Ποιος φέρνει την Ακροδεξιά στην εξουσία;

Στη Γαλλία η Ακροδεξιά βρίσκεται στα πρόθυρα του να κερδίσει την εξουσία. Ακόμη και εάν δεν τα καταφέρει, θα είναι η μεγαλύτερη πολιτική δύναμη της χώρας που απλώς δεν θα έχει την απόλυτη πλειοψηφία και απέναντί της θα είναι μια ετερόκλιτη συσπείρωση. Έτσι, ουσιαστικά θα κάνει υπομονή μέχρι τις προεδρικές εκλογές, με εξαιρετικά αυξημένες πιθανότητες να κερδίσει την προεδρία με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την οπισθοδρόμηση όχι μόνο της χώρας, αλλά της Ευρώπης στο σύνολό της.

Και δεν είναι μόνο η Γαλλία. Στην Ιταλία κυβερνά μια πρωθυπουργός που ιδεολογική της αναφορά ήταν το ιστορικό ρεύμα των νοσταλγών του Μουσολίνι. Σε αρκετές άλλες χώρες η Ακροδεξιά είναι ο ρυθμιστής. Αλλά και στη χώρα μας, σε κάθε εκλογική αναμέτρηση το ποσοστό της Ακροδεξιάς αθροιστικά ανεβαίνει.

Αν και πολλοί εξακολουθούν -υποκριτικά- να εκπλήσσονται, ουσιαστικά πρόκειται για προαναγγελθείσα παρεκτροπή. Γιατί κάποιοι της έστρωσαν τον δρόμο, η Ακροδεξιά δεν βρίσκεται σε αυτή τη θέση στην Ευρώπη από μόνη της. Κάποιοι την έσπρωξαν προς τα εκεί, κάποιοι τη βοήθησαν να αποκτήσει τέτοια επιρροή.

Τη βοήθησαν καταρχάς όλοι αυτοί που για χρόνια αδιαφόρησαν για τα πιο φτωχά τμήματα της κοινωνίας θεωρώντας τα απλώς αναλώσιμο υλικό της ανάπτυξης και τα άφησαν μέσα στους φόβους και τις αγωνίες τους στο οικονομικό και κοινωνικό περιθώριο, καθιστώντας τα σταδιακά ακροατήριο της Ακροδεξιάς.

Τη βοήθησαν όλοι αυτοί που περιφρόνησαν την αγωνία ευρύτερων κομματιών της κοινωνίας για τη διάβρωση της λαϊκής κυριαρχίας από τις δυναμικές της παγκοσμιοποίησης, επιτρέποντας στην ακροδεξιά να αντιπροτείνει τον εθνικισμό και τον ρατσισμό ως απάντηση.

Τη βοήθησαν όλοι αυτοί που θεώρησαν ότι μόνη ιδεολογία που είναι πραγματικά επιτρεπτή είναι αυτή του «Κέντρου» που στην πράξη μεταφραζόταν ως «ζήτω τα πράγματα όπως έχουν», κάτι με το οποίο προφανώς και πολλοί άνθρωποι δεν μπορούσαν να ταυτιστούν.

Τη βοήθησαν όλοι αυτοί που πολέμησαν, στοχοποίησαν, συκοφάντησαν και κακοποίησαν έννοιες όπως αλληλεγγύη, κοινωνική δικαιοσύνη, αναδιανομή πλούτου, αλλαγή της κοινωνίας, προς όφελος ενός κυνικού ατομικισμού και νεοφιλελευθερισμού που πάλι επέτρεπε στον λαϊκισμό της Ακροδεξιάς να φαντάζει «αντισυστημικός».

Τη βοήθησαν όλοι αυτοί που θεώρησαν ότι ο τρόπος για να περιοριστεί η επιρροή της Ακροδεξιάς ήταν να γίνουν πράξη οι πολιτικές της για το μεταναστευτικό και το προσφυγικό, οι «φράχτες» και τα pushbacks.

Τη βοήθησαν όλοι αυτοί που οδήγησαν την Αριστερά και συνολικά τον δημοκρατικό χώρο στον κατακερματισμό, στην υποχώρηση και συχνά στην ανυποληψία, ιδίως όταν εφάρμοζαν πολιτικές που δεν διέφεραν από αυτές της (ακρο)δεξιάς.

Τη βοήθησαν όλοι αυτοί που επιχαίρουν για το τέλος των μεγάλων ιδεολογιών, επενδύουν στην ατομικιστική και ναρκισσιστική κοινωνία, αποκρύβουν την ιστορία, υιοθετούν -συχνά κεκαλυμμένα- την ακροδεξιά ρητορική εξοικειώνοντας όλο και περισσότερο κυρίως μειωμένης παιδείας, και άρα αντιστάσεων και κρίσης, κομμάτια της κοινωνίας με το τέρας της μεταφασιστικής (πιο σωστά κρυφοφασιστικής) ιδεολογίας.

Τη βοήθησαν όλοι αυτοί που ακόμη και τώρα μηρυκάζουν φράσεις χωρίς ουσία και ανακυκλώνουν κάθε λογής φιλοδοξίες αντί να προσπαθήσουν να δουν πώς μπορεί να υπάρξει ξανά μια παράταξη που μπορεί να εκπροσωπήσει μια άλλη πολιτική που να απαντά στις ανάγκες της κοινωνικής πλειοψηφίας, δηλαδή τη μεσαία τάξη και τα λαϊκά στρώματα.

Γιατί τα πράγματα είναι απλά: η ιστορία έχει δείξει ότι απάντηση στην Ακροδεξιά δεν είναι ούτε η Κεντροδεξιά ούτε το Κέντρο (που συχνά είναι «ακραίο Κέντρο»). Αντιθέτως, οι χώροι αυτοί μάλλον στρώνουν το έδαφος για την Ακροδεξιά.

Απάντηση μπορεί να δώσει μόνο ένας ανασυγκροτημένος δημοκρατικός χώρος ικανός να συνδυάσει το αίτημα της δημοκρατίας με αυτό της κοινωνικής δικαιοσύνης, διαμορφώνοντας πλειοψηφική κοινωνική συμμαχία ικανή όχι απλώς να ανακόψει τον κοινωνικό κανιβαλισμό της Ακροδεξιάς, αλλά και να απαντήσει στην αγωνία της κοινωνίας.