

Κατά την εκπαίδευση ενός σκύλου γίνεται να δοθεί έμφαση σε κάποιες συμπεριφορές, αλλά όχι να εκπαιδευτεί μόνο σε συγκεκριμένα κομμάτια

Για τις «πιο δύσκολες» συμπεριφορές, ή για την αλλαγή συμπεριφοράς σε κάποια ερεθίσματα, προϋπόθεση αποτελεί, συνήθως, μια ολοκληρωμένη βασική εκπαίδευση

Και η απάντηση της εκπαιδεύτριας σκύλων, Εριέττας Καραμπέτσου, είναι: «Ναι και όχι! Κατά την εκπαίδευση ενός σκύλου γίνεται να δοθεί έμφαση σε κάποιες συμπεριφορές, αλλά όχι να εκπαιδευτεί μόνο σε συγκεκριμένα κομμάτια. Εξάλλου, δεν υπάρχει κανένα μαγικό ραβδάκι που να αλλάζει μια συμπεριφορά ξαφνικά και γρήγορα. Ούτε υπάρχουν «δυο – τρία tips» για να μάθει ο σκύλος μας».

Η εκπαίδευση του σκύλου είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο

Η εκπαίδευση ενός σκύλου, όπως εξηγεί η κα Καραμπέτσου, δεν είναι μόνο η εκμάθηση συνθημάτων.
Ένας σκύλος που γνωρίζει, κατανοεί και μας προσφέρει μια συμπεριφορά όταν του ζητηθεί (π.χ το «Κάτσε»), δεν σημαίνει πως είναι εκπαιδευμένος. Η εκπαίδευση ενός σκύλου είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο, με κύριο γνώμονα τη συνεργασία του ζώου με τον κηδεμόνα του.

Η αμοιβαία εμπιστοσύνη και η συνεργασία είναι βασικά συστατικά της εκπαίδευσης ενός σκύλου.

«Έτσι, αν ένας σκύλος τραβάει, όπως προείπαμε, στο λουρί του, είναι αδύνατον να εκπαιδευτεί μόνο σε αυτό. Για να φτάσει σε αυτό το σημείο, θα πρέπει πρωτίστως να συνεργάζεται με τον κηδεμόνα του.

Οι ασκήσεις της βασικής εκπαίδευσης, όπως το «Κάτσε», το «Κάτω» και το «Έλα», είναι ασκήσεις που βοηθούν έναν σκύλο να αναπτύξει και να καλλιεργήσει την υπομονή του. Να ενισχύσει την εμπιστοσύνη του στον σκυλογονιό/χειριστή του, αλλά και να καλλιεργήσει τις γνωσιακές του δεξιότητες. Όπως και να μάθει πως μέσα από τη συνεργασία με τον κηδεμόνα του κερδίζει», τονίζει η κα Καραμπέτσου.

Όταν, λοιπόν, ένας σκύλος μάθει να συνεργάζεται και περνάει καλά μέσα σε αυτή τη διαδικασία, είναι πολύ πιο εύκολο να συνεργαστεί όταν του ζητήσουμε κάτι δύσκολο.

Σύμφωνα με την κα Καραμπέτσου, απλές συμπεριφορές, όπως είναι το «Κάτσε» ή το «Κάτω», ανήκουν στο φυσικό «ρεπερτόριο» ενός σκύλου.

Με άλλα λόγια, ένας σκύλος κάθεται και ξαπλώνει και μόνος του.

Έτσι, το μόνο που θα τού μάθουμε κατά την εκπαίδευση, είναι να τα κάνει όταν τού τα ζητάμε. Οι περισσότεροι κηδεμόνες το καταφέρνουν, μάλιστα αρκετά εύκολα.

Αλλά το να καθίσει ο σκύλος μας, ενώ υπάρχει κάποιο έντονο ερέθισμα, ή να καθίσει και να παραμείνει μέχρι να τού ζητηθεί να σηκωθεί, θέλει αρκετή δουλειά.

Συμπεριφορές του σκύλου που χρειάζονται αρκετή δουλειά

Το τράβηγμα στο λουρί ή η συμπεριφορά «Άστο», είναι συμπεριφορές που θεωρούνται δύσκολες, καθώς δεν ανήκουν στο φυσικό «ρεπερτόριο» του σκύλου, όπως λέει η ειδικός. Ένας σκύλος, ποτέ δεν θα αφήσει κάτι νόστιμο.

Σε αυτό το σημείο η κα Καραμπέτσου αναφέρει πως οι σκύλοι μας δεν κατανοούν την έννοια της συνδεσιμότητας. Έτσι, τους είναι αρκετά δύσκολο το περπάτημα στο λουρί, και η συγκεκριμένη συμπεριφορά είναι επίκτητη. Εμείς θα μάθουμε στον σκύλο μας τι σημαίνει να είναι δεμένος και να περπατάμε μαζί.

Υπάρχουν σκύλοι που το «μοναδικό» τους θέμα είναι ότι αντιδρούν όταν συναντούν άλλους σκύλους στη βόλτα. Αυτό, όμως, οφείλεται σε πολλούς παράγοντες.

Ο επαγγελματίας εκπαιδευτής, όπως υπογραμμίζει η κα Καραμπέτσου, πρώτα θα βρει τις αιτίες της συμπεριφοράς. Για να μπορέσει ο συγκεκριμένος σκύλος να συμπεριφέρεται ήπια, θα πρέπει να κατανοεί συνθήματα όπως: «Κάτσε», «Μείνε», «Άστο», «Πάμε».

Ο επαγγελματίας εκπαιδευτής βασιζόμενος σε αυτά τα συνθήματα, θα προχωρήσει στην απευαισθητοποίηση του ζώου στη θέα άλλων σκύλων. Έτσι, το «ένα μόνο πρόβλημα», τελικά, χρειάζεται μια αλυσίδα μαθημάτων.

Εμπιστοσύνη και εξάσκηση

«Για αυτές τις «πιο δύσκολες» συμπεριφορές, ή για την αλλαγή συμπεριφοράς σε κάποια ερεθίσματα, προϋπόθεση αποτελεί, συνήθως, μια ολοκληρωμένη βασική εκπαίδευση. Κύριο ρόλο, όμως, έχει η εμπιστοσύνη του ζώου στον κηδεμόνα του και η εξάσκηση», τονίζει η κα Καραμπέτσου.

Καταλήγοντας, η κα Καραμπέτσου λέει: «Η εκπαίδευση ενός σκύλου είναι μια πολύ ωραία και δημιουργική διαδικασία. Είναι ένα ταξίδι εμπιστοσύνης και ποιοτικού χρόνου με τον σκύλο μας, ακόμη και όταν εκείνος δεν έχει εμφανίσει κανένα μη επιθυμητό θέμα συμπεριφοράς».

Η κυρία Εριέττα Καραμπέτσου, επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων. Photo by: Elias Sotiropoulos

● H κυρία Εριέττα Καραμπέτσου είναι επαγγελματίας εκπαιδεύτρια σκύλων, σύμβουλος συμπεριφοράς, ψυχολογίας και ευζωίας σκύλων.

Ειδικεύεται στην προετοιμασία οικογενειών με σκύλους που περιμένουν το μωρό τους και στα θέματα που σχετίζονται με τον αποχωρισμό ως η μοναδική πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια CSAT (Certified Separation Anxiety Trainer by Malena De Martini Treating Separation Anxiety in Dogs Academy) στην Ελλάδα.

Είναι απόφοιτη της Ακαδημίας Εκπαιδευτών Victoria Stilwell Academy με θεωρητική και πρακτική εξάσκηση στο Wigan του Ηνωμένου Βασιλείου.

Το 2017 εξέδωσε το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Η Τέχνη του να επικοινωνώ με το σκύλο μου», από τις Εκδόσεις Φυλάτος και στους επόμενους μήνες αναμένεται το νέο της βιβλίο με τίτλο «Μάθε τι σκέφτεται ο σκύλος σου».

Έχει πιστοποίηση πρώτων βοηθειών σε σκύλους από το British College of CanineStudies και είναι μέλος του Doggone Safe ως πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια για ενημερώσεις Αποφυγής Δαγκώματος σε παιδιά και ενηλίκους (Dog Bite SafetyEducator).

Παραδίδει δωρεάν μαθήματα για αδέσποτους σκύλους και διατελεί ως μέλος σε πενταμελείς επιτροπές δήμων για τη διαχείριση αδέσποτων.