Μπάιντεν: Θα επανέλθει όπως ο Ρήγκαν μετά το debate ή θα ακολουθήσει το παράδειγμα των Κάρτερ, Φορντ;

Ο Τζο Μπάιντεν είχε μία καταστροφική παρουσία στο πρώτο debate με αντίπαλο τον Ντόναλντ Τραμπ, κάτι που είχε σαν αποτέλεσμα να σημάνει συναγερμός στους Δημοκρατικούς με αρκετούς να σκέφτονται ακόμα και αλλαγή υποψηφίου.

Ωστόσο, υπάρχουν και αυτοί που υποστηρίζουν τον Αμερικανό πρόεδρο, κάνοντας λόγο για ένα κακό βράδυ και επισημαίνοντας και άλλους προέδρους που κατά το παρελθόν, είχαν μία κακή εμφάνιση αλλά κατάφεραν να ανακάμψουν και να αντιστρέψουν το κλίμα, κερδίζοντας τελικά την επανεκλογή τους.

Ένα πρότυπο σχετικά με το πώς ο Μπάιντεν θα μπορούσε διαχειριστεί το ζήτημα της ηλικίας θα μπορούσε να εντοπιστεί στον τρόπο με τον οποίο το αντιμετώπισε ο Ρήγκαν στο δεύτερο debate το 1984

Ο Τζο Μπάιντεν στην πρώτη του εμφάνιση μετά την πανωλεθρία, παραδέχθηκε πως: «Δεν περπατάω τόσο εύκολα όσο παλιά, δεν μιλάω τόσο εύκολα όσο άλλοτε, δεν μιλάω με την ίδια ευχέρεια όσο πριν, δεν συζητάω το ίδιο καλά όσο παλαιότερα», ωστόσο έστειλε μήνυμα ανασυγκρότησης και νίκης.

Ομπάμα – Ρήγκαν ή Φορντ – Κάρτερ

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ θέλει να πετύχει αυτό που κατάφεραν οι προκάτοχοί του, Μπαράκ Ομπάμα και Ρόναλντ Ρήγκαν δηλαδή να κερδίσουν τις εκλογές μετά από ένα κακό debate. Έτσι όσοι τάσσονται υπέρ του σημειώνουν πως «ο Τζο μπορεί να το κάνει επίσης».

Αλλά όπως διερωτάται το NPR μπορεί; Είναι συγκρίσιμα τα μεγέθη; Ή μήπως μοιάζει περισσότερο με τους εν ενεργεία προέδρους που δεν κατάφεραν στην πρώτη τους αναμέτρηση με τον αντίπαλο υποψήφιο και κατέληξαν να εγκαταλείψουν το αξίωμα μετά από μία θητεία; Αυτός ο κατάλογος είναι μακρύτερος: Τζέραλντ Φορντ (1976), Τζίμι Κάρτερ (1980), Τζορτζ Μπους (1992) και Ντόναλντ Τραμπ (2020).

Η πιο πρόσφατη ιστορία επιστροφής ήταν ο Ομπάμα, ο οποίος είχε μια μέτρια πρώτη τηλεμαχία με τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών Μιτ Ρόμνεϊ το 2012, με τον ίδιο μάλιστα να χαρακτηρίζει την παρουσία του «άθλια». Στη συνέχεια τα πήγε καλά στο δεύτερο debate και κέρδισε με 332 εκλέκτορες έναντι 206 του Ρόμνεϊ στις εκλογές του Νοεμβρίου.

Ωστόσο, όπως σημειώνει το NPR, η περίπτωση που μοιάζει περισσότερο με αυτή του Μπάιντεν και δείχνει κάποιους παραλληλισμούς και ομοιότητες είναι αυτή του Ρήγκαν πριν από 40 χρόνια, όταν αντιμετώπισε τον υποψήφιο των Δημοκρατικών Γουόλτερ Μοντέιλ στο Λούιβιλ.

Ομοιότητες Μπάιντεν – Ρήγκαν

Ο Ρήγκαν προηγούνταν άνετα στις δημοσκοπήσεις εκείνο το φθινόπωρο, οδεύοντας προς την επανεκλογή του, έστω και αν η ηλικία του, 73 ετών, τον καθιστούσε μεγαλύτερο από οποιονδήποτε προηγούμενο πρόεδρο στην ιστορία.

Όμως η εμφάνισή του εκείνο το βράδυ ήταν ανησυχητική τόσο για το προσωπικό και τους υποστηρικτές του όσο και για όσους παρακολούθησαν την τηλεμαχία. Οι δημοσκοπήσεις περιορίστηκαν και το επόμενο τεύχος του περιοδικού Time είχε εξώφυλλο με δύο άλογα στήθος με στήθος και τίτλο: «Μια πραγματική κούρσα;»

Ο Λου Κάνον από τη Washington Post, ο οποίος είχε καλύψει την πολιτική καριέρα του Ρήγκαν από τις πρώτες εκλογικές αναμετρήσεις του στην Καλιφόρνια τη δεκαετία του 1960 μέχρι την προεδρία του, έγραψε στο βιβλίο του «Ronald Reagan: The Role of a Lifetime», ανέφερε ότι ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ «δεν είχε καν ανοίξει» το βιβλίο ενημέρωσης πριν από τo debate.

Ο Κάνον σημείωσε ότι το επιτελείο είχε περιορίσει το έγγραφο αυτό σε 25 σελίδες, αφού η πρώτη κυρία Νάνσι Ρήγκαν επέμεινε ότι ο σύζυγός της δεν έπρεπε να «υπερφορτωθεί» πριν από την τηλεμαχία.

Στα debate εξάσκησης, ανέφερε ο Κάνον, «ο Ρήγκαν έδειχνε ξαφνικά γέρος και αδύναμος και έτσι ακριβώς εμφανίστηκε σε εκατομμύρια Αμερικανούς την επόμενη Κυριακή στο Λούιβιλ».

Πρωτοσέλιδα «φωτιά»

Η Wall Street Journal είχε βγάλει ένα πρωτοσέλιδο που διερωτόταν: «Ζήτημα Ευεξίας – Νέο ερώτημα στην προεκλογική κούρσα: Δείχνει τώρα ο γηραιότερος πρόεδρος των ΗΠΑ την ηλικία του;»

«Η επίδοση του Ρήγκαν στο debate προκαλεί ανοιχτές εικασίες για την ικανότητά του να υπηρετήσει», προσέθετε.

Το συνοδευτικό άρθρο ανέφερε ότι η ηλικία δεν ήταν θέμα, αλλά «οι αφηρημένες απαντήσεις του προέδρου και η εμφανής περιστασιακή σύγχυση έφεραν ένα απρόβλεπτο νέο στοιχείο στην κούρσα». Το άρθρο αναφερόταν σε δύο ειδικούς που ζητούσαν να γίνουν γνωστικά τεστ και σε έναν σύμβουλο επιχειρήσεων και ψηφοφόρο του Ρήγκαν, ο οποίος δήλωσε ότι δεν θα πρότεινε τον εν ενεργεία πρόεδρο για την προεδρία μιας εταιρείας, πόσο μάλλον για τον Λευκό Οίκο.

Ο Κάνον στο βιβλίο του ανέφερε ακόμα ότι δεν υπήρχε τόσο μεγάλη απογοήτευση για τα λεγόμενα του Ρήγκαν όσο για την εμφάνιση και τη συμπεριφορά του.

Καθρέφτης;

Η περίληψή του αναφέρει ορισμένες αναφορές που μοιάζουν εντυπωσιακά και είναι ιδιαίτερα επίκαιρες για το debate Μπάιντεν-Τραμπ.

«Αν κάποιος διάβαζε τα πρακτικά του debate, χωρίς να δει τους υποψηφίους, θα ήταν δύσκολο να καταλάβει για ποιο λόγο έγινε τόση φασαρία», σημείωσε ο Κάνον. «Και οι δύο υποψήφιοι υπερεκτιμούσαν τις θέσεις τους και παραποιούσαν σημαντικά γεγονότα, όπως έκαναν συχνά στις προεκλογικές ομιλίες», προσέθεσε.

Αλλά αυτό δεν ήταν το θέμα, κατέληξε ο Κάνον, καθώς οι τηλεοπτικές συζητήσεις υποψηφίων δεν ήταν πραγματικά συζητήσεις αλλά «ήταν πάντα διαγωνισμοί προσωπικότητας».

Η Μεγκ Γκρίνφιλντ, επί μακρόν αρχισυντάκτρια της Washington Post, έκρινε τον Μόντεϊλ νικητή στο Λούιβιλ, αλλά σημείωσε ότι άλλοι υποψήφιοι που θεωρούνταν ότι έχασαν σε ένα debate (ο Ρίτσαρντ Νίξον το 1960, ο Φορντ το 1976 και ο Κάρτερ το 1980) «πίστευαν ότι κέρδισαν  στα σημεία» και «έχασαν σε κάποια στοιχεία της παρουσίας και της απόδοσης».

Μια κρίση που διατυπώθηκε πριν από 40 χρόνια, η οποία φαινόταν ωστόσο εύστοχη για τη στάση του Μπάιντεν.

Τζο Μπάιντεν (Πηγή: REUTERS/Brian Snyder)

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ σήμερα χρειάζεται να ανέβει έναν «Γολγοθά» και να σκαρφαλώσει ένα ολόκληρο βουνό σε σχέση με τον Ρήγκαν τότε. Το 1984 ο εν ενεργεία πρόεδρος είχε επαναπροταθεί με συμβολική μόνο αντιπολίτευση, όπως και ο Μπάιντεν, αλλά σε αντίθεση με τον Μπάιντεν είχε διψήφιο προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις σε όλη τη χώρα και δεν είχε εμφανείς αδυναμίες πριν από το debate στο Λούιβιλ.

Αντίθετα, ο Μπάιντεν ταλανίζεται από σχόλια σχετικά με την ηλικία του από την αρχή της εκστρατείας επανεκλογής του. Όταν ο ίδιος και η προεκλογική του εκστρατεία πίεσαν για ένα πρωτόγνωρο debate πριν από το συνέδριο, αυτό εκλήφθηκε ως ένδειξη εμπιστοσύνης και ως προσπάθεια να τεθεί το ζήτημα της ηλικίας στο περιθώριο, κάτι που θεωρήθηκε ως η πρωταρχική αποστολή του Αμερικανού προέδρου.

Πώς ανέκαμψε ο Ρήγκαν

Ένα πρότυπο σχετικά με αυτό το ζήτημα θα μπορούσε να βρεθεί στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίστηκε το θέμα της ηλικίας του Ρήγκαν στο δεύτερο debate.

Οι δύο υποψήφιοι συναντήθηκαν στο Κάνσας Σίτι, όπου το μεγαλύτερο μέρος της βραδιάς ήταν τυπικό μέχρι που ένας από τους συντονιστές, ο Χένρι Τρούχιτ της Baltimore Sun, σημείωσε ότι το προσωπικό του Ρήγκαν είχε παρατηρήσει ότι ο πρόεδρος ήταν «κουρασμένος» τη νύχτα του debate του Λούισβιλ.

Ο Τρούχιτ σημείωσε ότι οι κρίσεις στον Λευκό Οίκο μπορούν να έρθουν οποιαδήποτε ώρα της ημέρας ή της νύχτας και ρώτησε αν ο Ρήγκαν είχε αμφιβολίες ότι «θα μπορούσε να λειτουργήσει σε τέτοιες συνθήκες».

Με την καλύτερη χολιγουντιανή του λάμψη στα μάτια και μια αμίλητη έκφραση, ο Ρίγκαν απάντησε: «Δεν θα κάνω την ηλικία θέμα αυτής της εκστρατείας. Δεν πρόκειται να εκμεταλλευτώ, για πολιτικούς σκοπούς, τη νεότητα και την απειρία του αντιπάλου μου».

Στιγμιότυπο από το debate Ρόναλντ Ρήγκαν και Γουόλτερ Μοντέιλ

Το ακροατήριο ξέσπασε σε γέλια και χειροκροτήματα. Ακόμη και ο Μόντεϊλ, ο οποίος ήταν 56 ετών, αναγκάστηκε να γελάσει. Το θέμα της ηλικίας τέθηκε σε μια συζήτηση και απορρίφθηκε στην επόμενη. Ο Ρήγκαν κέρδισε 49 πολιτείες ένα μήνα αργότερα.

Αλλά υπήρχε ένα είδος αντίστιξης σε αυτή τη στιγμή. Στο τέλος του debate, κάθε υποψήφιος έκανε μια τελική δήλωση. Ο Ρήγκαν παραμιλούσε για αρκετή ώρα πέρα από τον προβλεπόμενο χρόνο και ένας άλλος συντονιστής, ο Έντουιν Νιούμαν του NBC, του είπε ότι ο χρόνος του είχε λήξει.

Ο Ρήγκαν, που φαινόταν ανακουφισμένος, είπε: «Ευχαριστώ, Εντ» και σταμάτησε.

Η διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ του Ρήγκαν δημοσιοποιήθηκε μόλις αρκετά χρόνια μετά την αποχώρησή του από το αξίωμα, το 1989. Πέθανε από τις επιπτώσεις της το 2004.

Οι διαφορές με το σήμερα

Το πρωί μετά το debate στο Κάνσας Σίτι, ο προσωπάρχης του Ρήγκαν, Τζέιμς Α. Μπέικερ III, συναντήθηκε την ώρα του πρωινού με το δημοσιογραφικό σώμα του Λευκού Οίκου και άλλους δημοσιογράφους που ήταν παρόντες στο debate στο ξενοδοχείο του προέδρου.

Ο Μπέικερ, ο οποίος είχε αναλάβει τον Ρήγκαν το 1980 και ήταν και πάλι ο κύριος υπεύθυνος λήψης αποφάσεων για την επανεκλογή του, ρωτήθηκε αν ήταν καλή ιδέα να κάνει ο Ρήγκαν debate με τον Μόντεϊλ, δεδομένου του προβαδίσματος του και της όποιας ανησυχίας που μπορεί να είχε το επιτελείο της προεκλογικής εκστρατείας για την απόδοσή του.

Εκείνη την εποχή, τα προεδρικά debate δεν αποτελούσαν τεκμήριο. Δεν είχε γίνει κανένα το 1964, το 1968 ή το 1972. Ο Ρήγκαν ήταν ο πρώτος εν ενεργεία πρόεδρος που δέχτηκε να κάνει debate κατά τη διάρκεια της εκστρατείας επανεκλογής του και στη συνέχεια κέρδισε μια δεύτερη θητεία.

Ο Μπέικερ εξέτασε την ερώτηση μόνο για μια στιγμή. «Δεν θα πω αν ήταν καλή ιδέα να γίνουν τα debate. Αλλά θα πω ότι ήταν καλή ιδέα να γίνουν δύο», είπε χαρακτηριστικά.

Προς το παρόν, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι η εκστρατεία του Μπάιντεν θα έχει μια δεύτερη ευκαιρία. Ένα άλλο debate έχει προγραμματιστεί για το ABC τον Σεπτέμβριο. Αλλά αυτό προϋποθέτει ότι ο Τραμπ θα παραμείνει σε αυτό.

Αποσύρθηκε από τα προκριματικά debate στην πρώτη του εκστρατεία και αρνήθηκε να συμμετάσχει σε κανένα στην τρίτη του εκστρατεία. Έχει συχνά κατηγορήσει τους χορηγούς για αδικία. Δεν είναι δύσκολο να τον φανταστεί κανείς ότι αισθάνεται αρκετά σίγουρος ώστε να παραλείψει μια ρεβάνς με τον Μπάιντεν.

Δύσκολη κατάσταση

Ο Ρήγκαν άφησε πίσω του την κακή βραδιά. Το 2012, ο Ομπάμα ξεπέρασε εύκολα το εμπόδιο που είχαν δημιουργήσει οι αδυναμίες του στο πρώτο debate με τον ίδιο τρόπο, απλά εμφανιζόμενος και παρουσιάζοντας μια σταθερή εικόνα τη βραδιά του δεύτερου ντιμπέιτ με τον Ρόμνεϊ.

Αλλά η ανάκαμψη του Μπάιντεν αντιμετωπίζει διπλή δυσκολία, επειδή τώρα πρέπει να κατευνάσει φωνές ακόμα και μακροχρόνιων συμμάχων και φίλων που τον παροτρύνουν να αποχωρήσει.

Το ερώτημα που θέτουν είναι: Γιατί να μην διεκδικήσει τα εύσημα για μια επιτυχημένη θητεία, να την ονομάσει μεταβατική προεδρία και να τελειώσει; Δεν είναι απλώς θέμα να τα καταφέρει μέχρι τον Νοέμβριο ή μέχρι την ημέρα της ορκωμοσίας στις 20 Ιανουαρίου 2025. Το θέμα είναι να υπηρετήσει να γίνει 86 ετών.

Οι κανόνες του Δημοκρατικού Κόμματος καθιστούν σχεδόν αδύνατο να προταθεί κάποιος άλλος εκτός από τον Μπάιντεν, ο οποίος διαθέτει το 99% των αντιπροσώπων για το συνέδριο του Αυγούστου στο Σικάγο. Θα πρέπει να εγκαταλείψει την κούρσα και να αποδεσμεύσει τους αντιπροσώπους.

Πολλοί στην ιεραρχία του κόμματος φοβούνται ότι αυτό θα προκαλούσε ένα άναρχο συνέδριο που θα διχάσει το κόμμα για το φθινόπωρο και για τα επόμενα χρόνια. Οι πληγές και η έχθρα που άφησαν πίσω τους οι μάχες για την ανάδειξη υποψηφίων ή οι μάχες στο συνέδριο έβαλαν εμπόδια στο κόμμα και στους υποψηφίους του το 1968, το 1972 και το 1980 και όσοι έχουν μακρά μνήμη θυμούνται.