Γαλλία: Μπορεί να ανακοπεί η άνοδος της Ακροδεξιάς στην εξουσία;

Υπό κανονικές συνθήκες, στη Γαλλία δεν θα στήνονταν κάλπες παρά σε τρία χρόνια.

Η θητεία της Εθνοσυνέλευσης που εξελέγη το 2022 έληγε το 2027, παραμονές των επόμενων προεδρικών εκλογών.

Όμως το «χαστούκι» για τον πρόεδρο Μακρόν από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών ήταν ηχηρό και η κυβέρνηση μειοψηφίας που είχε σχηματίσει η παράταξή του ήταν επικίνδυνα ασταθής, ευάλωτη σε προαναγγελθείσα πρόταση δυσπιστίας.

Σε αυτό το φόντο έκανε την αιφνιδιαστική ανακοίνωση το βράδυ της 9ης Ιουνίου για άμεση διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και προκήρυξη πρόωρων -δύο γύρων- βουλευτικών εκλογών, στις 30 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου, παραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων Παρίσι 2024.

Δεδομένης της δημοσκοπικής και εκλογικής εκτίναξης της λεπενικής ακροδεξιάς, η κίνηση Μακρόν χαρακτηρίζεται εύλογα πολιτικός «τζόγος».

Ο Γάλλος πρόεδρος ελπίζει ότι οι νέες εκλογές θα καταλήξουν, στο ιδεατό σενάριο, σε μια νέα κυβερνητική πλειοψηφία που θα υποστηρίξει τις -κατά τα λοιπά διχαστικές- πολιτικές του.

Στο χειρότερο σενάριο, αντίθετα, θα οδηγήσει σε μια δύσκολη πολιτική «συγκατοίκηση» με την ενισχυμένη Ακροδεξιά, με την προσδοκία ότι εντέλει η εξουσία θα την φθείρει.

Όμως όλοι αυτοί οι υπολογισμοί γίνονται στον «αέρα», με δυνητικά καταστροφικές επιπτώσεις πολύ πέρα από τα σύνορα της Γαλλίας, με φόντο την Ευρώπη της πολυκρίσης.

Προς επίρρωση, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν περαιτέρω ενίσχυση της ακροδεξιάς Εθνικής Συσπείρωσης (RN) της Μαρίν Λεπέν στο 37%, κερδίζοντας δύο μονάδες μέσα σε μια εβδομάδα.

Είναι όσες χάνει αντίστοιχα η κεντρώα μακρονική παράταξη «Μαζί για τη Δημοκρατία».

Περιλαμβάνει το κόμμα Αναγέννηση του Γάλλου προέδρου, το Δημοκρατικό Κίνημα (MoDem) και τους κεντροδεξιούς «Ορίζοντες» του πρώην πρωθυπουργού της Γαλλίας Εντουάρ Φιλίπ.

Κινείται στο 20%, στην τρίτη θέση, οκτώ μονάδες πίσω από το Νέο Λαϊκό Μέτωπο.

Ήτοι την ανασυσταθείσα και πολλάκις ταλαιπωρημένη από διαμάχες συμμαχία των κομμάτων του ευρύτερου χώρου της Αριστεράς, με βασικό άξονα τους Σοσιαλιστές, τους Κομμουνιστές, τους Οικολόγους και τη ριζοσπαστική αριστερή Ανυπότακτη Γαλλία του Ζαν-Λικ Μελανσόν.

Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου για τις προτεραιότητες του κεντρώου μπλοκ του ενόψει των πρόωρων βουλευτικών εκλογών (REUTERS/Stephane Mahe/File Photo)

Πολιτικό «πόκερ» για γερά νεύρα

Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι ο Μακρόν έκανε ένα σοβαρό, ιστορικό λάθος με την προκήρυξη εκλογών.

Ακόμη και ο σύμμαχός του και πρώην πρωθυπουργός του, Εντουάρ Φιλίπ -ο οποίος έχει τώρα βλέψεις για την προεδρία το 2027- κήρυξε τον μακρονισμό «νεκρό».

Όχι τυχαία, κατά την προεκλογική περίοδο ήταν σαφής η αυξημένη πόλωση μεταξύ της Ακροδεξιάς και της ενωμένης Αριστεράς.

Ο Μακρόν ποντάρει σε αυτό το δίλημμα, βάζοντας στο «κάδρο» αφενός τη Λεπέν -αφού πρώτα της έστρωσε το δρόμο της «κανονικοποίησης» με τις όλο και πιο δεξιόστροφες πολιτικές του- αφετέρου τον «Ανυπότακτο» Μελανσόν.

Τώρα προειδοποιεί τους συμπατριώτες του για τα ένθεν κακείθεν «άκρα» και για τις πιθανές καταστροφικές συνέπειες για τη χώρα, ενόσω ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός επί της προεδρίας του προμηνύει ημέρες σκληρής λιτότητας.

Ακόμη κι αν οι υποψήφοι της παράταξής του δεν καταφέρουν σε αρκετές περιοχές να περάσουν στον β’ γύρο (για εκλογή από τον πρώτο αυτής της Κυριακής απαιτείται ποσοστό τουλάχιστον 50%, ενώ για συμμετοχή στον δεύτερο 12,5%), η εβδομάδα που μεσολαβεί μέχρι την 7η Ιουλίου προσφέρεται για έντονες πολιτικές «ζυμώσεις».

Πολλά θα κριθούν από τη στάση των μακρονιστών στις μονομαχίες που αναμένεται να δώσουν την επόμενη και πιο κρίσιμη Κυριακή η λεπενική ακροδεξιά και το Νέο Λαϊκό Μέτωπο.

Δεδομένου ότι για το στρατόπεδο Μακρόν η εξασφάλιση κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας φαντάζει… όνειρο θερινής νυκτός, το αρχικό ζητούμενο για τον Γάλλο πρόεδρο είναι ουδείς εκ των αντίπαλων στρατοπέδων να το καταφέρει.

Εφόσον αυτό συμβεί, με ένα νέο δημοκρατικό «φρένο» στην ακροδεξιά επέλαση, επόμενος στόχος του Μακρόν θα είναι η συγκρότηση κυβέρνησης «εθνικής ενότητας», με πολιτικό εμβολισμό (και) του -αμφιβόλου μετεκλογικής συνοχής- Λαϊκού Μετώπου.

Εάν δεν τα καταφέρει, θα μπορεί να κυβερνά με οιονεί κυβέρνηση και τα γνωστά του διατάγματα -όπως έκανε με το συνταξιοδοτικό, απαξιώνοντας την κοινοβουλευτική διαδικασία- για τουλάχιστον έναν χρόνο.

Διάστημα κατά το οποίο δεν μπορούν να ξαναγίνουν εκλογές.

Κάλπες και ψηφοδέλτια στημένα σε εκλογικό κέντρο στο Παρίσι για τον πρώτο γύρο των πρόωρων βουλευτικών εκλογών (REUTERS/Gonzalo Fuentes)

Επικίνδυνα «στοιχήματα»

Προλειαίνοντας πάντως το δικό του δρόμο προς την πρωθυπουργία και της Μαρίν Λεπέν προς την προεδρία το 2027, ο 28χρονος πρόεδρος της Εθνικής Συσπείρωσης, Ζορντάν Μπαρντελά, ρίχνει «δίχτυα» όπου βρει.

Έχει αναθεωρήσει πολλές φορές τις θέσεις του για τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού -την οποία λέει τώρα ότι δεν σκοπεύει να την ανατρέψει άμεσα- και για τη διπλή υπηκοότητα, που προτίθεται να την εργαλειοποιήσει για κοινωνικό διαχωρισμό και αποκλεισμούς από «τις πιο στρατηγικές κρατικές θέσεις»,

Υπόσχεται απελάσεις εξπρές για αιτούντες άσυλο, ενίσχυση των συνοριακών ελέγχων.

Ιδιωτικοποίηση των δημόσιων ΜΜΕ. Πειθαρχία στα σχολεία.

«Μαχαίρι» σε υποτροφίες και κοινωνικά επιδόματα σε κατά συρροή ανήλικους παραβάτες.

Θέλει μείωση των εισφορών της Γαλλίας στον προϋπολογισμό της ΕΕ.

Ευαγγελίζεται φορολογικές μειώσεις.

Κατά τα λοιπά, το κόμμα του έχει καταψηφίσει -μεταξύ άλλων- την αύξηση των συντάξεων και του κατώτατου μισθού.

Εάν το ακροδεξιό κόμμα του καταφέρει να κερδίσει 289 έδρες και την πλειοψηφία -ή βρει «δεκανίκι» στους σκληροπυρηνικούς των υπό διάλυση κεντροδεξιών Ρεπουμπλικανών- ο ίδιος διακηρύττει ότι θα επιδείξει πνεύμα συνεργασίας με τον Μακρόν.

Ο τελευταίoς έχει ξεκαθαρίσει ότι, ακόμη και σε περίπτωση βαριάς ήττας της παράταξής του, δεν σκοπεύει να παραιτηθεί πριν από τη λήξη της θητείας του, το 2027.

Όμως η επίδοξη διάδοχός του, η Μαρίν Λεπέν, ήδη αμφισβητεί τις εξουσίες του σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας, σε μια χώρα με κομβικό ρόλο στην ΕΕ, μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και πυρηνική δύναμη.

Αναταράξεων συνέχεια

Αυτά, ενώ από 1ης Ιουλίου την εκ περιτροπής εξάμηνη προεδρία των «27» αναλαμβάνει η Ουγγαρία του εθνικιστή ευρωσκεπτικιστή Βίκτορ Όρμπαν.

Η μεταφασίστρια πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, ακονίζει «μαχαίρια» για τη νομή των καίριων πόστων στην ΕΕ, χωρίς να έχει αποκλείσει τα σχέδια συγκρότησης μιας ακροδεξιάς υπερ-ευρωομάδας στο νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μαζί με τη Λεπέν.

Στην ασθμαίνουσα «ατμομηχανή» της Ευρώπης, εν τω μεταξύ, στη Γερμανία, η κυβέρνηση συνασπισμού υπό τον Σοσιαλιστή Όλαφ Σολτς υφίσταται όλο και πιο ισχυρούς κλυδωνισμούς.

Αναμένεται να ενταθούν με τις τοπικές εκλογές του Σεπτεμβρίου στα κρατίδια της Σαξονίας, της Θουριγγίας και του Βρανδεμβούργου, όπου συνεχίζει να καλπάζει δημοσκοπικά το ακροδεξιό AfD.

Στο δε φόντο γίνεται όλο και πιο ορατή η προοπτική επανεκλογής του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, τον προσεχή Νοέμβριο, ενόσω ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται για τρίτο χρόνο, η αντιπαλότητα της με την Κίνα κλιμακώνεται και η Μέση Ανατολή «φλέγεται».