Μάθιου Νίμιτς: Η ΕΕ έκανε ιστορικό λάθος καθυστερώντας την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας

Στο γεγονός ότι τα Βαλκάνια παράγουν παραδοσιακά πολύ περισσότερη Ιστορία από όση μπορούν να καταναλώσουν αναφέρεται ο Μάθιου Νίμιτς, τονίζοντας ότι η συγκεκριμένη περιοχή συνεχίζει να έχει περισσότερα προβλήματα από όσα φαντάζεται κανείς. Η καθυστέρηση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ των χωρών των Βαλκανίων δεν είναι ωφέλιμη, κατά τον κ. Νίμιτς.

Μιλώντας στο in στο περιθώριο της πρώτης Διεθνούς Διάσκεψης για την Ειρήνη και τη Βιώσιμη Ανάπτυξη που οργάνωσαν το Ινστιτούτο Αλέξης Τσίπρας και το Ίδρυμα Ζόραν Ζάεφ στις 17 και 18 Ιούνη, στην Αθήνα, έξι χρόνια μετά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, ο Μάθιου Νίμιτς, Ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ για το ονοματολογικό (1994-2019) χαρακτηρίζει τη συμφωνία των Πρεσπών μία καλή και σημαντική συμφωνία, η οποία ήταν όπως λέει αποτέλεσμα συμβιβασμού, εκφράζει τις ανησυχίες του για τα Βαλκάνια αλλά και για την ενίσχυση της ακροδεξιάς και του λαϊκισμού σε όλο το δυτικό κόσμο.

Σε αυτή την περιοχή λέτε ότι κάναμε συμβιβασμό και κόσμος θεωρεί ότι είναι αποτυχία. Κοιτάζουν τι εγκαταλείψατε, όχι τι πήρατε. Και όλες αυτές οι συμφωνίες, φυσικά, αν καταλήξεις σε συμφωνία για μια διαφωνία, συνήθως πρόκειται για συμβιβασμό

Εκτιμά ότι η Συμφωνία των Πρεσπών κινδυνεύει να μείνει στα χαρτιά, δηλαδή να μην εφαρμόζεται, και ως εκ τούτου οι δύο χώρες δεν θα έλθουν πιο κοντά.

Εμφανίζεται ανήσυχος για τις ανοικτές συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο και την αστάθεια που επικρατεί.

O ειδικός Διαμεσολαβητής για το ονοματολογικό κ. Μάθιου Νίμιτς με την δημοσιογράφο του in κ. Αλεξάνδρα Φωτάκη

Για την κατάσταση στα Βαλκάνια

«Ανησυχώ για την κατάσταση εδώ» σημειώνει τονίζοντας ότι ο ίδιος έχει σεβασμό για την ηγεσία των χωρών και την αντιμετώπιση των προβλημάτων. «Τα προβλήματα στην περιοχή αυτή χειροτερεύουν, αντί να βελτιώνονται. Το ένα είναι το δημογραφικό, η έξοδος των νέων ανθρώπων που πηγαίνουν να εργαστούν αλλού και η μείωση του πληθυσμού» όπως λέει.

Για τον Νίμιτς τα Βαλκάνια είναι «μια γειτονιά όπου η ΕΕ έχει πολλές προκλήσεις. Και η διαδικασία ένταξης, η διαδικασία διεύρυνσης έχει επιβραδυνθεί. Αυτό είναι ένα πραγματικό πρόβλημα».

Αναφέρεται επίσης στο ζήτημα της Μέσης Ανατολής, που «φλέγεται και ίσως αυτό να συνεχιστεί για πολύ καιρό. Η Βόρεια Αφρική έχει σοβαρά προβλήματα. Έχουμε τους μετανάστες που έρχονται, καθώς και τους πρόσφυγες, από τη Μέση Ανατολή. Και στη συνέχεια έχουμε τη Ρωσία – Ουκρανία, τη στρατιωτικοποίηση της Ρωσίας, τη στρατιωτικοποίηση της Δύσης. Μια αρκετά επικίνδυνη κατάσταση» όπως λέει.

Και επισημαίνει ότι «ειδικά σε αυτή την περιοχή, πολλά ζητήματα και τοπικά ζητήματα δεν έχουν επιλυθεί».

Για τη σταθερότητα

Για τον Νίμιτς είναι σαφές ότι «τα Βαλκάνια έχουν πάντα περισσότερα προβλήματα από όσα νομίζουμε».

«Έτσι έχουμε το θέμα του Κοσσυφοπεδίου και το καθεστώς του και τη σχέση του με τη Σερβία. Και μετά έχουμε το θέμα της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Και στη συνέχεια έχουμε στη Βόρεια Μακεδονία μια νέα κυβέρνηση, μια πιο εθνικιστική κυβέρνηση, η οποία έκανε κάποιες δηλώσεις σχετικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών και έχει επίσης ζητήματα. Και φυσικά, υπάρχουν ζητήματα με τη Βουλγαρία. Έτσι, νομίζω ότι έχουμε ένα σωρό προβλήματα που δεν είναι μνημειώδη, όπως η Ουκρανία ή η Μέση Ανατολή ή η αντιπαλότητα ΗΠΑ-Κίνας, αλλά μπορούν να ξεφύγουν από τον έλεγχο σε αυτή την περιοχή» υπογραμμίζει.

Για τη Συμφωνία των Πρεσπών

«Πιστεύω ότι η συμφωνία των Πρεσπών είναι πραγματικά σημαντική και νομίζω ότι είναι μια πολύ καλή συμφωνία και για τις δύο χώρες. Αλλά είναι ένας συμβιβασμός» λέει.

«Και ο συμβιβασμός δεν αρέσει σε κανέναν σε αυτή την περιοχή. Να πω ότι στις ΗΠΑ, η λέξη συμβιβασμός είναι μια θετική λέξη. Έχετε μια διαφωνία με κάποιον, μπαίνετε στο άλλο δωμάτιο, βγαίνετε έξω και λέτε ότι καταλήξατε σε συμβιβασμό. Όλοι είναι πολύ χαρούμενοι. Σε αυτή την περιοχή λέτε ότι κάναμε συμβιβασμό και κόσμος θεωρεί ότι είναι αποτυχία. Κοιτάζουν τι εγκαταλείψατε, όχι τι πήρατε. Και όλες αυτές οι συμφωνίες, φυσικά, αν καταλήξεις σε συμφωνία για μια διαφωνία, συνήθως πρόκειται για συμβιβασμό» σημειώνει.

Ενώ χαρακτηρίζει τις πρώτες δηλώσεις της νέας κυβέρνησης της Βόρειας Μακεδονίας για τη χρήση του ονόματος, «ανησυχητικές».

Για τον κίνδυνο κατάρρευσης της Συμφωνίας των Πρεσπών

«Δεν νομίζω ότι η συμφωνία θα καταρρεύσει. Είναι μια πολύ ισχυρή συμφωνία. Και τα δύο κοινοβούλια την έχουν, επικυρώσει. Και η ηγεσία, η νέα ηγεσία της Βόρειας Μακεδονίας έχει δηλώσει ότι θα τιμήσει τη συμφωνία. Και η κυβέρνηση Μητσοτάκη εδώ στην Ελλάδα έχει πει από την αρχή ότι είναι μια διεθνής συμφωνία και θα τιμήσουν τη συμφωνία. Έτσι, δεν νομίζω ότι υπάρχει ζήτημα η συμφωνία να διαλυθεί» σημειώνει.

Σημειώνει ωστόσο τον κίνδυνο να μην την εφαρμόσουν και «έτσι η μία πλευρά δεν θα κάνει αυτό, η άλλη πλευρά δεν θα κάνει το άλλο και τελικά η προσδοκία ότι θα έφερνε τις δύο χώρες πιο κοντά, δεν θα πραγματοποιηθεί».

Στιγμιότυπο από την συνέντευξη του κ. Νίμιτς στο in

Για το ρόλο της ΕΕ

«Η ΕΕ νομίζω, ότι έκανε ένα ιστορικό λάθος που δεν προχώρησε γρήγορα με την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας. Ναι, υπήρχαν υποσχέσεις που δόθηκαν. Υπήρχε μια προσδοκία στη Βόρεια Μακεδονία ότι μόλις το ζήτημα με την Ελλάδα επιλυθεί, πράγμα που έγινε, με τις Πρέσπες και τη συνταγματική αλλαγή, πράγμα πολύ δύσκολο για αυτούς να το κάνουν αυτό, η ενταξιακή διαδικασία θα κινούνταν γρήγορα. Και αυτό δεν συνέβη» αναφέρει.

Για να σημειώσει ότι αυτό «οδήγησε στη διάβρωση της εμπιστοσύνης στη Βόρεια Μακεδονία. Η προσδοκία δεν ήταν αυτή».

Έχουμε έναν νέο τύπο λαϊκισμού. Έχουμε έναν νέο τύπο ενεργού θυμού από πολλούς ανθρώπους για την κατάσταση της πολιτικής. Και στη χώρα μου στις ΗΠΑ είχαμε τον Πρόεδρο Τραμπ και τους ανθρώπους που τον υποστήριζαν

Για την άκρα δεξιά

Για τον Νίμιτς η ενίσχυση της άκρας δεξιάς και του λαϊκισμού είναι ένα φαινόμενο σε όλο τον κόσμο και δη στο δυτικό κόσμο. «Έχουμε έναν νέο τύπο λαϊκισμού. Έχουμε έναν νέο τύπο ενεργού θυμού από πολλούς ανθρώπους για την κατάσταση της πολιτικής. Και στη χώρα μου στις ΗΠΑ είχαμε τον Πρόεδρο Τραμπ και τους ανθρώπους που τον υποστήριζαν» όπως λέει.

«Οι περισσότεροι είναι μια ομάδα ανθρώπων που έχουν ένα συγκεκριμένο θυμό και συγκεκριμένη ατζέντα και φυσικά, αυτό ισχύει και στην Ευρώπη» επισημαίνει. Τονίζει δε ότι αφορά περισσότερο, «θέματα τρόπου ζωής»,  όπως «η άμβλωση και τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων και των τρανσέξουαλ, και η οικογένεια, αυτό που αποκαλούν «οικογενειακές αξίες», και επίσης η μετανάστευση».

Όπως σημειώνει κάτι που ενώνει τους ανθρώπους της ακροδεξιάς στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ είναι «ένα αίσθημα ότι η φύση των κοινωνιών μας αλλάζει πολύ γρήγορα, πάρα πολλοί νέοι άνθρωποι έρχονται, πάρα πολλές νέες ιδέες, πάρα πολλές αλλαγές και πολύ μεγάλη δυσαρέσκεια με αυτό, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων που δεν είμαι πλούσιοι άνθρωποι, που έχουν ένα μέτριο οικονομικό υπόβαθρο».

Τα πράγματα καταρρέουν και δεν έχουμε έναν σταθερό κόσμο. Έχουμε πλέον έναν πολυπολικό κόσμο, που καθιστά πιο δύσκολη την επίτευξη λύσεων

Για τους πολέμους

Αναφέρεται στον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, στη στρατιωτικοποίηση και στην τρομοκρατία.

«Ξέρετε, πολλές χώρες στην Αφρική είναι δεν είναι σταθερές. Έχουμε χώρες που είναι διαλυμένες. Έτσι, δεν είναι μόνο, ανατολικά προς τη Μέση Ανατολή. Είναι ο πόλεμος στο Σουδάν, που σκοτώνει πολλούς ανθρώπους, είναι μια ανθρωπιστική καταστροφή. Η Συρία εξακολουθεί να μην είναι μια σταθερή χώρα. Η Λιβύη είναι σε τρομερή κατάσταση. Κοιτάξτε στον Καύκασο μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν. Δεν είναι μόνο ένα μέρος. Και στη συνέχεια είναι το θέμα των στενών της Ταϊβάν» όπως λέει.

Τονίζοντας ότι σε πολλά μέρη στον κόσμο «τα πράγματα καταρρέουν και δεν έχουμε έναν σταθερό κόσμο. Έχουμε πλέον έναν πολυπολικό κόσμο, που καθιστά πιο δύσκολη την επίτευξη λύσεων».