Αν το κορμί σας υποφέρει από τις τόσες ώρες που περνάτε καμπουριασμένοι στο γραφείο, ίσως σκέφτεστε πως πρόκειται για πληγή της σύγχρονης εποχής.

Όμως όχι, η κακή στάση και οι πόνοι στις αρθρώσεις είναι αρχαία υπόθεση.

Οι γραφιάδες της αρχαίας Αιγύπτου έπασχαν από πολλές μυοσκελετικές βλάβες λόγω της δουλειάς τους, αποκαλύπτει μελέτη που δημοσιεύεται στο Scientific Reports των εκδόσεων Nature.

Δεδομένου ότι μόνο το 1-5% του πληθυσμού της αρχαίας Αιγύπτου ήξερε γραφή και ανάγνωση, οι γραφιάδες –που ήταν αποκλειστικά άνδρες- ανήκαν στην ελίτ της εποχής. Όπως φαίνεται όμως η υψηλή κοινωνική θέση δεν τους προστάτευε από τις μυοσκελετικές παθήσεις.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Καρόλου στην Τσεχία εξέτασαν τους σκελετούς 69 ενήλικων ανδρών, 30 από τους οποίους ήταν γραφιάδες, οι οποίοι θάφτηκαν μεταξύ του 2700 και του 2180 π.Χ. στη νεκρόπολη του Αμπουσίρ.

Η ανάλυση έδειξε περισσότερες εκφυλιστικές βλάβες στους γραφείς συγκριτικά με τους υπόλοιπους σκελετούς. Ενδείξεις οστεοαρθρίτιδας βρέθηκαν στον δεξιό αντίχειρα, την κάτω σιαγόνα, τη δεξιά κλείδα, τον δεξί ώμο, τους σπόνδυλους κάτω από το κεφάλι και, περιέργως, στον δεξιό μηρό εκεί που ενώνεται με το γόνατο.

Οι γραφείς της αρχαίας Αιγύπτου δούλευαν καθισμένοι σταυροπόδι ή γονατιστοί (P. Brukner Havelková et al. / Scientific Reports)

Οι αλλοιώσεις στα δάχτυλα αποδίδονται στους επαναλαμβανόμενους χειρισμούς της γραφίδας, ενώ οι βλάβες στην κλείδα και το πάνω τμήμα της σπονδυλικής στήλης ήταν αποτέλεσμα της καμπουριασμένης στάσης, λένε οι ερευνητές.

Οι δε βλάβες στον μηρό, καθώς και τα τα περίεργα βαθουλώματα που βρέθηκαν στις επιγονατίδες και τον δεξί αστράγαλο αποδίδονται στο γεγονός ότι οι γραφιάδες κάθονταν σταυροπόδι για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Τοιχογραφίες από την αρχαία Αίγυπτο δείχνουν γραφείς σε διάφορες παραλλαγές αυτής της στάσης.

Όσον αφορά τις αλλοιώσεις στην κάτω σιαγόνα, οι ερευνητές εκτιμούν ότι οφείλονται είτε στην καμπουριαστή στάση είτε στη συνήθεια των γραφιάδων να δαγκώνουν την άκρη της γραφίδας.

«Η έρευνά μας αποκαλύπτει ότι η παραμονή σε γονατιστή στάση ή στάση σταυροπόδι για μεγάλα χρονικά διαστήματα, καθώς και οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις της γραφής και η ρύθμιση της γραφίδας, προκαλούσαν ακραία καταπόνηση της σιαγόνας, του λαιμού και του ώμου» γράφουν οι ερευνητές.

Όπως σχολίασε στο Livescience.com η Πέτρα Μπρούνκερ Χαβέλκοβα, επικεφαλής της μελέτης, «παρόλο που [οι γραφείς] ήταν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι που ανήκαν στην ελίτ της αρχαίας Αιγύπτου, έπασχαν από τα ίδια δεινά από τα οποία υποφέρουμε κι εμείς και ήταν εκτεθειμένοι σε παρόμοιους παράγοντες εργασιακού κινδύνου με τους περισσότερους σημερινούς δημόσιους υπαλλήλους».

Headlines