Τεχνητή νοημοσύνη: Στα «χέρια» της η τροφή μας – Η αγροτιά στη νέα εποχή

Στο χωριό Ndodo, 40 χιλιόμετρα νότια της πρωτεύουσας του Μαλάουι, Λιλόνγκουε, αγρότες συγκεντρώνονται στη σκιά μιας ακακίας καθώς μια φωνή μέσω ενός smartphone τούς λέει πώς να απαλλαγούν από ένα τρυγόνι που καταστρέφει τις καλλιέργειες γλυκοπατάτας τους.

Οι συμβουλές που προσφέρει η εφαρμογή στην τοπική γλώσσα Chichewa είναι ένα από τα πρώτα παραδείγματα του τρόπου με τον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται για να βοηθήσει τους αγρότες που επιβιώνουν σε ορισμένα από τα φτωχότερα μέρη του κόσμου.

H τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο στη γεωργία σε μεγάλες περιοχές του ανεπτυγμένου κόσμου

Πιλοτική, από έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό Opportunity International με έδρα το Σικάγο, η εφαρμογή που ονομάζεται Ulangizi -που μεταφράζεται ως «Συμβουλή»- λειτουργεί στο WhatsApp και χρησιμοποιεί δεδομένα από το ChatGPT και το αγγλόφωνο γεωργικό εγχειρίδιο της κυβέρνησης του Μαλάουι για να απαντήσει σε ερωτήσεις ή να διαγνώσει ασθένειες των καλλιεργειών και των ζώων εκτροφής.

«Η πλειονότητα των ανθρώπων μας δεν ξέρει να διαβάζει ή να γράφει», είπε η Anna Chimalizeni, μια 36χρονη μητέρα τριών παιδιών, η οποία ως κυβερνητικός πράκτορας υποστήριξης αγροτών μαθαίνει την εφαρμογή στους αγρότες. «Είμαι εκεί για να βοηθήσω γράφουν προβλήματα που έχουν στις φάρμες τους και διαβάζουν την απάντηση που λαμβάνουν. Έχουν επίσης την ευκαιρία να ακούσουν την απάντηση μέσω φωνητικών σημειώσεων που έρχονται στη δική μας τοπική γλώσσα».

Η εφαρμογή μπορεί να γίνει κρίσιμη για τις 3,1 εκατομμύρια οικογένειες μικροϊδιοκτητών που βασίζονται στη γεωργία για να ζήσουν σε αυτή την κλειστή χώρα στη νότια Αφρική. Η χρήση της έρχεται μετά τον καταστροφικό κυκλώνα Φρέντι που έπληξε το Μαλάουι στις αρχές του 2023, εκτοπίζοντας σχεδόν 100.000 ανθρώπους, αφήνοντας τα χωράφια πλημμυρισμένα και σχεδόν εξαλείφοντας την ετήσια καλλιέργεια σόγιας.

Αν και η τεχνητή νοημοσύνη χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο στη γεωργία σε μεγάλες περιοχές του ανεπτυγμένου κόσμου, από την Κίνα έως τις ΗΠΑ και την Ευρώπη, η εμφάνισή της σε φτωχότερες χώρες και για τους αγρότες που επιβιώνουν είναι σχετικά νέα. Η επιτυχία της εφαρμογής Ulangizi στο Μαλάουι -όπου η γεωργία μικρής κλίμακας παρέχει βιοπορισμό σε περισσότερο από το 80% των 21 εκατομμυρίων ανθρώπων της χώρας- μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για την εισαγωγή της σε άλλα μέρη του κόσμου. Υπάρχουν 600 εκατομμύρια μικροκαλλιεργητές παγκοσμίως, που καλλιεργούν το ένα τρίτο των τροφίμων στον κόσμο.

«Είδαμε με τον κυκλώνα Φρέντι πόσο γρήγορα μια κλιματική καταστροφή μπορεί να καταστρέψει μια οικονομία και ένα σύστημα τροφίμων και οι πράκτορες υποστήριξης των αγροτών μάς είπαν ότι η Ulangizi θα μπορούσε να τους είχε βοηθήσει όχι μόνο να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες του Φρέντι αλλά και να προετοιμαστούν για αυτό», δήλωσε σε συνέντευξή του ο Γκρεγκ Νέλσον, επικεφαλής τεχνολογίας μιας μη κυβερνητικής οργάνωσης ΜΚΟ ονόματι «Ευκαιρία» και πρώην στέλεχος της Microsoft.

Το πιλοτικό πρόγραμμα μόλις ολοκληρώθηκε, και η Ευκαιρία συλλέγει ποιοτικά δεδομένα μέσω ερευνών και ομάδων εστίασης για να ρυθμίσει με ακρίβεια την εφαρμογή καθώς θέλει να διευρύνει την απήχησή της.

«Είμαστε σε συζητήσεις σε άλλες χώρες στις οποίες δραστηριοποιείται η Ευκαιρία, είπε ο Νέλσον. «Δεδομένου του γεγονότος ότι έχουμε δίκτυα πρακτόρων υποστήριξης αγροτών σε όλη την υποσαχάρια Αφρική, έχουμε ήδη ένα σύστημα για τη διάδοση του εν λόγω «εργαλείου». Το εργαλείο είναι εύκολο να κατασκευαστεί, αλλά αυτό που απαιτεί χρόνο είναι η επικύρωση – πρέπει να διασφαλίσουμε ότι έχουμε το σωστό περιεχόμενο, τους σωστούς συνεργάτες και τις σωστές γλώσσες».

Aκραία φτώχεια

Ενώ το κόστος του πιλοτικού έργου Ulangizi καλύφθηκε από την Ευκαιρία, η οποία χρηματοδοτείται από εταίρους όπως η Cisco Systems και η Mastercard, τώρα αναζητεί χρηματοδότηση για μιαν ευρύτερη ανάπτυξη στο Μαλάουι και αλλού στον κόσμο. Η Ευκαιρία είπε ότι η χρηματοδότηση θα προέλθει από εταιρικούς και φιλανθρωπικούς δωρητές.

Οι μικροκαλλιεργητές συνήθως ζουν σε ακραία φτώχεια και υπάρχουν εκατοντάδες εκατομμύρια σε ολόκληρο τον κόσμο που χρειάζονται πρόσβαση στις βέλτιστες πρακτικές, δήλωσε ο Τιμ Στρονγκ, επικεφαλής της γεωργικής χρηματοδότησης της Ευκαιρίας.

«Οι μικροκαλλιεργητές παράγουν επί του παρόντος μόνο το 20% έως 30% της δυνητικής τους απόδοσης», είπε. «Η γεωργία πρέπει να διπλασιάσει την παραγωγικότητα στις αποδόσεις των σιτηρών και να τριπλασιάσει τις αποδόσεις των λαχανικών για να ταΐσει τον πλανήτη μέχρι το 2050, επομένως αυτό είναι ένα κρίσιμο διάστημα για να διασφαλιστεί οι μικροκαλλιεργητές γίνονται οι καλύτεροι παραγωγοί που μπορούν».

Η ομάδα ξεκίνησε με το Μαλάουι, όπου η κυβέρνηση της χώρας ήταν ανοιχτή να συνεργαστεί με φορείς παροχής βοήθειας όπως το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Τροφίμων και να αναζητήσει βοήθεια για τον πληθυσμό που εξαρτιόταν από τη γεωργία – ειδικά μετά τον κυκλώνα Φρέντι.

Παρόλο που η κυβέρνηση διαθέτει φορείς γεωργικής επέκτασης, απλώς δεν υπάρχουν αρκετοί από αυτούς. Σε εθνικό επίπεδο, η αναλογία ήταν ένας παράγοντας για 2.500 έως 3.000 αγροτικά νοικοκυριά, έναντι του συνιστώμενου ανά 500 έως 700 νοικοκυριά. Γύρω από την πρωτεύουσα υπάρχουν μόλις 341 σύμβουλοι για σχεδόν ένα τέταρτο του εκατομμυρίου αγρότες, δήλωσε ο Webster Jassi, Υπεύθυνος Μεθοδολογιών Επέκτασης Γεωργίας για τη Δυτική Λιλόνγκουε, προσθέτοντας ότι η επίσκεψη σε κάθε αγρότη «είναι μεγάλη παραγγελία».

Αυτές οι μετρήσεις έχουν κάνει την εφαρμογή Ulangizi ελκυστική.

Προκλήσεις

«Μόλις αυτόν τον Μάρτιο, τα γουρούνια μου εμφάνισαν μικρές πληγές και δεν ήξερα πώς να το περιγράψω», είπε η Grace Kalembera, μια 40χρονη αγρότισσα. «Ο πράκτορας υποστήριξης των αγροτών μάς πρότεινε απλώς να τραβήξουμε μια φωτογραφία και να τη στείλουμε. Το κάναμε και η εφαρμογή εξήγησε λεπτομερώς από τι έπασχε το γουρούνι και τι φάρμακο ν’ αγοράσουμε. Αν είχαμε αυτήν την εφαρμογή πέρυσι, ίσως να μην είχα χάσει τόσα πολλά από τα γουρούνια μου».

Ομολογουμένως, υπάρχουν προκλήσεις. Στο Ndodo, υπάρχει μόνον ένα smartphone για 150 χωρικούς, είπε η Chimalizeni. Επίσης, η συνδεσιμότητα δεν είναι καθολική στο Μαλάουι και το κόστος δεδομένων -ενώ κυμαίνεται μεταξύ των χαμηλότερων στην Αφρική- εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλό για τους αγρότες σε ένα από τα φτωχότερα έθνη της ηπείρου.

«Το δίκτυο κινητής τηλεφωνίας γύρω από αυτό το μέρος είναι ΄΄φτωχό΄΄», είπε ο Sankhani Mtoso, ένας αγρότης από το χωριό Chiseka στα περίχωρα της Λιλόνγκουε. «Εκτός από αυτό, το κόστος της δέσμης δεδομένων είναι υψηλό για εμάς τους αγρότες μικρής κλίμακας των οποίων τα εισοδήματα δεν είναι σταθερά».

Περίπου 2 εκατομμύρια κάτοικοι του Μαλάουι έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και υπάρχουν 12 εκατομμύρια καταχωρημένες κάρτες sim, δήλωσε ο Moses Kunkuyu, υπουργός Πληροφοριών της χώρας. Ωστόσο, η πρόσβαση σε έξυπνες συσκευές είναι περιορισμένη, είπε. Τούτου λεχθέντος, οι αγρότες μπορούν να έχουν πρόσβαση στο WhatsApp σε μερικά από τα πιο βασικά τηλέφωνα.

Οι αγρότες που συμμετείχαν στη δοκιμή εφαρμογής AI λένε ότι τους εξοικονομεί χρόνο και χρήμα.

«Είναι πιο γρήγορο να δουλεύεις στην εφαρμογή», ​​είπε ο Maron Galeta, ένας 32χρονος πατέρας δύο παιδιών. «Στο παρελθόν μπορούσαμε να περιμένουμε μέρες να έρθουν οι εργαζόμενοι στον τομέα της γεωργίας και να αντιμετωπίσουν όποια προβλήματα είχαμε στις φάρμες μας. Αυτό δεν ισχύει πλέον. Με ένα πάτημα ενός κουμπιού έχουμε όλες τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε».