Τεχνητή νοημοσύνη: Οι ελληνικές εταιρείες στο «κυνήγι» της AI – Οι προοπτικές και οι προκλήσεις

Σε έναν κόσμο που η παγκόσμια αγορά της ΑΙ (τεχνητή νοημοσύνη) αυξάνεται με μέσο ετήσιο ρυθμό 18,6% η Ελλάδα δεν αποτελεί τον φτωχό συγγενή ακολουθώντας τις παγκόσμιες τάσεις με σχετικά μικρή απόσταση από το παγκόσμιο μέσο όρο.

Τα νέα στοιχεία από την τριμηνιαία καθιερωμένη έρευνα προοπτικών απασχόλησης, σε 525 εργοδότες στην Ελλάδα, σχετικά με την υιοθέτηση και τις προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης (AI) στον χώρο εργασίας δείχνουν το δρόμο.

Στο 35% το ποσοστό των ελληνικών εταιρειών που έχουν υιοθετήσει την τεχνητή νοημοσύνη

Σύμφωνα με την έρευνα, το 35% (έναντι 48% σε παγκόσμια κλίμακα) των ερωτηθέντων εταιρειών στην Ελλάδα έχουν ήδη υιοθετήσει την τεχνητή νοημοσύνη, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργικής και διαλογικής ΤΝ* (π.χ. ChatGPT, Gemini, Dalle).

Σε ποσοστό 59%, στον κλάδο της Πληροφορικής, έχει ενταχθεί πλήρως η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) στη λειτουργία των επιχειρήσεων.

Οι κλάδοι που «αγκαλιάζουν» με μεγαλύτερη θέρμη την AI

Στην Ελλάδα, το 59% των εργοδοτών στον κλάδο της Πληροφορικής έχουν εντάξει πλήρως την τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) στη λειτουργία της επιχείρησής τους. Ακολουθεί ο κλάδος των υπηρεσιών επικοινωνίας (50%). Πιο πίσω στην υιοθέτηση των ΑΙ τεχνολογιών βρίσκεται ο κλάδος της υγείας και των βιο-επιστημών (31%) καθώς και των καταναλωτικών αγαθών και υπηρεσιών (30%).

Ανάλογη εικόνα παρατηρείται και σε παγκόσμια κλίμακα με τους κλάδους της πληροφορικής (63%) και των υπηρεσιών επικοινωνίας (58%) να έχουν σπεύσει να υιοθετήσουν τεχνολογίες ΑΙ με τους κλάδους των καταναλωτικών αγαθών (42%) και της υγείας (40%) να ακολουθούν.

Οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα με 250-999 εργαζόμενους είναι πιο ανοιχτές στην ένταξη της ΤΝ και των εργαλείων της στις λειτουργίες τους, με ποσοστό 41%. Ακολουθούν οι επιχειρήσεις με 1.000-4.999 εργαζόμενους (38%) και οι μεσαίες επιχειρήσεις (36%).

«Θετικοί» στην ΑΙ, οι εργαζόμενοι

Στη χώρα μας η στάση των εργαζομένων για τον αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στην εργασία τους είναι ακόμη επιφυλακτική, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας του ομίλου ManpowerGroup. Πιο θετικά είναι τα ανώτατα στελέχη (64%), τα μεσαία στελέχη ή οι προϊστάμενοι (58%) και οι υπάλληλοι γραφείου (63%).

Η πλειονότητα των εργαζομένων στο εργοστάσιο και στην «πρώτη γραμμή» (47%) αισθάνονται λιγότερο αισιόδοξοι.

Υψηλότερο ποσοστό εργαζομένων που υιοθετούν θετική στάση αποτυπώνεται στον κλάδο των χρηματοοικονομικών και των κτηματομεσιτικών στο ανώτατο επίπεδο καθώς το 75% της ανώτερης ηγεσίας δηλώνει θετικά διακείμενη προς τις εφαρμογές ΑΙ και ML.

Επίσης, αισιόδοξα είναι τα μεσαία στελέχη στον κλάδο των μεταφορών και της εφοδιαστικής αλυσίδας (69%), ενώ χωρίς δεύτερες σκέψεις απέναντι στην ΤΝ εμφανίζεται το 68% των υπαλλήλων γραφείου και επαγγελματιών στον κλάδο των καταναλωτικών αγαθών και Υπηρεσιών.

Σχεδόν όλοι οι οργανισμοί στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην υιοθέτηση της ΑΙ

ΑΙ: Δημοφιλής στην Ελλάδα, αλλά γεμάτη προκλήσεις

Είναι λογικό, τη δημοτικότητα της τεχνητής νοημοσύνης να συνοδεύουν και προκλήσεις: Σχεδόν όλοι οι οργανισμοί στην Ελλάδα (96%) αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην υιοθέτησή της. Οι προκλήσεις σχετίζονται συχνότερα με το υψηλό κόστος των επενδύσεων (37%), την έλλειψη δεξιοτήτων τεχνητής νοημοσύνης από τους εργαζομένους (33%), τις ανησυχίες σχετικά με το απόρρητο και τους κανονισμούς (31%), και την έλλειψη κατάλληλων εργαλείων και πλατφορμών Τεχνητής Νοημοσύνης (28%).

Οι εργοδότες στην Ελλάδα (70%) αναφέρουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα έχει θετική επίδραση στη συνολική επιχειρηματική τους απόδοση. Η αντίληψη αυτή επικρατεί κυρίως στον κλάδο της πληροφορικής (75%), των χρηματοοικονομικών και των κτηματομεσιτικών (75%). Επίσης, είναι αισιόδοξοι ότι οι AI τεχνολογίες θα βοηθήσουν στο upskilling & reskilling των υφιστάμενων εργαζομένων (66%) και στην απαιτούμενη εκπαίδευσή τους (62%).

Προβλεπόμενος αντίκτυπος της AI και ML στον αριθμό των απασχολούμενων ανά κλάδο

Ενώ σε παγκόσμια κλίμακα περισσότερες από τις μισές εταιρείες (55%) αναμένουν να αυξήσουν τον αριθμό των εργαζομένων τους λόγω AI και ML τα επόμενα δύο χρόνια, στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό είναι σαφώς μικρότερο (41%). Τόσο παγκόσμια όσο και στην Ελλάδα σχεδόν 1 στους 4 (24% για εργοδότες παγκοσμίως και 25% για εργοδότες στην Ελλάδα) πιστεύει ότι «δεν θα υπάρξει αντίκτυπος». Συγκεκριμένα, αύξηση του αριθμού των εργαζομένων αναμένουν ο κλάδος των Καταναλωτικών Αγαθών & Υπηρεσιών (49%), η Πληροφορική (48%) και η Ενέργεια & Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (47%).

Οι εργαζόμενοι πιστεύουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα αυξήσει την αποδοτικότητά τους τους επόμενους 12 μήνες

Σύμφωνα με έκθεση του ΔΝΤ για την ευρωπαϊκή οικονομία, σε αντίθεση με προηγούμενα κύματα αυτοματισμών που επηρέασαν κυρίως τους εργαζόμενους με λιγότερα προσόντα, ο αντίκτυπος της ΑΙ θα μπορούσε να επεκταθεί και σε εργαζόμενους με μεγαλύτερες δεξιότητες. Αν και η ΑΙ προβλέπεται να αυξήσει την παραγωγικότητα και να ενισχύσει τα εισοδήματα κάποιων εργαζομένων, μπορεί ταυτόχρονα να κρύβει τον κίνδυνο απαξίωσης και μείωσης των εισοδημάτων για άλλους.

Στο μεταξύ, περίπου το 45% των περισσότερων από 56.000 εργαζομένων που συμμετείχαν σε έρευνα της PwC σε 50 χώρες δήλωσαν ότι βίωσαν αυξανόμενο φόρτο εργασίας και επιταχυνόμενες αλλαγές στον εργασιακό χώρο τους τελευταίους 12 μήνες, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, ενώ το 62% δήλωσε ότι είδε περισσότερες αλλαγές στην εργασία του τον τελευταίο χρόνο από ό,τι τους προηγούμενους 12 μήνες.

Μεταξύ των εργαζομένων που χρησιμοποιούν καθημερινά προγράμματα δημιουργική γενικής τεχνητής νοημοσύνης (GenAI) – όπως τα εργαλεία ChatGPT ή Dall-E – το 82% δήλωσε ότι αναμένει ότι θα αυξήσει την αποδοτικότητά τους τους επόμενους 12 μήνες.

Σχεδόν οι μισοί από όσους συμμετείχαν στην έρευνα της PwC αναμένουν ότι η δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη θα δημιουργήσει υψηλότερους μισθούς, ενώ σχεδόν τα δύο τρίτα ελπίζουν ότι αυτά τα αναδυόμενα εργαλεία θα βελτιώσουν την ποιότητα της εργασίας τους.

Τι σημαίνουν

• Generative AI – Δημιουργική Τεχνητή Νοημοσύνη

Η δημιουργική Τεχνητή Νοημοσύνη συνιστά τεχνολογία που δημιουργεί νέο περιεχόμενο, όπως κείμενα, εικόνες ή μουσική, χρησιμοποιώντας ανθρώπινες προτροπές και είναι μη εξαρτώμενη άμεσα από την είσοδο του χρήστη. Το Generative AI χρησιμοποιείται επίσης για την παραγωγή κώδικα προγραμματισμού.

• Conversational AI- Διαλογική Τεχνητή Νοημοσύνη

Σκοπός του Conversational AI είναι να επικοινωνεί με ανθρώπους χρησιμοποιώντας φυσική γλώσσα, κατανοώντας τι λένε και δημιουργώντας κατανοητές απαντήσεις. Χρησιμοποιεί κατανόηση της φυσικής γλώσσας για να αντιληφθεί προθέσεις και να αναγνωρίσει χρήσιμα δεδομένα, όπως ημερομηνίες και ονόματα. Επιπλέον, μπορεί να αξιολογήσει την κατάσταση του χρήστη, π.χ., αν βρίσκεται σε ευάλωτη θέση.

• Μηχανική Μάθηση (ML)

Η μηχανική μάθηση (Machine Learning) χρησιμοποιείται ευρέως στις επιχειρήσεις για τη βελτίωση διαδικασιών, την ενίσχυση της λήψης αποφάσεων και τη δημιουργία νέων ευκαιριών.