Ζόραν Ζάεφ: Ο Τσίπρας και εγώ είχαμε το θάρρος να κάνουμε τη Συμφωνία των Πρεσπών και πληρώσαμε το τίμημα

Την ευθύνη των κυβερνήσεων Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας για την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών υπογραμμίζει ο πρώην πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ.

Θεωρεί ότι η νέα πολιτική ηγεσία της χώρας του δεν θα καταστρέψει στο τέλος την συμφωνία των Πρεσπών, ούτε και η Αθήνα, καθώς τόσο ο κ. Μητσοτάκης , όσο και ο κ. Μιτσκοσκι την έχουν αποδεχθεί ως νέα πραγματικότητα.

Ο κ. Ζαέφ πιστεύει πως η ΕΕ δεν εφάρμοσε όσα υποσχέθηκε και την καλεί να προχωρήσει ταχύτερα, ενώ αναφέρεται στα νέα εμπόδια που θέτει η Βουλγαρία, ασκώντας βέτο , κινήσεις που προκαλούν απογοήτευση στους πολίτες. Η ΕΕ πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της, υπογραμμίζει.

Στο σπίτι, μιλώντας με τους φίλους, μιλώντας με την οικογένεια μπορεί να χρησιμοποιεί (ο νυν πρωθυπουργός) το παλιό όνομα, αλλά επίσημα το όνομά μας από το Σύνταγμα είναι, Βόρεια Μακεδονία.

Μιλώντας στο in στο περιθώριο της πρώτης Διεθνούς Διάσκεψης για την Ειρήνη και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη που οργάνωσαν το Ινστιτούτο Αλέξης Τσίπρας και το Ίδρυμα Ζόραν Ζάεφ στις 17 και 18 Ιούνη, στην Αθήνα, έξι χρόνια μετά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών ο Ζόραν Ζάεφ αναφέρεται σε όσα έγιναν και όσα πρέπει ακόμα να γίνουν από Ελλάδα και Βόρεια Μακεδονία, αλλά και στις ευθύνες της ΕΕ που δεν τήρησε τις δεσμεύσεις της.

O πρώην πρωθυπουργός της Β. Μακεδονίας κ. Ζόραν Ζάεφ με την δημοσιογράφο του in κ. Αλεξάνδρα Φωτάκη

Για το αν μπορεί να καταρρεύσει η Συμφωνία των Πρεσπών

Ο Ζάεφ δεν πιστεύει ότι μπορεί να καταρρεύσει η Συμφωνία των Πρεσπών, αλλά όπως λέει «είναι σε κίνδυνο».

Όπως επισημαίνει «πολλά σημαντικά πράγματα της συμφωνίας έχουν εκπληρωθεί μέχρι τώρα. Η Ελλάδα υποστήριξε τη χώρα μου για την ένταξη στο ΝΑΤΟ. Η Ελλάδα κυρίως και απόλυτα μας υποστηρίζει στην ευρωπαϊκή μας πορεία. Έτσι, είμαστε τώρα μέλη του ΝΑΤΟ. Ξεκινήσαμε τις διαπραγματεύσεις για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και φυσικά, μέχρι τώρα χρησιμοποιούμε το νέο όνομα Βόρεια Μακεδονία».

Αναγνωρίζει ότι υπάρχουν ακόμα πράγματα να γίνουν σημειώνοντας την εκκρεμότητα της έγκρισης των τριών μνημονίων από την ελληνική πλευρά και θα δείξει πολιτική βούληση.

Σημειώνει ότι Μητσοτάκης και Μίτσκοσκι δεν συμφωνούσαν με την Συμφωνία των Πρεσπών «αλλά κανείς δεν απειλεί να καταστρέψει τη Συμφωνία των Πρεσπών. Την αποδέχθηκαν ως πραγματικότητα και υποχρεούνται να την εφαρμόσουν μέχρι τέλους» όπως υπογραμμίζει.

…Η ελληνική πλευρά πρέπει να κάνει ένα βήμα ενθάρρυνσης για την υιοθέτηση των τριών μνημονίων

Για το αν η νέα κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας μπορεί να επιχειρήσει ακύρωση στην πράξη της συμφωνίας

«Πιστεύω όχι» απαντά και σημειώνει ότι η νέα κυβέρνηση υπόσχεται να χρησιμοποιεί το όνομα Βόρεια Μακεδονία ότι θα χρησιμοποιήσουν στα γραπτά κείμενα το όνομα Βόρεια Μακεδονία.

Όπως λέει το πρόβλημα είναι ότι δεν θέλουν να αποκαλούν τη χώρα Βόρεια Μακεδονία στις ομιλίες τους επικαλούμενοι τα δικαιώματα τους.  «Ξέρετε, όταν είσαι θεσμικός πρόεδρος της χώρας και είσαι θεσμικός πρωθυπουργός ή υπουργός ή μέλος του κοινοβουλίου, τηρείς πλήρως το Σύνταγμά μας. Δεν είναι μόνο θέμα της Συμφωνίας. Τώρα είναι το Σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας» τονίζει.

«Στο σπίτι, μιλώντας με τους φίλους, μιλώντας με την οικογένεια μπορεί να χρησιμοποιεί το παλιό όνομα, είναι από τη συμφωνία, αλλά επίσημα το όνομά μας από το Σύνταγμα είναι, Βόρεια Μακεδονία.  Στο τέλος της ημέρας, συνολικά για τη Βόρεια Μακεδονία, ποιο είναι το μήνυμα για τον λαό, για την οικονομία αν ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος του κράτους παραβιάσουν το Σύνταγμα; Τότε όλοι θα μπορούν να παραβιάσουν το Σύνταγμα. Και το Σύνταγμα είναι ισχυρότερο από οποιονδήποτε νόμο, ξέρετε» σημειωνει.

Και προσθέτει: «Επίσης, η άλλη πλευρά, η ελληνική πλευρά πρέπει να κάνει ένα βήμα ενθάρρυνσης για την υιοθέτηση των τριών μνημονίων».

Ζητά από όλους «αφού αποφάσισαν να μην καταστρέψουν  τη συμφωνία» να «χρησιμοποιούν το όνομα Βόρεια Μακεδονία για να προστατεύσουν τη φιλία μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας. Να διατηρήσουν ακόμα περισσότερη θετική ενέργεια για συνεργασία που θα αναγνωριστεί στους διεθνείς οργανισμούς. Έχουμε από την ανεξαρτησία μας, τους δύο στόχους να γίνουμε μέλος του ΝΑΤΟ και να γίνουμε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τώρα είμαστε μέλος του ΝΑΤΟ, ενώ θα εκπληρώσουμε τον δεύτερο στόχο μας να γίνουμε μια μέρα, πολύ σύντομα, μέλος της ΕΕ».

Είχαμε το θάρρος (εγώ και ο Αλέξης) να το κάνουμε αυτό. Και πιθανότατα αυτό μας κόστισε πολιτικά πολύ…

Για το ρόλο της ΕΕ σχετικά με τη Βόρεια Μακεδονία

«Δεν ήταν τόσο δίκαιος, κυρίως πολιτικά. Κυρίως για αυτό» παραδέχεται και σημειώνει ότι δεν τηρήθηκαν οι υποσχέσεις.

Υπήρχε όπως λέει τεράστια ενθάρρυνση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, από τις ΗΠΑ, από τους δυτικούς εταίρους «και στους δύο σε μένα και για τον Αλέξη. Και είχαμε το θάρρος να το κάνουμε αυτό. Και πιθανότατα αυτό μας κόστισε πολιτικά πολύ.Τώρα, ο δρόμος για αυτούς που θα την εφαρμόσουν είναι πιο εύκολος».

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να τηρήσει τις δεσμεύσεις της. Δεν το κάνουν» σημειώνει ο Ζάεφ.

Και συνεχίζει λέγοντας ότι «η πρώτη φορά ήταν μια νέα εφεύρεση της μεθοδολογίας του προέδρου Μακρόν. Αναβάλλουν. Πρέπει να πάω σε εκλογές. Παρ’ όλα αυτά, οι πολίτες μας αποφασίζουν να συνεχίσουν στην ευρωπαϊκή μας πορεία. Μετά από αυτό εμφανίζεται η Βουλγαρία, που υποστηρίζεται από όλες τις άλλες χώρες μέλη, ήταν ένα νέο βέτο, ένα νέο μπλοκάρισμα για εμάς και έρχονται μια τεράστια απογοήτευση».

Τονίζει ότι ο λαός της Βόρειας Μακεδονίας «είναι υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών, διότι αυτό φέρνει φιλία, αυτό φέρνει την εγγύηση για τη μελλοντική ενταξιακή μας πορεία και αυτό φέρνει καλύτερη ζωή για τους πολίτες μας».

Στιγιμότυπο από την συνέντευξη του κ. Ζαέφ στο in

Για το πόσο δύσκολο ήταν

«Ήταν πολύ δύσκολο. Πραγματικά δύσκολο. Όπως ξέρετε, δεν ήταν εύκολο για τον Αλέξη εκείνη την εποχή, να εξηγήσει ότι ναι, παίρνει το όνομα με γεωγραφικό προσδιορισμό, σύνθετο όνομα και erga omnes. Αλλά είναι Βόρεια Μακεδονία. Μέσα στη συμφωνία ήταν ότι η Βόρεια Μακεδονία έχουμε τη δική μας μακεδονική γλώσσα και το δικό μας μακεδονικό έθνος και όλα ξεχωριστά από το ελληνικό έθνος και την ελληνική ιστορία της Μακεδονίας. Είναι μια πολύ φιλική επεξηγηματική διάκριση» αναφέρει.

«Για μένα δεν ήταν εύκολο να αλλάξουμε το σύνταγμα της χώρας για να αλλάξουμε το δικό μας συνταγματικό όνομα» προσθέτει.

Και τονίζει «ξέρετε, οι πολιτικοί είναι εδώ για να παίρνουν αποφάσεις. Μετά από αυτό θα πληρώσουν το τίμημα. Αλλά οι χώρες θα πάνε μπροστά, θα πάνε σε ένα καλύτερο μέλλον».

«Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έδειξε ηγετική ικανότητα. Ήταν εκείνη την εποχή κατά της συμφωνίας των Πρεσπών, αλλά αποδέχθηκε την πραγματικότητα και συνέχισε να την εφαρμόζει και να υποστηρίζει τη συμφωνία των Πρεσπών. Ήταν ο ίδιος προσωπικά, ο υπουργός του Δένδιας ο επόμενος υπουργός Εξωτερικών και άλλοι υπουργοί, οι μεγαλύτεροι υποστηρικτές μας για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Αγωνίζονται για εμάς» όπως λέει.

Διαμηνύει δε ότι «η νέα κυβέρνηση της Βόρειας Μακεδονίας πρέπει να συνεχίσει να χρησιμοποιεί το όνομα Βόρεια Μακεδονία στο δημόσιο λόγο, διότι αυτή είναι η διεθνής συμφωνία, είναι άλλοι νόμοι στη χώρα μας και αυτό είναι το Σύνταγμά μας».