«Χημική ανακύκλωση» για τα βουνά παλιών ρούχων

Το φαινόμενο της λεγόμενης «γρήγορης μόδας» επιβαρύνει το περιβάλλον με τεράστιους όγκους παλιών ρούχων, ορισμένα από τα οποία φορέθηκαν μόνο για λίγους μήνες πριν καταλήξουν στα σκουπίδια.

Και το γεγονός ότι πολλά σημερινά υφάσματα συνδυάζουν ίνες διαφορετικής σύστασης στέκεται εμπόδιο στις προσπάθειες μηχανικής ανακύκλωσης, στις οποίες κάθε υλικό πρέπει να απομονωθεί ξεχωριστά από το ύφασμα.

Τη λύση θα μπορούσε να δώσει μια νέα μέθοδος χημικής ανακύκλωσης που μετατρέπει τα παλιά ρούχα σε πρώτες ύλες για καινούργια.

Η όλη διαδικασία διαρκεί μάλιστα 15 λεπτά, αναφέρουν στο Science Advances οι ερευνητές που την επινόησαν.

Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, μόνο το 1% των χρησιμοποιημένων ρούχων σε όλο τον κόσμο υποβάλλεται σε ανακύκλωση, ενώ τα τρία τέταρτα είτε καταλήγουν σε χωματερές είτε καίγονται για παραγωγή ενέργειας.

Και οι ίνες των συνθετικών υφασμάτων αντιστοιχούν «στο ένα τρίτο ή και περισσότερο των μικροπλαστικών που καταλήγουν στον ωκεανό» επισήμανε στον δικτυακό τόπο του περιοδικού Nature o Διονύσης Βλάχος του Πανεπιστημίου του Ντέλαγουερ στο Νιούαρκ, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Η μηχανική ανακύκλωση δεν επαρκεί επειδή «η ποιότητα του τελικού προϊόντος μειώνεται» επισήμανε ο ερευνητής.

Γλυκόλυση

Για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, η ομάδα του αξιοποίησε μια χημική αντίδραση γλυκόλυσης με χρήση μικροκυμάτων, η οποία διασπά τις ίνες σε μικρότερα μόρια.

Η αντίδραση δεν επηρεάζει φυσικές ίνες όπως το βαμβάκι, διασπά όμως αποτελεσματικά τις συνθετικές ίνες από πολυμερή υλικά.

Όταν για παράδειγμα εφαρμόζεται σε υφάσματα από καθαρό πολυεστέρα, η αντίδραση μπορεί να μετατρέπει το 90% των ινών σε ένα μόριο που ονομάζεται BHET, το οποίο μπορεί στη συνέχεια να χρησιμοποιηθεί ως πρώτη ύλη για την παραγωγή νέων πολυεστερικών υφασμάτων.

Η ίδια προσέγγιση μπορεί να εφαρμοστεί σε υφάσματα από polycotton, τα οποία αποτελούνται από 50% βαμβάκι και 50% πολυεστέρα. Η αντίδραση αφήνει πίσω της καθαρό βαμβάκι, το οποίο μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί σχετικά εύκολα.

Οι δοκιμές έδειξαν ότι η αντίδραση μπορεί επίσης να ανακυκλώνει τη λύκρα, η οποία διασπάται σε ένα χρήσιμο μόριο με την ονομασία MDA, όχι όμως και το νάιλον.

Η αποτελεσματικότητά της είναι επίσης μειωμένη σε βαμμένα υφάσματα και υφάσματα που έχουν υποστεί επεξεργασία για να αντέχουν την υπεριώδη ακτινοβολία ή τη φωτιά.

Παρόλα αυτά, ο Βλάχος και οι συνεργάτες του εκτιμούν ότι, εφόσον τελειοποιηθεί, η νέα μέθοδος μπορεί να ανακυκλώνει το 88% των ρούχων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Όπως είπε ο ερευνητής, «είμαστε πολύ αισιόδοξοι ότι μπορούμε να το εφαρμόσουμε στον πραγματικό κόσμο».