Το πρόβλημα του δημοκρατικού χώρου δεν είναι ούτε τα «τοτέμ» ούτε οι «σωτήρες»

Είναι δικαίωμα του Στέφανου Κασσελάκη να πιστεύει ότι είναι ο κατάλληλος και να ελπίζει ότι αυτός θα ηγηθεί του ευρύτερου προοδευτικού χώρου και της ανασύνθεσής του.

Είναι δικαίωμα του Νίκου Ανδρουλάκη να πιστεύει ότι το ΠΑΣΟΚ, υπό τη δική του ηγεσία, θα αποτελέσει τον πυρήνα της νέας Κεντροαριστεράς που θα μπορέσει να διεκδικήσει ξανά την εξουσία.

Είναι δικαίωμα οποιουδήποτε δελφίνου ή επίδοξου ηγέτη των σχηματισμών του δημοκρατικού χώρου να θεωρεί ότι αυτός θα μπορούσε να τα καταφέρει καλύτερα.

Είναι δικαίωμα όλων αυτών, να θεωρούν ότι όσοι επίσης διεκδικούν -ή η κοινωνία τους καλεί να αναλάβουν- ρόλο σε αυτή τη σημαντική και σύνθετη διαδικασία είναι «εχθροί» και να δοκιμάζουν διαφόρων ειδών «προληπτικά» χτυπήματα, να καταγγέλλουν συνωμοσία (χωρίς να κατονομάζουν συνωμότες), να ανακαλύπτουν υπονομευτές. Δικαίωμα, σαφώς, και όσων τους ακούν να τους κρίνουν για τις μεθόδους και τις επιλογές τους.

Όμως, είναι σαφές ότι όλα αυτά, στην πραγματικότητα καμία σχέση δεν έχουν με το υποτιθέμενο επίδικο, δηλαδή την ύπαρξη ενός δημοκρατικού πολιτικού χώρου ικανού να διεκδικήσει τη διακυβέρνηση της χώρας στο όνομα της αγωνίας μιας κοινωνικής πλειοψηφίας που αυτή τη στιγμή όχι μόνο δεν εκπροσωπείται από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά και αισθάνεται ότι δέχεται διαρκή πλήγματα από αυτή.

Γιατί εάν σκεφτούμε το πραγματικό επίδικο τότε καλούμαστε και πρέπει να συζητήσουμε άλλα πράγματα και όχι για αυτό το ιδιότυπο Game of Thrones της κεντροαριστεράς που βλέπουμε το τελευταίο διάστημα και ήδη έχει αρχίσει να χάνει το ενδιαφέρον του λόγω ίσως της έλλειψης ουσιαστικού πολιτικού περιεχομένου.

Γιατί το πραγματικό επίδικο πρώτα από όλα έχει να κάνει με το εάν όντως υπάρχει ένας δημοκρατικός πολιτικός χώρος ικανός να διεκδικήσει τη διακυβέρνηση.

Και αυτό σημαίνει ότι έχει να πει κάτι παραπάνω από το ότι απλώς θα πάρει πίσω τα πιο αντιδραστικά και αντιπαθητικά στην κοινωνία νομοθετήματα της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Όχι γιατί πολλοί άνθρωποι δεν θα ήθελαν να δουν π.χ. τα νομοθετήματα της κ. Κεραμέως για τα πανεπιστήμια, τη ρύθμιση του Κυριάκου Πιερρακάκη για τα ιδιωτικά σούπερ μάρκετ πτυχίων, ή το νόμιμο κρατικό «φακελάκι» που θέσπισε ο Άδωνις Γεωργιάδης, να καταργούνται.

Αλλά γιατί οι πολίτες δεν επιλέγουν κόμματα διακυβέρνησης βάσει της δήλωσης κάλων προθέσεων, ούτε απλώς και μόνο με το κριτήριο του ποια νομοσχέδια θα καταργήσουν, αλλά πρωτίστως με το κριτήριο του ποια νομοσχέδια θα ψηφίσουν, ποιες μεταρρυθμίσεις θα κάνουν, με ποιον τρόπο θα ενισχύσουν τη δημόσια παιδεία και υγεία, πώς θα κάνουν το κράτος πιο εξυπηρετικό προς τον πολίτη, θα κάνουν πράξη και όχι απλώς σύνθημα την αναγκαία αναδιανομή εισοδήματος, θα ενισχύσουν ένα νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα που θα αναβαθμίζει τη θέση και το εισόδημα των εργαζομένων.

Όπως επίσης πραγματικό επίδικο δεν είναι το γινάτι του κάθε αρχηγού, πραγματικού ή επίδοξου μικρή σημασία έχει, αλλά το εάν θα μπορέσουν ευρύτερα κομμάτια της κοινωνίας, που εμφανίζεται απογοητευμένη, αλλά και διστακτική και φοβισμένη, να εμπνευστούν, να αποκτήσουν ξανά εμπιστοσύνη στην ικανότητα της πολιτικής να κάνει τις ζωές τους καλύτερες, να κινητοποιηθούν και να βάλουν πλάτη.

Και είναι όλα αυτά, δηλαδή τα προγραμματικά στοιχεία, η ικανότητα διακυβέρνησης και η δυνατότητα κινητοποίησης της κοινωνίας που αποτελούν το ουσιαστικό περιεχόμενο όλης αυτής της συζήτησης για την ανασυγκρότηση του δημοκρατικού χώρου.

Όλα τα άλλα αφορούν την πολιτική εικόνα και το πολιτικό θέατρο. Αναπόσπαστες πλευρές του πολιτικού παιχνιδιού, αλλά σίγουρα όχι οι πιο σημαντικές.

Κατά συνέπεια, όσοι θεωρούν εαυτούς ηγέτες, είτε των κομμάτων τους, είτε, πολύ περισσότερο, ολόκληρου του δημοκρατικού χώρου, ας ασχοληθούν και ας δώσουν πειστικές απαντήσεις σε αυτά και ας αφήσουν τις θεωρίες συνωμοσίας και το κυνήγι φαντασμάτων, «τοτέμ» και «σωτήρων».

Και εάν στη διαδρομή αποδειχτεί ότι κάποιος άλλος είναι πιο ικανός να αναλάβει αυτή την ευθύνη, ακόμη και κάποιος που τώρα τον αντιμετωπίζουν ως «τοτέμ», ας έχουν τουλάχιστον την οξυδέρκεια να μην τους καθοδηγήσει η προσωπική φιλοδοξία.