Tα παιδιά που τρέχουν ανεξέλεγκτα στις φτωχογειτονιές του βομβαρδισμένου Λονδίνου

Παρόλο που μετρά 92 χρόνια ιστορίας, η γκαλερί Courtauld στο Λονδίνο δεν είχε ποτέ αποκτήσει ή εκθέσει φωτογραφίες – μέχρι τώρα. Η εναρκτήρια έκθεσή της είναι η Roger Mayne: Youth,  η οποία φιλοξενεί περίπου εξήντα έργα του αυτοδίδακτου Βρετανού φωτογράφου, γνωστού για τα ντοκουμέντα του από παιδιά της εργατικής τάξης στους φτωχούς και ρημαγμένους δρόμους του μεταπολεμικού Λονδίνου.

Μια διττή πραγματικότητα

Οι φωτογραφίες του Mayne, που συνέβαλαν στη διαμόρφωση της οπτικής ταυτότητας της μεταπολεμικής Βρετανίας, με τους νέους της χώρας στους δρόμους της ανέχειας, προέκυψαν σε μια εποχή που τα δικαιώματα των παιδιών βρίσκονταν υπό συζήτηση και οι προοδευτικές θεωρίες του Ντόναλντ Γουΐνικοτ και του Τζον Μπόουλμπι διαμόρφωναν τις βρετανικές πολιτικές για τα παιδιά και τις οικογένειες.

Η φωτογραφία αντικατοπτρίζει μια διττή πραγματικότητα που υπάρχει πάντα στο έργο του Mayne – τη σκληρή πραγματικότητα των συνθηκών που αντιλαμβάνεται ο ενήλικας θεατής και την παιγνιώδη αθωότητα του παιδιού απέναντι σε αυτήν.

Μια φωτογραφία του Mayne εμφανίστηκε στα εξώφυλλα πολλών εκδόσεων παιδικής ψυχολογίας και κοινωνιολογίας, συμπεριλαμβανομένου του εξώφυλλου του βιβλίου του Μπόουλμπι, Attachment and Loss Vol 1.

Παιδιά σε ένα βομβαρδισμένο κτήριο | Φωτογραφία: Roger Mayne: © Roger Mayne Archive / Mary Evans Picture Library

Ήταν επίσης παντού στον βρετανικό Τύπο: η εικόνα Goalie, που περιλαμβάνεται στην παρούσα έκθεση, εμφανίστηκε στην πρώτη σελίδα του Observer στις 24 Αυγούστου 1956. Στην εικόνα, ένας νεαρός ποδοσφαιριστής, ντυμένος με χοντρό σακάκι, πουκάμισο και σορτσάκι, κάνει ένα άλμα προκειμένου να πιάσει μια μπάλα στο δρόμο- ο Mayne συλλαμβάνει τη στιγμή λίγο πριν και οι δύο χτυπήσουν κατά πάσα πιθανότητα δυνατά στο πεζοδρόμιο.

Οι εικόνες του Mayne δείχνουν τους τότε baby boomers να μετατρέπουν την επισφάλεια και την εγκατάλειψη του τόπου τους σε παιδική χαρά

Η φωτογραφία αντικατοπτρίζει μια διττή πραγματικότητα που υπάρχει πάντα στο έργο του Mayne – τη σκληρή πραγματικότητα των συνθηκών που αντιλαμβάνεται ο ενήλικας θεατής και την παιγνιώδη αθωότητα του παιδιού απέναντι σε αυτήν. Αυτό ενισχύεται από μια κάποια νοσταλγία – μια νοσταλγία για την παιδική ηλικία που ο ίδιος ο Mayne δεν είχε ποτέ, καθώς μεγάλωσε σε ένα αυστηρό οικογενειακό περιβάλλον.

Στο δυτικό Λονδίνο

Το Youth περιλαμβάνει κυρίως φιλόδοξες, μεγάλης κλίμακας εκτυπώσεις που έφτιαξε ο ίδιος ο Mayne – τα μοναδικά απομεινάρια του πτυχίου του στη χημεία – οι οποίες αποκαλύπτουν την επιθυμία του να μετατρέψει τις εικόνες του σε τέχνη σε μια εποχή που η φωτογραφία δεν θεωρούνταν ευρέως μορφή τέχνης.

Ο Mayne επιζητούσε επίσης να ενσωματωθεί στις κοινότητες που φωτογράφιζε – μια διαφορετική προσέγγιση από τη συνομοταξία των φωτογράφων της εποχής που φωτογράφιζαν με τη μέθοδο point and shoot.

Οι πιο διάσημες φωτογραφίες του, για παράδειγμα, τραβήχτηκαν στην οδό Σάουθαμ στο δυτικό Λονδίνο μεταξύ 1956 και 1961. Ο δρόμος κατεδαφίστηκε σε μεγάλο βαθμό για να δημιουργηθεί ο Πύργος Trellick τη δεκαετία του 1960. Το 1956 ήταν ουσιαστικά ακατοίκητος αλλά, όπως τον έβλεπε ο Mayne, έσφυζε από ζωή.

Φωτογραφία: Goalie | © Roger Mayne Archive |  Mary Evans Picture Library

Οι εικόνες του Mayne δείχνουν τους τότε baby boomers να μετατρέπουν την επισφάλεια και την εγκατάλειψη του τόπου τους σε παιδική χαρά. Παιδιά κατακλύζουν στοές και ποζάρουν στα βομβαρδισμένα παράθυρα ενός κτιρίου. «Βγάλε μας φωτογραφία, κύριε» φώναζαν προφανώς στον Mayne καθώς περνούσε από εκεί με το Rolleiflex του.

Σε άλλες εκτυπώσεις μεγάλης κλίμακας, ένα παιδί ισορροπεί πάνω σε ένα ποδήλατο και το πρόσωπο ενός νεαρού αγοριού εκφράζει την απόλυτη έκσταση καθώς τρέχει σε μια γραμμή με σχοινί σε μια πρόχειρα κατασκευασμένη παιδική χαρά της πρώιμης εποχής – μέρος ενός κινήματος για τη μετατροπή των μάνδρων και των χώρων βομβαρδισμών σε χώρους παιχνιδιού.

Οι φωτογραφίες του Mayne από τα παιδιά στο Kensal Town ή στο Notting Hill αποδεικνύουν πόσο διαισθητικά και δημιουργικά το κάνουν αυτό τα παιδιά.

Οικιακή ζωή

Το δεύτερο μισό αυτής της έκθεσης δύο δωματίων προβάλλει το έργο του Mayne υπό εντελώς διαφορετικό πρίσμα. Μια κρύπτη φωτογραφιών που τράβηξε για τον καλλιτέχνη Nigel Henderson και την οικογένειά του, καθώς και μια μικρή συλλογή φωτογραφιών των παιδιών και του εγγονιού του ίδιου του Mayne, εξερευνούν το ρόλο της οικογένειας από μέσα.

Πρόκειται για σπάνιες γλαφυρές εικόνες της οικιακής ζωής μέσα από τον φακό ενός άνδρα φωτογράφου, ο οποίος κατανοεί τη θέση του ως πατέρας και φροντιστής της δικής του οικογένειας.

Υπάρχει μια αυτοπροσωπογραφία του ίδιου του φωτογράφου που κρατά στην αγκαλιά του τη μικρή του κόρη, ενώ από το μακιρινό 1991, υπάρχει μια άλλη εικόνα που δείχνει τη κόρη του να κρατάει την κόρη της, τρώγοντας μακαρόνια με το ένα χέρι.

Αυτές οι εικόνες αποκαλύπτουν την προθυμία του Mayne να είναι ευάλωτος, να συναγωνίζεται με τις συμβατικές ιδέες για την οικογενειακή δυναμική.

*Με πληροφορίες από: Guardian | Charlotte Jansen | Kεντρική φωτογραφία θέματος:   © Roger Mayne Archive |  Mary Evans Picture Library