Εκλογές στη Γαλλία: Ανοίγουν οι κάλπες για τον πρώτο γύρο

Ανοίγουν σήμερα οι κάλπες στη Γαλλία, για μία ιστορική εκλογική αναμέτρηση, καθώς είναι ορατό το ενδεχόμενο η ακροδεξιά να βρεθεί στην εξουσία σε μια εβδομάδα.

Οι Γάλλοι θα αρχίσουν να προσέρχονται στα εκλογικά τμήματα από τις 08:00 τοπική ώρα (09:00 ώρα Ελλάδας) και η ψηφοφορία θα ολοκληρωθεί στις 18:00 και στις μεγάλες πόλεις στις 20:00 (19:00 και 21:00 αντίστοιχα), ενώ σχεδόν ταυτόχρονα αναμένεται να ανακοινωθούν τα πρώτα αποτελέσματα της διαδικασίας που δεν αποκλείεται να ανατρέψει το γαλλικό πολιτικό τοπίο.

Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις

Με τον 28χρονο πρόεδρό του Ζορντάν Μπαρντελά στην πρώτη γραμμή, το ακροδεξιό κόμμα Εθνικός Συναγερμός (RN) πιστώνεται, κατά τις δημοσκοπήσεις, από το 34% ως το 37% των προθέσεων ψήφων και δεν αποκλείεται να συμβεί κάτι άνευ προηγουμένου στη χώρα: να εξασφαλίσει σχετική ή ακόμη και απόλυτη πλειοψηφία των εδρών στη γαλλική Εθνοσυνέλευση την 7η Ιουλίου, τη βραδιά του δεύτερου γύρου.

Κατά δημοσκοπήσεις, που αντιμετωπίζονται μάλλον με επιφύλαξη, καθώς η αβεβαιότητα θεωρείται μεγάλη, το RN βρίσκεται μπροστά από τη συμμαχία της γαλλικής αριστεράς, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP), που φέρεται να προσελκύει από το 27,5 ως το 29% των προθέσεων ψήφου, και το προεδρικό κεντροδεξιό στρατόπεδο, που ακολουθεί με το 20 ως 21%.

Αν ο Ζορντάν Μπαρντελά γινόταν πρωθυπουργός, θα ήταν η πρώτη φορά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο που θα αναλάμβανε την εξουσία στη Γαλλία κυβέρνηση της άκρας δεξιάς.

Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προκάλεσε πολιτικό σεισμό την 9η Ιουνίου. Μετά την ήττα της παράταξής του στις ευρωεκλογές, προκάλεσε κατάπληξη ανακοινώνοντας τη διάλυση της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, βάζοντας στοίχημα υψηλού κινδύνου.

Συμμαχία και στο χώρο της γαλλικής αριστεράς

Παρά τις μεγάλες διαφορές τους, παρατάξεις της γαλλικής αριστεράς μπόρεσαν να σχηματίσουν συμμαχία τις ημέρες που ακολούθησαν.

Ωστόσο οι αποκλίσεις ανάμεσα στην Ανυπότακτη Γαλλία (LFI) και τους εταίρους της (σοσιαλιστές, οικολόγους, κομμουνιστές), ειδικά για την αμφιλεγόμενη μορφή του πρώην υποψηφίου για την προεδρία Ζαν-Λικ Μελανσόν, ήρθαν πολύ γρήγορα ξανά στον αφρό, μετατράπηκαν σε παράσιτο της εκστρατείας της συμμαχίας.

Στο μεταξύ, τίποτα δεν μοιάζει ικανό να φρενάρει την προέλαση του RN, που βασίζει την δική του εκστρατεία στην πτώση της αγοραστικής δύναμης και στη ρητορική εναντίον της μετανάστευσης. Ούτε η αοριστία σχετικά με την κατάργηση της μεταρρύθμισης των συντάξεων του κ. Μακρόν, ούτε οι πολεμικές για όσους έχουν διπλή υπηκοότητα, ούτε οι τοξικές δηλώσεις υποψηφίων της άκρας δεξιάς.

Θα επιβεβαιωθούν ή θα διαψευστούν τα προγνωστικά των εταιρειών δημοσκοπήσεων έπειτα από την προεκλογική εκστρατεία-αστραπή τριών εβδομάδων;

Ιστορικό διακύβευμα

Η χώρα βρίσκεται σε πυρετώδη κατάσταση κι αναμένεται υψηλή συμμετοχή. Εκτιμάται πως θα ανέλθει περί το 67% των κάπου 49 εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους, ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από το 47,5% των βουλευτικών εκλογών του 2022.

Από χθες, οι Γάλλοι στις εξωχώριες περιοχές ή στην αμερικανική ήπειρο άρχισαν να προσέρχονται στις κάλπες, με τη συμμετοχή πολύ αυξημένη και, συχνά, αίσθημα μεγάλης βαρύτητας.

«Το διακύβευμα» είναι «θεμελιώδες» σε αυτές τις εκλογές που «μπορεί να ανατραπούν όλα», είπε χαρακτηριστικά η Μαλικά Μπ., 21 ετών, που μίλησε στο Γαλλικό Πρακτορείο στη Γουαδελούπη, στις Αντίλες.

«Οι επιλογές κάθε χώρες επηρεάζουν και τις άλλες, ακόμη περισσότερο σε αυτές τις εκλογές. Πιστεύω ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να ψηφίσουμε και να είμαστε ενεργοί πολίτες», σχολίασε ο Αντουάν Ρικά, 34 ετών, που συμμετείχε στις εκλογές στο Μόντρεαλ του Καναδά.

Πολλές οι άγνωστες μεταβλητές

Η ανάγνωση των αποτελεσμάτων του πρώτου γύρου ενδέχεται ωστόσο να αποδειχθεί δύσκολη υπόθεση, καθώς οι άγνωστες μεταβλητές της εξίσωσης είναι πολλές. Ξεκινώντας από τα τρίγωνα που θα προκύψουν το βράδυ (δηλαδή την πρόκριση τριών υποψηφίων ενόψει δεύτερου γύρου), που αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά.

Και πάνω απ’ όλα τον αριθμό των αποχωρήσεων μεταξύ των δυο γύρων, καθώς η πρακτική του «δημοκρατικού μετώπου» για να φραχτεί ο δρόμος της άκρας δεξιάς ατόνησε στην πορεία των ετών.

Τη μεγαλύτερη πίεση αντιμετωπίζουν οι μακρονιστές, καθώς ο Εμανουέλ Μακρόν εξελέγη πρόεδρος και τις δυο φορές (2017, 2022) προβάλλοντας το επιχείρημα του φράγματος στην άκρα δεξιά.

Την Πέμπτη υποσχέθηκε τη «μέγιστη διαύγεια» ως προς την αντιμετώπιση του αποτελέσματος, ωστόσο φάνηκε να κλίνει περισσότερο προς τη στάση «ούτε RN, ούτε LFI», δεχόμενος σφοδρές επικρίσεις από τη γαλλική αριστερά και κριτικές ακόμη και από τη δική του παράταξη.

Αύριο Δευτέρα το μεσημέρι, θα συναντηθεί με τον απερχόμενο πρωθυπουργό Γκαμπριέλ Ατάλ και τα μέλη της κυβέρνησής του στο Ελιζέ, το προεδρικό παλάτι· στο μενού, οι πιθανές παραιτήσεις και η στρατηγική έναντι του RN.

Τρεις οι περίοδοι συγκατοίκησης

Οι βουλευτικές εκλογές αυτές διεξάγονται έπειτα από δυο χρόνια κυβέρνησης με μόνο σχετική πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση και τους μακρονιστές υποχρεωμένους να αναζητούν περιστασιακές συμμαχίες, νομοσχέδιο προς νομοσχέδιο, όταν δεν καταφεύγουν σε άρθρο του Συντάγματος που τους επέτρεψε να περάσουν χωρίς ψηφοφορίες στην γαλλική εθνική αντιπροσωπεία προϋπολογισμούς και την μεταρρύθμιση στις συντάξεις, που προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων.

Η σαρωτική επικράτηση του RN στις ευρωεκλογές -έλαβε 31,4% των ψήφων, έναντι 14,6% των μακρονιστών- επέσπευσε τις εξελίξεις και τις επιλογές του αρχηγού του κράτους, εκθέτοντάς τον στο ενδεχόμενο «συγκατοίκησης» με τον κ. Μπαρντελά.

Η Γαλλία έχει γνωρίσει στην πρόσφατη ιστορία της τρεις περιόδους της λεγόμενης συγκατοίκησης προέδρου και κυβέρνησης που ανήκουν σε διαφορετικά πολιτικά στρατόπεδα, επί των προεδριών του Φρανσουά Μιτεράν (1986-1988 και 1993-1995), κατόπιν του Ζακ Σιράκ (1997-2002).