Γιατί πάτησε «φρένο» ο ρυθμός μείωσης της ανεργίας στο 5μηνο – Η ανάλυση της Eurobank [γραφήματα]

«Φρένο» φαίνεται ότι πάτησε ο ρυθμός μείωσης της ανεργίας κατά το πρώτο πεντάμηνο σύμφωνα με ανάλυση της Eurobank.

Σύμφωνα με τη μηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 10,6% του εργατικού δυναμικού τον Μαϊ-24 από 10,7% τον Απρ-24 και 11,2% τον Μαϊ-23. Δηλαδή, η «φωτογραφική» απεικόνιση της ελληνικής αγοράς εργασίας τον Μαϊ-24 δείχνει ότι για κάθε 100 άτομα που ανήκουν στο εργατικό δυναμικό ( = απασχολούμενοι + άνεργοι) περίπου 10 με 11 δεν εργάζονται αλλά αναζητούν εργασία.

Ανεργία: Τι δείχνουν τα στοιχεία

Ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης των 27 κρατών μελών (ΕΕ-27) η Ισπανία εμφάνισε το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας με 11,7% και ακολούθησαν (εξαιρουμένων των οικονομιών της Ιρλανδίας και του Λουξεμβούργου): Ελλάδα (10,6%), Φινλανδία (8,2%), Σουηδία (8,2%), Λιθουανία (7,7%), Εσθονία (7,4%), Γαλλία (7,4%), Ιταλία (6,8%), Λετονία (6,7%), Πορτογαλία (6,5%), Ευρωζώνη (6,4%), ΕΕ-27 (6,0%), Βέλγιο (5,9%), Δανία (5,8%), Σλοβακία (5,5%), Ρουμανία (5,4%), Κροατία (5,3%), Αυστρία (5,0%), Βουλγαρία (4,4%), Ουγγαρία (4,3%), Κύπρος (4,1%), Ολλανδία (3,6%), Γερμανία (3,3%), Μάλτα (3,2%), Σλοβενία (3,2%), Πολωνία (3,0%) και Τσεχία (2,7%).

Όπως παρουσιάζεται στο Σχήμα 1, η μεγάλη απόκλιση σε όρους ποσοστού ανεργίας ανάμεσα στην ελληνική οικονομία και τους μέσους όρους της ΕΕ-27 και της Ευρωζώνης μειώθηκε σημαντικά τα 10 τελευταία χρόνια, εντούτοις, εξακολουθεί να είναι υψηλή αναδεικνύοντας την ύπαρξη δομικών προβλημάτων στην ελληνική αγορά εργασίας (π.χ. αναντιστοιχίες ανάμεσα στη ζήτηση εργασίας εκ μέρους των επιχειρήσεων και την προσφορά εργασίας εκ μέρους των νοικοκυριών).

Στο 5μηνο Ιανουάριος Μάιος 2024 το μέσο ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στο 11,0% του εργατικού δυναμικού παρουσιάζοντας ελαφρά πτώση κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. Όπως παρουσιάζεται στο Σχήμα 2.1, ο ετήσιος ρυθμός πτώσης του μέσου ποσοστού ανεργίας στο 5μηνο Ιαν-Μαϊ-24 ήταν ο μικρότερος από όλα τα αντίστοιχα 5μηνα των τελευταίων 10 ετών.

Επιπρόσθετα, με εξαίρεση το 2014 -έτος στο οποίο ξεκίνησε η μείωση του ποσοστού ανεργίας- και την 3ετία 2020-2022 (ισχυρές επιδράσεις από την πανδημία), σε όλα τα υπόλοιπα έτη, ήτοι το 2015, το 2016, το 2017, το 2018, το 2019 και το 2023, η μέση ετήσια πτώση του ποσοστού ανεργίας στο 5μηνο Ιαν-Μαϊ ήταν πολύ κοντά στο τελικό μέγεθος για το σύνολο του έτους.

Αυτό το στοιχείο αποτελεί μια ένδειξη ότι το ποσοστό ανεργίας το 2024 ίσως μειωθεί βραδύτερα σε ετήσια βάση σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, κάτι που αποτυπώνεται και στις τρέχουσες εκτιμήσεις επίσημων οργανισμών.

Η απασχόληση

Σε ό,τι αφορά την πορεία της απασχόλησης, ήτοι του παραγωγικού συντελεστή της εργασίας, αποδεικνύεται ότι η οριακή μέση ετήσια μείωση του αριθμού των ανέργων στο 5μηνο Ιαν-Maϊ-24 κατά 2,3 χιλ. άτομα ή 0,4% (βλέπε Σχήμα 2.2) δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχη οριακή αύξηση του αριθμού των απασχολούμενων. Τουναντίον, η μέση ετήσια αύξηση της απασχόλησης επιταχύνθηκε στο 1,9% (79,9 χιλ. άτομα) από 1,5% (60,9 χιλ. άτομα) το 5μηνο Ιαν-Μαϊ-23 (βλέπε Σχήμα 3). Η δεξαμενή άντλησης αυτών των πόρων ήταν ο μη ενεργός πληθυσμός. Σε αυτό το υποσύνολο ανήκουν τα άτομα που δεν εργάζονται και δεν αναζητούν εργασία. Αναλυτικά, ο μη ενεργός πληθυσμός κατέγραψε ισχυρή συρρίκνωση κατά 3,3% (101,0 χιλ. άτομα) στο 5μηνο Ιαν-Μαϊ-24 από μείωση κατά 0,4% (11,1 χιλ. άτομα) το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους. Η εν λόγω μεταβολή είχε ως αποτέλεσμα την ενίσχυση του μέσου ποσοστού συμμετοχής (εργατικό δυναμικό / πληθυσμός) στο 61,4% από 60,3% το 5μηνο Ιαν-Μαϊ-23. Η περαιτέρω αύξηση του ποσοστού συμμετοχής δύναται να συμβάλλει θετικά στην ενίσχυση της απασχόλησης και του παραγόμενου προϊόντος της οικονομίας μεσομακροπρόθεσμα.

Η πρόβλεψη

Εν κατακλείδι, σύμφωνα με τη μηνιαία έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ, η ετήσια μείωση του μέσου ποσοστού ανεργίας επιβραδύνθηκε στις 0,2 ποσοστιαίες μονάδες το 5μηνο Ιαν-Μαϊ-24 από 1,7 ποσοστιαίες μονάδες το 5μηνο Ιαν-Μαϊ-23. Αυτό το στοιχείο αποτελεί μια ένδειξη ότι το ποσοστό ανεργίας το 2024 ίσως μειωθεί βραδύτερα σε ετήσια βάση σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, κάτι που αποτυπώνεται και στις τρέχουσες εκτιμήσεις επίσημων οργανισμών. Παρά ταύτα, η απασχόληση, αντλώντας πόρους από τη δεξαμενή του μη ενεργού πληθυσμού (3.002,2 χιλ. άτομα κατά μέσο όρο το 5μηνο Ιαν-Μαϊ-24) και όχι από τη δεξαμενή των ανέργων (524,2 χιλ. άτομα κατά μέσο όρο το 5μηνο Ιαν-Μαϊ-24), συνέχισε να αναπτύσσεται με ικανοποιητικό ρυθμό (1,9% από 1,5% το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι). Βάσει της πρόσφατης έκθεσης της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) για τη Νομισματική Πολιτική 2023-2024 (26 Ιουνίου 2024), το ποσοστό ανεργίας στην Ελλάδα προβλέπεται να μειωθεί στο 10,5%, 9,6% και 8,7% του εργατικού δυναμικού το 2024, το 2025 και το 2026 αντίστοιχα (11,1% το 2023).

Πηγή: ΟΤ