Οικονομία 1,2 δισ. από την ευρεσιτεχνία στο φάρμακο, ζημιά 2 δισ. στις επενδύσεις

Ένας επιπλέον χρόνος με προστασία δεδομένων στα φάρμακα, κοστίζει στην Ευρώπη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περίπου 1,23 δισ. ευρώ ετησίως.

Το ποσό αυτό, εκτιμά η Επιτροπή πως θα εξοικονομείται από την ταχύτερη είσοδο των γενοσήμων στην αγορά, οπότε οι ασθενείς θα έχουν πρόσβαση σε φθηνότερα φάρμακα.

Καθώς όμως η αγορά φαρμάκου δεν λειτουργεί όπως η υπόλοιπη αγορά, εξαιτίας της ιδιαιτερότητας των ασθενών, των παθήσεων και των φαρμάκων, τελικά, το ποσό αυτό,  φαίνεται αμελητέο σε σύγκριση με το σύνολο των δαπανών για την περίθαλψη σε επίπεδο ΕΕ, αλλά και σε εθνικό επίπεδο, καθώς επίσης και με την επιβάρυνση από τις ασθένειες που τα καινοτόμα φάρμακα επιδιώκουν να αντιμετωπίσουν.

Στην Ελλάδα, η επίδραση είναι συγκριτικά σημαντικότερη από άλλες χώρες, δεδομένου ότι οι δαπάνες υγείας είναι χαμηλά και η φαρμακευτική δαπάνη αποτελεί μεγαλύτερο μέρος αναλογικά, στην συνολική περίθαλψη

Ένα έτος μείωση στο χρόνο προστασίας δεδομένων θα έχει ως επίπτωση, μεγαλύτερη απώλεια επενδύσεων έρευνας και ανάπτυξης , έναντι της εξοικονόμησης καθώς επίσης και λιγότερα καινοτόμα φάρμακα που βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης.

Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει μελέτη που διενεργήθηκε για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας  EFPIA από την εταιρεία συμβούλων Copenhagen Economics.

Σύμφωνα με τη μελέτη, κάθε επιπλέον χρόνος προστασίας δεδομένων, αυξάνει τη φαρμακευτική δαπάνη κατά 0,51% κατά μέσο όρο στην Ευρώπη των 27, με τη Γερμανία να πληρώνει το μεγαλύτερο ποσοστό 0,67% και την Εσθονία 0,16% – η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η θέση από το τέλος, με επιβάρυνση της τάξης του 0,3% περίπου.

Από την εξοικονόμηση αυτή, η Γερμανία θα εξοικονομεί περί τα 485 εκατ. ευρώ  και η Ισπανία περί τα 90 εκατ. ευρώ κατ΄ έτος,  με τη Γαλλία και  Ιταλία να εξοικονομούν ενδιάμεσα ποσά, ενώ οι υπόλοιπες 23 χώρες, θα έχουν μια εξοικονόμηση κάτω από 40 εκατ. κατ΄ έτος.

Αντίθετα, με το κόστος του 1,23 δισ. ευρώ για κάθε χρόνο προστασίας δεδομένων, η σύντμηση του χρόνου προστασίας κατά ένα έτος, θα οδηγήσει σε απώλειες 0,96 δισ. ευρώ από βραχυπρόθεσμες επενδύσεις έρευνας και ανάπτυξης, άλλο ένα 1,64 δισ. ευρώ απώλεια από μακροπρόθεσμες επενδύσεις έρευνας και ανάπτυξης, ενώ με την πρόταση της Κομισιόν για σύντμηση του χρόνου προστασίας δεδομένων, οι επενδύσεις που θα χάνονται ανά έτος θα φτάσουν τα 2 δισ. ευρώ.

Αντίστοιχα, με την τρέχουσα νομοθεσία ως το 2035 αναμένονται 225 νέα καινοτόμα φάρμακα, όμως με την πρόταση της Κομισιόν θα «χαθούν» στη διαδρομή τα 50, με αποτέλεσμα να αναμένεται να εγκριθούν περί τα 175, τελικά.

Η προστασία δεδομένων, αποτελεί οδηγό για τη διαθεσιμότητα καινοτόμων φαρμάκων, αναφέρεται στη μελέτη, συνεπώς, η μείωση του χρόνου προστασίας που παρέχουν αναμένεται να επιδεινώσει την ήδη μειωμένη ανταγωνιστικότητα της ΕΕ έναντι των ΗΠΑ, αλλά και να επιδεινώσει την επιχειρηματικότητα από πλευράς επενδύσεων για καινοτόμα φάρμακα και τελικά, να οδηγήσει και σε μείωση των καινοτόμων φαρμάκων που θα είναι διαθέσιμα στους ασθενείς.

Η σχέση μεταξύ προστασίας δεδομένων και διαθεσιμότητας καινοτόμων θεραπειών τριπλασιάζεται στις χώρες όπου εφαρμόζεται η προστασία δεδομένων, καθώς τα καινοτόμα φάρμακα αποτελούν μόλις το 11% των φαρμάκων που κυκλοφορούν σε χώρες που δεν υποστηρίζουν την προστασία δεδομένων, έναντι 31,5% της αγοράς φαρμάκου σε χώρες που εφαρμόζουν την προστασία δεδομένων, με την νομοθεσία περί προστασίας να συμβάλλει κατά ένα επιπλέον ποσοστό 9,2% και άλλο ένα 11,2% να προέρχεται από διάφορους άλλους παράγοντες.

Χαρακτηριστικά ως παράδειγμα στην έκθεση αναφέρεται ότι το 78% των καινοτόμων φαρμάκων που διατέθηκαν στην αγορά μεταξύ των ετών 2012-2021 μέσα στο πρώτο έτος από την κυκλοφορία τους διεθνώς, ήταν στις ΗΠΑ, έναντι 15% στην Ευρώπη.

Συγκρίνοντας τώρα την εξοικονόμηση που αναμένεται να φέρει η σύντμηση του χρόνου προστασίας δεδομένων, συνολικά με τις δαπάνες υγείας της Ε.Ε., η μελέτη κατεβάζει την εξοικονόμηση μόλις στο 0,07% των συνολικών δαπανών στην Ευρώπη των 27, αφού τόση είναι η αντιστοιχία του 1,23 δισ. ευρώ στο 1,7 τρις ευρώ περίπου (για την ακρίβεια 1,679 τρις ευρώ) που διατίθενται ως δαπάνες υγείας στην Ε.Ε. σύμφωνα με τα δεδομένα του ΟΟΣΑ.

Στη μελέτη σημειώνεται ότι η εξοικονόμηση έναντι της φαρμακευτικής δαπάνης κυμαίνεται μεταξύ 0,16% και 0,67% με μέσο όρο το 0,51%, ενώ σε σχέση με τις δαπάνες υγείας, η εξοικονόμηση κυμαίνεται μεταξύ 0,02% και  0,10%. Τονίζεται όμως ότι σε χώρες, όπως η Σλοβενία, Ουγγαρία, Μάλτα, Ρουμανία και Ελλάδα, η επίδραση θα ήταν συγκριτικά σημαντικότερη, δεδομένου ότι οι δαπάνες υγείας είναι χαμηλά και η φαρμακευτική δαπάνη αποτελεί μεγαλύτερο μέρος αναλογικά, στην συνολική περίθαλψη.

Καταλήγοντας η μελέτη, επισημαίνει ότι η συμβολή της καινοτόμου φαρμακοβιομηχανίας στην προστιθέμενη αξία της Ευρώπης, αυξήθηκε κατά 78% με την συνεισφορά 131 δισ. ευρώ έναντι 74 δισ ευρώ το 2011, ενώ οι εξαγωγές εκτός Ε.Ε. έφτασαν τα 270 δισ. ευρώ το 2023, αυξημένες κατά 149% από το 2012, ακολουθώντας ρυθμό ανάπτυξης 10,6%, έναντι ρυθμού εξαγωγών συνολικά 6,1% σε ολόκληρη την Ε.Ε.