Πρώτο βήμα της Αρμενίας για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Είναι θέμα συζήτησης εδώ και καιρό στην πρώην Σοβιετική Δημοκρατία. Η ένταξη στην Ε.Ε. φαίνεται πως είναι προτεραιότητα για τους Αρμένιους. Μάλιστα, για πρώτη φορά, το Κοινοβούλιο της Αρμενίας συζήτησε το ενδεχόμενο η χώρα να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκή Ένωσης.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την ΕΕ, ορισμένοι βουλευτές κρατούσαν σημαίες της ΕΕ, δείχνοντας ότι θέλουν να τερματίσουν τις σχέσεις τους με τη Ρωσία και να ενταχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Λίγο μετά ο υπουργός Εξωτερικών Αραράτ Μιρζογιάν ανακοίνωσε ότι η Αρμενία είναι έτοιμη να ενταχθεί στην ΕΕ.

Τέσσερα κόμματα που δεν εκπροσωπούνται στο κοινοβούλιο της Αρμενίας προέτρεψαν με τη σειρά τους τις αρχές να διεξαγάγουν δημοψήφισμα τους επόμενους μήνες για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι ηγέτες τους πιστεύουν ότι μόνο η ΕΕ μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση των βασικών ζητημάτων της Αρμενίας, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης της ασφάλειας της χώρας και της διατήρησης της κυριαρχίας της.

Οι κοινοβουλευτικές ακροάσεις για το θέμα αυτό ξεκίνησαν στην Εθνοσυνέλευση, στις οποίες συμμετείχαν βουλευτές, η κοινοβουλευτική επιτροπή για την Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση, εκπρόσωποι εξωκοινοβουλευτικών πολιτικών δυνάμεων και της κοινωνίας των πολιτών, καθώς και πολιτικοί αναλυτές.

«Η Αρμενία, η οποία έχει υποβάλει αίτηση για ένταξη στην ΕΕ, θα ήταν πιο ασφαλής, ειδικά όσον αφορά την εξωτερική πολιτική πίεση από τη Ρωσία, την Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν, σε σύγκριση με σήμερα», δήλωσε ο Αράμ Σαρκισιάν, ηγέτης του Κόμματος Δημοκρατίας.

Ο πολιτικός αναλυτής Areg Kochinyan θεωρεί απαραίτητο ένα δημοψήφισμα. Σύμφωνα με τον ίδιο, τα αποτελέσματά του θα δώσουν στις αρμενικές αρχές εντολή για μια νέα πορεία εξωτερικής πολιτικής. Ωστόσο, θεωρεί στρατηγικό λάθος να βάλεις την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση με τη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων με την Τουρκία και το Αζερμπαϊτζάν.

«Αποκλείω την ένταξη της Αρμενίας στην ΕΕ χωρίς να επιλυθούν οι σχέσεις Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας-Τουρκίας», δήλωσε ο Κοτσινιάν κατά τη διάρκεια των κοινοβουλευτικών ακροάσεων.

Η ιδέα για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την ένταξη της Αρμενίας στην ΕΕ προέρχεται από την «Ενωμένη πλατφόρμα των δημοκρατικών δυνάμεων», που σχηματίστηκε από τέσσερα κόμματα: «Ευρωπαϊκό Κόμμα της Αρμενίας», «Δημοκρατία», «Για τη Δημοκρατία» και «Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα».

Μάλιστα, διοργάνωσαν μια διάσκεψη για το ίδιο θέμα, στην οποία συμμετείχαν πολιτικοί, πολιτικοί αναλυτές, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών και Αρμένιοι που ενδιαφέρονται για τη συζήτηση. Μετά τη διάσκεψη, η πλατφόρμα απηύθυνε έκκληση προς τις αρχές να διοργανώσουν δημοψήφισμα για την ένταξη στην ΕΕ εντός των επόμενων τεσσάρων μηνών.

Στην έκκλησή τους προς τις αρχές, οι εξωκοινοβουλευτικές δυνάμεις τονίζουν «την επιτακτική ανάγκη να διασφαλιστεί η ασφάλεια του λαού, η οικονομική και ανθρώπινη ανάπτυξη και η πολιτιστική πρόοδος της Αρμενίας, η οποία σε αυτό το ιστορικό στάδιο μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης».

«Η ένταξη στην ΕΕ ωφελεί τα μικρά κράτη»

Στην αρχή των ακροάσεων, ο Arman Yeghoyan, Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, δήλωσε ότι δεν υπάρχει αμφιβολία για τις αρχές εάν είναι επωφελές να είναι μέλος της ΕΕ.

«Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι απλή: η ένταξη στην ΕΕ είναι επωφελής για τα μικρά κράτη επειδή συνεισφέρουν σχετικά λίγα στη δομή και λαμβάνουν σχετικά πολλά. Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι μικρές χώρες βιώνουν ταχεία και ουσιαστική ανάπτυξη μετά την ένταξη στην ΕΕ», δήλωσε ο Yeghoyan.

Τόνισε ότι στόχος των ακροάσεων είναι να συζητηθεί η πορεία της Αρμενίας προς την ευρω-ολοκλήρωση, εξετάζοντας ερωτήματα για το πώς, μέσω ποιων μέσων και εντός ποιου χρονικού πλαισίου. Ο Yeghoyan υπενθύμισε ότι η ένταξη στην ΕΕ είναι μια μακρά διαδικασία, όχι ένα βήμα. Ως εκ τούτου, δήλωσε ότι η Εθνοσυνέλευση περιμένει ουσιαστικές προτάσεις από εξωκοινοβουλευτικές δυνάμεις, παρά προπαγανδιστικούς λόγους.

«Σήμερα, είμαστε αναγκασμένοι να επιλέξουμε όχι ανάμεσα στην Ευρώπη και κάτι άλλο, αλλά μεταξύ της προοπτικής ύπαρξης ή ανυπαρξίας του κράτους μας», δήλωσε ο Stepan Safaryan, Διευθυντής του Αρμενικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων και Θεμάτων Ασφάλειας.

Σύμφωνα με τον ίδιο, η Αρμενία κατέληξε σε αυτή τη συνειδητοποίηση κάτω από την πίεση συγκεκριμένων γεγονότων — «κατά τη διάρκεια του πολέμου του Καραμπάχ του 2020, η εισβολή των ενόπλων δυνάμεων του Αζερμπαϊτζάν σε κυρίαρχο έδαφος της Αρμενίας, δείχνοντας ότι τα περιφερειακά συστήματα ασφαλείας δεν λειτουργούν και το ρωσικό στρατιωτικό μπλοκ CSTO είναι όχι μια αδιάφορη αλλά μια εχθρική δομή». Πιστεύει ότι η Αρμενία πρέπει σύντομα να αποκηρύξει τους συμμάχους που ενεργούν ανοιχτά εναντίον της και να εγκαταλείψει εχθρικές δομές ολοκλήρωσης:

«Για την Αρμενία, η ένταξη στην ΕΕ αφορά πρωτίστως την απόκτηση συμμάχων για την αντιμετώπιση των περιφερειακών προκλήσεων ασφάλειας. Το Ερεβάν έχει την ευκαιρία να αποκτήσει πάνω από 20 συμμάχους μέσω της ευρω-ολοκλήρωσης. Εκτός από την ασφάλεια, αυτό θα φέρει επίσης ευημερία και πρόοδο».

Ο πρόεδρος του κόμματος «Δημοκρατία», Αράμ Σαρκισιάν, προτείνει στην κυβέρνηση να οργανώσει δημοψήφισμα στις 21 Σεπτεμβρίου, μέρα που το 1991, η Αρμενία διεξήγαγε δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία.

«Το θέμα δεν αφορά μόνο τον συμβολισμό, αν και ο συμβολισμός είναι επίσης πολύ σημαντικός. Θα σημάνει ότι για άλλη μια φορά προσπαθούμε να γίνουμε νησί της δημοκρατίας σε αυτή την περιοχή», είπε. Επιπλέον, σύμφωνα με τον Aram Sargsyan, το δημοψήφισμα θα προσφέρει ένα πρόσθετο μαξιλάρι ασφαλείας για την Αρμενία:

«Στην ΕΕ, η αντίληψη και η βοήθεια της Αρμενίας θα αλλάξει. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι ο αρμενικός λαός θα λάβει πολύ γενναιόδωρη αποζημίωση όσον αφορά τα όπλα, την ασφάλεια, καθώς και την οικονομική ανάπτυξη και τις επενδύσεις».

Η κοινή γνώμη θα πει «ναι» στο δημοψήφισμα, πιστεύει ο Hovsep Khurshudyan, επικεφαλής της ΜΚΟ «Ελεύθερος Πολίτης»: «Η ολοκλήρωση στην ΕΕ είναι πάνω από όλα ευθύνη. Οι πολίτες της Δημοκρατίας της Αρμενίας πρέπει να αναλάβουν αυτήν την ευθύνη. Σε τελική ανάλυση, αυτός θα είναι ένας δύσκολος δρόμος».

Ο αρχηγός του κόμματος «Για τη Δημοκρατία», Αρμάν Μπαμπατζανιάν δήλωσε: «Τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος πρέπει να συμπεριληφθούν στο νέο σύνταγμα. Δεν πρέπει να ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Γεωργίας, η οποία περιέλαβε απλώς μια ρήτρα για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση στο σύνταγμα. Πρέπει να συμπεριλάβουμε μια ρήτρα για τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος. Η διεξαγωγή αυτού του δημοψηφίσματος θα βοηθήσει στην εμβάθυνση των σχέσεων όχι μόνο με την ΕΕ, αλλά και με τις ΗΠΑ».